Την ανάγκη για πρόσθετα μέτρα φέτος και το 2017 καταγράφει πλέον και επισήμως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις χειμερινές εκτιμήσεις της που έδωσε σήμερα στην δημοσιότητα.
Όπως αναφέρει υπάρχουν δεσμεύσεις για μέτρα αξίας 1,1% του ΑΕΠ (περίπου 2 δισ. ευρώ) που έχουν μεν θεσπιστεί αλλά πρέπει να εξειδικευθούν και να εφαρμοσθούν. Και ως πεδία αναφέρει το ασφαλιστικό, την φορολογία εισοδήματος, και παρεμβάσεις στις δαπάνες. Επιπλέον κάνει λόγο και για πρόσθετα μέτρα που δεν απαριθμεί αλλά εκτιμά ότι “απαιτούνται το 2016 και το 2017 για να διασφαλιστούν οι δημοσιονομικοί στόχοι”.
Η έκθεση της Επιτροπής λαμβάνει χώρα την ώρα που κυβέρνηση και θεσμοί ξεδιπλώνουν τα χαρτιά τους στην Αθήνα, με τις πρώτες πληροφορίες να αναφέρουν ότι τα “κενά” που υπήρχαν ως πληροφορία από το τέλος του 2015 και δεν αποδέχεται η ελληνική κυβέρνηση, παραμένουν ανοικτά.
Ειδικότερα, η Κομισιόν σημειώνει στην έκθεσή της ότι ανθεκτικότητα εμφανίζει η ελληνική οικονομία μετά την επιβολή των capital controls. Η ύφεση στην Ελλάδα το 2015 τώρα εμφανίζεται να είναι λιγότερο σοβαρή από ό,τι αναμενόταν.
Η ανθεκτική κατανάλωση, η επιτυχημένη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, η σταθερή εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με βάση το νέο πρόγραμμα του ESM και η πρόοδος στις ιδιωτικοποιήσεις, θα πρέπει να υποστηρίξουν την ανάκαμψη της εμπιστοσύνης και να φέρουν θετική ανάπτυξη και ισχυρότερα δημοσιονομικά αποτελέσματα από το β΄ εξάμηνο του 2016.
Απροσδόκητα βελτιωμένες προσδοκίες
Κατά τα πρώτα τρία τρίμηνα του 2015, η ελληνική οικονομία αποδείχθηκε ανθεκτική παρά την επιβολή τραπεζικής αργίας, των capital controls και της αυξημένης αβεβαιότητας που συνδεόταν με τις παρατεταμένες διαπραγματεύσεις για το πρόγραμμα.
Η ιδιωτική κατανάλωση ήταν ισχυρότερη από ό,τι αναμενόταν, με τα νοικοκυριά να προτιμούν να ξοδεύουν τις τραπεζικές τους καταθέσεις για να αποφύγουν πιθανό haircut. Ωστόσο, η δημοσιονομική επιβάρυνση αναμένεται να επηρεάσει το διαθέσιμο εισόδημα και την ιδιωτική κατανάλωση μέχρι το α΄ μισό του 2016.
Ο τουριστικός κλάδος συνέχισε να αποδίδει εξαιρετικά καλά στη διάρκεια του φθινοπώρου. Οι εισαγωγές προβλέπεται να συνεχίσουν να υποχωρούν ταχύτερα από τις εξαγωγές, με αποτέλεσμα το καθαρό εμπόριο να συμβάλει θετικά στην ανάπτυξη. Η επιχειρηματική εμπιστοσύνη, όπως αποτυπώνεται στα στοιχεία, έχει επίσης ανακάμψει σχετικά γρήγορα από την απότομη πτώση το καλοκαίρι. Το οικονομικό κλίμα σταθεροποιήθηκε τον Οκτώβριο και βελτιώθηκε περαιτέρω τον Δεκέμβριο. Συνολικά, οι εκτιμήσεις της Κομισιόν για την οικονομική ανάπτυξη το 2015 έχει αναθεωρηθεί ανοδικά στην μηδενική ανάπτυξη.
