Η κλιματική αλλαγή είναι το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο πρόβλημα.Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι η μεγάλη ευκαιρία Πόσο έτοιμοι είμαστε να αξιοποιήσουμε κονδύλια της Κλιματικής Αλλαγής, της Κυκλικής Οικονομίας;
Συνεχίζουμε αυτή την έρευνα στο Blog:marina anastas.kourbela και στην ιστοσελίδα Enetpress και η οποία αναδημοσιεύται και σε άλλα blogs, αλλά και σε διάφορες ιστοσελίδες.
Συνεχίζουμε το τρίτο μέρος της έρευνας για την κλιματική αλλαγή ως το μεγαλύτερο πρόβλημα παγκοσμίως, αλλά και τη μεγαλύτερη ευκαιρία για δράσεις αντιμετώπισης του φαινομένου με την αξιοποίηση μέρους των τεράστιων κονδυλίων που θα διατεθούν για τον σκοπό αυτόν.
Σήμερα, δημοσιεύουμε τη συνέντευξη πού έδωσε στη Μαρίνα Κουρμπέλα ο κ. Γιώργος Κρεμλής, γνώστης του θέματος στην εθνική του διάσταση την ευρωπαϊκή, τη διεθνή, και με μακρά πείρα.
Σημειώνεται, πως ο κ. Γιώργος Κρεμλής από το 1995 μέχρι σήμερα έχει υπηρετήσει διευθυντικές θέσεις στη Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όπου ασχολήθηκε με όλα τα κράτη μέλη και με τον έλεγχο και την επιβολή του δικαίου περιβάλλοντος.
Εδώ και ένα χρόνο είναι Διευθυντής ε.τ. εντεταλμένος για θέματα κυκλικής οικονομίας και νησιωτικοτητας. Παράλληλα είναι μέλος του περιβαλλοντικού και κοινωνικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανάπτυξης και Ανασυγκρότησης (EBRD), και Πρόεδρος της διεθνούς Σύμβασης Espoo για τη διασυνοριακή εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων και του Πρωτοκόλλου για τη στρατηγική εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Ο κ.Κρεμλής στη συνέντευξη και σχετικά με το θέμα και τίτλο της έρευνας, διατυπώνει την άποψη, ότι η δημιουργία ενός ειδικού οργάνου στήριξης συγχρηματοδοτούμενων έργων και προετοιμασίας τους – αντίστοιχη με αυτήν που υπάρχει στην Πολωνία – θα ήταν πολύ χρήσιμη. Η ΜΟΔ, επισημαίνει μπορεί να αναβαθμιστεί προς την κατεύθυνση αυτή
Η συνέντευξη
Κύριε Κρεμλή, είναι η κλιματική αλλαγή το μεγαλύτερο πρόβλημα και η αντιμετώπιση της η μεγαλύτερη ευκαιρία;
Η κλιματική αλλαγή είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη και αδιαμφισβήτητη.Η αύξηση της θερμοκρασίας και τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι αισθητά παντού και μας προβληματίζουν για το μέλλον του πλανήτη, των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητάς του αλλά και για την επιβίωση του ανθρώπινου είδους.
Ποτέ άλλοτε, λόγω του υπερπληθυσμού του πλανήτη και των αλόγιστων προτύπων παραγωγής και κατανάλωσης και της άγριας ανάπτυξής του – παγκοσμιοποίηση γαρ – το περιβαλλοντικό και το κλιματικό αποτύπωμα από τις ανθρώπινες δραστηριότητες δεν ήταν τόσο υψηλό και πι συνέπειες του τόσο αισθητές. Ο στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η θερμοκρασία να μην υπερβεί στο μέλλον τον 1,5 βαθμό Κελσίου, πράγμα που δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο χάρη στις φιλότιμες προσπάθειες της ΕΕ αλλά απαιτεί μια παγκόσμια πανστρατιά και δέσμευση.
Η νέα προγραμματική περίοδος της ΕΕ 2021-2027 της οποίας το νομικό πλαίσιο δεν έχει όμως ακόμη εγκριθεί θα διαθέσει σημαντικά κονδύλια για την προστασία του κλίματος και για μια οικονομία χαμηλού άνθρακα αλλά και για την κυκλική οικονομία που θα αποτελέσει το νέο οικονομικό μοντέλο προστασίας του πλανήτη και ορθολογικής διαχείρισης των πόρων του.
