«Τα βασικότερα στοιχεία της παθογένειας του πολιτικού συστήματος είναι η διαφθορά και η διαπλοκή. Το φάρμακο είναι η διαφάνεια. Χρειάζεται να γίνουν ρυθμίσεις σωστές, νομοθετικές και συνταγματικές».
Αυτό δηλώνει, σε συνέντευξή του στη «δ», ο Γενικός Γραμματέας Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, πρώην υπουργός κ. Γιώργος Σούρλας, που ήρθε πριν λίγες ημέρες στη Ρόδο για την παρουσίαση του βιβλίου του.
Σύμφωνα με τον κ. Γ. Σούρλα η αναγέννηση του πολιτικού συστήματος μπορεί να γίνει με τις επιλογές που θα κάνουν οι πολίτες στις εκλογές.
«Μπορεί ο στόχος να επιτευχθεί με επιλογές υποψηφίων οι οποίοι θα μπορούν να σηκώσουν το βάρος που θα τους ανατεθεί, θα έχουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν τα διαπλεκόμενα, τους διεφθαρμένους και θα ανεβούν στην εξουσία χωρίς να έρπουν, να σκύβουν και να γονατίζουν», δηλώνει ο κ. Γιώργος Σούρλας και προσθέτει πως και οι εκλογές της ΤΑ είναι ιστορικής σημασίας.
«Δεν μπορεί τα κριτήριά μας να είναι τα ρουσφετολογικά, των ανταλλαγμάτων, της κουμπαριάς, της συγγένειας, του γείτονα, του φίλου και του εραστή της πολιτικής. Τα κριτήριά μας πρέπει να είναι αξιοκρατικά και αντικειμενικά», τονίζει ο κ. Σούρλας και υπογραμμίζει πως μεγάλο πολιτικό κεφάλαιο για τη χώρα είναι ο πρωθυπουργός κ. Α. Σαμαράς, που σηκώνει το βάρος για τη σωτηρία της χώρας.
Η συνέντευξη του κ. Γ. Σούρλα, αναλυτικά:
• Ποιος ήταν ο λόγος της επισκέψεώς σας στη Ρόδο;
Ήρθα στη Ρόδο για την παρουσίαση του βιβλίου μου, η οποία έγινε σε μια περίοδο, όπου είναι γενικώς παραδεκτό πως το πολιτικό μας σύστημα κατέρρευσε. Έχει χρεοκοπήσει κάτω από το βάρος της διαφθοράς και της διαπλοκής.
Επιτακτική προβάλλει η ανάγκη να οικοδομήσουμε ένα νέο πολιτικό σύστημα. Θα πρέπει να το κάνουμε με πολύ προσεκτικό και υπεύθυνο τρόπο.
Να δούμε ποια είναι τα αίτια που οδήγησαν τη χώρα μας στη χρεοκοπία και την εθνική ταπείνωση, σε τι συνίσταται η διαφθορά και όλα εκείνα τα νοσηρά φαινόμενα της παθογένειας του πολιτικού συστήματος. Έτσι θα μπορέσουμε να κάνουμε στέρεες υποδομές με συνταγματική αναθεώρηση, με νομοθετικές και θεσμικές ρυθμίσεις για να μπορεί να ακουμπήσει η όποια προσπάθεια αναγέννησης του τόπου για να έρθει η ανάπτυξη. Η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική αλλά εξόχως πολιτική, κοινωνική και ηθική.
• Γιατί αποσαθρώθηκε το πολιτικό σύστημα;
Αποσαθρώθηκε κάτω από το βάρος της διαφθοράς και της διαπλοκής που του επέφεραν κάποιες αδυναμίες που είχε.
Την ευθύνη κατά κύριο λόγο τη φέρνουν οι πολιτικοί. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν έχουν ευθύνη και οι πολίτες. Πίστευα όταν και εγώ ξεκινούσα την πορεία μου, πως αυτό το σύστημα θα άντεχε.
Δεκατέσσερα χρόνια μετά τη μεταπολίτευση έγινε η πολύ μεγάλη ρωγμή με το σκάνδαλο Κοσκωτά.
Δυστυχώς από εκείνο το σκάνδαλο, που στοίχισε πολλά στη Δημοκρατία και στον τόπο, δεν διδαχθήκαμε. Ακολούθησαν χειρότερα, όπως το Χρηματιστήριο, τα ομόλογα και άλλα φαινόμενα, που ζούμε ακόμη στην εποχή μας.
Επομένως τα βασικότερα στοιχεία της παθογένειας του πολιτικού συστήματος είναι η διαφθορά και η διαπλοκή. Το φάρμακο είναι η διαφάνεια. Χρειάζεται να γίνουν ρυθμίσεις σωστές νομοθετικές και συνταγματικές. Πρέπει να γνωρίζουν οι πάντες τα πάντα δηλαδή τι συμβαίνει σε αυτόν τον τόπο.
