Με αφορμή το νομοσχέδιο για τον γάμο των ομοφυλόφιλων, ήρθε εκ νέου στην επικαιρότητα η τολμηρή πράξη του Τάσου Αλιφέρη να τελέσει τον πρώτο γάμο μεταξύ των ανθρώπων του ίδιου φύλου, το 2008.
Ο Τάσος Αλιφέρης όμως, ήταν πολλά παραπάνω από τον δήμαρχο που τέλεσε τον πρώτο γάμο ομοφυλόφιλων. Και όπως λέει ο στενός του συνεργάτης, αν ζούσε σήμερα ο οραματιστής και προοδευτικός αυτός δήμαρχος, τα πράγματα θα ήταν πολύ διαφορετικά όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για την κεντρική πολιτική σκηνή.
«Αν δεν είχε βρεθεί ο Τάσος Αλιφέρης στον δρόμο της Τήλου, ή η Τήλος στο δρόμο του Τάσου Αλιφέρη η πορεία του νησιού σήμερα θα ήταν πολύ διαφορετική. Κι εμείς θα ήμασταν άλλοι…» λέει ο Μιχάλης Κυπραίος στη «δημοκρατική». «Για τον Τάσο θα μπορούσα να μιλάω μέρες…», λέει λίγο πριν κλείσουμε την συνέντευξη και αποφασίσαμε αντί για τελεία, να βάλουμε άνω τελεία. Πώς άλλωστε να εξαντλήσει κανείς σε μια συνέντευξη το κεφάλαιο «Τάσος Αλιφέρης» το οποίο έκλεισε βίαια το 2012, όταν ο Τάσος έφυγε από τη ζωή, χτυπημένος από τον καρκίνο… Ηταν μόλις 61 ετών.
• Kύριε Κυπραίε, να πάμε μερικά χρόνια πίσω, στο 2008, τότε που είχε ανοίξει η συζήτηση για τον γάμο των ομοφυλόφιλων από την τολμηρή κίνηση του αείμνηστου Τάσου Αλιφέρη.
Γι΄αυτό έκανε ό,τι έκανε ο Τάσος, για να ανοίξει τη συζήτηση και να μπει το θέμα στην ατζέντα.
• Πριν πάρει αυτή την απόφαση, το είχε εκμυστηρευτεί στους συνεργάτες του;
Μας είπε τι σκόπευε να κάνει, αλλά αφού το οργάνωσε πρώτα. Ο Τάσος είναι…. ήταν -ακόμα χρησιμοποιώ ενεστώτα- υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πάσης μορφής. Οπότε για εκείνον ήταν πάρα πολύ εύκολο. Την εποχή εκείνη ο Γρηγόρης Βαλλιανάτος έψαχνε να βρει έναν δήμαρχο για να κάνει αυτή την παρέμβαση. Ο Τάσος το δέχθηκε. Πρέπει να σας πω ότι έψαξαν κι άλλους δημάρχους αλλά δεν βρέθηκε κανένας σε όλη την Ελλάδα να το κάνει. Ενα βράδυ, τηλεφώνησαν στον Τάσο, επειδή είχαν μάθει για τις ενέργειες αυτού του τόσο προοδευτικού και οραματιστή δημάρχου και η συζήτηση δεν κράτησε παραπάνω από 5 λεπτά. Ουσιαστικά ο Τάσος ήθελε να ανοίξει η συζήτηση για το δικαίωμα στον γάμο των ομοφυλόφιλων ζευγαριών. Αυτό έκανε. Και εγώ θεωρώ ότι η συζήτηση αυτή που άνοιξε τότε ο Τάσος Αλιφέρης, κλείνει τώρα. Αλλά ο Τάσος την άνοιξε.
• Σας λέει λοιπόν τι σκοπεύει να κάνει και ανοίγει τον κύκλο όπως λέτε.
