Tεράστιο πλήγμα έχει δεχθεί ο κλάδος του θαλάσσιου τουρισμού και πιο συγεκεκριμένα οι επαγγελματίες σκαφών αναψυχής, λόγω των περιοριστικών μέτρων και της συρρίκνωσης της τουριστικής περιόδου
Επίσης, πολλές μικρομεσαίες εταιρείες πιέζονται ακόμη περισσότερο με τη δυνατότητα πληρωμής δόσεων από δάνεια να είναι δύσκολη.
«Το επαγγελματικού yachting φυσικά δέχεται ένα σφοδρό πλήγμα» επισημαίνει στο «ΝΜ» ο Αντώνης Στελλιάτος πρόεδρος της Ένωσης Πλοιοκτητών Ελληνικών Σκαφών Τουρισμού ΕΠΕΣΤ και εστιάζει σε τέσσερα σημεία:
- Ακυρώσεις ναυλώσεων στα επαγγελματικά σκάφη σε πολύ μεγάλο ποσοστό που φτάνει σε κάποιες περιπτώσεις το 100%
- Μέγας προβληματισμός από την έλλειψη ρευστότητας σε όλες τις εταιρείες του θαλασσίου τουρισμού πλοιοκτήτριες, ναυλομεσιτικές, εταιρείες πρακτόρων κλπ.
- Ανεργία ναυτικών. Αναγκαστικές απολύσεις.
- Κρίση σε ναυπηγία και σε όλους τους επαγγελματικούς κλάδους που συνδέονται με τα σκάφη, τα οποία είναι εκατοντάδες.
«Με δύο λόγια η εναλλακτική αυτή μορφή τουρισμού, ο θαλάσσιος τουρισμός-ελληνικό yachting βρίσκεται σε πραγματικό συναγερμό. Θα περάσει καιρός μέχρι να είναι σε θέση πάλι το yachting να συνεισφέρει στο ΑΕΠ της χώρας το 1,4%, που συνεισέφερε τα τελευταία χρόνια» δηλώνει και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου:
«Tο μεγάλο ερώτημα πλέον είναι τι θα γίνει αυτός ο μεγάλος στόλος των 6.300 χιλιάδων επαγγελματικών σκαφών με ελληνική σημαία και οι Έλληνες ναυτικοί που ναυτολογούνται σε αυτά:
Αν το 2020, μετά τις αρχές Ιουλίου δεν υπάρξουν ναυλώσεις τότε, η κατάσταση θα είναι δραματική. Για να υπάρξουν όμως ναυλώσεις δεν είναι εύκολο και δεν εξαρτάται από τα ελληνικά σκάφη αλλά κυρίως από την αποκατάσταση των αεροπορικών συνδέσεων και την συνεργασία με τους Ευρωπαίους ετέρους μας ώστε να επιτευχθεί η πολυπόθητη ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών μεταξύ των συνόρων».
Όσο αφορά τις ενέργειες της ΕΠΕΣΤ κινείται μεθοδικά και συνεισφέρει εποικοδομητικά ώστε να υπάρξουν οι λιγότερες δυνατές απώλειες για τον κλάδο από την πανδημία COVID-19 και την επαναφορά σε μια νέα κανονικότητα με ομαλό τρόπο.
Όπως τονίζει ο Αντώνης Στελλιάτος έχουν γίνει οι ακόλουθες ενέργειες:
- Υπάρχει καθημερινή συνεργασία με το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ώστε να αντιμετωπιστούν τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε για τα επαγγελματικά σκάφη και για τα πληρώματα.
- Συνεχίζονται οι συζητήσεις με τον αρμόδιο Υφυπουργό Οικονομικών για την εξεύρεση μιας λύσης για το ΦΠΑ «αιγιαλίτιδας ζώνης» των επαγγελματικών Σκαφών.
- Διεκδικήσαμε τη μείωση, κατά 40%, των χρεώσεων των τιμολογίων των μαρίνων που ελλιμενίζονται τα επαγγελματικά σκάφη αλλά δεν βρίσκουμε ανταπόκριση από το αρμόδιο υπουργείο και τις υπηρεσίες των μαρίνων.
- Προωθείται η κατάργηση ΤΕΠΑΥ (τέλος πλεύσης και παραμονής) κατά την διάρκεια της κρίσεως.
- Συνεχίζονται οι συζητήσεις με τον Γενικό Γραμματέα του ΕΟΤ για στοχευμένη διαφήμιση που θα αφορά το ελληνικό yachting.
Η Ελένη Βρυώνη πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Τουριστικών Επαγγελματικών Σκαφών Άνευ Πληρώματος δίνει τη δική της εικόνα για τον κλάδο:
«Από την εμφάνιση της πανδημίας ασχολούμαστε μόνο με ακυρώσεις και προσπαθούμε να μετατοπίσουμε τις κρατήσεις σε μελλοντικό χρόνο. Παράλληλα με την απαγόρευση των εργασιών στον χερσαίο χώρο της Μαρίνας Αλίμου έχουν μείνει πίσω και οι συντηρήσεις των σκαφών. Με την απαγόρευση του κατάπλου των σκαφών από το εξωτερικό σκάφη τα οποία έχουν παραγγελθεί και είναι έτοιμα δεν μπορούν να ταξιδέψουν για Ελλάδα ενώ οι χρηματοπιστωτικές υποχρεώσεις και άλλες υποχρεώσεις τρέχουν.
