Ανέκρουσαν πρύμναν η κυβέρνηση και η ηγεσία του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής για το έργο «Superfast Broadband (SFBB)». Το έργο, ύψους 400 εκατ. ευρώ, που στόχο είχε την επιδότηση της ζήτησης ευρυζωνικών συνδέσεων υπερυψηλών ταχυτήτων, τελικά δεν θα χρηματοδοτηθεί από κοινοτικούς πόρους, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήγειρε σημαντικές ενστάσεις. Ο νέος σχεδιασμός προβλέπει τη χρηματοδότησή του από το εθνικό σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).
Κοινωνία των… Gigabit
Το έργο SFBB σχεδιαζόταν από την κυβέρνηση εδώ και δύο χρόνια. Προέβλεπε την επιδότηση της απόκτησης από ιδιώτες και επιχειρήσεις μιας σύνδεσης που θα βασίζεται αποκλειστικά σε οπτικές ίνες (FTTH), με τη μορφή κουπονιού. Με τον τρόπο αυτό, σύμφωνα με το εθνικό σχέδιο στρατηγικής για τα δίκτυα νέας γενιάς, η χώρα θα «ξεκολλούσε» από τη μηδενική διείσδυση ευρυζωνικών συνδέσεων υπερυψηλών ταχυτήτων και θα εισαγόταν στην κοινωνία των… Gigabit. Ο βασικός σχεδιασμός του SFBB προέβλεπε την επιδότηση απόκτησης του τερματικού εξοπλισμού (router) και διετούς συνδρομής σύνδεσης. Το σχέδιο χρηματοδότησης του έργου, που υποβλήθηκε τον περασμένο Μάιο στην Κοινότητα, προέβλεπε τη διάθεση 300 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ. Σε δεύτερη φάση ο προϋπολογισμός του θα αυξανόταν κατά 100 εκατ. ευρώ, με στόχο την ενίσχυση της ζήτησης και στις ελληνικές επιχειρήσεις.
Η επιστολή, ωστόσο, που έφτασε λίγο πριν από τα Χριστούγεννα στις ελληνικές αρχές από τη Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής (DG Regio) έβαλε τέλος στον συγκεκριμένο σχεδιασμό. Η επιστολή, που υπογράφεται από τον Μαρκ Λεμέτρ, επικεφαλής της DG Regio, παρότι δεν ακύρωνε το SFBB, έθετε τουλάχιστον πέντε ενστάσεις για τη χρηματοδότησή του:
1. Το SFBB στοχεύει να συγχρηματοδοτήσει δράσεις σε «γκρι» ή και «μαύρες» γεωγραφικές περιοχές της χώρας, όπου λειτουργούν επαρκώς οι ιδιώτες επενδυτές. Αντίθετα, η ελληνική κυβέρνηση υποβαθμίζει τις «λευκές» περιοχές (αγροτικές κ.λπ.), όπου οι ιδιωτικές επενδύσεις κρίνονται ανεπαρκείς.
2. Οι ελληνικές αρχές δεν έπεισαν τις Βρυξέλλες σχετικά με το «ποια είναι η αποτυχία αγοράς (market failure) που το κουπόνι έρχεται να “θεραπεύσει”».
3. Το μέτρο δεν θεωρείται «τεχνολογικά ουδέτερο», καθώς επιδοτεί αποκλειστικά τις συνδέσεις οπτικών ινών (FTTH). Αντιβαίνει έτσι τις αρχές της στρατηγικής ανάπτυξης των δικτύων υπερυψηλών ταχυτήτων στην Ευρώπη (Gigabit Society).
4. Η σχεδιαζόμενη επένδυση δεν περιλαμβάνει την ανάπτυξη των υποδομών και γι’ αυτόν τον λόγο «εγείρει ικανό αριθμό ερωτημάτων σχετικά με την επιλεξιμότητα της συγχρηματοδότησης από τα περιφερειακά ταμεία».
5. Τελευταίο, αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, το SFBB μπορεί να εγείρει και ζήτημα κρατικών ενισχύσεων.
Σε αντίθεση με τις πολλαπλές αιτιάσεις για τη χρηματοδότηση του έργου SFBB, ο κ. Λεμέτρ εκφράζει την απορία του που η ελληνική κυβέρνηση υποβαθμίζει τη δεύτερη φάση ανάπτυξης του έργου «Rural». Το έργο αυτό που αφορά την ανάπτυξη ευρυζωνικών υποδομών νέας γενιάς στην περιφέρεια (αγροτικές, νησιωτικές, ορεινές κ.ά. περιοχές), ενώ αρχικά –επί κυβερνήσεως Ν.Δ.– είχε σχεδιαστεί με προϋπολογισμό 220 εκατ. ευρώ, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ τον μείωσε στα 60 εκατ. ευρώ. «Εκπληκτος πληροφορήθηκα ότι οι ελληνικές αρχές σκοπεύουν να μειώσουν (τον προϋπολογισμό) του έργου “Rural/Regional Broadband extension” από 220 εκατ. ευρώ, όπως προβλέφθηκε στο εθνικό σχέδιο για τα δίκτυα νέας γενιάς στα 60 εκατ. ευρώ», αναφέρει στην επιστολή του ο κ. Λεμέτρ. «Αυτό το χαμηλό ποσό (χρηματοδότησης)», προσθέτει ο κοινοτικός αξιωματούχος, «δεν φαίνεται να είναι σε αντιστοιχία με τις παγιωμένες ανάγκες… Σας παροτρύνω να αναθεωρήσετε την προτεινόμενη μείωση (χρηματοδότησης) του έργου».
