Τα επιχειρήματα του Αλέξανδρου Παπαναστασίου, πριν από έναν αιώνα.
————————————————————————————————————————————-
Τώρα -το 2022- που συμπληρώνονται 100 χρόνια από την εθνική συμφορά της μικρασιατικής καταστροφής, αισθάνομαι την ανάγκη, να κάνω μια ιστορική αναδρομή στις εκλογές της 1ης Νοέμβρη 1920, που έγιναν με καλπονοθευτικό νόμο. Θαυμάστε :
Σε όλη την τότε Επικράτεια :
οι Φιλελεύθεροι πήραν 50,31 % (πλειοψηφία) και εξέλεξαν 118 βουλευτές. Δεν εκλέχθηκε βουλευτής ούτε ο Ελευθέριος Βενιζέλος !
η Ενωμένη Αντιπολίτευση πήρε 49,36 % (μειοψηφία) – εξέλεξε 251 βουλευτές ! Γι’ αυτό το εξαμβλωματικό εκλογικό αποτέλεσμα, ο Αλέξ. Παπαναστασίου έγραψε :
« … η μειοψηφία του λαού εισήλθεν εις την Βουλήν ως πλειοψηφία και εκανόνισεν
των πολιτικών του κράτους, αντιθέτως προς την θέλησιν της πλειοψηφίας, δια να απαλήξη εις την ΜΕΓΑΛΗΝ ΕΘΝΙΚΗΝ ΣΥΜΦΟΡΑΝ !».
Μετά τη μικρασιατική καταστροφή του Ελληνισμού, ο Αλεξ/δρος Παπαναστασίου έγραψε στο βιβλίο «Δημοκρατία και εκλογικόν σύστημα» :
« … Δημοκρατία αποβλέπουσα εις την εξασφάλισιν πραγματικής ελευθερίας και ισοπολιτείας, εις την χρησιμοποίησιν του κράτους προς εξύψωσιν των πολλών, δηλ. εκτεινόμενην εις όλον τον κρατικόν οργανισμόν, τον οικονομικόν και κοινωνικόν εν γένει βίον και τας διεθνείς με τα άλλα κράτη σχέσεις. Υπό την ευρυτάτην αυτήν έννοιαν, η Δημοκρατία περιλαμβάνει ολόκληρον σύστημα πολιτικών αρχών, μεταξύ των οποίων ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑΝ ΘΕΣΙΝ ΚΑΤΕΧΕΙ Η ΜΕΤΑΡΡΥΘ- ΜΙΣΙΣ ΤΟΥ ΕΚΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ, δια της καθιερώσεως ΤΗΣ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗΣ αντίπροσωπεύσεως».
Με την συνταγματική αναθεώρηση 1925 / 1926 καθιερώθηκε η αναλογική ως πάγιο εκλογικό σύστημα και με τον σχετικό νόμο 3363 / 1926 έγιναν οι βουλευτικές εκλογές, στις 7 Νοέμβρη 1926. Και με παραλλαγή του αναλογικού συστήματος, με το Ν.5493/1932 (προθάλαμος της ενισχυμένης αναλογικής) πραγματοποιήθηκαν οι εκλογές από το 1932, μέχρι και το 1950.
Τώρα – το 2022 ή το 2023 – πρόκειται να γίνουν οι εκλογές με ΑΠΛΗ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ, μετά από 72 – 73 χρόνια.
Με το που αναδείχθηκε πρωθυπουργός ο Κυριάκος Μητσοτάκης, φρόντισε να ψηφιστεί σύστημα ενισχυμένης αναλογικής – με πριμοδότηση δεκάδων εδρών στο πρώτο κόμμα – δηλώνοντας, ότι θα σπεύσει αμέσως σε νέες εκλογές, με τον δικό του νόμο, για να σχηματίσει πάλι αυτοδύναμη κυβέρνηση της Ν.Δ – λογαριάζοντας χωρίς τον «ξενοδόχο», δηλαδή χωρίς την ετυμηγορία του ελληνικού λαού.
Για αυτοδυναμία της Ν.Δ και ο Αντώνης Σαμαράς οδήγησε την χώρα σε πρόωρες εκλογές το Μάη του 2012, αλλά οι έλληνες πολίτες του έδωσαν 18,5 % …
Δυστυχώς στην Ελλάδα – και μετά την δικτατορία, μέχρι και σήμερα – η βασική λειτουργία της Δημοκρατίας μας, οι βουλευτικές εκλογές, δεν αποτελεί σταθερό και απόλυτα σεβαστό απ’ όλο το πολιτικό σύστημα θεσμό και τον χειρίζεται ο εκάστοτε πρωθυπουργός με σκοπιμότητα, που υπαγορεύεται από πολιτικό του συμφέρον :
Όποτε συμφέρει εκείνον προκηρύσσονται πρόωρες εκλογές.
