Εντονες διεργασίες υπάρχουν παρασκηνιακά για τη διαμόρφωση ενός νέου πακέτου βοήθειας στην Ελλάδα. Ουσιαστικά πρόκειται για νέο δάνειο, το οποίο όμως αυτή τη φορά ίσως να μη συνοδεύεται από νέο Μνημόνιο αλλά μόνο από προϋποθέσεις προώθησης μεταρρυθμίσεων και μάλλον δεν θα συγχρηματοδοτείται από το ΔΝΤ αλλά μόνο από την ευρωζώνη.
Η κυβέρνηση σε πρώτη φάση αντιμετωπίζει θετικά αυτή την προοπτική. Το σκηνικό αυτό προκύπτει από τις πληροφορίες που έγιναν γνωστές χθες και το Σαββατοκύριακο στη Γερμανία και στην Αθήνα. Παράλληλα, το υπουργείο Οικονομικών καθησυχάζει για την καθυστέρηση που σημειώνεται στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα και υποστηρίζει ότι τις επόμενες ημέρες θα υπάρξουν στοιχεία που θα βελτιώσουν τη διαπραγματευτική θέση της χώρας. «Θα κλείσουμε με τους δικούς μας όρους» αναφέρουν πηγές του υπουργείου. Πιθανολογείται ότι τα νέα στοιχεία θα αφορούν το πρωτογενές πλεόνασμα του 2013, το οποίο, σύμφωνα με τις πληροφορίες, ξεπέρασε το 1 δισ. ευρώ και ίσως να άγγιξε το 1,5 δισ. ευρώ, έναντι πρόβλεψης για 812 εκατ. ευρώ. Χθες, εξάλλου, έγινε γνωστή η αύξηση του δείκτη βιομηχανικής παραγωγής (ΡΜΙ) τον Ιανουάριο, που σημείωσε ρεκόρ 65 μηνών.
Ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας φέρεται να βλέπει θετικά το ενδεχόμενο ενός νέου πακέτου, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα συνοδεύεται από δημοσιονομικά μέτρα. Δεν θα είχε αντίρρηση, όμως, για διαρθρωτικού χαρακτήρα προϋποθέσεις.
Ανάλογα μηνύματα εξέπεμπε και ο υπουργός Εξωτερικών και πρόεδρος του ΠαΣοΚ Βαγγέλης Βενιζέλος έπειτα από σύσκεψη χθες με το επιτελείο του. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι η πρόταση Σόιμπλε δεν φαίνεται να έχει κάποιο πρόβλημα και μπορούμε να την εξετάσουμε θετικά.
Είχε προηγηθεί δημοσίευμα του γερμανικού περιοδικού «Spiegel» προχθές, που αναφερόταν σε πεντασέλιδο έγγραφο του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών, σύμφωνα με το οποίο ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε θα προτείνει τη χορήγηση τρίτου πακέτου βοήθειας στην Ελλάδα 10 – 20 δισ. ευρώ, το οποίο θα συνοδεύεται από προϋποθέσεις στον τομέα των διαρθρωτικών αλλαγών. Το πακέτο αυτό, σύμφωνα με το περιοδικό, θα δοθεί από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, τον ESM, χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ. Μάλιστα, το έγγραφο του υπουργείου Οικονομικών αναφερόταν και στο ενδεχόμενο να συνοδεύεται το νέο πακέτο από νέο κούρεμα.
Το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών διέψευσε χθες την πιθανότητα να υπάρξει νέο κούρεμα του ελληνικού χρέους, αλλά επιβεβαίωσε το πακέτο παρότι παρέπεμψε το θέμα για τα μέσα του έτους, δηλαδή μετά τις ευρωεκλογές. Οπως είπε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών, «αν δοθεί πακέτο και πώς θα δοθεί – εφόσον δοθεί – θα το γνωρίζουμε στα μέσα του έτους».
Τι θα γίνει με το ΔΝΤ. Ενα ερώτημα είναι ποιον ρόλο θα παίξει στο πλαίσιο του νέου πακέτου το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Κάποιες πληροφορίες μιλούσαν τις προηγούμενες ημέρες για το τέλος της τρόικας. Ο Γιάννης Στουρνάρας απευθυνόμενος την περασμένη εβδομάδα στους ευρωβουλευτές που ερευνούν τον ρόλο της τρόικας φέρεται να είπε πως δεν χρειάζεται πια το ΔΝΤ και ότι η ευρωζώνη θα μπορούσε μόνη της να κάνει τη δουλειά.
Το ΔΝΤ όμως έχει να δώσει ακόμη αρκετές δόσεις (19,7 δισ. ευρώ) έως το 2016 και τα ποσά αυτά έχουν υπολογιστεί στην κάλυψη των δημοσιονομικών αναγκών της Ελλάδας. Το δημοσιονομικό κενό του 2015-2016, για την κάλυψη του οποίου προορίζεται το υπό συζήτηση νέο πακέτο, είναι επιπλέον αυτού του ποσού.
Επομένως, πιθανότατα το ΔΝΤ δεν θα συμμετέχει μεν στο νέο πακέτο, αλλά θα παραμείνει στην Ελλάδα μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2016.
Σύμφωνα με πηγή της τρόικας, εξάλλου, αυτή τη στιγμή το ΔΝΤ δεν επιθυμεί να αποδεσμευτεί από την Ελλάδα, παρά τις πληροφορίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Θεωρητικά, αυτό θα μπορούσε να γίνει στο μέλλον, αλλά το Ταμείο δεν πιέζει για έξοδο αυτή τη στιγμή.
Το κενό και πώς θα καλυφθεί.
Το ΔΝΤ είχε υπολογίσει πέρυσι το δημοσιονομικό κενό της Ελλάδας για τη διετία 2015-16 στα 11 δισ. ευρώ. Ωστόσο, ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας την περασμένη εβδομάδα απευθυνόμενος στους ευρωβουλευτές ανέβασε την εκτίμηση στα 15 δισ. ευρώ, συνεκτιμώντας προφανώς τις καθυστερήσεις του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων.
Ο Γ. Στουρνάρας υποστηρίζει ότι αυτό το κενό μπορεί να καλυφθεί με τρεις τρόπους: αναβολή των ομολόγων των κεντρικών τραπεζών (ANFAs) που είχε υποσχεθεί η ευρωζώνη αλλά τελικά έκανε πίσω, αναβολή των ομολόγων Αλογοσκούφη και αξιοποίηση των κεφαλαίων του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που προορίζονται για τις τράπεζες. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα φέρεται να έχει αντιρρήσεις και στα τρία αυτά, οπότε δεν απομένει παρά η λύση του νέου πακέτου.
