Ενα γράμμα από τη Ρόδο για όλους τους Έλληνες…

Γράφει ο
Νεκτάριος Καλογήρου

Στη Ρόδο έχουμε πρόχειρη δομή που φιλοξενούνται προσωρινά πρόσφυγες. Μέχρι προχθές εκεί διέμεναν 140 άνθρωποι, κάθε ηλικίας. Σήμερα, με τις νέες ‘αφίξεις’ μπορεί να είναι 200, σε μια εβδομάδα θα είναι λιγότεροι, ή και περισσότεροι. Σε αυτή τη δομή υπήρξε μέρα που φιλοξενήθηκαν ταυτόχρονα 450 άνθρωποι. Ποτέ δε ρωτήσαμε από πού έρχονται. Απλώς γνωρίζουμε ότι ήρθαν και όταν έφτασαν στο νησί πεινούσαν, κρύωναν, φοβούνταν.
Σε μια από τις αφίξεις του προπερασμένου μήνα, ήταν περίοδος των Χριστουγέννων, μια πρόσφυγας έπεσε λιπόθυμη από την πείνα. Από τον αδελφό της μάθαμε πως επί τέσσερις ημέρες πάνω στη βάρκα θήλαζε το βρέφος της. Κρατούσε το παιδί της ζωντανό, παρότι εκείνη είχε να φάει μέρες. Σε όλο το ‘ταξίδι’ το μωράκι πλάνταζε στο κλάμα, γονάτιζε το ηθικό όλων, όμως κανένας δε διανοήθηκε να το αρπάξει από την αγκαλιά της μητέρας του και να το πετάξει στη θάλασσα. Αυτό θα ήταν απάνθρωπο. «Άλλωστε υπάρχει κι ένας Θεός που παρακολουθεί». Όταν πια τους συνέλαβαν και τους μετέφεραν σε ασφαλές μέρος (έξω από το Λιμεναρχείο Ρόδου) εκείνη κατέρρευσε. Εμειναν στο νησί περίπου 20 ημέρες και κάποια στιγμή η γυναίκα ανακοίνωσε πως το βρέφος της θα το ονομάσει «Κωνσταντίνο». Είπε κι άλλα εκείνη η μετανάστις. Ομορφα πράγματα, ανθρώπινα, «τα μόνα ανθρώπινα που έζησα εδώ και καιρό» όπως είπε η ίδια στους Ροδίτες που τη βοήθησαν. Εκείνη, το βρέφος, ο αδελφός της και κάμποσοι άλλοι ένα απόγευμα μετακινήθηκαν προς Πειραιά κι από κει σε κάποια άλλη δομή. Εφυγαν αθόρυβα όπως είχαν έρθει.
Το σκηνικό αυτό επαναλαμβάνεται το ίδιο εδώ και τέσσερα χρόνια στη Ρόδο. Η δομή βρίσκεται σε κεντρικό σημείο της πόλεως, σε κάποιο από τα ξεχασμένα κτήρια του Δημοσίου. Σε απόσταση λιγότερη από 300 μέτρα υπάρχει ένα πολυτελές ξενοδοχείο και τριγύρω διάσπαρτα υπάρχουν café, εμπορικά καταστήματα, κέντρα διασκέδασης, μια σύγχρονη μαρίνα υποδοχής σκαφών αναψυχής. Αυτό το άτυπο κέντρο προσωρινής υποδοχής μεταναστών δεν ήταν ποτέ πρόβλημα. Δεν χάλασε την αισθητική του νησιού, δεν έριξε την κίνηση στα καταστήματα που υπάρχουν τριγύρω, δεν αύξησε την εγκληματικότητα, ούτε και έριξε λάσπη στην καλογυαλισμένη υποδομή της τοπικής τουριστικής βιομηχανίας.
Ούτε και οι τουρίστες στη Ρόδο ενοχλούνται από τη διακριτική παρουσία των προσφύγων – μεταναστών. Αλλωστε, στις πατρίδες τους κι εκείνοι έχουν τέτοιες δομές, γνωρίζουν. Για παράδειγμα, είναι γνωστό πως από τη δεκαετία του ’90 η Φλωρεντία διαθέτει, μεγάλο και οργανωμένο καταυλισμό προσωρινής φιλοξενίας προσφύγων – μεταναστών.

