Η μεγάλη πυρκαγιά στην ευρύτερη περιοχή του Καλαμώνα πιθανολογείται ότι ξεκίνησε από έναν υποσταθμό της ΔΕΗ που βρίσκεται μεταξύ των χωριών Θεολόγου και Σορωνής.
Υποσταθμοί ηλεκτρισμού, μεγάλοι και μικροί, υπάρχουν εκατοντάδες σε όλο το νησί της Ρόδου και όταν υπερφορτωθούν μπορεί να αποτελέσουν την αιτία μιας παρόμοιας καταστροφής. Όμως, δε φταίει ο υποσταθμός που υπερφορτώθηκε. Ίσο μερίδιο ευθύνης στην πρόκληση πυρκαγιάς έχει κι ένα ξεχασμένο γυάλινο μπουκάλι μέσα στο δάσος, που στις ακραίες θερμοκρασίες των 55 βαθμών Κελσίου (όχι υπό σκιάν) μπορεί να προκαλέσει φλόγα στα ξερόχορτα. Η νέα εποχή που πια έχει ξημερώσει θα είναι γεμάτη φυσικές καταστροφές και αυτές μόνο οι πολίτες θα μπορούν να τις προλάβουν.
Οι πολίτες ως εθελοντές απέδειξαν τις τελευταίες ημέρες ότι μπορούν να επιτύχουν τα πάντα. Με τη δράση τους στις ημέρες της πυρκαγιάς κατάφεραν να σώσουν δέντρα, να προστατέψουν ζώα, να διαφυλάξουν την κοιλάδα των Πεταλούδων και κυρίως να περιφρουρήσουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Έχουν ήδη γραφτεί ρεπορτάζ για την προσφορά όλων εκείνων που έφτασαν μέχρι τον Καλαμώνα, για να διαθέσουν ό,τι μπορούσαν. Τα πρόσωπα εκείνα στην πράξη έδωσαν άφεση αμαρτιών προς όλους τους άλλους που απλώς παρέμεναν στα καφέ και στις παραλίες, απολαμβάνοντας τον προσωπικό τους παράδεισο και έσταζαν χολή για τα θέματα που δε γνώριζαν.
Τώρα αρχίζουν οι πραγματικές ανάγκες
Οι πυρκαγιές αναμένεται να πολλαπλασιαστούν. Αυτό θα συμβεί νομοτελειακά και αποτελεί την εκτίμηση όλων των επιστημόνων που ασχολούνται με τα δάση. Τώρα πια, αν υπό το γυμνό φως του ήλιου (κι όχι υπό σκιάν) μετρηθεί η θερμοκρασία πάνω σ’ ένα μεταλλικό κονσερβοκούτι, η ένδειξη μπορεί να δείξει ακόμα και τους 70 βαθμούς Κελσίου. Αν το κονσερβοκούτι βρεθεί ανάμεσα σε ξερές πευκοβελόνες, τότε η πυρκαγιά θα είναι αναπόφευκτη. Δε θα φταίει το εύφλεκτο πεύκο, που αποτελεί το επίκεντρο της ελληνικής, ορεινής βλάστησης, αλλά εκείνος που πέταξε τα σκουπίδια του στο δάσος.
Είναι ώρα ευθύνης και δράσης για τους πολίτες ώστε να καθαρίσουν το περιβάλλον από όλα εκείνα που μπορεί να αποτελέσουν την αιτία της πυρκαγιάς. Είναι μια δουλειά που μπορεί να γίνει αποκλειστικά από τις εθελοντικές οργανώσεις (με την υποστήριξη των Δήμων ή της Περιφέρειας), οι οποίες και θα αναλάβουν τη διατήρηση της σωστής καθαριότητας στο πέρασμα του χρόνου. Το οργανωμένο κράτος (Κυβέρνηση – αντιπολίτευση) δε μπορεί να αναλάβει το έργο αυτό κι όταν το πράξει, θα είναι μια ενέργεια απλώς πρόσκαιρη και χωρίς συνέχεια.
