Μπορεί ο σχεδιασμός των δραστηριοτήτων μας στη θάλασσα να είναι ανεξάρτητος από αυτόν της παράκτιας ζώνης; Στο ερώτημα αυτό επικεντρώθηκε τις προηγούμενες ημέρες η συζήτηση στη Βουλή, με αφορμή σχέδιο νόμου για την ενσωμάτωση κοινοτικής οδηγίας για τη θαλάσσια χωροταξία. Οι απόψεις διίστανται: ορισμένοι παραγωγικοί φορείς υποστηρίζουν ότι θα υπάρξουν συγκρούσεις με τα σχέδια που έχουν ήδη διαμορφωθεί για την ξηρά, ενώ επιστήμονες και περιβαλλοντικές οργανώσεις εκτιμούν ότι θάλασσα και αιγιαλός δεν μπορούν να διαχωριστούν στη λήψη αποφάσεων, καθώς πρόκειται για ένα ενιαίο «σύστημα».
Το σχέδιο νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος είναι το πρώτο βήμα για τη θέσπιση και στη χώρα μας θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, κατ’ επιταγή της κοινοτικής νομοθεσίας. Το σχέδιο αφορά την ορθολογική χωρική ανάπτυξη δραστηριοτήτων στον θαλάσσιο και παράκτιο χώρο, όπως οι μεταφορές, η ναυτιλία, η ενέργεια, οι εξορύξεις, οι υδατοκαλλιέργειες και ο τουρισμός, λαμβάνοντας υπόψη την προστασία τόσο του φυσικού περιβάλλοντος όσο και της ενάλιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Πώς θα γίνει αυτό; Αφού η πολιτεία καθορίσει ποιες θα είναι οι προτεραιότητές της (με τη μορφή γενικών στρατηγικών κατευθύνσεων), θα εκπονηθούν χωροταξικά σχέδια ανά ενότητες (υποδιαιρέσεις του θαλάσσιου χώρου, που δεν συμπίπτουν απαραίτητα με τα διοικητικά όρια των Περιφερειών). Στην ιεραρχία του σχεδιασμού, τα θαλάσσια χωροταξικά σχέδια θα είναι στο ίδιο επίπεδο με τα περιφερειακά σχέδια, υποδεέστερα δηλαδή των ειδικών χωροταξικών σχεδίων (που καθορίζουν το χωρικό κομμάτι σε διάφορες οικονομικές δραστηριότητες όπως ο τουρισμός, οι ΑΠΕ κ.λπ.).
Αντίθετα, οι επιστήμονες που συμμετείχαν στη συζήτηση έκριναν θετικά την κοινή προσέγγιση θάλασσας – αιγιαλού. «Η ολοκληρωμένη διαχείριση του παράκτιου χώρου και η συνεκτική σχέση μεταξύ θάλασσας και ξηράς δίνουν προστιθέμενη αξία στον σχεδιασμό», ανέφερε η καθηγήτρια του ΕΜΠ Σοφία Αυγερινού-Κολώνα.
Πάντως, ο χωροταξικός σχεδιασμός στη χώρα μας παραμένει μια… πονεμένη ιστορία: πλαίσια εγκρίνονται χωρίς ιεραρχική συνέχεια (πρώτα τα χαμηλότερα και μετά τα γενικότερα), κάποια ακυρώνονται από το ΣτΕ, τα νέα εκπονούνται… εσαεί, δημιουργώντας κενό που επηρεάζει και τη χωροθέτηση αναπτυξιακών δραστηριοτήτων.
Επιπλέον, η συζήτηση για τον σχεδιασμό θάλασσας και παράκτιας ζώνης γίνεται, ενώ το (αρμόδιο για τον αιγιαλό) υπουργείο Οικονομικών προετοιμάζει να νομοθετήσει για πρώτη φορά τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων σε αιγιαλούς και παραλίες, μια επιλογή από την οποία δεν υπάρχει επιστροφή.