Ακριβώς. Απολύτως συνειδητά το έκανε τότε να ανοίξει αυτή η συζήτηση. Και ήξερε τι θα επακολουθούσε και πόσες αντιδράσεις θα είχε. Αλλά οι αντιδράσεις να ξέρετε δεν ήρθαν από την Τήλο. Υπήρχαν βεβαίως και εκείνοι που προβληματίστηκαν, αλλά ήταν μια μικρή μειοψηφία των κατοίκων του νησιού. Αλλά αυτό δεν αφορούσε τον Τάσο. Η πλειοψηφία του νησιού το δέχθηκε.
• Και ο ίδιος ήταν αποφασισμένος να προχωρήσει.
Ναι, φυσικά. Και δεν ήταν ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο που ο Τάσος ήταν αποφασισμένος να υλοποιήσει.
• Φαντάζομαι όμως ότι θα είχαν ασκηθεί πιέσεις να μην προχωρήσει.
Πολλές. Αλλά έξω από την Τήλο.
• Και φτάνει λοιπόν η ημέρα που γίνονται οι γάμοι.
Ναι. Είχαν γίνει πολλές παρεμβάσεις και πολλές διαμαρτυρίες, πάντα εκτός Τήλου και υπήρχε η πληροφορία ότι και μέσω της αστυνομίας θα επιχειρούσαν να εμποδίσουν τη διαδικασία κι έτσι άλλαξε η ώρα. Ενώ είχε ανακοινωθεί ότι οι γάμοι θα γίνονταν στις 10 το πρωί, τελικά έγιναν γύρω στις 7 το πρωί. Μέχρι να πάρουν χαμπάρι τι γινόταν, οι γάμοι είχαν ήδη γίνει. Οι άνθρωποι αυτοί είχαν κάθε δικαίωμα να τελέσουν πολιτικό γάμο και να μη γίνονται διακρίσεις εις βάρος τους. Ηταν νόμιμο δικαίωμά τους και απέναντι στον νόμο είμαστε όλοι ίσοι. Αυτά που σας λέω είναι κουβέντες του Τάσου, δεν είναι δικές μου. Τον θυμάμαι σαν τώρα που το έλεγε ότι ο νόμος ισχύει για όλους τους ανθρώπους και όλοι είμαστε ίσοι απέναντι στον νόμο. Αλλωστε εμείς ζούσαμε σε ένα μικρό νησί που, θα μου επιτρέψετε να πω, τα δικαιώματά μας ως νησιώτες πάντα έμπαιναν λίγο στην άκρη. Ξέρετε το αθηνοκεντρικό αυτό κράτος, δεν βλέπει τα μικρά νησιά με το ίδιο μάτι, ούτε λαμβάνει υπ΄όψιν τη νησιωτικότητα για τις όποιες αποφάσεις του. Τα ξέρετε κι εσείς. Κι αν η Ρόδος για το κέντρο είναι ένα νησί δευτέρας κατηγορίας -πρώτης κατηγορίας είναι μόνον όσοι είναι στο κέντρο των Αθηνών ή κοντά στο κέντρο- η Τήλος είναι νησί τρίτης κατηγορίας. Αυτό όσον αφορά στο κράτος και το πώς αντιμετωπίζει τους κατοίκους της Περιφέρειας, μη λαμβάνοντας υπ΄όψιν τα δικαιώματά τους.
• Ισως ήταν και αυτές οι αδικίες που κράτησαν τον Τάσο Αλιφέρη στο νησί αποφασίζοντας να παλέψει για την άρση τους.
Αυτό ήταν ένα βασικό κριτήριο για τον Τάσο o οποίος έκανε μια σειρά από τομές, πέρα από τους γάμους των ομοφυλόφιλων. Οπως ξέρετε το Μεταφορικό Ισοδύναμο ήταν έμπνευση του Τάσου. Κι αυτό αφορούσε πάλι το δικαίωμα των πολιτών να είναι ίσοι απέναντι στον νόμο. Δεν ήταν μόνο πρακτικό ζήτημα ήταν και ουσιαστικό ως προς την ισότητα των πολιτών. Που κι αυτό ακόμα σήμερα το συζητάμε. Το Μεταφορικό Ισοδύναμο όπως εφαρμόζεται σήμερα δεν έχει καμία σχέση με το Μεταφορικό Ισοδύναμο ως έμπνευση. Εγινε ένα πολύ καλό πρώτο βήμα αλλά δεν έχει τελειώσει σε καμία περίπτωση, δεν ήταν αυτό που οραματίστηκε ο Τάσος. Αυτή ήταν μόνο η αρχή του.
