Γράφει
ο Νεκτάριος Καλογήρου
Το ίδρυμα Marc de Montalembert δεν είναι απλώς ένας όμορφος κήπος κρυμμένος πίσω από μια βαριά, ξύλινη πόρτα. Είναι ένας φάρος πολιτισμού, ανταλλαγής ιδεών και προαγωγής της κατανόησης της σχετικής με τη διαφορετικότητα των πολιτισμών. Είναι ένα κέντρο που παράγει ανθρωπισμό και τον στρέφει προς την κατεύθυνση της καλλιέργειας αισθήματος προσωπικής ασφάλειας απέναντι στους αγνώστους που καταπλέουν ως μετανάστες φορτωμένοι σε μια μισοκατρεστραμμένη βάρκα. Το ίδρυμα Marc de Montalembert, τα τελευταία χρόνια, έχει διαθέσει δεκάδες χιλιάδες ευρώ για την οικονομική ενίσχυση νέων που θέλουν να αναδείξουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ανθρώπων της Μεσογείου. Όλα αυτά γίνονται από την έδρα του Ιδρύματος στη Ρόδο και στα χρόνια που θα ακολουθήσουν οι δράσεις του θα γίνουν ακόμα περισσότερες.
Ψυχή του Ιδρύματος είναι το ζεύγος Μαρκόνε και Εμμανουέλα Μονταλαμπέρ. Εκείνος Γάλλος με όλα τα χαρακτηριστικά που συνοδεύουν όσους γεννήθηκαν κοντά στις ακτές της Μεσογείου. Εκείνη Ιταλίδα με τη φινέτσα και τη σπιρτάδα των γυναικών της χώρας όπου γεννήθηκε η μόδα. Οι δυο τους υποδέχθηκαν τη «δημοκρατική» στο χώρο του ιδρύματος με σκοπό να παρουσιάσουν όλες τις δράσεις που ξεκινούν από τον κρυμμένο εκείνο χώρο και έχουν ως αποδέκτες τον κόσμο όλο. Από κοντά στη ξενάγηση και ο γεωπόνος Παναγιώτης Σταμάτης με ρόλο διττό. Αφενός ως εμπνευστής της δράσης για τη δημιουργία φωτιστικών από τα κομμάτια του ναυαγίου με τους μετανάστες στο Ζέφυρος και αφετέρου ως ο άνθρωπος που ανέδειξε τον υπέροχο κήπο Marc de Montelembert.
«Αντικειμενικός σκοπός του Ιδρύματος είναι η κατανόηση της διαφορετικότητας των πολιτισμών», εξήγησε στη «δημοκρατική» ο κ. Μαρκόνε Μονταλαμπέρ. Ως άνθρωπος ζεστός και φιλόξενος αφιέρωσε αρκετό χρόνο για να εξηγήσει τη φιλοσοφία πάνω στην οποία έχει δομηθεί το «Marc de Montalembert» και να περιγράψει όλες εκείνες τις δράσεις που ξεκινούν από το χώρο που περιβάλλει το παρεκκλήσι του Αγίου Μάρκου:
«Θέλουμε να δώσουμε ώθηση σε νέους να μελετήσουν, να ερευνήσουν, να διευρύνουν τους ορίζοντες σχετικά με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των πολιτισμών της Μεσογείου. Μέσα από τη δική τους δουλειά θα κατανοήσουν οι ίδιοι το σπουδαίο αυτό ζήτημα και ακολούθως οι ίδιοι θα το μεταλαμπαδεύσουν στην κοινωνία. Αυτή είναι μια μορφή αγώνα για να αναγνωρίσουμε τους ανθρώπους όλους, να τους δεχθούμε όπως είναι και σιγά σιγά να σβήσουμε τα στοιχεία ρατσισμού όπου κι αν αυτά υπάρχουν».
