Η ελληνική οικονομία καταγράφει ανάπτυξη 2,4%, σύμφωνα με τους τριμηνιαίους εθνικούς λογαριασμούς από την ΕΛΣΤΑΤ, ρυθμός υψηλότερος σε σχέση με τη ζώνη του ευρώ. Αυτή η δυναμική εκτιμάται ότι θα συνεχιστεί και τα επόμενα έτη. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Τράπεζας της Ελλάδος, αναμένεται αύξηση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) κατά 2,5% το 2025 και 2,3% το 2026.
Ωστόσο μέσα σε αυτή τη γενική θετική εικόνα υπάρχουν σημεία που προβληματίζουν και αυτός είναι ο λόγος που και οι διεθνείς οίκοι είναι συγκρατημένοι στις αξιολογήσεις τους, όπως ο οίκος Fitch που διατήρησε την Ελλάδα στην βαθμίδα «ΒΒΒ». Αν και η δημοσιονομική σταθερότητα έχει επιτευχθεί, ζητούμενα για την ελληνική οικονομία παραμένουν οι επενδύσεις, η εξωστρέφεια και η αντιμετώπιση του δημογραφικού. Οι επισημάνσεις αυτές είναι κοινές στις διεθνείς αξιολογήσεις ενώ συμπεριλαμβάνονται και στις φθινοπωρινές προβλέψεις της Κομισιόν, όπου εκτιμάται πως το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της χώρας μας θα έχει έλλειμμα 7,1%, το 2ο μεγαλύτερο μετά της Κύπρου.
Συνεπώς η γενική θετική εικόνα δεν θα πρέπει να είναι αιτία εφησυχασμού. Αντίθετα χρειάζεται στόχευση εκεί που η χώρα έχει ισχυρό συγκριτικό πλεονέκτημα και αποδεδειγμένα στην πράξη αποτελέσματα, στον τουρισμό. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΙΝΣΕΤΕ την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2024, καταγράφηκαν 24,9 εκατ. διεθνείς αεροπορικές αφίξεις, ξεπερνώντας τα επίπεδα του Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2023 (23,0 εκατ.), παρουσιάζοντας αύξηση κατά +8,1%. Την ίδια περίοδο καταγράφηκαν 10,9 εκατ. διεθνείς οδικές αφίξεις, έναντι 9,5 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 2023, παρουσιάζοντας αύξηση κατά +13,9%. Την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2024, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις κατέγραψαν άνοδο κατά +4,1% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2023 και διαμορφώθηκαν στα 18.758 εκατ. €.
Η δυναμική υπάρχει. Ο τουρισμός και το 2024 έχει μια μεγάλη θετική συμβολή και στην επίτευξη του θετικού ρυθμού ανάπτυξης και στην προσέλκυση επενδύσεων, ενώ εύκολα μπορεί να φανταστεί κανείς πόσο χειρότερα θα ήταν τα δεδομένα για το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αν έβγαινε ο τουρισμός από την εξίσωση. Κι αυτή η συνεισφορά είναι διαχρονική. Επιπλέον, δημογραφική ανάκαμψη παρουσιάζεται μόνον στις δυο κατ’ εξοχήν τουριστικές Περιφέρειες της χώρας, όπως το Νότιο Αιγαίο και η Κρήτη.
Αυτή η αναπτυξιακή συνεισφορά ωστόσο δεν αναγνωρίζεται όπως της αξίζει. Πρώτα απ’ όλα μέσα σε ένα περιβάλλον δυσθεώρητων αυξήσεων στα λειτουργικά κόστη, τα καλά αποτελέσματα δεν μεταφράζονται αυτόματα σε κέρδη για τα ξενοδοχεία. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της ICAP CRIF μπορεί ο κύκλος εργασιών για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις να αυξάνεται, εντούτοις η αύξηση των λειτουργικών εξόδων και των χρηματοοικονομικών δαπανών είχαν ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση των καθαρών προ φόρου κερδών κατά 16,3% το 2023. Σε αυτά τα δεδομένα ήρθαν να προστεθούν οι αυξήσεις τόσο στα τέλη παρεπιδημούντων όσο και στο Τέλος Ανθεκτικότητας.
Ο τουρισμός έχει τις απαντήσεις για τα διαρθρωτικά προβλήματα της χώρας. Όμως για να δώσει τα περισσότερα που μπορεί, θα πρέπει να απελευθερωθούν οι δυνατότητες του για να παραμείνει βιώσιμος και ανταγωνιστικός.
γράφει ο Γιάννης Χατζής
Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ)