• Ηταν ο Τάσος ένας οραματιστής δήμαρχος;
Αυτό ακριβώς ήταν. Ηταν ένας οραματιστής δήμαρχος, ήταν ένας άνθρωπος που αποδεικνύεται εκ των υστέρων ότι ήταν πολλά χρόνια μπροστά. Η Τήλος ήταν πολύ τυχερή που βρέθηκε στο τιμόνι της ο Τάσος κι ο Τάσος ήταν πολύ τυχερός που βρέθηκε μπροστά του η Τήλος. Ο Τάσος αγαπούσε την Τήλο.
• Εσείς πώς αποφασίσατε να συνεργαστείτε με τον Τάσο Αλιφέρη; Πώς γνωριστήκατε;
Σε ηλικία 23 χρονών -το 1993- έφυγα από τη Ρόδο για την Τήλο, όπου έκανα ένα μικρό ξενοδοχείο και πήγα στο νησί για δουλειά. Τότε γνώρισα τον Τάσο ως γιατρό στο νησί. Ηταν ήδη εκεί. Ηρθε για το αγροτικό του κι έμεινε. Δεν ξανάφυγε ποτέ. Και από εκεί και πέρα γράφτηκε ιστορία. Ο Τάσος αρρώσταινε όταν έφευγε από την Τήλο και έπρεπε να πάει για δουλειές είτε στη Ρόδο είτε στην Αθήνα.
• Τι θυμάστε πιο πολύ από τον Τάσο; Τι σας έχει μείνει;
Οτι έκανε τα αδύνατα δυνατά. Δεν υπήρχε αδύνατο για τον Τάσο. Θεωρώ τον εαυτό μου ευλογημένο που τον γνώρισα. Ο Τάσος ήταν μια σχολή ολόκληρη. Το μεγαλύτερο έργο του Τάσου ήταν ότι δημιούργησε ενεργούς, προοδευτικούς πολίτες. Αυτή είναι η κληρονομιά που άφησε και στη σημερινή δήμαρχο Τήλου, η οποία είναι η «φυσική» του συνέχεια. Η Μαρία Καμμά Αλιφέρη εκπροσωπεί την ίδια παράταξη, τους ίδιους ανθρώπους, τους ίδιους ενεργούς πολίτες, την ίδια φιλοσοφία.
Και η Μαρία, όπως μια ομάδα ανθρώπων που την στηρίζουν σήμερα, αποφοίτησαν από τη Σχολή Αλιφέρη.
• Λέτε για Σχολή Αλιφέρη…
Ναι, ο Αλιφέρης είναι Σχολή. Κάποια στιγμή θα τον διαβάζουμε στα σχολικά βιβλία. Ξέρω ότι αυτό που σας λέω είναι πολύ μεγάλο, αλλά εγώ το πιστεύω.
• Εσείς ήσασταν μαζί του από την πρώτη του θητεία ως δήμαρχος Τήλου;
Ναι, μόλις η Τήλος έγινε ενιαίος Δήμος. Ο Τάσος εξελέγη πρώτη φορά ως δήμαρχος του Μεγάλου Χωριού και μετά όταν έγινε ένας Δήμος το νησί έγινε δήμαρχος του ενιαίου Δήμου. Αλλά ήμουν συνεργάτης του και πριν να γίνω δημοτικός σύμβουλος.
• Ο Τάσος παρότι με καταγωγή από τη Λακωνία και κάτοικος Πειραιά, πάλευε για τους νησιώτες και όχι μόνο για τους κατοίκους της Τήλου, σαν να ήταν και ο ίδιος νησιώτης.
Ναι, ακριβώς. Ο Τάσος ήρθε για το αγροτικό του ως γιατρός, καμία σχέση δεν είχε με τα νησιά. Κάναμε πράγματα που ήταν πρωτοποριακά και μοναδικά, όχι μόνο για την Τήλο αλλά για όλη την Ελλάδα. Η τηλεϊατρική εφαρμόστηκε για πρώτη φορά πανελλαδικά στην Τήλο και μετά στα υπόλοιπα μέρη της Ελλάδας και ήταν κι αυτό ιδέα του Τάσου Αλιφέρη.
