Εναν μήνα και κάτι πριν από τη διεξαγωγή του 11ου Συνεδρίου άρχισαν να διατυπώνονται απόψεις για το ιδεολογικό στίγμα της παράταξης, αν και αρκετοί βουλευτές επισημαίνουν ότι το κόμμα πρέπει να στραφεί περισσότερο στην κοινωνία και στους απλούς πολίτες
Προς ποια κατεύθυνση πρέπει να κινηθεί η ΝΔ, προς το κέντρο ή προς τα δεξιά της; Ή μήπως και προς τις δύο πλευρές; Πρέπει να μείνει πιστή στον «ριζοσπαστικό φιλελευθερισμό» του ιδρυτή της Κωνσταντίνου Καραμανλή; Είναι το κόμμα της κοινωνικής Κεντροδεξιάς ή της ευρωπαϊκής Κεντροδεξιάς που προτάσσει τον οικονομικό φιλελευθερισμό; Τα διλήμματα απασχολούν διαχρονικά το γαλάζιο στρατόπεδο ειδικά σε περιόδους που η ΝΔ αναζητούσε τρόπους για να διευρύνει τις εκλογικές της επιδόσεις.
Θεωρείται όμως βέβαιο πως τέτοιου είδους ερωτήματα για την ιδεολογική ταυτότητα και τα χαρακτηριστικά της αναμένεται να συζητηθούν και στο 11ο Συνέδριό της που θα διεξαχθεί στις 16-17 Δεκεμβρίου. Μολονότι βασικός στόχος του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι στο συνέδριο να διαμορφωθούν οι προγραμματικές θέσεις της ΝΔ μαζί με την κοινωνία, και το κόμμα να μην καταπιαστεί με ιδεολογικά θέματα – άλλωστε ούτε νέα όργανα θα εκλεγούν ούτε νέα ηγεσία, ενώ δεν προβλέπεται αλλαγή καταστατικού – θα είναι απίθανο να μην εκδηλωθεί, έστω και επιφανειακά, μια αντιπαράθεση για το γαλάζιο ιδεολογικό στίγμα.
Σφοδρή αντιπαράθεση για το ιδεολογικό προφίλ της στο συνέδριο δεν αναμένεται. Εμπειρα στελέχη υποστηρίζουν ότι τέτοιες συγκρούσεις συνήθως «γίνονται σε συνέδρια έπειτα από μία εκλογική αποτυχία και γενικά όταν το κόμμα κατά γενική ομολογία δεν πάει καλά». Με τα έως τώρα δεδομένα όμως και τη μεγάλη δημοσκοπική υπεροχή της ΝΔ, προσθέτουν, «θα ήταν άκαιρο και άσκοπο να υπάρξει σε βάθος μία τέτοια ιδεολογική συζήτηση». Μάλιστα, αρκετοί είναι αυτοί που σημειώνουν πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης, τουλάχιστον τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, δεν αμφισβητείται από το εσωτερικό του κόμματος.
Παρ’ όλα αυτά ενστάσεις και προβληματισμός για την αντιπολιτευτική τακτική της ΝΔ και για τη γενικότερη στρατηγική της σημερινής ηγεσίας συνεχίζουν να υπάρχουν. Και πάντα το συνέδριο αποτελεί ένα βήμα για να εκφραστούν. Εναν μήνα και κάτι πριν από τη διεξαγωγή του 11ου Συνεδρίου Αρχών και Θέσεων, βουλευτές και στελέχη έχουν ήδη αρχίσει να διατυπώνουν τις απόψεις τους για το ιδεολογικό στίγμα της παράταξης. Αρκετοί μάλιστα είναι έτοιμοι να εμφανιστούν στο συνέδριο με το δικό τους «μανιφέστο» για την πορεία που πρέπει να ακολουθήσει η ΝΔ. Η πιο ηχηρή παρέμβαση σ’ αυτή την κατεύθυνση ήταν αυτή του Βαγγέλη Μεϊμαράκη την περασμένη εβδομάδα. Ο πρώην πρόεδρος της ΝΔ έδωσε το «παρών» σε εκδήλωση μνήμης για τον εκλιπόντα ευρωβουλευτή Νίκο Βακάλη στη Θεσσαλονίκη, αλλά στην ομιλία του δεν περιορίστηκε στην προσφορά του γαλάζιου στελέχους.
