Eξαιρετικό ενδιαφέρον έχει η όλη πορεία καθορισμού της ακτογραμμής που καθιστά κοινόχρηστο χώρο ως παραλία μεγάλο τμήμα του ιστορικού μνημείου των «Πηγών Καλλιθέας».
Η χάραξη της ακτογραμμής πέρασε ουσιαστικά χωρίς αντιδράσεις από πλευράς των αρμοδίων του Δήμου Ρόδου και δεν προσεβλήθη με νόμιμα και προβλεπόμενα ένδικα μέσα.
Από το έτος 2012 έως και πρόσφατα οι δημοτικές αρχές στρουθοκαμηλίζοντας επεδίωξαν να αφήσουν το θέμα να… ξεχαστεί και την εκκρεμότητα να διαιωνίζεται μέχρι που ήρθε το νομοσχέδιο που οδηγεί σε «απαλλοτρίωση» υπέρ της νεοσύστατης εταιρείας διαχείρισης ιαματικών πηγών το μνημείο των «Πηγών Καλλιθέας»!!
Επανήλθε δε το ζήτημα στην επιφάνεια όταν διαπιστώθηκε ότι το ακίνητο εκτάσεως 63.000 τ.μ. μετά των υπαρχόντων κτισμάτων, που έχει παραχωρηθεί κατά κυριότητα στον Δήμο Ρόδου από το έτος 2012 (23.2.2012 Τεύχος 35Α) δεν έχει κτηματολογική μερίδα και δεν επιδιώχθηκε η μεταγραφή του λόγω ακριβώς των τραγικών συνεπειών που θα επέρχοντο λόγω της χάραξης, ενώ καταβάλλεται πλέον προσπάθεια να διευθετηθεί το ζήτημα με επαναχάραξη του κοινόχρηστου από την Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου.
Οπως αποκαλύπτει σήμερα η «δημοκρατική», την 9η Φεβρουαρίου 2012 δημοσιεύθηκε στο υπ’ αριθμ. 26 Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως η από 10 Ιανουαρίου 2012 απόφαση του τότε γενικού γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου με την οποία επικυρώθηκε η έκθεση της αρμόδιας επιτροπής καθορισμού ορίων Αιγιαλού και Παραλίας «Πηγές Καλλιθέας».
Οπως προκύπτει από επίσημα έγγραφα που συνοδεύουν τον καθορισμό των ορίων αιγιαλού και παραλίας η έκθεση της κατά το άρθρο 3 του Ν. 2971/2001 αρμόδιας επιτροπής καθορισμού ορίων αιγιαλού και παραλίας συνετάχθη την 9η Σεπτεμβρίου 2010!
Είχε προηγηθεί το από Οκτώβριο του 2007 τοπογραφικό−υψομετρικό και κτηματογραφικό διάγραμμα, που συντάχθηκε για τον σκοπό αυτό από τον Παπανικολάου Ηλία, Αγρονόμο & Τοπογράφο Μηχανικό στο οποίο εμφανίζεται η παραλιακή περιοχή το οποίο ελέγχθηκε για την ακρίβεια της αποτύπωσης και θεωρήθηκε στις 20−12−2007 από την αναπληρώτρια Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του τότε Δήμου Καλλιθέας, Αναστασία Σωτρίλλη, Αρχιτέκτονα Μηχανικό.
Ακολούθησε το με αριθμό πρωτ. Φ. 544.5/522/11/ Σ.7172/30−06−2011 έγγραφο του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού με το οποίο αυτό εκφράζει τη σύμφωνη γνώμη του για τη συνέχιση της διαδικασίας καθορισμού και διαβιβάζει ταυτοχρόνως την υπόθεση στο Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας (Γ.Ε.Ε.Θ.Α.), το οποίο όμως μέχρι σήμερα δεν έχει γνωμοδοτήσει θετικά ή αρνητικά περί του ζητήματος και συνεπώς η γνώμη του λογίζεται θετική, αφού η προθεσμία που τάσσεται από το άρθρο 113 του Ν. 3978/2011 (Φ.Ε.Κ. 137/τ.Α΄ /16−06−2011) παρήλθε άπρακτη.
