Τον «άγνωστο Χ» της φετινής τουριστικής περιόδου αναμένεται να αποτελέσει ο κλάδος της κρουαζιέρας, συγκροτώντας -μαζί με την αγορά της Ρωσίας- ένα δίπολο αστάθειας στη διαφαινόμενη νέα αύξηση του ρεύματος ξένων επισκεπτών στη χώρα μας.
Τις εξελίξεις καθορίζουν οι τέσσερις μεγάλες «αδελφές» Carnival, Royal Caribbean, MSC και Norwegian που ελέγχουν την παγκόσμια αγορά κρουαζιέρας.
Τα «απόνερα» για τη Μεσόγειο και το Αιγαίο προκύπτουν από την προσπάθεια των «δεινόσαυρων» του κλάδου να αναδιατάξουν τους στόλους τους μετά την μαζική είσοδο 167 νέων, γιγαντιαίων κρουαζιερόπλοιων στη διεθνή αγορά την περίοδο 2007-2013.
Σ’αυτά θα πρέπει να προστεθούν τα 25 νέα πλοία, συνολικής δυναμικότητας 74.811 κλινών για τα οποία οι πλοιοκτήτριες εταιρείες τους θα δαπανήσουν 17,63 δισ. δολάρια ή 12,76 δισ. ευρώ.
Στη νέα αρχιτεκτονική που διαμορφώνεται στην παγκόσμια αγορά κρουαζιέρας τα τελευταία χρόνια, επιβεβαιώνεται πανηγυρικά πως «το μέγεθος μετράει». Η ραγδαία αύξηση, διεθνώς, της ζήτησης για κρουαζιέρες έστρεψε τους κολοσσούς της αγοράς στη ναυπήγηση γιγαντιαίων κρουαζιερόπλοιων με στόχο να εκμεταλλευτούν τις οικονομίες κλίμακας που θα προέκυπταν ώστε να μεγιστοποιήσουν την κερδοφορία τους.
Τα νέα πλοία, όμως, δεν αλλάζουν απλώς τα δεδομένα στη διεθνή αγορά κρουαζιέρας. Στην πραγματικότητα επηρεάζουν την αρχιτεκτονική της παγκόσμιας τουριστικής βιομηχανίας. Κι αυτό καθώς τα νέα, γιγαντιαία πλοία αποτελούν ταυτόχρονα αυτόνομους, ολοκληρωμένους, πολυτελείς τουριστικούς προορισμούς που έχουν τη δυνατότητα να μετακινούνται από χώρα σε χώρα κι από ήπειρο σε ήπειρο!
Δημιουργείται με αυτό τον τρόπο μια εντελώς νέα αγορά «υβρίδιο» που συνδυάζει τις υπηρεσίες ενός ξενοδοχείου πολυτελείας όπως αυτά που διαθέτουν οι γνωστές διεθνείς αλυσίδες και την ευελιξία που προσφέρει ένα κρουαζιερόπλοιο. Δίνοντας με αυτό τον τρόπο την ευκαιρία στους επιβάτες των πλοίων όχι να μετακινούνται οι ίδιοι από χώρα σε χώρα αλλά να βλέπουν οι ίδιοι τις χώρες να περνούν από μπροστά τους. Η μια μετά την άλλη!
Εξέλιξη η οποίο δρομολογεί ραγδαίες ανακατατάξεις στο επιχειρηματικό πεδίο. Δρομολογώντας «γάμους» μεταξύ ξενοδοχειακών αλυσίδων, τουρ οπερέιτορ, ναυτιλιακών εταιρειών αλλά και ομίλων Logistics που θα εφοδιάζουν τα τεράστια πλοία-θέρετρα.
Ταυτόχρονα, τα πλοία-μαμούθ δημιουργούν νέα σημαία αναφοράς σε σχέση με το κόστος διακοπών αλλά και τις τιμές των δωματίων των ξενοδοχείων. Έτσι, τα νέα κρουαζιερόπλοια αναμένεται να οδηγήσουν σε μια νέα αρχιτεκτονική τον παγκόσμιο τουρισμό αφού θα μπορούν να λειτουργούν ανταγωνιστικά ή συμπληρωματικά προς τοπικές επιχειρήσεις ή και ολόκληρες χώρες-προορισμούς. Ανάλογα με το μέγεθος και το ειδικό προϊόν που οι τελευταίες θα προσφέρουν.
Πίνακας 1: Οι 4 δεινόσαυροι των θαλασσών
Η κυριαρχία των τεσσάρων μεγαλύτερων ομίλων του κλάδου στην παγκόσμια αγορά είναι συντριπτική. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της περυσινής χρονιάς, οι τέσσερις κολοσσοί ελέγχουν το 83,2% της παγκόσμιας αγοράς, διαθέτοντας συνολικά 169 από τα μεγαλύτερα κρουαζιερόπλοια, συνολικής δυναμικότητας 371.125 κλινών.
Αδιαφιλονίκητος «πλανητάρχης» της αγοράς είναι ο όμιλος Carnival ο οποίος ελέγχει το 45,5% της παγκόσμιας αγοράς. Ελέγχει δέκα από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου και ο στόλος της αποτελείται από 102 πλοία.
Τη δεύτερη θέση καταλαμβάνει η Royal Caribbean Cruises η οποία ελέγχει έξι εταιρείες με στόλο 43 πλοίων και μερίδιο αγοράς 23,5%.