Παρουσίασε τη δική του ιδεολογική πλατφόρμα ενόψει του συνεδρίου και υποστήριξε, μεταξύ άλλων, ότι «η ΝΔ είναι η Χριστιανοδημοκρατική Ευρωπαϊκή Κεντροδεξιά και εκφράζει το σύνολο των κοινωνικών στρωμάτων της ελληνικής κοινωνίας». Και συμπλήρωσε πως η ΝΔ χαρακτηρίζεται από το μέτρο, τη μετριοπάθεια, τη συναίνεση και τον διάλογο σε μείζονα θέματα που απασχολούν την κοινωνία και το κράτος με αιχμή του δόρατος τα εθνικά. Πάντως, μία ερμηνεία για τον συγκεκριμένο χρόνο που επέλεξε ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης να παρουσιάσει τις θέσεις του για στίγμα της ΝΔ – καθώς και στο συνέδριο θα έχει την ευκαιρία να τις διατυπώσει – είναι πιθανότατα, όπως υποστηρίζεται, διότι επιθυμεί να προειδοποιήσει ότι το κόμμα έχει αρχίσει να δίνει χώρο σε ακραίες φωνές.
Στο Κέντρο ή στα δεξιά;
Αν και ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν επιδιώκει να δώσει ιδεολογικό χαρακτήρα στο επικείμενο συνέδριο, προεξοφλείται πως θα επιχειρήσει να δώσει ένα ξεκάθαρο στίγμα για το πού πρέπει να κινηθεί το κόμμα αλλά και να αφήσει τη δική του σφραγίδα. Θέλει να δείξει ότι η ΝΔ αλλάζει και αποκτά χαρακτηριστικά σύγχρονου ευρωπαϊκού κόμματος, κάνοντας έτσι απόλυτα διακριτές και τις διαφορές της έναντι του ΣΥΡΙΖΑ. Γι’ αυτό άλλωστε και στις προσυνεδριακές διαδικασίες εγκαινίασε καινοτόμες διαδικασίες με τη συμμετοχή καθηγητών, επιστημόνων και γενικά ανθρώπων της κοινωνίας που δεν έχουν σχέση με το κόμμα. Κάτι που πρόκειται να επαναληφθεί και στο συνέδριο. Επιπλέον, σε ό,τι αφορά τις θέσεις του για το ιδεολογικό προφίλ της ΝΔ και στο παρελθόν έχει επισημάνει πως η ΝΔ είναι το μεγάλο αστικό φιλελεύθερο κεντροδεξιό κόμμα στο οποίο όλοι χωρούν, αλλά και τώρα, στην περίοδο που είναι αρχηγός, επιχειρεί άνοιγμα και προς το Κέντρο αλλά και προς άλλους χώρους.
Παρόμοια άποψη για το προφίλ της ΝΔ έχει και η Ντόρα Μπακογιάννη. Δεν αποκλείεται και στο 11ο Συνέδριο να επαναλάβει αυτό που είχε επισημάνει και στο προηγούμενο: πως όποτε η ΝΔ ακομπλεξάριστα άνοιξε τις πόρτες της και έκανε ανοίγματα, ήταν η ΝΔ του 40%-45%. Αντίθετα, είχε πει, «όταν έκανε στροφή στον εσωτερικό της κόσμο και γινόταν μια ομάδα τότε έχανε τις εκλογές». Αλλά και ο Νίκος Δένδιας συχνά υποστηρίζει για τα χαρακτηριστικά της ΝΔ πως ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ίδρυσε ένα κόμμα που εκτείνεται από τη μη φασιστική Δεξιά μέχρι την μη κομμουνιστική Αριστερά.
