Η Αρχαιολογία δεν αναγνωρίζει τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων

Απίστευτη σε ερμηνεία είναι η απόφαση της Αρχαιολογίας να μην αναγνωρίσει τις ευεργετικές διατάξεις του νόμου περί νομιμοποίησης αυθαιρέτων εντός αρχαιολογικών χώρων παρά τη ρητή διάταξη του νόμου 4178/2013, προκαλώντας μάλιστα τη σφράγιση καταστήματος στη Μεσαιωνική Πόλη, που έσπευσε να υπαχθεί στον δήθεν ευεργετικό νόμο.

Η αρχαιολογία αμφισβήτησε αρχικώς τη νομιμότητα τακτοποίησης αυθαιρέτων στο νησί με επίκληση Βασιλικού Διατάγματος του 1965, που χαρακτηρίζει το νησί αρχαιολογικό τόπο, τόπο δηλαδή ιστορικής σημασίας.
Η ένσταση επί της νομιμότητας τακτοποιήσεως υποθέσεων του είδους με βάση τον ευεργετικό νόμο, που ισχύει στην επικράτεια, προήλθε από την 4η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και ανέκυψε αρχικά σε ακίνητο της περιοχής των Κρητικών (σχετικά έγραψε η «δ»).

Ανάλογη εμπλοκή νομικής φύσεως ανέκυψε ωστόσο και σε ακίνητο εντός της Μεσαιωνικής Πόλης με αποτέλεσμα να βρεθεί σε εξαιρετικά δύσκολη θέση και ουσιαστικά εκτεθειμένος ένας επιχειρηματίας, που προχώρησε σε τακτοποίηση των αυθαιρέτων του, την οποία δεν αναγνωρίζει όμως η Αρχαιολογία!
Για το όλο ζήτημα, που έχει προκαλέσει θόρυβο στις τάξεις των μηχανικών, γνωμοδότησε ο έγκριτος δικηγόρος κ. Παντελής Αποστολάς.

Όπως αναφέρει … «Το νομικό καθεστώς των αυθαίρετων κατασκευών, αλλά και η δυνατότητα της νομιμοποίησής τους, υπό προϋποθέσεις, με πλείστες όσες θετικές έννομες συνέπειες, όπως η αναστολή για 30 έτη της επιβολής κυρώσεων μετά την καταβολή του ενιαίου ειδικού προστίμου, προκαλούν και προκάλεσαν πλείστα όσα προβλήματα, ενδιαφέρον όμως παρουσιάζουν, ειδικά για τη Ρόδο, εκείνες οι διατάξεις του ν. 4014/2011 (όπως τροποποιήθηκε και ισχύει) που αναφέρονται σε αυθαίρετα που έχουν ανεγερθεί σε αρχαιολογικό χώρο, ιστορικό τόπο, ιστορικό διατηρητέο οικισμό και περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, αλλά και σε παραδοσιακό οικισμό, με την επιφύλαξη της παρ. 24 του άρθρου 24, και σε οικιστικό σύνολο που έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο και κατά πόσο με βάση αυτές επιτρέπεται η νομιμοποίηση αυθαιρέτων στη Ρόδο γενικά, ως κηρυγμένου οργανωμένου αρχαιολογικού τόπου (έχοντα ιστορική και αρχαιολογική αξία), ειδικά δε στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου, η οποία, με την υπ’ αριθ. 94262/5720/28.12.1959 (ΦΕΚ 24Β/16-1-1960) απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, χαρακτηρίστηκε (όπως και άλλη περιοχή της Ρόδου και η Χώρα της Πάτμου), ως Ιστορικό Διατηρητέο Μνημειακό Συγκρότημα.