Προς την κατεύθυνση αυτή το Ιδρυμα χορηγεί κάθε χρόνο το ποσόν των 7.000 ευρώ προς ένα νέο ή νέα που θα παρουσιάσει μια πρόταση δράσης που θα υπηρετεί αυτό το σκοπό. Από το έτος 1994 μέχρι και σήμερα έχουν δοθεί 27 τέτοιου είδους «υποτροφίες» και έχουν γίνει έρευνες σε τεράστιο εύρος αντικειμένων σχετικών με τον πολιτισμό, τη ξενοφοβία, τη διαφορετικότητα, τα ήθη, τα πιστεύω των ανθρώπων.
Τη φετινή «υποτροφία» πήρε η Γαλλίδα Marine Messina, που προσφέρει εθελοντική εργασία σε κέντρο υποδοχής νέων και ασυνόδευτων μεταναστών, στην Κύπρο. Με τον όρο «ασυνόδευτοι μετανάστες» ορίζονται τα μικρά παιδιά που έχοντας χάσει τους γονείς τους, ακολουθούν το «καραβάνι» των προσφύγων στη μακριά πορεία της φυγής από τη θερμή ζώνη της Συρίας. Η εργασία της Marine Messina θα έχει ως στόχο να δοθεί φωνή σε αυτά τα παιδιά ώστε να περιγράψουν τις κακουχίες που πέρασαν μέχρι να φτάσουν σε ευρωπαϊκό έδαφος (Κύπρο, Ελλάδα). Ο πλήρης τίτλος της έρευνας της δημοσιογράφου – διεθνολόγου είναι: «Απόδοση με λόγια των κακουχιών. Δίνοντας το λόγο στους ίδιους τους μετανάστες».
«Είμαστε πολύ υπερήφανοι για τα επιτεύγματα των νέων που υποστηρίχθηκαν από το Ιδρυμα στην έρευνά τους. Είναι εντυπωσιακό να τους βλέπεις να επιστρέφουν με την εργασία τους και να γνωρίζεις ότι η οικονομική τους υποστήριξη λειτούργησε καταλυτικά προς την κατεύθυνση αυτή. Αυτή είναι η μεγαλύτερή μας ανταμοιβή», τόνισε ο κ. Μαρκόνε Μονταλαμπέρ.
Πρέπει να σημειωθεί ότι δικαιούχοι της «υποτροφίας», κάθε χρόνο, είναι οι νέοι και οι νέες ηλικίας μέχρι 27 ετών και έλκουν την καταγωγή τους από κάποιο από τα 23 κράτη που βρέχονται από τη Μεσόγειο θάλασσα.
Το «Ιδρυμα» ως χώρος πολιτισμού
Ο χώρος του «Marc de Montalembert» χωρίζεται σε αρκετά επιμέρους τμήματα. Το βασικό είναι το ιπποτικό παρεκκλήσι του Αγίου Μάρκου, στο οποίο φιλοξενήθηκε και προστατεύτηκε η ιερή εικόνα της Παναγίας Φιλερήμου. Η πανέμορφη αυλή του Ιδρύματος είναι αφιερωμένη στο παρεκκλήσι και λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος με το παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου που επίσης υπάρχει στο χώρο. Τα κτήρια που βρίσκονται στη μέση της αυλής λειτουργούν πια ως κέντρο συζητήσεων και ανταλλαγής απόψεων. Πρόσφατα, το «Ιδρυμα» εξαγόρασε και το παρακείμενο τουριστικό κατάλυμα, το οποίο ανακαινίσθηκε και πια λειτουργεί ως ξενώνας φιλοξενίας 15 ατόμων για εκείνους που προσκαλούνται στο νησί με σκοπό να κουβεντιάσουν θέματα πολιτισμού των κοινωνιών.Η κα. Εμμανουέλα Μονταλαμπέρ, ως γνήσια Ιταλίδα μίλησε γεμάτη δύναμη για όλα εκείνα τα όνειρα που ξεκίνησαν πριν από 23 χρόνια και πια έφτασαν να γίνουν πράξη, αλλά και να μετεξελιχθούν σε κάτι ακόμα πιο σπουδαίο:
«Στους χώρους που βλέπετε γίνονται οι συζητήσεις για τα θέματα που αφορούν την κουλτούρα των λαών της Μεσογείου. Ανταλλάσσονται απόψεις, αναλύονται ζητήματα ανθρωπισμού και πάντα από όλες αυτές τις συναντήσεις προκύπτουν χρήσιμα συμπεράσματα. Το πιο σπουδαίο είναι πως εκείνοι που συμμετέχουν, επιστρέφουν στις χώρες τους πιο πλούσιοι σε γνώσεις και αυτές προσπαθούν να τις διδάξουν σε όλους τους υπόλοιπους. Το πιο σημαντικό μήνυμα που γεννιέται έχει να κάνει με την ανάγκη να σταματήσουμε να φοβόμαστε τον ξένο συνάνθρωπό μας».