Και επειδή τότε δεν μπορούσε να υπάρχει σύνδεση με Νοσοκομείο της Ελλάδας, το ‘97 με 98, ήμασταν σε σύνδεση με το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Πίζα στην Ιταλία. Κατά καιρούς περνάνε σπουδαίοι άνθρωποι από την Τήλο σαν επισκέπτες. Σε μια επίσκεψη λοιπόν στην Τήλο του Ιταλού καθηγητή Cavina που είχε έρθει για διακοπές, και ήταν και πρόεδρος ενός οργανισμού στην Ευρώπη, στις συζητήσεις που έκαναν με τον Τάσο προέκυψε η ιδέα της τηλεϊατρικής. Στήθηκε ολόκληρο δίκτυο τηλεϊατρικής σε ένα νησί μιας χώρας που δεν υπήρχε τηλεϊατρική. Για σκεφτείτε κι αυτό πόσο πρωτοποριακό ήταν… Γίνονταν εξετάσεις στους κατοίκους κι οι απαντήσεις έρχονταν από την Ιταλία. Εχουμε σώσει ζωές Τηλιακών και επισκεπτών του νησιού με την τηλεϊατρική. Και μετά ξεκίνησε στην υπόλοιπη Ελλάδα. Αυτό, όπως και το Μεταφορικό Ισοδύναμο, ήταν τομές σε πολιτικό επίπεδο. Δεν μιλάμε για τα έργα που έγιναν στην Τήλο. Οπου πατάμε τώρα στην Τήλο, είναι έργο του Τάσου Αλιφέρη. Οι πολιτικές που εφάρμοσε ο Τάσος έγιναν μετά παράδειγμα για όλη την Ελλάδα. Ο Τάσος δεν φοβόταν να συγκρουστεί ούτε καν με τους δικούς του. Ανήκε στο ΠΑΣΟΚ όπως ξέρετε. Ε, τις περισσότερες φορές που έσπασε αυγά για να εφαρμόσει νέες πολιτικές και να ανοίξει νέους δρόμους, ήταν με το ΠΑΣΟΚ. Για τον Τάσο και τις ιδέες του μπορούμε να μιλάμε μέρες… Ο Τάσος δρομολόγησε τομές. Θα σας πω ακόμα μια, αυτή με τα σχολεία στα απομακρυσμένα μέρη. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που είχαμε τότε ήταν η κάλυψη των κενών θέσεων στα σχολεία. Ερχονταν οι εκπαιδευτικοί το πρωί με το καράβι από τον Πειραιά και μετά έφευγαν με μετάταξη πίσω την ίδια μέρα αλλά κρατούσαν δεσμευμένες τις θέσεις στα σχολεία των νησιών. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, οι γονείς να εγκαταλείπουν με τα παιδιά τους τα νησιά για να μην τους στερήσουν την εκπαίδευσή τους. Κι έτσι ερήμωναν τα νησιά. Κάποια στιγμή, το ποτήρι ξεχείλισε και ο Τάσος αποφάσισε να παραιτηθεί σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Τότε ήταν υπουργός Παιδείας ο Γιώργος Παπανδρέου. Τον κάλεσε στην Αθήνα ο Γιώργος Παπανδρέου και βρέθηκε η λύση. Εκατσαν μαζί και έγραψαν τη νομοθεσία που έδινε αυξημένα μόρια σε όσους εκπαιδευτικούς έμεναν για τρία χρόνια στα νησιά. Και έτσι στελεχώθηκαν τα σχολεία στα μικρά νησιά και πήραν ζωή και έχουμε αυτό που έχουμε σήμερα.
• Σφραγίδα λοιπόν του Τάσου Αλιφέρη και σε αυτό.