Ο νομοθέτης εξαιρεί από τη νομιμοποίηση αυθαίρετες κατασκευές που εμπίπτουν στις παραπάνω περιπτώσεις, όμως, όπως προκύπτει και από την αιτιολογική του έκθεση, θέτει ένα όρο, ο οποίος από μόνος του αποτελεί και την απάντηση σε όσους αμφισβητούν το επιτρεπτό της νομιμοποίησης, δηλαδή ότι ναι μεν δεν επιτρέπεται η νομιμοποίηση, εφόσον όμως απαγορευόταν η δόμηση κατά το χρόνο εκτέλεσης της αυθαίρετης κατασκευής ή εγκατάστασης της αυθαίρετης χρήσης.

Αν δηλαδή κατά τον χρόνο της αυθαίρετης κατασκευής επιτρεπόταν στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου η ιδιωτική δόμηση (και αυτό είναι εύκολο να καθοριστεί), τότε το αυθαίρετο νομιμοποιείται».

Επισημαίνει παραπέρα ότι κατά τις επιταγές του άρθρου 24 παρ. 1α του ν. 4014/2011, εφόσον ηλεκτρονικά υποβλήθηκε σε αυθαίρετο κτίσμα και καταβλήθηκε ολόκληρο το ενιαίο ειδικό τέλος ενόψει και της μη ενεργοποίησης της δυνατότητας του πληροφοριακού συστήματος του Υπουργείου, που προβλέπεται στο άρθρο 24 παρ. 23 του ν. 4014/2011, να υποδέχεται τα τοπογραφικά διαγράμματα από της ως άνω υποβολής σε νομιμοποίηση του αυθαιρέτου κτίσματος και της πληρωμής του προστίμου, αναστέλλεται για τριάντα χρόνια κάθε επιβολή κυρώσεων μετά την καταβολή ενιαίου ειδικού προστίμου. Μετά την ενεργοποίηση του πληροφοριακού συστήματος και το άνοιγμα της ηλεκτρονικής σελίδας του Υπουργείου, θα προχωρήσει η διαδικασία υποβολής των δικαιολογητικών και του ελέγχου. Μέχρι τότε ισχύει η ως άνω επιταγή του νόμου περί αναστολής κάθε επιβολής κύρωσης».

Λύση στα ως άνω προβλήματα έδωσε με ρητή πρόβλεψή του ο νόμος 4178/2013 που υπήγαγε στο νόμο περί τακτοποίησης αυθαιρέτων και ακίνητα ευρισκόμενα σε αρχαιολογικούς χώρους.
Η 4η Εφορεία Αρχαιοτήτων ωστόσο δεν ικανοποίησε αίτηση θεραπείας του εντολέως του κ. Αποστολά και ζήτησε να γνωμοδοτήσει για την εφαρμογή του νόμου στη Μεσαιωνική Πόλη το Υπουργείο Πολιτισμού.
Προχώρησε ωστόσο στο μεταξύ η σφράγιση του καταστήματος.

Στο αίτημα της Αρχαιολογίας προς το Υπουργείο Πολιτισμού αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής:
«Παρακαλούμε να γνωμοδοτήσετε για την ισχύ ή μη των διατάξεων του νόμου 4178/2013 περί αυθαιρέτων, άρθρο 2, παρ. ια) εντός του κηρυγμένου ιστορικού διατηρητέου οικισμού και αρχαιολογικού χώρου της μεσαιωνικής πόλης της Ρόδου, δεδομένου ότι στο προαναφερόμενο ακίνητο ήταν επιτρεπτή μεν από πολεοδομική άποψη η δόμηση στην περιοχή, ήταν όμως περιοριστική από αρχαιολογική άποψη. Η παραπάνω γνωμοδότηση είναι καθοριστική, όχι μόνο για το μέλλον του συγκεκριμένου ακινήτου εντός του μεσαιωνικού οικισμού της πόλης της Ρόδου, όσο και για εκείνο του συνόλου των ακινήτων που βρίσκονται εντός ιστορικών διατηρητέων οικισμών της περιφέρειας αρμοδιοτήτων μας».