Όλες αυτές οι δράσεις γίνονται μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και πάντα με τη σκέψη εστραμμένη στην ουσία κι όχι στην εικόνα.
Το Αύριο του «Marc de Montalembert» είναι γεμάτο καινούργιες δράσεις. Το ζεύγος Montalembert έχει ήδη δημιουργήσει ένα πυρήνα σημαντικών προσώπων που δουλεύουν πάνω σε θέματα επικοινωνίας των πολιτισμών. Το σίγουρο είναι πως σε μερικά χρόνια, οι εργασίες της Ρόδου θα αποτελούν το αντικείμενο συζητήσεων σε όλες τις χώρες της Μεσογείου και ενδεχομένως στα κέντρα εξουσίας, σε όλο τον κόσμο.
Η έκθεση… μια αχτίδα για τους μετανάστες
Στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου, του «Ιδρύματος», την περασμένη εβδομάδα έγινε η έκθεση των φωτιστικών που κατασκευάσθηκαν από τα απομεινάρια του ξύλινου σκαριού, που έφερε μετανάστες μέχρι την παραλία Ζέφυρος και ακολούθως καταστράφηκε στα βράχια.
Τη σύλληψη της ιδέας είχε ο γεωπόνος Παναγιώτης Σταμάτης, ο οποίος είναι και ο υπεύθυνος για τη συντήρηση του κήπου του ιδρύματος. «Μετά το ναυάγιο του 2015 βρήκα τα ξύλα στην παραλία και τα μάζεψα. Ηταν μια απλή κίνηση, χωρίς σκέψη για τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν», περιέγραψε ο ίδιος στη «δημοκρατική». «Στη συνέχεια, ζώντας μέσα στο χώρο του Ιδρύματος και βλέποντας τις ιδέες των παιδιών που συμμετέχουν στις συζητήσεις, πρότεινα να μετατρέψουμε τα ξύλα σε φωτιστικά, αυτά να πουληθούν και τα χρήματα να δοθούν σε εκείνους που εξυπηρετούν τις καθημερινές ανάγκες των μεταναστών».
Η ιδέα γρήγορα έγινε πράξη και ο κόσμος που ανταποκρίθηκε ήταν πολύς. Κάποια από τα έργα πουλήθηκαν, όμως το πιο σημαντικό ήταν τα σχόλια που έγιναν σχετικά με αυτά. Κάποια πρόσωπα σύγκριναν τα φωτιστικά με το έργο τέχνης, που είχε γίνει πέρυσι στο συναυλιακό μέγαρο του Βερολίνου, του οποίου οι κολώνες τυλίχθηκαν με σωσίβια.
Η έκθεση των φωτιστικών θα επαναληφθεί, στο επόμενο άνοιγμα των πυλών του ιδρύματος και αυτή αποτελεί το πιο απτό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο ένας άνθρωπος της διπλανής πόρτας, μπορεί από τέτοιες συζητήσεις να επηρεαστεί παραγωγικά και να δουλέψει θέτοντας ένα ακόμα λιθαράκι στην προσπάθεια κατανόησης της αγωνίας των λαών.