Ναι, βέβαια. Να σας θυμίσω και την απόφαση για την απαγόρευση του κυνηγιού το 2004. Κοιτάξτε, η πορεία της Τήλου και εδώ που έχει φτάσει σήμερα, δεν είναι τυχαία. Τότε είχαμε καθίσει κάτω και είχαμε αποφασίσει τι πορεία θέλουμε να πάρουμε για το νησί. Οταν άρχισε στη δεκαετία του ‘90 να έρχεται τουρισμός, έπρεπε να πάρουμε κάποιες αποφάσεις για το τι τουρισμό θα θέλαμε να έχουμε. Θα μπορούσαμε να πάρουμε τον εύκολο δρόμο, να γεμίσουμε μπαράκια, να φέρουμε ημερήσιο τουρισμό και να βγάλουμε χρήματα. Τότε λοιπόν είπαμε αν θέλαμε αυτό ή αν θέλαμε τον δύσκολο δρόμο, αυτόν της εναλλακτικής μορφής τουρισμού. Δικαιωθήκαμε μετά από όλα αυτά τα χρόνια και καταφέραμε να κάνουμε τη διαφορά και να έχουμε ξεχωρίσει ως προορισμός.
• Και με την απαγόρευση του κυνηγιού τότε υπήρξαν σφοδρές αντιδράσεις.
Χαμός γινόταν… Μόνο αντιδράσεις; Το λόμπι των κυνηγών είναι πολύ μεγάλο, τότε δεν είχαμε αντιληφθεί πόσο μεγάλο ήταν. Το περιβάλλον έπρεπε να το διαφυλάξουμε με κάθε τρόπο για να υποστηρίξουμε και το νησί μας αλλά και την κατεύθυνση που θέλαμε να δώσουμε στον τουρισμό μας.
• Σε κάθε απόφαση όμως που τάραζε τα νερά ήσασταν δίπλα στον δήμαρχο, στηρίζατε τις αποφάσεις του, ήσασταν δίπλα του, γιατί πέρα από την πολιτική σκέψη ήθελε και τόλμη για να κάνεις αυτές τις τομές στην ελληνική πραγματικότητα.
Βεβαίως ήμασταν δίπλα του και βεβαίως ήθελε τόλμη. Είχαμε κάνει κατάληψη στον Δήμο και ερχόταν η Αστυνομία για να μας πάρει μέσα τότε με την απαγόρευση του κυνηγιού. Βάζαμε πλάτη στον Τάσο Αλιφέρη παρά τις απειλές που δεχόμασταν. Είχαμε κλείσει το λιμάνι και μέχρι την τελευταία στιγμή μας υπέβαλλαν μηνύσεις οι κυνηγετικοί σύλλογοι. Επιμείναμε και το πετύχαμε.
• Αντιλαμβάνομαι ότι αν δεν είχε βρεθεί ο Τάσος Αλιφέρης στον δρόμο της Τήλου, ή η Τήλος στο δρόμο του Τάσου Αλιφέρη η πορεία του νησιού σήμερα θα ήταν πολύ διαφορετική.
Βεβαίως. Ισχύουν και τα δύο. Κι ο Τάσος δεν θα ήταν αυτός που ήταν και η Τήλος δεν θα ήταν αυτή που είναι σήμερα. Και εμείς δεν ήμασταν αυτοί που είμαστε.
