Συνέντευξη
στην Πέγκυ Ντόκου
Με πολλά προβλήματα ξεκινάει η νέα σχολική χρονιά για την περιοχή μας, η οποία έχει να αντιμετωπίσει και τα κενά των καθηγητών, συν τοις άλλοις, ενώ η περίφημη ‘νησιωτικότητα’ που κάποιοι επικαλούνται, δεν ισχύει πουθενά για την Εκπαίδευση.
Αυτό υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων, στην συνέντευξη που ακολουθεί, ο πρόεδρος της Α’ ΕΛΜΕ Δωδεκανήσου κ. Ανδρέας Μαρίνος, ο οποίος μιλάει σήμερα στην «δ» λίγο πριν χτυπήσει το πρώτο… κουδούνι στα σχολεία της περιοχής μας. Παράλληλα, μιλάει για την ‘διαρροή εγκεφάλων’ και τα παιδιά που φεύγουν στο εξωτερικό, για σπουδές και δηλώνει: «Η Ελλάδα χάνει… τα μυαλά της και υποθηκεύει το μέλλον της».
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κύριε Μαρίνο, να ξεκινήσουμε από τα κενά στην εκπαίδευση. Τι γίνεται με το μόνιμο προσωπικό στην περιοχή μας;
Όπως έχουμε τονίσει πολλές φορές η περιοχή μας είναι ιδιαίτερα δύσκολη, ίσως η δυσκολότερη σ’ όλη την Ελλάδα. Εφέτος τα κενά εκπαιδευτικών ήταν περισσότερα από κάθε χρονιά. Η απαιτούμενη ύλη δεν μπορεί να βγει και αν βγει θα είναι με πολλά κενά για τον μαθητή, παρά τις προσπάθειες των εκπαιδευτικών.
• Όπως έγινε γνωστό, πραγματοποιήθηκε μια συνάντηση του υπουργού με τις συνδικαλιστικές ενώσεις για το θέμα κάλυψης των κενών θέσεων σε σχολεία με μόνιμους διορισμούς. Τελικά τι βγήκε από αυτό;
Ενώ από την αρχή της συζήτησης ζητήθηκε από τον υπουργό να ανακοινώσει τον αριθμό των μόνιμων διορισμών που θα πραγματοποιηθούν φέτος και τον τρόπο πρόσληψης μόνιμων και αναπληρωτών εκπαιδευτικών, ώστε να καλυφθούν κενά που στην περιοχή μας εξαιτίας της νησιωτικότητας, όπως είπα, και προηγουμένως είναι έντονα και μεγάλα, ο υπουργός αντί συγκεκριμένων δεσμεύσεων ενημέρωσε (για μια ακόμη φορά) ότι το Υπουργείο Παιδείας έχει ολοκληρωμένη πρόταση – μελέτη πραγματοποίησης 20.000 μόνιμων διορισμών την επόμενη τριετία την οποία πρόκειται να καταθέσει στους εκπροσώπους των θεσμών την ερχόμενη εβδομάδα. Σε ό,τι αφορά τον τρόπο διορισμού των μόνιμων και πρόσληψης αναπληρωτών εκπαιδευτικών ενημέρωσε τις συνδικαλιστικές ενώσεις για τους περιορισμούς που κατά την εκτίμηση του Υπουργείου, προκύπτουν από τις αποφάσεις του ΣτΕ καθώς και για την πρόθεση της πολιτικής ηγεσίας να υιοθετήσει ένα προσωρινό (για την επόμενη σχολική χρονιά) και ένα σταθερό σύστημα διορισμών – προσλήψεων. Τελικά ο υπουργός Παιδείας δεν κατέθεσε καμία συγκεκριμένη πρόταση και δεν ανέλαβε οποιαδήποτε δέσμευση. Μπροστά, μάλιστα, στον κίνδυνο να χαρακτηριστεί ως εντελώς αναξιόπιστος μετά τις επαναλαμβανόμενες υποσχέσεις για πραγματοποίηση χιλιάδων διορισμών, ζήτησε, επί της ουσίας, από τις Ομοσπονδίες να στηρίξουν πολιτικά το Υπουργείο «στην προσπάθειά του» σε επίπεδο διεκδικήσεων, προτάσεων ακόμη και γνωμοδοτήσεων νομικών συμβούλων. Η τοποθέτηση μόνιμου προσωπικού στην περιοχή μας είναι ένα από τα πιο βασικά σημεία για την καλή λειτουργία των σχολείων. Ο ρόλος του συνδικάτου είναι σημαντικός, ώστε να αναζητηθούν λύσεις και να προταθούν διέξοδοι για να αποκτήσουν τα σχολεία μόνιμο προσωπικό.
