Μάχη επιβίωσης δίνουν 300 φαρμακεία που λειτουργούν με διευρυμένο ωράριο, αλλά και 10.500 «μικρά» φαρμακεία της γειτονιάς.
Οι δύο πλευρές επιχειρούν να επικρατήσουν σε μία περίοδο που αλλάζουν τα πάντα. Οι «διευρυμένοι» αξιοποίησαν την απελευθέρωση που έγινε το 2011 (νόμος 3918), ενώ οι «μικροί» ελπίζουν στις αλλαγές που προαναγγέλλει η νέα κυβέρνηση.
Την τελευταία τετραετία οι «διευρυμένοι» διαμόρφωσαν νέα δεδομένα. Επενδύοντας μεγάλα ποσά (150.000 έως 1 εκατομμύριο ευρώ ο καθένας), μεγάλωσαν τα καταστήματά τους, παίρνοντας όλο και μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά.
Η επιθετική αυτή πολιτική στρίμωξε τους μικρούς και προσέδωσε στα «διευρυμένα» πιο εμπορικά χαρακτηριστικά. Μπήκαν με αξιώσεις και στην αγορά των καλλυντικών, η οποία κυριαρχείται από τα μεγάλα πολυκαταστήματα ειδών ομορφιάς.
Για να τα ανταγωνιστούν, προσέλαβαν φαρμακοποιούς και προσωπικό (απασχολούν έως και 25 άτομα το καθένα) και εφάρμοσαν ένα υπερ-ωράριο, από τις 8 το πρωί έως τις 11 το βράδυ. Το κύρος του φαρμακείου τους έδωσε επιπλέον πόντους έναντι των καταστημάτων που πωλούν μόνο καλλυντικά.
Χάρη στην οικονομική τους επιφάνεια, οι «διευρυμένοι» έχουν επάρκεια φαρμάκων. Δεν ισχύει το ίδιο με τα μικρά φαρμακεία, τα οποία καλούνται να προπληρώνουν φάρμακα ή να αγοράζουν περισσότερα από όσα χρειάζονται από τις εταιρείες.
Η ρευστότητα είναι περιορισμένη, καθώς η ετήσια φαρμακευτική δαπάνη έχει περιοριστεί στο 1,9 δισ. ευρώ, ενώ το 2009 ήταν 5,9 δισ. Το παρήγορο είναι ότι ο ΕΟΠΥΥ είναι αρκετά συνεπής στην εξόφληση των φαρμακοποιών, πληρώνοντας τρεις μήνες μετά την εκτέλεση των συνταγών.
Πολλοί από τους «μικρούς» αναγκάζονται να λειτουργούν με το διευρυμένο ωράριο, χωρίς κέρδος. Το κάνουν, προκειμένου να ανταγωνιστούν τον «διπλανό» ή τον «απέναντι» που λειτουργεί διαρκώς. Ο ανταγωνισμός δεν είναι εύκολος, καθώς ένας φαρμακοποιός καλείται να εργάζεται νυχθημερόν.
Η έριδα θα είχε ένα προβλέψιμο τέλος, εάν δεν υπήρχε η πρόθεση της κυβέρνησης να επαναφέρει το ωράριο που ίσχυε πριν από την απελευθέρωση. Στην παρέμβαση αυτή ποντάρουν οι «μικροί», οι οποίοι ελπίζουν να ανατρέψουν τη σε βάρος τους κατάσταση.
Βασικό τους επιχείρημα είναι ότι έχει απορρυθμιστεί το σύστημα των εφημεριών, καθώς κάθε φαρμακοποιός λειτουργεί όποτε θέλει. Επικαλούνται, δε, ορισμένες περιπτώσεις, στις οποίες ολόκληρες περιοχές της Αττικής μένουν χωρίς διανυκτερεύοντα φαρμακεία, ενώ φαρμακοποιός με διευρυμένο ωράριο αρνείται να εφημερεύσει το Μεγάλο Σάββατο και τη Δευτέρα του Πάσχα.