Το πραγματικό ΑΕΠ αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 0,7% το 2016 λόγω της αρνητικής μεταφοράς από το 2015 και της παραπαίουσας ζήτησης στο α΄ μισό του έτους. Στο β΄ εξάμηνο του 2016, η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να ενισχυθεί, υποστηριζόμενη από μια ανάκαμψη στην εμπιστοσύνη, την αναμενόμενη χαλάρωση των capital controls, και την συμμόρφωση με τους όρους του νέου προγράμματος βοήθειας του ESM. Οι επενδύσεις θα πρέπει επίσης να επωφεληθούν από την επιτυχημένη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και την επανέναρξη των ιδιωτικοποιήσεων. Η σταθερή εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων θα πρέπει να ενισχύσει τα οικονομικά θεμελιώδη, τις επενδύσεις και άλλες συνιστώσες της συνολικής ζήτησης, οδηγώντας σε μια πρόβλεψη για αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,7% το 2017.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδας αναμένεται να έχει συρρικνωθεί το 2015, εν μέρει λόγω της κατακόρυφης μείωσης των εισαγωγών. Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να βελτιωθεί περαιτέρω καθώς οι προηγούμενες και εν εξελίξεις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις βελτιώνουν την εξωτερική ανταγωνιστικότητα. Ο δείκτης της ανεργίας εκτιμάται ότι έχει υποχωρήσει το 2015 και θα συνεχίσει να το κάνει και το 2016 λόγω των καθυστερημένων επιπτώσεων από προηγούμενες βελτιώσεις στην ελαστικότητα της αγοράς εργασίας. Ύστερα από μεγάλες μειώσεις τα τελευταία χρόνια, οι αμοιβές των εργαζομένων αναμένεται να αρχίσουν να αυξάνονται το 2015. Ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε σε αρνητικό έδαφος το 2015, καθώς η επίδραση των χαμηλότερων τιμών του πετρελαίου και η ασθενής ζήτηση έχουν αντισταθμίσει την αξία του ΦΠΑ σε πολλά προϊόντα. Ωστόσο, οι τιμές καταναλωτή αναμένεται να αυξηθούν το 2016, μαζί με την προβλεπόμενη ανάκαμψη της οικονομίας.
Τα ανοδικά “ρίσκα” για τις προοπτικές ανάπτυξης σχετίζονται με την ισχυρότερη εμπιστοσύνη μετά από την πρόοδο της εφαρμογής του προγράμματος μεταρρυθμίσεων και μια ταχύτερη άρση των capital controls. Στα πτωτικά “ρίσκα”, ενδεχόμενη αποτυχία να εφαρμοστεί πλήρως το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και η αβεβαιότητα πολιτικής, θα υπονόμευαν τις προοπτικές ανάπτυξης.
Τα δημοσιονομικά σταθεροποιούνται ωστόσο η ανάγκη για βασικές μεταρρυθμίσεις παραμένει
Τα μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής που συμφωνήθηκαν με τις αρχές στο γ΄ τρίμηνο του 2015 στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής, αναμένεται να φέρει εξοικονόμηση ίση με το 2% του ΑΕΠ μέχρι το 2017 και να καταλήξει σε πρωτογενές έλλειμμα σύμφωνα με το πρόγραμμα, κοντά στον στόχο του -0,25% του ΑΕΠ το 2015.
Οι έκτακτοι παράγοντες που σχετίζονται με την ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού κλάδου που ολοκληρώθηκε στα τέλη του 2015, εκτιμάται ότι επιδεινώνουν το δημοσιονομικό ισοζύγιο κατά 3,3% του ΑΕΠ, οδηγώντας το έλλειμμα στο 7,6% του ΑΕΠ το 2015.
Ο προϋπολογισμός του 2016 προβλέπει επιπλέον εξοικονομήσεις 1,1% του ΑΕΠ από τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό και φορολογικό σύστημα, και μέσω ενός εξορθολογισμού των δαπανών που πρέπει ακόμη να προσδιοριστεί και να εφαρμοστεί. Ωστόσο, θα χρειαστούν περαιτέρω μέτρα το 2016 και το 2017 προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος των πρωτογενών πλεονασμάτων του προγράμματος, στο 0,5% του ΑΕΠ το 2016 και στο 1,75% του ΑΕΠ το 2017.
Στο πλαίσιο της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος του ESM, η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να νομοθετήσει για να εξασφαλίσει ότι θα επιτευχθούν οι στόχοι των πρωτογενών πλεονασμάτων του προγράμματος. Με βάση τους πρωτογενείς στόχους, το ονομαστικό έλλειμμα προβλέπεται να υποχωρήσει στο 3,4% του ΑΕΠ το 2016 και στο 2,1% του ΑΕΠ το 2017. Τα πτωτικά ρίσκα περιλαμβάνουν υψηλότερες δαπάνες για την αντιμετώπιση των ροών των προσφύγων και πιθανών καθυστερήσεων στον προσδιορισμό και στην εφαρμογή του επιπρόσθετου πακέτου δημοσιονομικής εξυγίανσης. Το ενδεχόμενο οι προβλέψεις να υπερβληθούν προς τα άνω, προκύπτει κυρίως από τις μεταρρυθμίσεις της φορολογικής διοίκησης (των οποίων η επίδραση δεν περιλαμβάνεται αυτή τη στιγμή στην πρόβλεψη) και τα αυξημένα έσοδα λόγω της συνολικής ανθεκτικότητας της μακροοικονομίας και της συλλογής των φόρων στο β΄ μισό του 2015.
Δεδομένου του χαμηλότερου από ό,τι αναμενόταν κόστους ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, οι προβλέψεις για το δημόσιο χρέος έχουν αναθεωρηθεί πτωτικά σε σχέση με τις προβλέψεις του φθινοπώρου. Το χρέος της γενικής κυβέρνησης προς το ΑΕΠ αναμένεται τώρα να διαμορφωθεί στο 2016% στο 185%, προτού υποχωρήσει το 2017 στο 182%.
capital.gr