Αξίζει να σημειωθεί, ότι η α΄ φάση ανάπτυξης του έργου «Rural», βραβεύθηκε από τις κοινοτικές αρχές, στο πλαίσιο των ετήσιων βραβείων European Broadband Awards 2017. To Rural βρέθηκε στην πρώτη πεντάδα, μεταξύ 49 προτεινόμενων έργων ανάπτυξης υποδομών ευρυζωνικότητας σε όλη την Ενωμένη Ευρώπη. Το έργο πρώτευσε στην κατηγορία «Προώθηση πολιτικής συνοχής σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές». Μάλιστα, το σχετικό βραβείο παρέλαβε ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής Νίκος Παππάς σε ειδική εκδήλωση στις Βρυξέλλες.
Το θέμα της ακύρωσης του έργου SFBB αναμένεται να έρθει και στην ελληνική Βουλή. H βουλευτής της Ν.Δ. Αννα-Μισέλ Ασημακοπούλου έχει υποβάλει σχετική ερώτηση. Η κ. Ασημακοπούλου ζητεί να κατατεθεί η αλληλογραφία κοινοτικών και εθνικών αρχών σχετικά με αυτό το θέμα.
Καλά πληροφορημένες πηγές ανέφεραν ότι το κύριο πρόβλημα όσον αφορά την ένταξη του SFBB στο ΕΣΠΑ, εντοπίζεται στην επιλεξιμότητα των δαπανών του έργου. Καθώς δεν περιλαμβάνει τη δημιουργία υποδομών, είναι απίθανο να χρηματοδοτηθεί από τα περιφερειακά ταμεία της Ε.Ε. Ωστόσο, αυτό ήταν γνωστό εξαρχής και είναι απορίας άξιον πώς η κυβέρνηση επέμενε για την ένταξή του στο ΕΣΠΑ. Μια πιθανή απάντηση είναι ότι έχει να κάνει με το ότι οι εθνικές αρχές θεωρούν πως οι κοινοτικές αρχές είναι πιο «χαλαρές» όσον αφορά την έγκριση αναπτυξιακών δράσεων, επειδή η χώρα βρίσκεται σε κρίσιμη φάση έπειτα από μακρόχρονη ύφεση. Κάτι τέτοιο, ωστόσο, δεν συμβαίνει. Αντίθετα, το ύφος της επιστολής Λεμέτρ προδίδει την όχι και τόσο καλή σχέση εθνικών και κοινοτικών αρχών.
Από την άλλη πλευρά, κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν τη μεγάλη καθυστέρηση των Αρχών ν’ απαντήσουν επί της αρχής. Είναι αξιοσημείωτο ότι η πρώτη υποβολή από την ελληνική πλευρά έγινε τον Μάιο του 2017 και χρειάστηκαν σχεδόν πέντε μήνες για να υπάρξει η πρώτη αντίδραση απο τις Βρυξέλλες.
Ενίσχυση της ζήτησης οπτικών ινών από τις επιχειρήσεις
Ο ανασχεδιασμός που επιδιώκει η κυβέρνηση, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, είναι το SFBB να χρηματοδοτηθεί από το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ. Ο σχεδιασμός προβλέπει τη διάθεση 250 εκατ. ευρώ μέσα σε μία πενταετία (2018-2022). Κάθε χρονιά θα διατίθενται περίπου 50 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση της ζήτησης συνδέσεων FTTH.
Σε ό,τι αφορά το έργο «Rural», μετά και την επιστολή Λεμέτρ, ο σχεδιασμός προβλέπει την αναβάθμισή του από τα 60 εκατ. ευρώ στα 300 εκατ. ευρώ. Η αναβάθμιση αυτή θα οδηγήσει στην ενίσχυση της ανάπτυξης υποδομών, όχι μόνον στην αγροτική, ορεινή περιφέρεια αλλά και στις παρυφές των αστικών κέντρων.
Ωστόσο, και αυτός ο σχεδιασμός ενέχει σημαντικούς κινδύνους απόρριψης της συγχρηματοδότησης του έργου από τις κοινοτικές αρχές, καθώς εστιάζεται και σε περιοχές που θεωρητικά θα έπρεπε να λειτουργούν η αγορά και οι ιδιωτικές επενδύσεις.
Τέλος, ο νέος σχεδιασμός προβλέπει τη δημιουργία δύο επιπλέον δράσεων: η μία θα επιδοτεί τη δημιουργία υποδομών μέσα στα κτίρια, με την κατασκευή εσωτερικής καλωδίωσης οπτικής ίνας και η άλλη θα ενισχύει τη ζήτηση οπτικών ινών από τις επιχειρήσεις. Ο προϋπολογισμός των δύο προαναφερθεισών δράσεων αναμένεται να ανέλθει στα 100-150 εκατ. ευρώ, αυξάνοντας τον συνολικό προϋπολογισμό στα 650-700 εκατ. ευρώ.
Καθημερινή