Στην τρίτη θέση κατατάσσεται η ιταλοελβετικών συμφερόντων MSC Cruises με μερίδιο 7,1% της παγκόσμιας αγοράς και στόλο 12 κρουαζιερόπλοιων. Ο όμιλος κατέχει ηγετική θέση στη Μεσόγειο που αποτελεί τη δεύτερη κυριότερη αγορά κρουαζιέρας του πλανήτη.
Το καρέ κορυφής συμπληρώνει η Norwegian η οποία διαθέτει επίσης στόλο 12 κρουαζιερόπλοιων και αποσπά μερίδιο αγοράς 7,1%.
Στην αγορά της Μεσογείου η ευρωπαϊκών συμφερόντων MSC κατάφερε το 2013 να βρεθεί στην κορυφή, αποσπώντας μερίδιο αγοράς 19,4%. Σε απόσταση αναπνοής πίσω της βρέθηκε η Costa (ελέγχεται από την Carnival με μερίδιο 19%. Την τετράδα της κορυφής στη μεσογειακή αγορά συμπλήρωσαν η Royal Caribbean με μερίδιο 9% και η Norwegian με 5,9%.
Πίνακας 2: Μεγάλα πλοία…πολλά απόνερα
Ότι τα μεγάλα πλοία αφήνουν και πολλά απόνερα είναι γνωστό.
Ένα πρώτο, άμεσα «ορατό» αποτέλεσμα στην περίπτωση της Ελλάδας είναι το γεγονός πως φέτος οι προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων θα είναι λιγότερες από πέρυσι.
Οι μειωμένες προσεγγίσεις συνδέονται εν μέρει με τις εξελίξεις στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή, αλλά και με τις οικονομικές συνθήκες που διαμορφώνονται στις χώρες της ευρωζώνης.
Οφείλεται, όμως, και στην αναδιάταξη του στόλου τους στις επιμέρους αγορές που επιχειρούν οι ισχυροί του κλάδου αναζητώντας πολυάριθμη πελατεία για τα τεράστια πλοία τους.
Η πολυμορφία του Αιγαίου με τα δεκάδες μεγάλα νησιά και τα εκατοντάδες μικρότερα, το καθιστούν ένα μοναδικό, περιζήτητο «προϊόν» στην παγκόσμια αγορά κρουαζιέρας.
Τα περισσότερα νησιά, όμως, ούτε διαθέτουν ούτε προσφέρουν τη δυνατότητα να δημιουργηθούν κατάλληλες λιμενικές υποδομές που θα επιτρέπουν την προσέγγιση στα τεράστια πλοία.
Αναπόφευκτα, οι πλοιοκτήτριες εταιρείες επιλέγουν να στείλουν τα πλοία τους κυρίως σε μεγάλα λιμάνια όπως τον Πειραιά, το Ηράκλειο, τη Ρόδο, την Κέρκυρα και τη Θεσ/νίκη προσθέτοντας το Κατάκωλο (πύλη για την αρχαία Ολυμπία), τη Σαντορίνη και τη Μύκονο.
Τα υπόλοιπα ελληνικά νησιά οι επιβάτες των κρουαζιερόπλοιων τα απολαμβάνουν μόνο ως… photo opportunity, καθώς το πλοίο διέρχεται από αυτά χωρίς στάση.
Ανοιχτό στοίχημα η χρονιά
Οι λιγότερες προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων, ωστόσο, δεν προεξοφλεί μείωση ή στασιμότητα των επιβατών κρουαζιέρας. Μπορεί να καταγραφεί ακόμα και αύξηση αν οι πληρότητες των μεγάλων πλοίων κυμανθούν σε υψηλά επίπεδα.
Η αύξηση 11,5% στις εισπράξεις του κλάδου κρουαζιέρας στο πρώτο δίμηνο της χρονιάς (Τράπεζα της Ελλάδας, Ταξιδιωτικό Ισοζύγιο Ιαν.-Φεβρ. 2014) δεν θα μπορούσε να αποτελεί κριτήριο για ασφαλείς εκτιμήσεις. Κυρίως λόγω της περιόδου που δεν είναι ενδεικτική για την κρουαζιέρα, αλλά και των εισπράξεων που δεν ξεπερνούν τα 4,1 εκατ. ευρώ.
Η εικόνα της αγοράς, πάντως, είναι ρευστή αν και καταγράφονται κάποιες πρώτες ενθαρρυντικές ενδείξεις. Από την ελληνική Louis Cruises (συμφερόντων του κύπριου επιχειρηματία Κωστάκη Χλοΐζου) αναφέρουν ενθαρρυντική κινητικότητα από Έλληνες πελάτες ενώ. Ταυτόχρονα φαίνεται πως «ξεπαγώνει» η γερμανική αγορά, καθώς στελέχη της εταιρείας αναφέρουν πως ξαναείδαν φέτος κρατήσεις από Γερμανούς ύστερα από δύο άγονα χρόνια.
Το ενδιαφέρον Ελλήνων πελατών, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, ενδέχεται να σηματοδοτεί τη στροφή του εσωτερικού τουρισμού σε οικονομικά πακέτα διακοπών που θα συνδυάζουν περισσότερους προορισμούς.
Αν επιβεβαιωθούν οι ενδείξεις αύξησης των κρατήσεων της Louis Cruises από την ελληνική, γερμανική, γαλλική και αγγλική αγορά αυτό θα οδηγήσει σε αλλαγή του πελατολογίου της στο οποίο κυριαρχούσαν μέχρι πέρυσι οι επιβάτες από τη Βόρεια και Λατινική Αμερική οι οποίοι αντιπροσώπευαν το 60% των πελατών της εταιρείας.
Πηγή eurotoday