Η παρέμβαση των ισορροπιστών
Υπάρχουν βέβαια και οι… ισορροπιστές. Στο προηγούμενο συνέδριο, για παράδειγμα, ο Γιάννης Πλακιωτάκης – που έχει διατελέσει και μεταβατικός πρόεδρος του κόμματος – είχε ταχθεί υπέρ του ανοίγματος της ΝΔ, τόσο προς το κέντρο, όσο και προς τα δεξιά της. Αλλά είχε συστήσει πως θα πρέπει το κόμμα να επιδείξει προσοχή και να κρατήσει ισορροπία. «Θα πρέπει να προσέξουμε, ώστε να μη στραφούμε πολύ προς το κέντρο και χάσουμε ψηφοφόρους από τα δεξιά μας».
Μία σειρά θέσεων τις οποίες χαρακτηρίζει ιδεολογικό μανιφέστο της «Κοινωνικής Κεντροδεξιάς» αναμένεται να παρουσιάσει εκ νέου στο 11ο Συνέδριο, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Γεράσιμος Γιακουμάτος. Ο βουλευτής της Β’ Αθηνών, από τις παλιές καραβάνες του κόμματος πλέον, έχει δημοσιοποιήσει και στο παρελθόν τα κύρια χαρακτηριστικά της Κοινωνικής Κεντροδεξιάς όπου τοποθετεί τη ΝΔ. Εχει υποστηρίξει πως εδώ και δεκαετίες με μία σειρά παρεμβάσεων που είχαν στόχο τον πολίτη η παράταξη της Δεξιάς έζησε στιγμές δόξας, και συντριπτικές νίκες με ποσοστά 47% και 45%. Και για να επαναληφθεί αυτό – όπως έχει σημειώσει – η ΝΔ πρέπει να επιστρέψει στον λαό και να του δώσει όραμα και ελπίδα. Οι διακηρύξεις Γιακουμάτου πάντως περιέχουν και απόψεις που εκφράζουν τη λεγόμενη παραδοσιακή Δεξιά και την πιο «συντηρητική» πτέρυγα της παράταξης. Λέει δηλαδή, μεταξύ άλλων, ότι η Κοινωνική Κεντροδεξιά πιστεύει στην Ορθοδοξία, βάζει ψηλά την οικογένεια αλλά και στην ανάγκη προστασίας της ελληνικής ταυτότητας. Πάντως, το τελευταίο διάστημα αρκετοί βουλευτές επισημαίνουν πως η ΝΔ θα πρέπει να στραφεί περισσότερο στην κοινωνία και στους απλούς πολίτες έτσι ώστε να ανακόψουν την εκλογική απήχηση του ΣΥΡΙΖΑ. Και είναι πολύ πιθανόν να διατυπώσουν τον προβληματισμό τους και στο συνέδριο.
Ενόχληση για Γεωργιάδη
Ερωτηματικό είναι επίσης για πολλούς με ποιον τρόπο θα εκφραστεί στο συνέδριο ο αντιπρόεδρος του κόμματος Αδωνις Γεωργιάδης, ο οποίος πρωτοστατεί σε μια εκστρατεία κατά της «ιδεολογικής ηγεμονίας της Αριστεράς». Βουλευτές και στελέχη κυρίως από το καραμανλικό στρατόπεδο δεν έχουν κρύψει την ενόχλησή τους για την ακραία φρασεολογία που χρησιμοποιεί ο Γεωργιάδης. Οπως υπογραμμίζουν, η ΝΔ είναι ένα σύγχρονο κεντροδεξιό κόμμα. «Καλύπτει τον χώρο της παραδοσιακής Δεξιάς – λένε – και έχει έναν σύγχρονο λόγο και γι’ αυτό δεν μπορεί να εκφράζεται από ακραίες φωνές».
Τα ΝΕΑ