– Μπορείτε να υπολογίσετε πόσα κονδύλια θα διατίθενται σε ετήσια βάση στην ΕΕ γιά δράσεις που αφορούν την αντιμετώπιση του φαινόμένου
Θα εξαρτηθεί από το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων για τη νέα προγραμματική περίοδο η οποία θα προβλέψει δεσμευμένα κονδύλια – earmarking – για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Πιστεύω ότι θα είναι κάποια δισεκατομμύρια ευρώ που θα προβλέψει ο προϋπολογισμός της ΕΕ και που τα κράτη μέλη θα δεσμευθούν να διαθέσουν για το κλίμα στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ ή ΣΕΣ τους και των αντίστοιχων ΠΕΠ τους.
Ποιές μορφές δράσεις είναι οι σημαντικότερες;
Πρέπει να υποστηριχθεί τόσο η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή με σχέδια προσαρμογής, σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο και σχέδια για τα μεγάλα νησιά αλλά και η μείωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Όλα τα έργα που θα χρηματοδοτούνται από την ΕΕ πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους την κλιματική αλλαγή σε όλο τον κύκλο της ζωής τους (climate resilience). Η Οδηγία της ΕΕ για της πλημύρες έχει μεγάλη σημασία στο πλαίσιο αυτό.
– Ποιές είναι οι μορφές χρηματοδότησης;
Θα χρηματοδοτούνται έργα αλλά και ειδικές παρεμβάσεις καθώς και τα προαναφερόμενα σχέδια
Ποιοί μπορούν να συμμετέχουν;
Κυρίως εθνικοί φορείς αλλά η αρχιτεκτονική του ΕΣΠΑ και των ΠΕΠ θα μπορεί να προβλέψει χρηματοδοτήσεις και για ΣΔΙΤ αλλά και για ιδιώτες. Υπάρχουν επίσης ειδικά προγράμματα, όπως το LIFE, που έχουν χρηματοδοτικό άξονα για το κλίμα αλλά και τα προγράμματα Horizon2020 και Interreg. Ο νέος αναπτυξιακός νόμος θα μπορούσε επίσης να προβλέψει σχετικό άξονα για σχέδια climate resilient.
– Ποιές δυνατότητες έχουν οι περιφέρειες γιά ανάπτυξη δράσεων κλιμαικής αλλαγής;
Πέρα από τα περιφερειακά σχέδια προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή μπορούν να προβλέψουν στα ΠΕΠ τους ειδικά μέτρα προσαρμογής και μείωσης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
– Οι χρηματοδοτήσεις για τέτοιες δράσεις θα προέρχονται από το ΕΣΠΑ;
Από το ΕΣΠΑ αλλά και από τα ειδικότερα προγράμματα στα οποία προαναφέρθηκα. Χρηματοδοτήσεις αυτού του τύπου προβλέπονται επίσης και από πλευρας Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης.
-Πόσο σημαντικές ειναι οι δυνατότητες προσέλκυσης περιβαλλοντικών επενδύσεων από το νέο ταμείο, InvestEU,τον διάδοχο του επιτυχημένου Επενδυτικού Σχεδίου Γιούνκερ;
Το Ταμείο InvestEU θα εξαρτήσει την επιλεξιμότητα των χρηματοδοτήσεων που χορηγεί από τη συμβατότητα του έργου με το περιβάλλον και το κλίμα. Θα γίνεται πέρα από την περιβαλλοντική και κλιματική αξιολόγηση κάθε έργου σε όλο τον κύκλο της ζωής του – climate proofing.
Θα χρηματοδοτούνται όμως και αυτοτελώς έργα που θα προστατεύουν το κλίμα.
-Πιστεύετε πως οι Ελληνες και οι Ελληνίδες γνωρίζουν αρκετά για να αξιοποιήσουν στο μέτρο του εφικτού, ένα μέρος από τα τεράστια αυτά ποσά
Η ενημέρωση και η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση είναι εκ των ουκ άνευ.
Επιβάλλεται πολυεπίπεδη ενημέρωση από την Πολιτεία και όλους τους φορείς αλλά και από τα Πανεπιστήμια για τις πολλαπλές δυνατότητες που παρέχονται. Θεωρώ ότι η δημιουργία ενός ειδικού οργάνου στήριξης συγχρηματοδοτούμενων έργων και προετοιμασίας τους – αντίστοιχη με αυτήν που υπάρχει στην Πολωνία – θα ήταν πολύ χρήσιμη. Η ΜΟΔ μπορεί να αναβαθμιστεί προς την κατεύθυνση αυτή.