Όποιος εκλογικός νόμος τον συμφέρει, ψηφίζεται.
Τι κι αν το Σύνταγμα προβλέπει την εφαρμογή του στις μεθεπόμενες εκλογές. Ε και ; Ο πρωθυπουργός, δεν περιμένει να δει ποια θα είναι η ετυμηγορία του λαού και πως θα εφαρμοστούν οι σχετικές διατάξεις του Συντάγματος, με τις διερευνητικές εντολές, σπεύδει να δηλώσει, ότι «θα πάει παρακάτω».
Αυτός είναι ο σεβασμός των αυτοδύναμων πρωθυπουργών προς τους θεσμούς …
Σε άλλες δημοκρατικές χώρες οι εκλογές γίνονται στην συνταγματική προθεσμία και τους εκλογικούς νόμους δεν τους αλλάζουν «σαν τα πουκάμισα» οι πρωθυπουργοί.
Πως να ξεχαστεί η απόλυτη σκοπιμότητα του Κωνσταντίνου Καραμανλή, που ψήφισε τον εκτρωματικό νόμο 3457 / 1955, με το περίφημο «τριφασικό» εκλογικό σύστημα, με το οποίο στις εκλογές της 19ης Φλεβάρη 1956 :
– η Δημοκρατική Ένωση ήλθε πρώτη, με 48,15 % και πήρε 132 έδρες, ενώ
– η Ε.Ρ.Ε (του Καραμανλή) δεύτερη, με 47,33 % και πήρε 165 έδρες ! Αυτοδυναμία με
απόλυτη περιφρόνηση και ανατροπή της λαϊκής ετυμηγορίας !
Αυτού του τύπου τους «παντοδύναμους» πρωθυπουργούς, των καλπονοθευτικών συστημάτων, γράφει ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου, πως πρέπει να τους περιορίζει η εφαρμογή της ΑΝΑΛΟΓΙΚΗΣ εκπροσώπησης στο Κοινοβούλιο, όχι μόνο γιατί αυτό αποτελεί την ανόθευτη καταγραφή του πολιτικού φρονήματος των εκλογέων, αλλά και
γιατί περιορίζει – σε λογικά πλαίσια – την «παντοδυναμία» των πρωθυπουργών,
εξομαλύνει τον συσχετισμό των πολιτικών δυνάμεων, διαμορφώνοντας ήπιο κλίμα
εξυγιαίνει το πολιτικό σύστημα, με «αγνότερη διεξαγωγή των εκλογών» κ.λ.π.
Εγώ θα προσθέσω, πως η ενισχυμένη αναλογική είναι στα μέτρα συστήματος δύο κομμάτων (δικομματισμός) & εξωθεί την πολιτική ζωή στην ακραία πόλωση, που είναι ιδιαίτερα επιζήμια για την εθνική συνεννόηση – σε κρίσιμα ζητήματα – και την εθνική ομοψυχία, που επιβάλλεται να σφυρηλατούν οι δημοκρατικοί θεσμοί.
Η ενισχυμένη αναλογική «σπρώχνει» τους εκλογείς προς τα δύο κόμματα, γιατί θεωρούν πως κάθε άλλη επιλογή θα είναι χαμένη ψήφος.
Η απλή αναλογική αποδομεί την «θεωρία» της χαμένης ψήφου και όπως υποστη- ρίζει ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου, τονώνει το ενδιαφέρον των πολιτών για τις εκλογές.
Τις απόψεις που γράφω σήμερα, υποστήριζα και από το βήμα της Βουλής, όταν : – το 1989 τάχθηκα κατά του + 1 στην πρώτη κατανομή, που νόθευε την αρχή της αναλογικότητας (κατά την συζήτηση του εκλογικού νόμου 1847 / 1989),
-στις αρχές του 2004, κατά την ψήφιση του εκλογικού νόμου 3231 / 2004, όταν είχα ταχθεί υπέρ της προσαρμογής στην Ελλάδα του αναλογικού γερμανικού μοντέλου.
Αλλά και όταν ψήφιζε ο κ. Κυρ. Μητσοτάκης τον δικό του νόμο, τότε αρθρογράφησα, υπέρ της απλής αναλογικής, αν όλα τα κόμματα πάρουν ποσοστά μικρότερα του 40%. Και υπέρ περιορισμένης πριμοδότησης στο πρώτο κόμμα, όταν αυτό πάρει ποσοστό πάνω από 40 %, με το οποίο ο λαός θα έχει εκφράσει την σαφή προτίμηση του στο πρώτο κόμμα, ώστε αυτό να είναι πυλώνας της κυβέρνησης (που θα σχηματιστεί μετά τις εκλογές) και να μην βρεθεί στην αντιπολίτευση.
4 / 5 / 2022
Κοσμάς Σφυρίου.