• Παρατηρούμε ότι υπάρχει πολύς αναβρασμός στα ΕΠΑΛ στο τελευταίο χρονικό διάστημα. Για ποιον λόγο;
Η Τεχνική- Επαγγελματική Εκπαίδευση αποτελεί τον ένα από τους δύο ισότιμους πυλώνες της λυκειακής βαθμίδας. Θα πρέπει να γίνει ουσιαστική αναβάθμισή της. Η Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση δεν μπορεί να λειτουργήσει ως ένας παραλλαγμένος και υποβαθμισμένος τύπος Γενικού Λυκείου. Η χώρα μας χρειάζεται πραγματική Τεχνική – Επαγγελματική Εκπαίδευση. Η αναβαθμισμένη Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση αποτελεί πυλώνα ανάπτυξης της χώρας. Πιστεύουμε σε μια αναβαθμισμένη Τ.Ε.Ε., η οποία θα χορηγεί ισότιμο τίτλο σπουδών με τα Γενικά Λύκεια και επιπλέον πτυχίο που θα πρέπει να παρέχει επαγγελματικά δικαιώματα. Η Τ.Ε.Ε. θα πρέπει να είναι ουσιαστικά- και όχι μονό τυπικά- ισάξια και ισότιμη με το Γενικό Λύκειο. Όταν τελειώνει κάποιος την Τ.Ε.Ε. θα πρέπει να έχει επαγγελματικά δικαιώματα, να είναι εξειδικευμένος και καταρτισμένος. Και να έχουμε υπόψη ότι η οικονομική ανάπτυξη δεν είναι δυνατή χωρίς τεχνική πρόοδο και χωρίς ανθρώπινο δυναμικό, θεωρητικά και πρακτικά κατηρτισμένο, ικανό να αντιμετωπίζει επιτυχώς την σύγχρονη παραγωγική διαδικασία. Για τους εκπαιδευτικούς θεωρούμε ότι όλες οι οργανικές θέσεις θα πρέπει να παραμείνουν στα σχολεία που υπάρχουν, ενώ από την άλλη θα πρέπει να τους δίνονται μέσω συνεχών επιμορφώσεων σύγχρονες γνώσεις ώστε να προσφέρουν οι εκπαιδευτικοί το καλύτερο στους μαθητές τους.
• Ωστόσο, για τα ΕΠΑΛ έγιναν κάποιες ανακοινώσεις από το Υπουργείο Παιδείας.
Μια υποεπιτροπή του Εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία προτείνει για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και την Αρχική Επαγγελματική Κατάρτιση για διάστημα πέντε ετών, μεταρρυθμίσεις μέσα σε ένα πλαίσιο που αφήνει πολλά ερωτηματικά όσον αφορά τον οραματικό στόχο της ενοποίησης των δομών γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης σε ένα ενιαίο Λύκειο και την σταδιακή καθιέρωση της 14χρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Σύμφωνα με αυτό το πλαίσιο θα εξακολουθήσουν να λειτουργούν δύο τύποι Λυκείου, το Γενικό και το Επαγγελματικό. Στα ΕΠΑΛ η Α ́ τάξη θα έχει ενιαίο πρόγραμμα μαθημάτων για όλους /-ες τους μαθητές /-τριες, στη Β ́ τάξη θα γίνεται διαχωρισμός σε βασικούς ευρύτερους τομείς επαγγελμάτων – υπηρεσιών, ενώ στην στη Γ ́ τάξη θα γίνει διαχωρισμός σε επαγγελματικές ειδικότητες. Επαναλαμβάνεται και από την παρούσα κυβέρνηση Προαιρετική καθιέρωση του «4ου έτος» ειδίκευσης – μαθητείας για τους απόφοιτους του Επαγγελματικού Λυκείου, υπό την αιγίδα του ΥΠΠΕΘ. Σε αυτό θα συνδυάζονται θεωρητικά και εργαστηριακά μαθήματα στο σχολειό, μαθητεία ή πρακτική άσκηση (στα πρώτα στάδια εφαρμογής και μέχρι την πλήρη λειτουργιά της μαθητείας θα εξεταστούν εναλλακτικές δυνατότητες, όπως η πρακτική άσκηση, σε επιλεγμένες εργαστηριακές υποδομές και δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς και επιχειρήσεις).