– Αν σας ρωτούσα, πόσα χρήματα θα μπορούσαν οι Ελληνες ενδιαφερόμενοι να αξιοποιήσουν γιά επιχειρηματικές δράσεις, σχετικά, πάνταμε την κλιματική αλλάγή, επιστημονικές, ερευνητικές, κλπ, τι θα απαντούσατε;
Πιστεύω ότι μπορεί να διατεθούν πολλά σε συνδυασμό με την πράσινη επιχειρηματικότητα και την οικο-καινοτομία, αλλά και την κυκλική οικονομία γενικότερα.
– Είναι, ας πούμε, εφικτό να ξεπεράσουν τά κονδύλια της πολιτικής συνοχής για τη νέα προγραμματική περίοδο 2021-2027. με τα οποία προικοδοτείται το ΕΣΠΑ;
Πιστεύω ότι η Ελλάδα πρέπει και μπορεί να διεκδικήσει περισσότερα κονδύλια σε
σχέση με αυτά της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου και λόγω της οικονομικής κρίσης αλλά και λόγω του μεταναστευτικού όπως επίσης και της ευαισθησίας της στην κλιματική αλλαγή . Όλα αυτά απαιτούν καταγραφή των αναγκών και ενδελεχή τεκμηρίωση.
– Τελικά, η κλιματική αλλαγή εμπεριέχει και την έννοια της κυκλικής οικονομίας, η το αντίθετο;
Κλιματική αλλαγή και κυκλική οικονομία συνδέονται αναπόσπαστα. Μόνο μια παγκοσμιοποιημένη κυκλική οικονομία θα αποτρέψει περαιτέρω επιδείνωση του κλίματος και προστασία του περιβάλλοντος και του πλανήτη.
Πόσα χρόνια ασχολείστε με το περιβάλλον; Μπορείτε να αναφέρετε ορισμένες δραστηριοτητές σας στην Ευρωπαική Επιτροπή, και με ποιά ιδιότητα;
Από το 1995 μέχρι σήμερα από διευθυντικές θέσεις στη Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Ευρωπαικής Επιτροπής όπου ασχολήθηκα με όλα τα κράτη μέλη και με τον έλεγχο και την επιβολή του δικαίου περιβάλλοντος. Εδώ και ένα χρόνο είμαι Διευθυντής ε.τ. εντεταλμένος για θέματα κυκλικης οικονομιας και νησιωτικοτητας. Παράλληλα είμαι μέλος του περιβαλλοντικού και κοινωνικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανάπτυξης και Ανασυγκρότησης (EBRD). Τέλος είμαι και Πρόεδρος της διεθνούς Σύμβασης Espoo για τη διασυνοριακή εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων και του Πρωτοκόλλου για τη στρατηγική εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
—————————————————————————————————
Σημείωση: Η ΜΟΔ– Μονάδα Οργάνωσης της Διαχείρισης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων είναι ανώνυμη μη κερδοσκοπική εταιρεία του ευρύτερου δημόσιου τομέα υπό την εποπτεία του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Ιδρύθηκε το 1996 με κοινή απόφαση της Ελληνικής Κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Αποστολή της ΜΟΔ είναι η στήριξη και ενίσχυση της Δημόσιας Διοίκησης για την αποτελεσματική διαχείριση και εφαρμογή των συγχρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, καλύπτοντας κυρίως ανάγκες σε εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, συστήματα, εργαλεία και διαδικασίες, μεταφορά τεχνογνωσίας και υλικοτεχνική υποδομή.
Μία από τις κύριες αρμοδιότητες της ΜΟΔ είναι η στελέχωση των Ειδικών Υπηρεσιών όλων των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ). Η ΜΟΔ προσέλαβε ειδικό επιστημονικό προσωπικό που έχει εξειδίκευση και εμπειρία στη διαχείριση & παρακολούθηση κοινοτικών προγραμμάτων και δημοσίων έργων και η διαδικασία επιλογής βασίστηκε στο σύστημα προσλήψεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μαρίνα Κουρμπέλα