Έτσι θα αποφεύγουμε και θα μπορούμε να προλάβουμε και ακόμη να καταστείλουμε τα φαινόμενα της διαφθοράς.
Εκείνο που λείπει είναι η καλλιέργεια της ατομικής ηθικής συνείδησης. Ιδιαίτερα των πολιτών και των πολιτικών. Πρέπει να αναπτύξουμε ένα ηθικό κοινωνικό περιβάλλον. Αν δεν υπάρχει αυτή η βάση καμία ρύθμιση και κανένας νόμος και διοικητική προσπάθεια δεν μπορεί να αποδώσει.
• Πώς μπορεί να γίνει αυτό;
Κατά τη γνώμη μου θα γίνει μέσα από την Παιδεία. Και μέσα από τις επιλογές που θα κάνουν οι πολίτες. Οι εκλογές της ΤΑ και οι ευρωεκλογές μπορούν να αποτελέσουν την αφετηρία για ένα τέτοιο ξεκίνημα αναγέννησης του πολιτικού συστήματος. Μπορεί ο στόχος να επιτευχθεί με επιλογές υποψηφίων οι οποίοι θα μπορούν να σηκώσουν το βάρος που θα τους ανατεθεί, θα έχουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν τα διαπλεκόμενα, τους διεφθαρμένους και θα ανεβούν στην εξουσία χωρίς να έρπουν, να σκύβουν και να γονατίζουν.
Να μπορούν να συγκρουστούν με όλους εκείνους που αντιστρατεύονται την ανάπτυξη και το κοινωνικό σύνολο. Άρα είναι πολύ μεγάλη η ευθύνη των πολιτών.
Είναι ευκαιρία να αλλάξουμε. Να ξεκινήσουμε κάτι καινούργιο.
• Μετά την κρίση έχει αλλάξει κάτι σε κεντρικό πολιτικό πεδίο; Άλλαξε η νοοτροπία των πολιτικών;
Στα θέματα της οικονομίας γίνονται βήματα σταθερά. Πιστεύω πως προχωράμε καλά. Δεν έγιναν παράλληλα και τα βήματα για το νέο πολιτικό σύστημα. Υπάρχουν μερικά στοιχεία προβληματισμού και επίγνωσης.
Κατά τη γνώμη μου δεν είναι ικανοποιητικά. Μερικοί δεν έχουν καταλάβει ακόμη τι έχει συμβεί σε αυτό τον τόπο. Όταν παρουσιάζονται τα φαινόμενα διαφθοράς μέσα σε μια συμφορά που έχει βρει στην Ελλάδα δεν μπορεί κανείς να είναι αισιόδοξος. Είμαστε όμως υποχρεωμένοι να δώσουμε τον αγώνα μας.
• Μιλήσατε για κοινωνική και οικονομική κρίση. Έχουν ευθύνη μόνο οι πολιτικοί, που οδηγηθήκαμε ως εδώ;
Είναι μια δύσκολη συζήτηση αυτή, που την έχω επιχειρήσει πολλές φορές. Δυσκολεύομαι και τώρα να απαντήσω. Μπορώ να πω ότι αν κάνουμε ένα επιμερισμό θα δούμε πως φταίνε οι πολιτικοί.
Βεβαίως τους πολιτικούς τους εκλέγουν οι πολίτες. Έπρεπε να τους έχουν επιλέξει με άλλα κριτήρια και όχι με βάση το προσωπικό συμφέρον, τη συναλλαγή και το ρουσφέτι. Κάποιος, που θέλει να πάρει τη θέση μέλους της εθνικής αντιπροσωπείας πρέπει να έχει ωριμότητα και υπευθυνότητα και να προχωρήσει πέρα από αυτές τις συναλλαγές σε όσα απαιτεί η σύγχρονη κοινωνία.
• Σε ένα κεφάλαιο από το βιβλίο σας κάνετε ιδιαίτερη μνεία για την ευθύνη των υπουργών. Τι πρέπει να αλλάξει;
Είναι το επαίσχυντο κατ’ εμέ άρθρο 86 του Συντάγματος. Κατοχυρώνει το ακαταδίωκτο των υπουργών. Αντέδρασα όταν ήμουν βουλευτής.
Είδα πως το πιο προσεγμένο ήταν το άρθρο 86 που θωράκιζε το ακαταδίωκτο. Και εγώ έγινα υπουργός. Δεν αισθάνθηκα πότε πως θα πρέπει να είμαι κάτι διαφορετικό από τον πολίτη απέναντι στο σύνταγμα στη δικαιοσύνη. Δεν δικαιούται σήμερα κανείς να είναι σε διαφορετική μοίρα από τον απλό πολίτη και να έχει παραγραφή των αδικημάτων μετά από την παρέλευση λίγων ετών. Δεν δικαιούται κανείς να έχει άσυλο.