• Η ιστορία με το καράβι, πώς προέκυψε;
Το καράβι… Κι αυτό ήταν προϊόν προοδευτικής σκέψης του Τάσου Αλιφέρη και όχι απλώς επίλυση ενός πρακτικού ζητήματος. Τότε δεν υπήρχαν χρηματοδοτήσεις ούτε στήριξη από το κράτος για να γίνει αυτό που έγινε και έπρεπε να κάνουμε πάρα πολλά πράγματα και συνειδητά πήραμε αποφάσεις οι οποίες τότε δεν ήταν σύννομες αλλά σήμερα είναι. Και τότε ήμασταν μπροστά από την εποχή μας. Τον χειμώνα έπρεπε να έχουμε καράβι στην Τήλο. Αρρώσταινε κάποιος και δεν ερχόταν ούτε ελικόπτερο ούτε πλωτό σκάφος. Και έφευγε το καράβι και κατέβαινε με τον άρρωστο για το Νοσοκομείο της Ρόδου. Και βέβαια το ΕΚΑΒ δεν μας αποζημίωνε αλλά τώρα, αυτό το κάνει το κράτος. Τότε είχαμε σύνδεση μόνο δύο φορές την εβδομάδα με τη Ρόδο. Ο κάτοικος της Τήλου έπρεπε να έρθει στη Ρόδο και να μείνει τέσσερις μέρες για να πάρει πχ ένα χαρτί από την εφορία ή να πάει σε έναν γιατρό… Για υπολογίστε τα έξοδα διαμονής και διατροφής, συν τα μεροκάματα που έχανε. Γι’ αυτό έλεγα πριν για πολίτες τρίτης κατηγορίας. Μια φορά την εβδομάδα ερχόταν το καράβι το πρωί στη Ρόδο και επέστρεφε το απόγευμα για να μπορούν να εξυπηρετούνται οι κάτοικοι. Βέβαια, μπαίναμε μέσα, δεν έβγαιναν τα έξοδα αλλά το κάναμε πολύ συνειδητά και με αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου για να χρηματοδοτούμε το καράβι. Τώρα όλα αυτά είναι νόμιμα. Εμείς όμως τότε, όχι. Γι΄αυτό φτάσαμε μέχρι τον Αρειο Πάγο που όμως μας δικαίωσε και δεν πληρώσαμε οι δημοτικοί σύμβουλοι -που λαμβάναμε τις αποφάσεις για το καράβι- τα χρήματα που μας καταλογίστηκαν. Ακόμα και ο Αρειος Πάγος μάς δικαίωσε και χαρακτήρισε τη γραμμή τότε που εκτελούσε το πλοίο ως “Γραμμή Ζωής”.
• Γενικότερα, για όλες αυτές τις τομές και τις παρεμβάσεις εκείνης της περιόδου, το τίμημα ήταν ακριβό;
Ηταν. Τότε δεν το αντιλαμβανόμασταν έτσι. Τότε τα θεωρούσαμε απολύτως φυσιολογικά.
• Ομως εκείνη την περίοδο γράφτηκε ιστορία.
Σωστά. Ακριβώς αυτό. Κι αν ο Τάσος Αλιφέρης δεν είχε προσβληθεί από τον καρκίνο η παρουσία του θα ήταν καταλυτική στο σημερινό πολιτικό σκηνικό της χώρας. Ο Τάσος ήταν πολιτικό ον. Δεν νομίζω ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στην Ελλάδα σαν τον Τάσο.
• Και παρότι αγωνιζόταν για την υγεία του, για τη ζωή του ουσιαστικά, δεν έλειψε από τον αγώνα.
Όταν αρρώστησε, δεν έβγαινε η φωνή του και προσπαθούσε να μιλήσει στο τηλέφωνο για να λύσουμε θέματα του Δήμου. Στο τέλος, επειδή δεν μπορούσε πια να μιλήσει, επικοινωνούσαμε με μηνύματα. Απειρα μηνύματα, όλη μέρα. Αντί να ασχολείται με τα θέματα της υγείας του έγραφε άπειρα μηνύματα για τα ζητήματα του Δήμου.
• Δεν θα σας ρωτήσω αν λείπει σήμερα ο Τάσος Αλιφέρης αλλά θα σας ρωτήσω από πού λείπει.
Λείπει από την Ελλάδα. Λείπει ως άνθρωπος, λείπει ως γιατρός -γιατί ήταν και μεγάλος γιατρός- λείπει ως πολιτικός… Λείπει αυτό που ήταν. Λείπει από την Τήλο. Ομως η σημερινή δήμαρχος συνεχίζει επάξια το έργο του στο νησί.