Οι θέσεις των δύο πλευρών
Σούλη Σταθοπούλου φαρμακοποιός με διευρυμένο ωράριο
Το κοινό αγκάλιασε τα ανοιχτά φαρμακεία
Το διευρυμένο ωράριο αγκαλιάστηκε με ενθουσιασμό από το κοινό όταν προέκυψε στη χώρα μας το 2011 με τον νόμο Λοβέρδου, στo πλαίσιo της εναρμόνισης της ελληνικής νομοθεσίας με την ευρωπαϊκή. Εκτοτε, πάνω από 300 φαρμακεία το εφαρμόζουν σε όλη την Ελλάδα, εξυπηρετώντας πολλούς συνανθρώπους μας που αντιμετώπιζαν δυσκολίες, διανύοντας μεγάλες αποστάσεις για να βρουν ανοιχτό φαρμακείο. Η εύκολη πρόσβαση στο φαρμακείο για το φάρμακο, τις βρεφικές τροφές και τα προϊόντα βρεφανάπτυξης, τα ορθοπεδικά βοηθήματα και την περιποίηση ενός τραύματος πρέπει να γίνεται χωρίς εμπόδια και περιορισμούς. Το φάρμακο είναι ένα κοινωνικό αγαθό και η ανεύρεση και χρήση του είναι μια άμεση και επείγουσα ανάγκη για τους πολίτες. Φαρμακεία με διευρυμένο ωράριο υπάρχουν σε όλες τις χώρες του κόσμου με σκοπό να εξυπηρετούν πολυσύχναστες περιοχές, κέντρα πόλεων και περιοχές κοντά σε νοσοκομεία, κέντρα υγείας και ιατρεία. Τα φαρμακεία θα πρέπει να εναρμονίζονται σε ωράριο και επίπεδο εξυπηρέτησης με τους άλλους επιστήμονες υγείας που εργάζονται ελεύθερα. Αποτελεί ανάγκη να είναι ανοιχτά τις μέρες και ώρες που είναι ανοικτά τα καταστήματα, τα νοσοκομεία και τα ιατρεία και οι ασθενείς να έχουν άμεση πρόσβαση σε αυτά. Δεν νοείται το Σάββατο που είναι ανοιχτή όλη η αγορά, τα φαρμακεία να είναι κλειστά. Τα φαρμακεία με διευρυμένο ωράριο έχουν προσλάβει μεγάλο αριθμό πτυχιούχων φαρμακοποιών (πάνω από 500 νέες θέσεις), αλλά και βοηθών φαρμακείου, αισθητικών, νοσηλευτών, διατροφολόγων και άλλων υπαλλήλων (πάνω από 3.000 νέες θέσεις εργασίας). Eξυπηρετούν το κοινό καθημερινά επί 15ωρο, ασκώντας υπεύθυνα και με συνέπεια το κοινωνικό λειτούργημά τους. Το ΣτΕ έχει κρίνει ότι το προαιρετικό διευρυμένο ωράριο των φαρμακείων αποβλέπει στην εξυπηρέτηση σκοπού δημόσιου συμφέροντος και στην ευχερέστερη πρόσβαση του πληθυσμού στα φαρμακεία.
ΚΩΝ. ΛΟΥΡΑΝΤΟΣ πρόεδρος Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου
Η σημερινή κατάσταση δημιουργεί ανισότητες
Ζητάμε την απόσυρση όλων των μνημονιακών νόμων που έχουν επιφέρει το χάος και την αποδιοργάνωση στον κλάδο και στις ώρες λειτουργίας των φαρμακείων. Σκοπός μας είναι ο ασφαλισμένος να βρίσκει όσο το δυνατόν περισσότερα φαρμα-κεία ανοικτά, όπου και όταν το θελήσει. Η κατάσταση που επι-κρατεί σήμερα δημιουργεί ανισότητες, τόσο μεταξύ των φαρμα-κείων, όσο και στη δυνατότητα πρόσβασης των ασθενών που βρίσκονται σε μη κεντρικά σημεία ή σε απομεμακρυσμένες περιοχές. Συνέπεια της κατάστασης αυτής, είναι να αποδυνα-μώνεται ο θεσμός των εφημεριών, που εξασφαλίζει την εύρυ-θμη λειτουργία των φαρμακείων και την απρόσκοπτη εξυπηρέτηση των ασφα-λισμένων καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας και όχι μόνο κατά τις ώρες αιχμής εμπο-ρικού ενδιαφέροντος. Η διαστρωμάτωση λειτουργίας των φαρμακείων πρέπει να σταματήσει. Οι εφημερίες και οι διανυκτερεύσεις πρέπει να συνεχιστούν. Σύμφωνα με την υπ’ αριθμόν 229/2014 απόφαση του ΣτΕ, έχει γίνει δεκτό ότι τα φαρμακεία δύνανται να λειτουργήσουν σε συνθήκες εκτός όρων ελεύθερου ανταγωνισμού επί σκοπώ εξασφάλισης της βιωσιμότητάς τους, προκειμένου να εξασφαλίζεται ο άμεσος και με ποιοτικά εχέγγυα εφοδιασμός του συνόλου του πληθυσμού με τα αναγκαία φάρμακα». Από τα 11.500 φαρμακεία, ζουν σήμερα περίπου 20.000 οικογένειες φαρμακοποιών και υπαλλήλων. Η προάσπιση των δικαιωμάτων τους και της επιβίωσής τους αποτελεί προτεραιότητα και κοινωνική διεκδίκηση, αφού η λειτουργία τους δεν αποβλέπει σε καθαρά ατομικούς κερδο-σκοπικούς σκοπούς, αλλά στην εξυπηρέτηση των Ελλήνων πολιτών. Δεν θα επιτρέ-ψουμε τη ζούγκλα της δήθεν ανταγωνιστικότητας να καταστρέψει και τον τομέα της φαρμακευτικής περίθαλψης. Δεν πρέπει να καταδικάσουμε ιδιαίτερα τους νέους φαρμακοποιούς, που αρχίζουν τώρα μια νέα καριέρα, επενδύοντας σε σύγχρονα φαρμακεία. Το προνόμια των ολίγων δεν μπορούν να καταργούν το δικαίωμα των πολλών.