• Τι γίνεται με τις παλαιότερες δομές του Υπουργείου Παιδείας, όπως ΕΠΑΣ, ΙΕΚ, Σχολικά Επαγγελματικά Κέντρα;
Επιβεβαιώνεται η κατάργηση των ΣΕΚ, ενώ παραμένουν οι ΕΠΑΣ στον ΟΑΕΔ και παίρνουν παράταση μέχρι το 2021. Διατήρηση για μια 5ετία των ΕΠΑΣ που ανήκουν στην ευθύνη άλλων Υπουργείων εκτός ΥΠΠΕΘ στο σημερινό τους status, μέχρι τη συνολική αξιολόγηση του συστήματος της ΕΕΚ. Δηλ. διατήρηση των ΕΠΑΣ μαθητείας του ΟΑΕΔ κ.λπ. για αποφοίτους Α ́ΕΠΑΛ ή Α ́ ΓΕΛ. Επίσης παρέχεται η δυνατότητα συνέχισης των σπουδών των αποφοίτων τους με την εγγραφή τους στη Β ́ΕΠΑΛ του ΥΠΠΕΘ με δυνατότητα απαλλαγής από μαθήματα ειδικότητας που έχουν διδαχτεί (αντίστοιχη ρύθμιση με εκείνη των αποφοίτων Λυκείου, που απαλλάσσονται από γενικά μαθήματα). Δυστυχώς το κάθε υπουργείο μπορεί να ιδρύει ΕΠΑΛ (έχουν μετατρέψει τα ΕΠΑΣ σε ΕΠΑΛ), και θα γίνει επανασχεδιασμός των ΙΕΚ και ΕΠΑΛ. Λέω δυστυχώς γιατί κάτι τέτοιο είναι αντίθετο στις δικές μας προτάσεις που θέλουν σαν γενικό υπεύθυνο των δομών εκπαίδευσης το Υπουργείο Παιδείας.
• Κύριε Μαρίνο, φέτος σημειώθηκαν σημαντικές επιτυχίες των μαθητών των Λυκείων της περιοχής μας. Ωστόσο τα περισσότερα παιδιά θέλουν να φύγουν στο εξωτερικό.
Αξίζουν πολλά συγχαρητήρια στα παιδιά, στους γονείς, και στους εκπαιδευτικούς τους. Μετά όμως τις σπουδές τι γίνεται; Η «αφρόκρεμα» του επιστημονικού δυναμικού- «εκδιώκονται» κατά χιλιάδες από τη χώρα, αφού δεν έχουν καμία επαγγελματική επιλογή λόγω των συνθηκών κρίσης. Πρέπει να σταματήσει η «διαρροή εγκεφάλων», όπως έχει ονομαστεί η μετανάστευση αυτή. Ο αριθμός των νέων που έχουν φύγει και φεύγουν καθημερινά δεν είναι καθόλου αμελητέος αφού η οικονομική ανάπτυξη επιβραδύνεται. ‘Η Ελλάδα χάνει… τα μυαλά της και υποθηκεύει το μέλλον της’. Αν δεν ανταποκριθούμε στα αιτήματα «επαναπατρισμού», αν δεν αφήσει το κράτος να δημιουργηθούν επιχειρήσεις ώστε να υπάρξουν νέες θέσεις εργασίας πρωτίστως, η εικόνα που θα έχουμε για τον κόσμο θα είναι όλο και πιο ασφυκτική, όλο και πιο «τοπική», όλο και πιο περιορισμένη. Οι νέοι επιστήμονες, κινητικοί και ευέλικτοι, κατά κανόνα, ενισχύουν τη δυναμική μιας χώρας και μπορούν να βοηθήσουν στην επανεκκίνηση της. Αν αυτή η τάση συνεχιστεί, η Ελλάδα θα αντιμετωπίσει τρομερό πρόβλημα έλλειψης ταλέντων μέχρι το 2020, γεγονός το οποίο θα αποτρέψει την αύξηση του ΑΕΠ (Oxford Economics), την προσέλκυση επενδύσεων και εν τέλει την ανάκαμψη και ανάπτυξη». Θα συνεχίζουν οι πολιτικές επιλογές να τους εξορίζουν;
