Όταν οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης συγκεντρωθούν στις Βρυξέλλες αργότερα εντός του μήνα, θα αποτελέσει την απαρχή μιας νέας εποχής: Θα είναι η πρώτη συνάντηση τα τελευταία έξι χρόνια που δεν θα έχει προετοιμασθεί από τον Τόμας Βίζερ.
Ο κ. Βίζερ, ο γεννημένος στις ΗΠΑ Αυστριακός που αποχώρησε από επικεφαλής του EuroWorking Group τον Ιανουάριο, ήταν μία από τις παρασκηνιακές φιγούρες-κλειδιά στη μάχη της Ευρώπης να διασωθεί το κοινό νόμισμα κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους.
Η δουλειά του ήταν να συγκεράσει τις διαφορές μεταξύ των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης και να σχεδιάσει τους απαιτούμενους συμβιβασμούς για όλες τις αποφάσεις, από τις διασώσεις της Ελλάδας έως την τραπεζική Ένωση.
Με την Ελλάδα να εκτιμάται ότι θα εξέλθει επιτυχημένα από το πρόγραμμα αργότερα εντός του έτους, η κρίση του 2015, όταν η χώρα κινήθηκε στις παρυφές της οικονομικής αβύσσου, μπορεί να θεωρηθεί ότι βρίσκεται πίσω μας. Όμως σε συνέντευξή του την Παρασκευή στους Financial Times, ο κ. Βίζερ υπενθύμισε πόσο κοντά έφτασε η Ευρώπη σε ένα Grexit.
Ήδη το 2012, σημείωσε, “υπήρχαν κάποιοι υπουργοί που ήταν πεπεισμένοι ότι… θα ήταν καλύτερα αν χώριζαν οι δρόμοι μας”, σε μια ξεκάθαρη αναφορά στον Γερμανό πρώην υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Ενώ η Ευρωζώνη φλέρταρε με το Grexit το 2012, έφτασε πολύ πιο κοντά στο ενδεχόμενο αυτό το 2015, κατά τη διάρκεια των βασανιστικών διαπραγματεύσεων με την αριστερή κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Οι βασικές διαφορές μεταξύ των δύο επεισοδίων, είπε ο κ. Βίζερ, ήταν ότι το 2012 ο κίνδυνος διάχυσης της κρίσης από ένα Grexit στις αγορές ήταν πολύ μεγαλύτερος, ενώ το 2015 δεν ήταν ξεκάθαρο αν η Ελλάδα ήθελε να παραμείνει στην ένωση.
Οι συνέπειες από την ευρωπαϊκή διαχείριση της κρίσης και ιδίως οι πολιτικές που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα θα είναι αισθητές και θα συζητιούνται για χρόνια.
Μία από τις βασικές κατηγορίες κατά του Eurogroup είναι ότι θα έπρεπε να έχει αποδεχτεί γρήγορα την ανάγκη μεγάλης αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, όταν έγινε γνωστή η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας στα τέλη του 2009.
Ο κ. Βίζερ αποδέχεται ότι τόσο ο ίδιος όσο και πολλοί άλλοι υποτίμησαν την κλίμακα των προβλημάτων της Ελλάδας, τονίζει όμως ότι ένα μεγάλο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους που βρισκόταν στα χέρια ιδιωτών, στην έναρξη της κρίσης, θα μπορούσε να έχει «κατακλυσμιαίες επιπτώσεις, όχι μόνο για την Ευρώπη αλλά για την παγκόσμια τραπεζική».
Η παρουσία του κ. Βίζερ στο EWG αποτελεί υπενθύμιση του πόσο γρήγορα μπορεί να δράσει η Ευρώπη, όταν ο χρόνος είναι λίγος και κρίνονται πολλά.
Ο ίδιος υπενθύμισε ότι η ιδέα της τραπεζικής ένωσης, η οποία επιφέρει ριζικές αλλαγές στην εποπτεία του ευρωπαϊκού χρηματοοικονομικού τομέα, συμφωνήθηκε πρακτικά εντός ημερών.
“Μπορείς να έχεις πολιτικές συμφωνίες αν είναι καλά προετοιμασμένες”, δηλώνει. “Και δεν χρειάζεται ειδικούς να ελέγχουν εκατοντάδες σελίδες προπαρασκευαστικών εγγράφων”.
Καθώς το Eurogroup -χωρίς πλέον τον Βίζερ- ετοιμάζεται για μήνες συζητήσεων για ένα νέο κύμα μεταρρυθμίσεων της Ευρωζώνης, η ικανότητα να “γίνεται η δουλειά” είναι κάτι που καλά θα κάνει να θυμάται η Ευρώπη.
Πηγή πληροφοριών: Financial Times, Euro2day