«ΠΟΛΥΘΕΣΙΤΕΣ» ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΙ
Ενα φαρμακείο για τον χειμώνα και ένα για το καλοκαίρι
Χειμερινό και θερινό φαρμακείο διατηρούν ορισμένοι φαρμακοποιοί. Ως έδρα τους χρησιμοποιούν το φαρμακείο που διαθέτουν σε μεγάλο αστικό κέντρο. Με το που μπαίνει το καλοκαίρι, όμως, το κλείνουν και μεταφέρονται στο νησί ή την τουριστική περιοχή, όπου έχουν το θερινό… κατάστημα. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται χάρη στην κατάργηση του περιορισμού κατοχής μίας άδειας ανά φαρμακοποιό, η οποία θεσμοθετήθηκε με τον νόμο 4254 του 2014. Μέχρι τότε, κάθε φαρμακοποιός είχε δικαίωμα να κατέχει μία άδεια και να λειτουργεί ένα φαρμακείο. Με την υποπαράγραφο 6 του συγκεκριμένου νόμου, οι περιορισμοί που ίσχυαν (από το 1932 μέχρι τότε) καταργήθηκαν με την εξής διατύπωση: «…Το επάγγελμα του αδειούχου φαρμακοποιού και η λήψη άδειας ίδρυσης και λειτουργίας φαρμακείου από αδειούχο φαρμακοποιό, όπως προσδιορίζεται από τον νόμο 5607/1932, όπως αυτός ισχύει, δεν υπόκεινται σε κανέναν περιορισμό πλην των σχετικών με τα πληθυσμιακά όρια…». Αυτό σημαίνει πως ένας φαρμακοποιός μπορεί να κατέχει όσες άδειες επιθυμεί και να ιδρύει νέο φαρμακείο σε άλλη περιοχή, αρκεί να πληρούνται οι πληθυσμιακοί περιορισμοί. Σε συνδυασμό με την απελευθέρωση του ωραρίου, ένας φαρμακοποιός μπορεί να λειτουργεί όποτε θέλει, όποιο από τα δύο θέλει. Μπορεί, επίσης, να αφήνει στο… πόδι του κάποιον άλλο φαρμακοποιό (ως υπάλληλο). Ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος (ΠΦΣ) κάνει λόγο για «πολυθεσίτες φαρμακοποιούς» και εκτιμά ότι το συγκεκριμένο φαινόμενο οδηγεί σε στρεβλώσεις της αγοράς: Το καλοκαίρι μένει με ένα φαρμακείο λιγότερο κάποια γειτονιά της Αθήνας ή άλλης μεγάλης πόλης και τον χειμώνα με ένα φαρμακείο λιγότερο κάποιο νησί, καθώς δεν είναι συμφέρουσα η λειτουργία του σε περίοδο μηδενικής τουριστικής κίνησης.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗΣ
ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΝΕΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ
Σε φάση αναθεώρησης του πλαισίου λειτουργίας του ωραρίου των φαρμακείων βρίσκεται η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας. Το επόμενο διάστημα αναμένεται να ανακοινωθούν οι οριστικές της αποφάσεις, οι οποίες θα προκύψουν έπειτα από διάλογο με όλες τις πλευρές: «Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου σκοπεύει να διαμορφώσει ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας των φαρμακείων», δήλωσε στο «Εθνος» ο υπουργός Υγείας, Παναγιώτης Κουρουμπλής. Σύμφωνα με τον υπουργό, ο επαναπροσδιορισμός του πλαισίου δεν θα γίνει βιαστικά, αλλά προσεκτικά και σε συνεργασία με τους φορείς των φαρμακοποιών. «Στόχος είναι να καλύψουμε με τον καλύτερο τρόπο τις ανάγκες των πολιτών, χωρίς, ωστόσο, να οδηγηθούν σε εξόντωση τα χιλιάδες μικρά φαρμακεία που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας», αναφέρει ο υπουργός Υγείας, για να τονίσει:
«Η απόφαση της κυβέρνησης κεντρικά και του υπουργείου Υγείας ειδικότερα είναι να μην υπάρξουν στρεβλώσεις και δημιουργία ολιγοπωλίων στον χώρο των φαρμακείων, το οποίο θα οδηγήσει σε μια σειρά από σοβαρά προβλήματα».
Το πρόβλημα που καλείται να λύσει η πολιτική ηγεσία είναι περίπλοκο, καθώς εμπλέκονται δύο πλευρές με αντικρουόμενα συμφέροντα. Το ζητούμενο είναι να υπάρξει ομαλή μετάβαση στο νέο καθεστώς.
΄Εθνος