• Τι πρέπει να προσέξουν οι πολίτες στις εκλογές της ΤΑ καθώς είπατε πως οι αναμετρήσεις είναι ευκαιρία για αναγέννηση του πολιτικού συστήματος;
Είναι ιστορικής σημασίας αυτές οι εκλογές. Μέσα από την κρίση πρέπει να διδαχθήκαμε κάτι και να κατανοήσαμε πως πρέπει να αλλάξουμε. Δεν μπορεί τα κριτήριά μας να είναι τα ρουσφετολογικά, των ανταλλαγμάτων, της κουμπαριάς, της συγγένειας, του γείτονα, του φίλου και του εραστή της πολιτικής. Τα κριτήριά μας πρέπει να είναι αξιοκρατικά και αντικειμενικά. Μπορεί να κατέχει ο εκάστοτε υποψήφιος τη θέση; Έχει το ηθικό ανάστημα; Διαθέτει τη γνώση; Μπορεί να στέκεται απέναντι στα συμφέροντα; Έχει δείξει ότι μπορεί να παλεύει για το κοινωνικό σύνολο; Δεν είναι δύσκολο να τα μάθει αυτά ο πολίτης. Πρέπει να αλλάξουμε τα κριτήρια επιλογής των υποψηφίων. Δεν μπορείς να αναθέτεις την εκπροσώπηση σε ανθρώπους που δεν έχουν πετύχει στην επαγγελματική τους ζωή ή δεν έχουν καλή οικογενειακή πορεία.
• Ποιο πρέπει να είναι το διακύβευμα των ευρωεκλογών;
Είμαι στέλεχος και στη ΝΔ και θα ήθελα το κόμμα να πάει καλά. Θα αλλάξουμε μυαλά και ρότα; Θα σοβαρευτούμε; Θα αναδείξουμε τους καλύτερους από κάθε κόμμα; Αυτό είναι για μένα το ορθότερο. Να επιλεγούν οι καλύτεροι από κάθε κόμμα. Αν γίνει αυτό μπορούμε να αισιοδοξούμε.
• Πώς είδατε τη μέχρι τώρα συγκυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ;
Ήταν απαραίτητη. Δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Ο κόσμος αποφάσισε συγκυβερνήσεις και όχι αυτοδύναμες κυβερνήσεις. Δικαίωμα του λαού. Έχει τη σοφία του και αυτό. Πιστεύω πως όλο το βάρος το σηκώνει η ΝΔ. Αυτή την ώρα τα κόμματα περνούν μια μεγάλη κρίση. Δεν βλέπω στον ορίζοντα και πολλές φωτεινές πολιτικές προσωπικότητες. Εκτιμώ πως ο Αντώνης Σαμαράς αποτελεί ένα εθνικό κεφάλαιο για τη χώρα.
• Ένα πολιτικό κεφάλαιο που σηκώνει βάρος για να βγει η χώρα από την κρίση;
Σηκώνει βάρος για τη σωτηρία της χώρας για την ομαλή πορεία της και πιστεύω πως έχουμε υποχρέωση να τον στηρίξουμε. Εγώ που έχω ολοκληρώσει την κοινοβουλευτική μου σταδιοδρομία πήρα τη θέση του Γραμματέα Διαφάνειας όχι από φιλοδοξία αλλά για να βοηθήσω. Δεν αποτελεί εφαλτήριο για να πετύχω μια θέση παραπάνω. Το κάνω γιατί αισθάνομαι πως έχω υποχρέωση να βοηθήσω. Πιστεύω πως έχουμε υποχρέωση να τον βοηθήσουμε στη προσπάθεια που κάνει πέρα από κόμματα και ιδεολογίες.
• Πώς βλέπετε κινήματα, όπως το Ποτάμι και την Ελιά και τι ρόλο θα παίξουν στις εκλογές;
Στη δημοκρατία είναι δικαίωμα του καθενός να πολιτεύεται, να ψηφίζει, να ηγείται. Αυτές οι περιπτώσεις δεν έχουν σχηματοποιηθεί ακόμη. Τα βλέπω σαν σχήματα που είναι αποδέκτες αγανακτισμένων πολιτών. Σαν στοιχεία συγκέντρωσης των δυσαρεστημένων. Αυτό δεν είναι θετικό και δεν μπορεί να εξασφαλίσει μέλλον. Οι θέσεις και οι απόψεις και η αποδοχή πρέπει να είναι τα αθροιστικά στοιχεία ενός κόμματος όχι η αγανάκτηση και η εκδίκηση απέναντι στο σύστημα που υπάρχει σήμερα.
• Έρχονται και εθνικές εκλογές. Πώς σχολιάζετε τα γκάλοπ;
Δεν έχω μεγάλη εμπιστοσύνη στα γκάλοπ. Ξέρω πως ο κόσμος είναι σε μεγάλη στεναχώρια και αναζήτηση. Πάντα προσδοκούσα στην ωριμότητα των πολιτών που πρέπει να καταλάβουν πως έχουν ευθύνες και να τις αναλάβουν. Το μήνυμά μου είναι να κάνουν σωστές επιλογές στη ζωή, στο επάγγελμά τους και στην πολιτική.