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός αυτό: Όταν προχθές ο υπουργός Ανάπτυξης Νίκος Παπαθανάσης, συνοδευόμενος από τους ντόπιους βουλευτές Βασίλη Υψηλάντη, Γιάννη Παπά και Μάνο Κόνσολα επισκέφθηκαν την περιοχή της φωτιάς και το καυτό μέτωπο, κινήθηκαν μ’ ένα πολυτελές και ενδεχομένως θωρακισμένο αυτοκίνητο. Το πρόβλημα είναι ότι η μηχανή του αυτοκινήτου των πολιτικών παρέμενε σε λειτουργία, προφανώς για να λειτουργεί το κλιματιστικό, ακόμα κι όταν αυτό ήταν σταθμευμένο και οι πολιτικοί επισκεπτόντουσαν τις κατεστραμμένες επιχειρήσεις. Ίσως να έφταιγε ο σοφέρ που ζεσταινόταν και τους περίμενε, ίσως πάλι όχι. Όμως, η αντίθεση της μάχης με τις φλόγες και της ‘δροσερής κούρσας’ έμειναν ζέουσες στα μάτια των εθελοντών. Στην προκειμένη περίπτωση οι υποσχέσεις τους: «είμαστε κοντά σας» και το «νιώθουμε τον πόνο σας» στην πράξη κάηκε μέσα στο κλιματιστικό του αυτοκινήτου που τους μετέφερε.
Η Κοιλάδα των Πεταλούδων
Το φυσικό μνημείο σώθηκε. Η καταπράσινη κοιλάδα, όπως φαίνεται και από τις φωτογραφίες, άντεξε από τους πυκνούς καπνούς και ευτυχώς έμεινε μακριά από τις φλόγες. Η σωτηρία της δεν ήταν τυχαία, καθώς οι πυροσβεστικές δυνάμεις έκαναν τιτάνιο αγώνα για να κρατήσουν το μέτωπο όσο το δυνατόν μακριά. Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικό το ό,τι μια από τις αναζωπυρώσεις έγινε ακριβώς 200 μέτρα μακριά από την είσοδο της κοιλάδας.
Οι πιλότοι, οι πυροσβέστες, οι μονάδες εθνοφυλακής, οι εθελοντές πυροσβέστες, οι εθελοντικές οργανώσεις, ο αντιπεριφερειάρχης Χρήστος Ευστρατίου και ο δήμαρχος Ρόδου Αντώνης Καμπουράκης βρισκόντουσαν εκεί διαρκώς κι έδιναν οδηγίες για την πτήση των αεροσκαφών και την κίνηση οχημάτων και πεζοπόρων τμημάτων.
Σίγουρα, λόγω του καπνού πολλά από τα λεπιδόπτερα θα έχουν πνιγεί από ασφυξία. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές ζωντανές πεταλούδες και όλες είναι συγκεντρωμένες σε σημεία που βρίσκονται κοντά στην επιφάνεια του νερού. Φαίνεται ότι έχει λειτουργήσει μέσα τους το ένστικτο της επιβίωσης.
Η Φάρμα των Στρουθοκαμήλων
Ο «Φώτης» είναι μια νεαρή καμήλα, που γεννήθηκε τον περασμένο Ιανουάριο, ανήμερα των Φώτων. Από προχθές ο Φώτης είναι ορφανός και κλαίει σα μωρό παιδί. Χρειάζεται αγάπη. Ο Γιώργος και η Γεωργία Καλαφατά είναι τώρα οι γονείς του, όπως είναι και οι γονείς όλων εκείνων των ζωντανών που απέμειναν σε μια φάρμα όπου τα πάντα τριγύρω είναι καμένα.
Η φάρμα συντηρεί πολύ μεγάλο αριθμό ζώων και χρειάζονται τροφή (κυρίως σιτάρι και ξερό χόρτο), καθώς επίσης και πλαστικούς σωλήνες άρδευσης (Φ16, Φ20, Φ25), μαζί με τους συνδετήρες τους. Ήδη έχουν γίνει αρκετές προσφορές, ωστόσο η ανάγκη θα είναι διαρκής.
Σε ό,τι αφορά στα ζώα που ζούσαν ελεύθερα στα καμένα δάση (ελάφια, αιγοπρόβατα, λαγοί, κλπ) οι εθελοντικές οργανώσεις και μια κοινωνική επιχείρηση έχουν αναλάβει την συγκέντρωση τροφίμων και τη διασφάλιση πόσιμου νερού για τις ανάγκες τους.
