Ολοκληρώθηκε η εναρκτήρια συνεδρία της διάσκεψης Υψηλού Επιπέδου για τη Νησιωτικότητα, που λαμβάνει χώρα στο Ίδρυμα Ευγενίδη και διοργανώνει το Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου, στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας στο Συμβούλιο της ΕΕ.
Βασικοί εισηγητές της συνεδρίας ήταν ο Υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, κ. Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, η Επίτροπος Θαλασσίων Υποθέσεων και Αλιείας της ΕΕ, κα Μαρία Δαμανάκη, ο Υφυπουργός Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων, κ. Μιχάλης Παπαδόπουλος και ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Ευγενίδου, κ. Λεωνίδας Δημητριάδης – Ευγενίδης.
Οικονομία
Ο Υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, κ. Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, αφού ευχαρίστησε τον κ. Ευγενίδη για τη φιλοξενία της εκδήλωσης αλλά και τις δράσεις που έχει αναλάβει για τη Νησιωτικότητα το Ίδρυμα Ευγενίδου, με τελευταία την ανακατασκευή της ΑΕΝ Κεφαλονιάς, αναφέρθηκε στην προσπάθεια του Υπουργείου με την ευκαιρία της Προεδρίας να προβληθεί η ιδιαιτερότητα της θαλάσσιας πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, ειδικότερα, της πολιτικής για τη νησιωτικότητα. Σημείωσε ότι βασική πολιτική του υπουργείου είναι «τα νησιά να φτάσουν σε ένα επίπεδο συγκοινωνιακής, οικονομικής, εφοδιαστικής, ενεργειακής, εκπαιδευτικής, ιατροφαρμακευτικής, πολιτιστικής επάρκειας, για να μπορέσουν να μπουν μέσα σε συνθήκες ανταγωνισμού».
Παράλληλα, ο κ. Βαρβιτσιώτης περιέγραψε τις πρωτοβουλίες για τη χάραξη ξεκάθαρης νησιωτικής πολιτικής αναφέροντας την απελευθέρωση της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής από τα διοικητικά πάρεργα, τη συγκρότηση του Συμβουλίου Νησιωτικής Πολιτικής και την ανάδειξη του θαλάσσιου τουρισμού. Επιπλέον, επεσήμανε ότι με το νέο νομοσχέδιο που ψηφίσθηκε στη Βουλή για τα τουριστικά πλοία, βασικός στόχος του Υπουργείου είναι «να γεμίσουμε τις θάλασσες μας με Ελληνικές Σημαίες και να προσελκύσουμε περισσότερα σκάφη της Ευρώπης και άλλων χωρών σε μας. Να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και να τονωθούν τα νησιά μας». Παράλληλα ο κ. Βαρβιτσιώτης αναφέρθηκε σε ολόκληρο το φάσμα που παρεμβαίνει το Υπουργείο για να ασκήσει πολιτικές νησιωτικότητας, εστιάζοντας την προσοχή του στα 1.000 λιμενικά έργα που εκτελούνται σε όλη την ελληνική επικράτεια ύψους ενός δις. Ευρώ.
Αναφορικά με την ακτοπλοΐα, ανέλυσε όλες τις δράσεις που έχει αναλάβει το υπουργείο, εστιάζοντας στη μείωση του λειτουργικού κόστους μέσω της χρήσης LNG στα πλοία της ακτοπλοΐας, η αναδιάρθρωση του ακτοπλοϊκού δικτύου αξιολογώντας τη χρησιμότητα όλων των επιδοτούμενων γραμμών Δημόσιας Υπηρεσίας, οι οποίες εξυπηρετούνται με Συμβάσεις Ανάθεσης ΔΥ και οι οποίες αφορούν μικρό κοινό». Επίσης, ανέφερε ως σημαντικό στόχο τις ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις στη νέα προγραμματική περίοδο 2014-20, και στο πλαίσιο, επίσης, της Ελληνικής προεδρίας στην ΕΕ, τη Κοινή Διακήρυξη των Υπουργών Θαλασσίων Μεταφορών στο Ζάππειο στις 7 Μαΐου και τα Συμπεράσματα του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων για την Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική τον Ιούνιο.
Η Επίτροπος της ΕΕ, κα Μαρία Δαμανάκη ανέφερε ότι η γεωγραφική κατανομή και απόσταση των περισσοτέρων νησιών από το κέντρο δημιουργεί συνθήκες αποκλεισμού, εξάρτησης και απομόνωσης σε διάφορα επίπεδα, επισημαίνοντας ως κύρια πτυχή του προβλήματος, την οικονομική πλευρά που επηρεάζει τη διασυνδεσιμότητα των νησιών. Έμφαση έδωσε η Επίτροπος στις πρωτοβουλίες που έχε αναλάβει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στον τομέα του θαλάσσιου τουρισμού και στο «καθεστώς κρατικών ενισχύσεων σε ότι αφορά επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας και του περιβάλλοντος στα νησιά, τη στρατηγική για τη Γαλάζια Ανάπτυξη και το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Στήριξης».