• Το τελευταίο έργο του Τάσου Αλιφέρη στην Τήλο ποιο ήταν;
Κοιτάξτε, όταν μιλάω για «σχολή Αλιφέρη» εννοώ ότι ακόμα και έργα που γίνονται σήμερα στο νησί, δρομολογήθηκαν επί θητείας του Τάσου Αλιφέρη. Το πρόγραμμα Zero που εφαρμόζεται στην Τήλο και που την έκανε γνωστή σε όλο τον κόσμο με τις προσπάθειες της δημάρχου και των συνεργατών της, δεν έγινε τυχαία στο νησί. Δεν διάλεξαν οι άνθρωποι αυτοί τυχαία το νησί. Αναζήτησαν μια κοινωνία με ανοιχτά μυαλά, με προοδευτικούς ανθρώπους γιατί πρώτα οι κάτοικοι έπρεπε να συναινέσουν και να εκπαιδευτούν. Μας είπαν λοιπόν ότι διάλεξαν την Τήλο για το παρελθόν της. Η Τήλος, είναι αυτή που είναι και χάρη στον Τάσο, αλλά και σε όσους τον στήριξαν, για να μην αδικούμε και άλλους ανθρώπους διότι υπήρχαν άνθρωποι που σκέφτονταν το ίδιο προοδευτικά.
• Τι δεν πρόλαβε να κάνει ο Τάσος Αλιφέρης;
Φαντάζομαι χιλιάδες πράγματα! Ηταν ένας άνθρωπος που ήταν αεικίνητος και κυριολεκτικά και μεταφορικά. Κοιμόταν τρεις ώρες την ημέρα και συνεχώς σκεφτόταν. Αρα φαντάζομαι ότι υπήρχαν χιλιάδες άλλα πράγματα που ήθελε να κάνει!
• Είχε κάποιο παράπονο;
… Οτι δεν τον καταλάβαιναν όσο γρήγορα θα επιθυμούσε. Οχι στην Τήλο, εκτός Τήλου. Πάντα τον κοιτούσαν σαν «εξωγήινο» για τις προοδευτικές και πρωτοποριακές του ιδέες.
• Το τονίζετε πάντως αυτό το “εκτός Τήλου”.
Ναι, στην Τήλο τιμήθηκε ο Τάσος. Βέβαια, επειδή δεν είμαστε κοινωνία αγγέλων και μιλάμε για πολιτική, ο Τάσος είχε φανατικούς φίλους και φανατικούς εχθρούς, όπως είναι φυσικό για κάθε μεγάλο άνδρα. Η μεγάλη πλειοψηφία των Τηλιακών όμως τον ακολουθούσε.
• Είχατε επαφή πάντως μέχρι τελευταία.
Ναι. Χάσαμε την επαφή όταν πήγε πια στην Αμερική, γιατί ήταν δύσκολο να επικοινωνήσει.
• Πιστεύατε ότι θα τα καταφέρει;
Εγώ προσωπικά ναι… Δεν μπορούσε να είναι αυτό το τέλος του Τάσου Αλιφέρη. Στο τελευταίο μήνυμα που του έστειλα του έλεγα ότι μας έκανε πλάκα και ότι το έκανε για να ταράξει πάλι τα νερά και ότι θα γυρίσει πίσω…
• Πόσο δύσκολη ήταν η επόμενη ημέρα, χωρίς τον Τάσο Αλιφέρη;
Πολύ. Όλα ήταν διαφορετικά. Όμως οι συνεργάτες του συνεχίσαμε να αγωνιζόμαστε με τον τρόπο που μας είχε μάθει ο Τάσος. Ευτυχώς ανέλαβε η Μαρία Καμμά Αλιφέρη ως επόμενη δήμαρχος Τήλου. Εγώ έφυγα το 2014, όμως μέχρι σήμερα θεωρώ τον εαυτό μου συνεργάτη της Μαρίας και ας μην είμαι εκλεγμένος. Δεν θα μπορούσε να είναι και διαφορετικά. Ο,τι αφορά εμάς αφορά το νησί, και ό,τι αφορά το νησί αφορά εμάς. Δεν υπάρχουν προσωπικά συμφέροντα. Υπάρχει το κοινό καλό. Αυτό μας έμαθε ο Τάσος και αυτό έκανε την Τήλο αυτό που είναι τώρα. Τώρα πια δεν έχουμε δικαίωμα να κάνουμε κάτι διαφορετικό, δεν μπορούμε να πάμε την Τήλο πίσω. Δημιουργήσαμε ένα θαύμα. Και πρέπει να το διατηρήσουμε.