Ακολούθησε επίσης το με ημερομηνία, 13−12−2011 αποδεικτικό ανάρτησης−τοιχοκόλλησης του Δήμου Ρόδου με το οποίο τοιχοκολλήθηκε η από 09−09−2010 έκθεση της επιτροπής και το τοπογραφικό διάγραμμα, σε μία πινακίδα, που συντάχθηκε για τον καθορισμό των ορίων του Αιγιαλού και της Παραλίας στην παραλιακή περιοχή «Πηγές Καλλιθέας».
Με λίγα λόγια υπήρξε προεργασία καθώς και τοιχοκόλληση της εκθέσεως που καθιστούσε παραλία το μεγαλύτερο μέρος του Μνημείου και… καμία αντίδραση!!
Με την απόφαση εξαιρούνται από τον κοινόχρηστο χώρο Αιγιαλού−Παραλίας του Δημοσίου… «τα άνευ κτηματολογικής μερίδας περιγραφόμενα περιμετρικά με κόκκινη πολυγωνική γραμμή, κτήρια του ιστορικού μνημείου των Ιαματικών Πηγών Καλλιθέας που φέρουν στοιχεία κορυφών σύμφωνα και κατόπιν της με αριθμό πρωτ. Γ/1297/ 25456/14−05−1985 (Φ.Ε.Κ. 340/Β΄/31−05−1985) απόφασης Υπουργού Πολιτισμού και Επιστημών περί χαρακτηρισμού του μνημείου ως έργου τέχνης που χρειάζεται ειδική κρατική προστασία.
Τα όσα αναφέρονται και στην από 9 Σεπτεμβρίου 2010 έκθεση της επιτροπής έχουν ομοίως ενδιαφέρον.
Η επιτροπή έλαβε μεταξύ άλλων υπόψιν της την υπ’ αριθμ. πρωτ. Γ/1297/25456/14−05−1985 (Φ.Ε.Κ.340/Β΄/31−05−1985) απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού και Επιστημών περί χαρακτηρισμού ως έργου τέχνης που χρειάζεται ειδική κρατική προστασία του συγκροτήματος των ιαματικών πηγών της Καλλιθέας στη Ρόδο και το υπ’ αριθμ. πρωτ. 8348/30−07−10 έγγραφο του Κτηματολογικού Γραφείου Ρόδου, σύμφωνα με το οποίο το εν λόγω τοπογραφικό διάγραμμα δεν δύναται να θεωρηθεί κατά τις διατάξεις του άρθρου 26 του Ν. 2971/01 αφού στην εν λόγω περιοχή τα κτίσματα των Ιαματικών Πηγών Καλλιθέας δεν φέρουν αριθμό κτηματολογικής μερίδας οικοδομών, όπως διαπιστώνεται από τα υπόβαθρα των κτηματολογικών χαρτών που τηρούνται στο αρχείο του.
Σημειώνεται εδώ ότι οι εν λόγω κτιριακές εγκαταστάσεις είναι κατασκευασμένες από τις Ιιταλικές αρχές κατοχής του νησιού πριν το 1940.
Μνεία γίνεται και στο υπ’ αριθμ. 21/09−11−2009 Πρωτόκολλο Κατεδάφισης Άρσης και Απομάκρυνσης Κτισμάτων Κατασκευών και Έργων σε χώρους Αιγιαλού − Παραλίας −Θάλασσας −Διοικητικής Αποβολής που εξέδωσε η Κτηματική Υπηρεσία Δωδεκανήσου σε βάρος της εταιρείας με την επωνυμία «Πηγές Καλλιθέας Α.Ε.», λόγω αυθαίρετης και παράνομης κατάληψης τμημάτων εκ της ενιαίας, προκαθορισμένης, κοινόχρηστης, κτηματολογικής, ζώνης (Spiaggia del mare) Αιγιαλού−Παραλίας του Δημοσίου, στην ευρύτερη περιοχή των «Ιαματικών Πηγών Καλλιθέας».
Τονίζεται επίσης ότι εντός του κοινόχρηστου χώρου Αιγιαλού−Παραλίας του Δημοσίου υφίστανται κατασκευασμένα αγωγός υφαρπαγής νερού, σκαλοπάτια, προβλήτα, πίστα, πλακόστρωτα, ντουζιέρα.