Μάλιστα η κα Δαμανάκη άσκησε κριτική για την απορρόφηση πόρων στα νησιά, καθώς όπως είπε «απορρόφηση των κονδυλίων για τα πιο μικρά και απομακρυσμένα νησιά του Ειδικού Άξονα Προτεραιότητας για το Νότιο Αιγαίο είναι μόλις 50%». Ταυτόχρονα τόνισε ότι η στρατηγική κατεύθυνση των κονδυλίων πλέον έχει αλλάξει από τις παραδοσιακές υποδομές και υπάρχει θεματική συγκέντρωση των δράσεων που θα αφορά την καινοτομία, τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και την οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Ευγενίδου, κ. Λεωνίδας Δημητριάδης – Ευγενίδης, επεσήμανε ότι «πρωταρχικό ρόλο στην προσπάθεια εξόδου της χώρας από την οικονομική κρίση και ανάπτυξης θα διαδραματίσει και η σωστή πολιτική τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο σε θέματα νησιωτικότητας». Υπογράμμισε, ταυτόχρονα, ότι «δε νοείται Ευρώπη με νησιά απομονωμένα και χωρίς λογικές ευκαιρίες ανάπτυξης, εξ ου και η ανάγκη ενός ορθολογικού θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού».
Ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Ευγενίδου χαρακτήρισε ως κομβικό σημείο την αειφορία, τη διεύρυνση της τουριστικής περιόδου, την περαιτέρω ενδυνάμωση κλάδων, όπως η γεωργία, η κτηνοτροφία, καθώς επίσης και τις ήπιες μορφές επεξεργασίας/ συσκευασίας / branding τοπικών προϊόντων, που θα αποτελέσουν, όπως ανέφερε «τη βάση πάνω στην οποία θα στηριχθεί η ανάπτυξη, τόσο των παραδοσιακών όσο και των αναδυόμενων κλάδων»
Αξιοσημείωτη μνείας είναι η έρευνα, που ανακοίνωσε ο κ. Ευγενίδης, ότι θα ξεκινήσει το Ίδρυμα Ευγενίδου σε θέματα νησιωτικότητας, με έμφαση στον πρωτογενή τομέα και, στόχος της οποίας είναι, όπως είπε, «να συνεισφέρουμε σε κοινή προσπάθεια με το Υπουργείο Παιδείας στη διαμόρφωση εκπαιδευτικών πρωτοβουλιών κυρίως στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση». Συγχρόνως, αναφέρθηκε στην απόφαση του Ιδρύματος Ευγενίδου να αναλάβει την αποκατάσταση των ζημιών που υπέστη η ΑΕΝ Ιονίων Νήσων στην Κεφαλονιά και την αναβάθμιση των κτηριακών της εγκαταστάσεων, απόφαση που στηρίζει τη στήριξη της Νησιωτικότητας.
Από την πλευρά του ο Υφυπουργός Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων ΕΛΛΑΔΑ, Μιχάλης Παπαδόπουλος αναφερόμενος στη νησιωτικότητα, τόνισε ότι στο πλαίσιο της Ε.Ε., η έννοια της νησιωτικότητας απουσίαζε για πολλά χρόνια από τα επίσημα έγγραφά της. Ο κ. Παπαδόπουλος, οριοθετώντας τη στρατηγική ανάπτυξης για τα νησιά, ανέφερε την παραχώρηση των αεροδρομίων μέσω ΤΑΙΠΕΔ που θα αναβαθμίσει τις παρεχόμενες προς τους χρήστες υπηρεσίες, την έναρξη διαγωνιστικής διαδικασίας που θα οδηγήσει στη δημιουργία και λειτουργία του νέου διεθνούς αεροδρομίου του Ηράκλειου στο Καστέλι της Κρήτης που αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το 2019 και τη λειτουργία των Υδατοδρομίων στα ελληνικά νησιά.
Ιδιαίτερα για τα υδατοδρόμια, ο κ. Παπαδόπουλος, υπογράμμισε ότι ήταν προτεραιότητα, καθώς το θέμα αυτό είχε ξεκινήσει από το 2004, χωρίς όμως να φέρει τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. «Σε αγαστή συνεργασία προχωρήσαμε με το Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου, καθώς και με αλλά συναρμόδια Υπουργεία, στην σύνταξη και υπογραφή όλων των απαραίτητων ΚΥΑ» και προσέθεσε ο κ. Παπαδόπουλος ότι «τα μηνύματα που λαμβάνουμε είναι ενθαρρυντικά και σύντομα αναμένεται να εκδοθούν οι τρεις πρώτες άδειες λειτουργίας υδατοδρομίων σε Κέρκυρα, Βόλο και Λαύριο και σημειώνει ότι το ενδιαφέρον πολλαπλασιάζεται: Κέρκυρα, Παξοί και Διαπόντιοι Νήσοι, Ηράκλειο, Ζάκυνθος, Πάτρα, Λευκάδα, Μήλος, Σκύρος, Κρήτη, Βεγορίτιδα, Σκιάθος, Κατερίνη, Χαλκιδική και Θεσσαλονίκη είναι μόνο λίγες από τις ενδιαφερόμενες περιοχές». Επεσήμανε, επιπρόσθετα, ότι το υπουργείο του καταβάλει μεγάλη προσπάθεια στο έργο για την ανάπτυξη της ευρυζωνικότητας σε μη αστικές περιοχές, ενώ προχωρά κανονικά η ανάπτυξη ενός εθνικού δικτύου με σημεία πρόσβασης σε wi-fi, προκειμένου οι πολίτες και οι τουρίστες να έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο σε σημεία δημόσιου ενδιαφέροντος.