Επίσης, λόγω της υπολειτουργίας του δημόσιου τομέα -μειωμένο προσωπικό- καθυστερούν όλες οι γραφειοκρατικές διαδικασίες αδειών και άλλων εγγράφων των σκαφών» και προσθέτει:
« Για να λειτουργήσει ξανά ο κλάδος χρειάζεται πρώτα να αποκατασταθούν οι αεροπορικές συγκοινωνίες αλλά και να μπει σε κανονική ροή η ζωή στις χώρες κυρίως της κεντρικής Ευρώπης από τις οποίες προέρχεται η πλειονότητα των πελατών μας. Θα πρέπει να νιώθουν ασφαλείς και οι πελάτες αλλά και οι κάτοικοι των νησιών μας και γι’ αυτό σε συνεργασία με τα αρμόδια υπουργεία θα πρέπει να καταλήξουμε στα μέτρα και τις διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθήσουμε για να διασφαλίσουμε την υγεία του προσωπικού, των πελατών αλλά και των κατοίκων. Ήδη έχουμε αρχίσει συζητήσεις για τα θέματα αυτά.
Επιπλέον θα πρέπει να ληφθούν και από πλευράς της κυβέρνησης οικονομικά και άλλα μέτρα που θα ανακουφίσουν τον κλάδο όπως:
- Κατάργηση του Τέλους Πλοίων Αναψυχής και Ημερόπλοιων για το 2020 και το 2021
- Καθιέρωση χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ στις ναυλώσεις των σκαφών για μια διετία.
- Μείωση των τελών ελλιμενισμού σε όλες τις μαρίνες
- Λειτουργία του ηλεκτρονικού ναυλοσυμφώνου για μείωση της γραφειοκρατίας αλλά και αποφυγή συνωστισμού στα Λιμεναρχεία
Ο Δημήτρης Λυκάκης, Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας PLORI Yachting εξηγεί:
«Ο κλάδος του θαλάσσιου τουρισμού βρίσκεται σε αναμονή της τελικής διαμόρφωσης ενός πρωτοκόλλου λειτουργίας των διακρατικών μετακινήσεων και των λοιπών τουριστικών δομών που θα επιτρέψει την έναρξη της τουριστικής περιόδου.
Οι επιχειρήσεις του κλάδου έχουν πληγεί σοβαρότατα από τις μέχρι τώρα εξελίξεις, καθώς δεν υπάρχει ζήτηση για νέες κρατήσεις και όλες οι ναυλώσεις Απριλίου, Μαΐου και μεγάλου μέρους του Ιουνίου αλλά και επόμενων μηνών-Αύγουστο και Σεπτέμβριο – είτε ακυρώνονται είτε μετατίθενται για αργότερα το 2020 ή το 2021, με άγνωστη τη συνέχεια».
Στη συνέχεια αναφέρεται στα μέτρα που πρέπει να πάρει η Πολιτεία για τη στήριξη του yachting:
«Η στήριξη της πολιτείας σε αυτό τον σημαντικό κλάδο του τουρισμού κρίνεται επιτακτική, αλλά δυστυχώς απουσιάζει. Με τα νέα δεδομένα είναι αναγκαία η άμεση θέσπιση ενός εφικτού πλαισίου λειτουργίας του κλάδου αλλά και η παροχή οικονομικών ελαφρύνσεων, όπως η επαναφορά της έκπτωσης στο ΦΠΑ ναυλώσεων και η μείωση στις υπόλοιπες επιβαρύνσεις.
Στις δυσκολίες προστίθεται και ο ανταγωνισμός από γειτονικές αγορές που είτε λειτουργούν με ευνοϊκότερους οικονομικούς όρους είτε έχουν εύκολη οδική πρόσβαση για τις μάζες των τουριστών της κεντρικής Ευρώπης όπως η Κροατία» και προσθέτει:
«Θετικό επίλογο αποτελεί το γεγονός ότι όλο και περισσότεροι Έλληνες στρέφονται στις διακοπές με σκάφος, αντιλαμβανόμενοι ότι αποτελούν μια εξαιρετική και ασφαλή επιλογή διακοπών. Το ικανοποιητικό επίπεδο των τιμών, το γεγονός ότι ο ελληνικός στόλος yachting είναι από τους πιο σύγχρονους στην Ευρώπη και η μακρά ναυτική κουλτούρα του λαού μας μπορούν να σταθούν ως βάσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη του εγχώριου θαλάσσιου τουρισμού».
Μηνάς Τσαμόπουλος
