Ζούμε σε μια εποχή βαθιάς θεσμικής ανασφάλειας. Δεν είναι μόνο ότι το κράτος δικαίου βάλλεται ή ότι οι θεσμοί δοκιμάζονται, αλλά κάτι ακόμη πιο ανησυχητικό: η ίδια η σχέση των πολιτών με τη Δημοκρατία διαρρηγνύεται. Βρισκόμαστε, δηλαδή, όχι απλώς σε κρίση εμπιστοσύνης προς το κράτος, αλλά στα πρόθυρα μιας κρίσης εκπροσώπησης. Όταν οι πολίτες νιώθουν ότι κανείς δεν τους εκπροσωπεί πραγματικά, τότε ανοίγει ο δρόμος για την απαξίωση του πολιτικού συστήματος και την ενίσχυση ακραίων ή αντιδημοκρατικών φωνών.
Αυτό καταγράφεται ξεκάθαρα στις δημοσκοπήσεις: η αναντιστοιχία ανάμεσα στη βούληση των πολιτών και τις πολιτικές απαντήσεις που δίνονται, δημιουργεί ένα ασύμμετρο πολιτικό τοπίο. Και, δυστυχώς, τα κόμματα αντί να επιχειρήσουν να κλείσουν αυτή την απόσταση, μοιάζουν να την εντείνουν.
Η σημερινή κατάσταση χαρακτηρίζεται από σταδιακή θεσμική αποδιάρθρωση, πολιτική αφωνία, απαξίωση της Πολιτικής, και εν τέλει, ακυβερνησία – όχι τυπική αλλά ουσιαστική. Τα κόμματα έχουν πάψει να λειτουργούν ως οργανισμοί πολιτικής σκέψης. Έχουν χάσει τη συλλογικότητα, την επεξεργασία θέσεων, την ικανότητα να αρθρώνουν εναλλακτική πρόταση εξουσίας.
Λείπει το κόμμα-διανοητής. Ο χώρος που μεταφράζει τα κοινωνικά αιτήματα σε πολιτικές λύσεις. Που εμπνέει για το μέλλον και προσφέρει ελπίδα.
Η Ελλάδα έχει ανάγκη από σημεία ευστάθειας. Από έναν φορέα που θα βάλει ξανά τα προβλήματα “στο τραπέζι” για να τα λύσει – όχι για να τα διαχειριστεί επικοινωνιακά. Αυτόν τον ρόλο μπορεί να τον παίξει μόνο το ΠΑΣΟΚ.
Γιατί το ΠΑΣΟΚ μπορεί:
1. Να επανασχεδιάσει τον ΟΣΕ – να αποκαταστήσει την ασφάλεια, τη λειτουργικότητα και τον δημόσιο χαρακτήρα των μεταφορών.
2. Να πατάξει το μαύρο χρήμα – με διαφάνεια στις δημόσιες συμβάσεις, ψηφιακή ιχνηλασιμότητα των ροών και ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών.
3. Να βάλει κανόνες στην αγορά της Ενέργειας – ώστε να προστατευθεί ο καταναλωτής και να διασφαλιστεί ενεργειακή επάρκεια και πράσινη μετάβαση.
4. Να επανακαθορίσει τον γεωπολιτικό ρόλο της Ελλάδας – όχι ως θεατής αλλά ως πυλώνας σταθερότητας στα Βαλκάνια, τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και την Ευρώπη.
5. Να μιλήσει για τις προκλήσεις του μέλλοντος – τεχνητή νοημοσύνη, καθολική ψηφιοποίηση, αποδοτική δικαιοσύνη και δημόσια διοίκηση με σύγχρονα εργαλεία.
Αλλά δεν φτάνουν αυτά. Η χώρα χρειάζεται απαντήσεις σε τουλάχιστον πέντε ακόμη κορυφαία ζητήματα:
6. Δημογραφικό – Γήρανση του πληθυσμού: Σχέδιο για τη στήριξη της οικογένειας, των νέων και την αναστροφή της πληθυσμιακής καθίζησης.
7. Αγροδιατροφική επάρκεια και ανασυγκρότηση της υπαίθρου: Ένα νέο παραγωγικό μοντέλο που να ενισχύει την αυτάρκεια και να στηρίζει την ύπαιθρο και τα νησιά.
8. Κατοικία για όλους: Ρύθμιση της αγοράς ακινήτων, έλεγχος της βραχυχρόνιας μίσθωσης, στήριξη νέων ζευγαριών και ευάλωτων ομάδων.
9. Εθνικό σχέδιο για την Παιδεία του 21ου αιώνα: Εκσυγχρονισμός του περιεχομένου, επένδυση στην τεχνική εκπαίδευση, σύνδεση με την αγορά εργασίας.
10. Ψυχική υγεία και κοινωνική συνοχή: Νέο μοντέλο κοινωνικής φροντίδας, με επίκεντρο τον άνθρωπο και την πρόληψη.
Το ΠΑΣΟΚ μπορεί να γίνει ο χώρος όπου θα μιλήσουμε ξανά για το μέλλον. Να πείσει, να εμπνεύσει και –το πιο σημαντικό– να δημιουργήσει ξανά συνθήκες ελπίδας. Όχι με κενές υποσχέσεις αλλά με σχέδιο, σοβαρότητα και αξίες.
Γιατί αν η κρίση είναι κρίση εκπροσώπησης, η λύση δεν μπορεί παρά να είναι πολιτική. Και σε αυτήν την πολιτική, το ΠΑΣΟΚ οφείλει να ηγηθεί.
Και αυτό ακριβώς επιχειρεί με τις Συνδιασκέψεις του το ΠΑΣΟΚ σε όλη την Περιφέρεια.
Βάιος Καλόπητας
Μέλος ΚΠΕ ΠΑΣΟΚ