Εξαιρέθηκαν εξάλλου από τον κοινόχρηστο χώρο Αιγιαλού−Παραλίας, κτήρια του ιστορικού μνημείου των Ιαματικών Πηγών Καλλιθέας.
Ποιες ήταν όμως οι αντιδράσεις τότε…
Την 9η Φεβρουαρίου 2012 κι ενώ είχε δημοσιευθεί η χάραξη σε ΦΕΚ η Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού με το αριθμ. 1925/11 έγγραφό της προς την Κτηματική Υπηρεσία Δωδεκανήου ανέφερε σε απάντηση προηγούμενων εγγράφων… τις απόψεις «του Δήμου Ρόδου για την χάραξη οριογραμμής Αιγιαλού και Παραλίας στην περιοχή «Πηγές Καλιθέας», Δ.Ε. Καλλιθέας, Δήμου Ρόδου»!!!
Στο έγγραφο αναφέρουν ότι άποψη της υπηρεσίας είναι ότι η γραμμή του αιγιαλού δεν έπρεπε να συμπεριλάβει τους αναλληματικούς τοίχους εκατέρωθεν του όρμου, την πίστα χορού και την προβλήτα.
Αναφέρουν επίσης ότι οι συγκεκριμένες κατασκευές καθώς και όλο το συγκρότημα έχουν χαρακτηριστεί από το Υπουργείο Πολιτισμού ως έργο τέχνης με την υπ’ αριθμ. Γ/1297/25456 (ΦΕΚ 340/Β/1985) απόφαση του υπουργού Πολιτισμού.
Υποστήριξαν ακόμη ότι ο δήμος έχει καταθέσει αίτηση νομιμοποίησης των κατασκευών οι οποίες είναι προϋφιστάμενες του Ν.2971/01 και κατασκευάστηκαν από τους Ιταλούς για την αξιοποίηση των Ιαματικών Πηγών Καλλιθέας.
Τονίζει ότι με την νομιμοποίηση των προϋφιστάμενων κατασκευών ο αιγιαλός χαράσσεται στην νέα διαμορφωμένη κατάσταση.
Προαναγγέλει δε ότι ο Δήμος προτίθεται να ακολουθήσει τις διαδικασίες επανακαθορισμού της χάραξης του αιγιαλού σύμφωνα με το άρθρο 5 παραγρ. 9 του Ν.2971/01.
Το έτος 2016 υπήρξε και νέα όχληση όταν με έγγραφο της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού ο Δήμος Ρόδου ενημερώθηκε για τον «εΕπανακαθορισμό της οριογραμμής Αιγιαλού και Παραλίας στην περιοχή «Πηγές Καλλιθέας, Δ. Καλλιθέας, Δήμου Ρόδου» κατόπιν του αρ. πρωτ. 117/16/20-1-2016 εγγράφου του ότι «ολόκληρο το συγκρότημα των Ιαματικών Πηγών της Καλλιθέας, στη Δ.Ε. Καλλιθέας, του Δήμου Ρόδου, έχει χαρακτηρισθεί ως μνημείο, με την Υ.Α. ΔΙΛΑΠ/Π 297/25456/14-5-85 που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ.340/Β/31-5-85 και προστατεύεται από το ΥΠΠΟΑ σύμφωνα με τον Ν.3028/2002.
Στο παραπάνω συγκρότημα-μνημείο εντάσσονται όλα τα κτήρια που έγιναν επί Ιταλοκρατίας, αλλά και όλες οι κατασκευές που συνδέουν και περιβάλλουν αυτά, και ήταν απαραίτητες για την λειτουργία των Ιαματικών Πηγών, όπως: κήποι, πάρκα, μονοπάτια, αναλληματικοί τοίχοι, πίστα χορού, προβλήτα, σπηλιά και αντλιοστάσιο του νερού της Καλλιθέας, περιφράξεις, παλιό λατομείο, βράχια, κλπ. Όλα τα παραπάνω στοιχεία, το καθένα ξεχωριστά και στο σύνολο τους, δίνουν στο συγκρότημα των Ιαματικών Πηγών της Καλλιθέας, τον χαρακτήρα του μνημείου».
Εκτοτε το θέμα παραμένει σε εκκρεμότητα για να κινηθεί πλέον η διαδικασία επαναχάραξης του κοινόχρηστου λόγω των δυσμενών εξελίξεων.