Δε δημιουργείται πρόβλημα από τις χαρακτηριζόμενες ‘ροές’ στη Ρόδο διότι ο αριθμός των προσφύγων – μεταναστών διατηρείται σταθερά κάτω από το 0.5% του ντόπιου πληθυσμού. Η αναλογία αυτή είναι το «κλειδί» στη λύση του προβλήματος. Δεν υπάρχει Ροδίτης ή τουρίστας που να νιώθει άβολα με την άτυπη αυτή δομή. Ολοι γνωρίζουν καλά πως εκεί μέσα φιλοξενούνται μετανάστες, που έρχονται φοβισμένοι και ζουν με την ελπίδα να φύγουν προς εκεί όπου ονειρεύονται πως θα μπορέσουν να ζήσουν ένα καλύτερο Αύριο, κάπου στην Ευρώπη.
Στη Λέσβο, στη Χίο, στη Σάμο, κατά καιρούς στη Σύμη, το πρόβλημα είναι μεγάλο, διότι οι πρόσφυγες – μετανάστες είναι όσοι ή και περισσότεροι από τους ντόπιους κατοίκους. Φανταστείτε αυτό: Το πιο μεγάλο πρόβλημα της άτυπης δομής στη Ρόδο είναι οι τουαλέτες. Δύο τουαλέτες για όλους και όταν μαζεύονται πολλοί γίνεται το αδιαχώρητο. Όμως, κανένας και καμία τους, δεν επιτρέπει τη φυσική ανάγκη να σταθεί πάνω από την αξιοπρέπειά τους. Ολοι περιμένουν να έρθει η σειρά τους και δεν τρέχουν σε γωνιές δεξιά ή αριστερά. Σέβονται το χώρο τους και τον προσέχουν. Αντίθετα, στη Λέσβο, των χιλιάδων μεταναστών – προσφύγων, χωρίς δομές, χωρίς τουαλέτες, η αξιοπρέπεια χάνεται, για όλους.
Επίσης στη Ρόδο, υπάρχουν μια χούφτα άνθρωποι, που εμπνέονται από τον κ. Ντίνο και στηρίζουν τη δομή. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο εξασφαλίζουν για τους πρόσφυγες φαγητό, φάρμακα, κλινοσκεπάσματα και ρούχα. Τον τελευταίο μήνα ο αριθμός των εθελοντών έχει αυξηθεί και μαζί τους αυξήθηκε και ο αριθμός των προσφορών που γίνονται στα είδη ανάγκης. Η ανθρωπιά είναι μεταδοτική και ήδη κάποια super market έχουν αποφασίσει να διαθέτουν κάθε μήνα ένα μικρό ποσό σε τρόφιμα για τη δομή της Ρόδου. Σε επόμενο ρεπορτάζ θα γραφτούν αναλυτικά τα ονόματά τους. Επίσης, τα μέλη της διοίκησης του Φαρμακευτικού Συλλόγου Δωδεκανήσου στηρίζουν την προσπάθεια για την εξασφάλιση εμβολίων των προσφύγων – μεταναστών. Το ίδιο και το πανεπιστήμιο Αιγαίου, διδάσκοντες του οποίου έχουν αναλάβει να διδάξουν την ελληνική γλώσσα σε όσους το επιθυμούν.
Είναι δίκαιο οι μικρονησιώτες και οι κάτοικοι του Εβρου να φωνάζουν και να διαμαρτύρονται για τα όσα συμβαίνουν στους τόπους τους, όπως και είναι άδικο τα Μέσα Ενημέρωσης να χρησιμοποιούν τις διαμαρτυρίες τους αυτές για παραπληροφορούν τους Ελληνες και λαϊκίζοντας να τους εξωθούν σε συμπεριφορές που δεν ταιριάζουν με πολιτισμένους ανθρώπους.
Αυτές οι γραμμές γράφονται εδώ από τη Ρόδο, όπου μια μικρή δομή δίνει αποτελεσματική λύση στο πρόβλημα διαχείρισης του προσφυγικού και μάλιστα χωρίς τυμπανοκρουσίες. Αν αντίστοιχες δομές υπάρχουν σε πολλά σημεία της χώρας, τότε δεν θα συνεχίσουν να πνίγονται τα μικρονήσια του αρχιπελάγους, ούτε και οι άλλες περιοχές που υποδέχονται μετανάστες – πρόσφυγες. Το «κλειδί» βρίσκεται στην αναλογία φιλοξενούμενων δομής και ντόπιου πληθυσμού. Η Ρόδος, που ολόκληρη είναι μια βιτρίνα τουρισμού, δεν έχει προβλήματα από τη μικρή – άτυπη δομή της. Το ίδιο μπορεί να γίνει σε όλη τη χώρα, άφοβα, αποτελεσματικά, γιατί η ζωή δεν είναι facebook να κάνεις scroll down στο επόμενο post. Ο μόνος πραγματικός φόβος από το φαινόμενο της μετανάστευσης είναι να χάσουμε την ανθρωπιά μας.
Οι στίχοι που ακολουθούν είναι από το ποίημα του Edgar Allan Poe, “A dream within a dream”, σε μετάφραση Στέφανου Μπεκατώρου:
«Αν όμως, η ελπίδα πέταξε
μες σε μια νύχτα ή μια μέρα,
μες σ’ ένα όραμα ή μες στο τίποτα,
είναι γι’ αυτό λιγότερο χαμένη;
Όλα όσα βλέπουμε ή ό,τι φαινόμαστε
όνειρο μέσα σε όνειρο».