Τα συλλαλητήρια, οι διαδηλώσεις, οι πορείες διαμαρτυρίας, αλλά και κάθε είδους δημόσια συγκέντρωση, είναι όλα ένα παιχνίδι αριθμών. Δεν είναι καθόλου αξιοπερίεργο πως ακόμη και οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις αντιμετωπίζουν πάντα τεράστιο εύρος στην καταμέτρηση του πλήθους, καθώς οι διοργανωτές έχουν κίνητρο να υπερβάλλουν για τη συμμετοχή του κόσμου, ενώ το «αντίπαλο» στρατόπεδο να την υπονομεύει. Ενώ η αστυνομία επίσημα αναφέρει 140.000 συμμετέχοντες στο συλλαλητήριο της Κυριακής για τη Μακεδονία, ορισμένοι από τους διοργανωτές κάνουν λόγο για ενάμισι εκατομμύριο. Παρόμοιες αποκλίσεις βρίσκει κανείς και σε επίσημες τελετές κρατών. Στην τελετή ορκωμοσίας του Ντόναλντ Τραμπ, ο πρόεδρος δήλωνε με αυτοπεποίθηση πως το πλήθος ξεπέρασε κάθε προηγούμενο ρεκόρ συμμετοχής, παρότι οι πιο γενναιόδωροι υπολογισμοί των υπηρεσιακών παραγόντων μετρούσαν 600.000 παρευρισκομένους – το ένα τρίτο του κοινού της πρώτης ορκωμοσίας του Ομπάμα. Απαντώντας σε δημοσιογράφο που την παρέπεμψε σε φωτογραφικές αποδείξεις του αντιθέτου, η εκπρόσωπος Τύπου του προέδρου, Κελιάν Κόνγουεϊ, επέμεινε στη θέση της, γεννώντας τη διάσημη φράση «εμείς σας παρέχουμε εναλλακτικά δεδομένα».
Από το 2010
Πράγματι, για ένα μεγάλο κομμάτι του 20ού αιώνα, οι τεχνικές καταμέτρησης πλήθους ήταν αρκετά οπισθοδρομικές και βασίζονταν σε εκτιμήσεις της τοπικής αστυνομίας ή σε πραγματική «καταμέτρηση κεφαλιών», παρέχοντας γόνιμο έδαφος για εναλλακτικά δεδομένα. Ωστόσο, η τεχνολογία για μια πιο ακριβή καταμέτρηση πλήθους υπάρχει από το 2010. Η έξυπνη τεχνική βασίζεται στις εναέριες φωτογραφίες και χρησιμοποιείται πλέον συστηματικά από την αμερικανική Υπηρεσία Ψηφιακού Σχεδιασμού και Απεικόνισης. Η εταιρεία χρησιμοποιεί ένα μικρό αερόστατο που φέρει μια συστοιχία εννέα φωτογραφικών μηχανών και πετάει μερικές εκατοντάδες μέτρα πάνω από το γεγονός, καταγράφοντας πανοραμικές εικόνες 360 μοιρών. Στη συνέχεια, οι ερευνητές της φτιάχνουν έναν τρισδιάστατο χάρτη του χώρου της συγκέντρωσης, χωρίζοντάς τον σε διάφορα πλέγματα. Αρκεί μια προσεκτική καταμέτρηση ενός μόνο πλέγματος και η τεχνολογία προσαρμόζει την πυκνότητα στα υπόλοιπα, καταλήγοντας σε μια εξαιρετικά ρεαλιστική απεικόνιση.
Το μειονέκτημα
Η εταιρεία κέρδισε αρκετή φήμη κατά τη διάρκεια της συγκέντρωσης «Αποκατάσταση της Τιμής» που οργάνωσε ο δημοσιογράφος Γκλεν Μπεκ τον Αύγουστο του 2010. Εκείνος εκτιμούσε πως οι διαδηλωτές ξεπερνούσαν τις 650.000, ενώ αρκετά Μέσα έκαναν αναφορά για εντυπωσιακό πλήθος 300.000 διαμαρτυρομένων. Το αερόστατο της Υπηρεσίας Ψηφιακού Σχεδιασμού και Απεικόνισης, παρ’ όλα αυτά, κατέγραψε μόλις 80.000 άτομα, αποδεικνύοντας πως στην πλειονότητα των περιπτώσεων οι υπολογισμοί τείνουν να υπερβάλλουν. Ωστόσο, η τεχνική έχει ένα μεγάλο μειονέκτημα: καθώς βασίζεται στη δυνατότητα εναέριας φωτογράφισης, η χρήση της σε τελετές υψηλής ασφαλείας είναι περιορισμένη.
Η καινούργια, πρωτοποριακή απάντηση στις προκλήσεις της εναέριας απεικόνισης ήρθε από το Κεντρικό Πανεπιστήμιο της Φλόριντα, το 2015, το οποίο ανέπτυξε αλγορίθμους που μπορούν να υπολογίζουν το πλήθος με εκπληκτική ακρίβεια βασιζόμενοι σε απλές φωτογραφίες εδάφους. Οι αλγόριθμοι απέδειξαν την αξία τους όταν απεικόνισαν με ακρίβεια το πλήθος σε συγκέντρωση για την ανεξαρτησία της Καταλωνίας το 2015, απογοητεύοντας και πάλι τους διοργανωτές. Εντούτοις, είναι αξιοσημείωτο το γεγονός πως και οι δύο τεχνολογίες αντιμετωπίζουν προβλήματα ζήτησης. Η μόνη μεγάλη συνεργασία του Πανεπιστημίου της Φλόριντα είναι με τη Σαουδική Αραβία, που μετράει τα πλήθη των πιστών που επισκέπτονται τη Μέκκα. Το ετήσιο προσκύνημα υποδέχεται κάθε χρόνο χιλιάδες πιστούς και ο συνωστισμός προκαλεί μέχρι και θανάτους. Είναι ίσως η μόνη συγκέντρωση όπου οι διοργανωτές προσεύχονται να έχουν μικρότερη προσέλευση.
Καθημερινή
