Στην μνήμη των 57 νεκρών, στην κοιλάδα του θανάτου, στα Τέμπη…
Της Ελένης Καρύδη
Στους νέους που ενώ σχεδίαζαν την ζωή τους, δεν πρόλαβαν να την ζήσουν. Δεν πρόλαβαν να πετάξουν με τα δικά τους φτερά γιατί κάποιοι τους τα έκοψαν απότομα… Διαχρονικά τώρα προσπαθούν να δικαιολογήσουν.. τι;
Ας απαντήσουν με ειλικρίνεια σε όλους εμάς που πονούμε μια ΖΩΗ…
Εμείς τα θύματα βίαιων και εγκληματικών πράξεων βιώνουμε την τραγική απώλεια των παιδιών μας χρόνια τώρα.
Οι νεκροί στην κοιλάδα του θανάτου, στα Τέμπη το 2003 και τώρα το 2023, στην άσφαλτο, στο πεζοδρόμιο, στις ράγες … δεν είναι ανώνυμοι, δεν είναι στατιστικά νούμερα, έχουν όνομα είναι οι δικοί μας άνθρωποι τα παιδιά μας οι αγαπημένοι μας…
Κρατώντας τα θύματα ΑΟΡΑΤΑ τα πληγώνεις μια ΖΩΗ….
Καμιά χαμένη ζωή στο δρόμο στο πεζοδρόμιο στις ράγες του τραίνου δεν είναι αποδεκτή.
Δικαίωμα μας να μετακινούμαστε με ασφάλεια όποιο τρόπο και μέσο επιλέξουμε.
Οι υπεύθυνοι του σχεδιασμού και της λειτουργίας του, τα όργανα της πολιτείας σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, οι νομοθετικές αρχές και οι αρχές επιτήρησης της κυκλοφορίας έχουν καθορισμένες θεσμικές αρμοδιότητες/ καθήκοντα και την τελική ευθύνη για την ασφαλή μετακίνηση. Μέλημα τους όσον αφορά το οδικό δίκτυο, είναι ο σχεδιασμός ενός ασφαλούς/συγχωρητικού συστήματος το οποίο αφενός θα ελαχιστοποιεί την (υπαρκτή πάντοτε) πιθανότητα του ανθρώπινου σφάλματος, αφετέρου θα μετριάζει τις συνέπειές του.
Προσωπική μαρτυρία γραμμένη από το 2002.. αποσπάσματα από το βιβλίο μου «Ο Ήρωας μου»
Τι άλλαξε το 2023.. ας μας απαντήσουν… Τα θύματα.. είναι θύματα βίαιων πράξεων που εμπίπτουν στην εγκληματική σφαίρα με ισόβιες συνέπειες. Ως εκ τούτου τα θύματα πρέπει να προστατεύονται από τον νόμο για τα δικαιώματα τους.
Γράφω… γράφω κλεισμένη στις σκέψεις μου… Οι σελίδες πληθαίνουν. Για τον γονιό που έχει χάσει το παιδί του με τέτοιον τραγικό τρόπο δεν έχουν νόημα τα χρόνια που έχουν περάσει και θα περάσουν. Χρόνια τώρα ζω με την παρουσία του Δημήτρη να με αγκαλιάζει, όπως γνώριζε μόνο ο ίδιος. Έχω μπροστά μου στα μάτια μου κάθε τι δικό του, μπαίνω νοερά στις αναμνήσεις του, στον δικό του χώρο, υπάρχει η ανάσα του, το απαλό άρωμα της κολόνιας του, σκαλίζω συνέχεια τα δικά του ενθύμια και σε μια από τις φωτογραφίες του έγραφε «η μαμά μου». Η καρδιά μου σπάει όπως την κρατώ. Την κράτησα στην αγκαλιά μου… Κράτησα τον Δημήτρη μου, το γέλιο του, το βλέμμα του, την έκφρασή του, την παρουσία του… Τώρα όμως ο Δημήτρης ποτέ δεν θα αγκαλιάσει τον κόσμο του όπως ονειρευόταν. Ελπίζω ότι κάποια μέρα θα είναι ένας διαφορετικός κόσμος στον οποίον όλα τα παιδιά του κόσμου θα επιστρέφουν με ασφάλεια στο σπίτι τους… Τα χρόνια καθώς περνούν είναι το χθες είναι το σήμερα, θα είναι το αύριο… Δημήτρη, δεν θέλω να ξεχάσω τίποτα. Ο άδικος χαμός του, μια ανατροπή βίαιη, τραγική, αιφνιδιαστική, ανέτρεψε τη φυσική σειρά της απώλειας. Τα αποτελέσματα είναι τρομακτικά. Αναρωτιέμαι πολλές φορές πώς μέσα σε μια τέτοια απελπισία θα μπορέσουν να συνυπάρξουν οι
άνθρωποι; Γράφω… γράφω από τον Μάιο του 2002. Αρχίζω να αναζητώ απαντήσεις.
Πάλευα τον πόνο, ζούσα τις τρομακτικές στιγμές, την τραγικότητα της απώλειάς του… Ήταν η αναζήτηση της δικαιοσύνης, η πίστη του Δημήτρη ότι, αν κάτι είναι λάθος, έχουμε την ηθική υποχρέωση να το διορθώσουμε. Το πίστευε… Αυτό με ωθούσε προς τα εμπρός και μου έδινε τη δύναμη που ζητούσα. Ήμουν συγκλονισμένη και κάποιες φορές ένιωθα ενοχές. Μήπως δεν προστάτεψα το παιδί μου. Μήπως κάτι αμέλησα; Ο Δημήτρης συνήθιζε να λέει όταν μιλούσαμε, αναζητώντας κάποιες λύσεις: «Μαμά, εσύ κι εγώ μπορούμε να διορθώσουμε οτιδήποτε». Σκεφτόμουν… Δεν σώθηκε το δικό μου παιδί, ίσως θα μπορέσω να βοηθήσω να σώσω τα παιδιά άλλων μητέρων. Εγώ πίστευα σε έναν κόσμο χωρίς πόνο και συνεχίζω να πιστεύω… Δεν θα με σταματούσε κανείς. Και ξεκίνησα…
Πράξη πρώτη
Οι πρώτες επιστολές μου ξεκίνησαν το 2002 και 2003 στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, στον πρωθυπουργό, στον πρόεδρο του Ελληνικού Κοινοβουλίου, στους αρμόδιους υπουργούς, στους προέδρους Μείζονος και Ελάσσονος Αντιπολίτευσης, στους προέδρους της Μόνιμης Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής, στη σύζυγο του πρωθυπουργού, στα ΜΜΕ. Όλα αυτά είναι καλά φυλαγμένα χρόνια τώρα για να μου θυμίζουν τι προσδοκούσα και τι επιδίωκα από τότε. Ζητούσα το αυτονόητο με τις επιστολές μου, παρακαλώντας και απευθύνοντας έκκληση προς όλους μην μπορώντας να κάνω κάτι διαφορετικό. Στη μνήμη του Δημήτρη, να συστρατευτούμε όλοι, να ηγηθούμε του αγώνα για την πρόληψη, τη μείωση των τροχαίων δυστυχημάτων, την εκπαίδευση για την αξία της ανθρώπινης ζωής. Ήθελα πάρα πολύ να τους έχω απέναντί μου, να τους κάνω χίλιες ερωτήσεις για το κενό που άφησε ο Δημήτρης μου, αφού δεν ήταν υπαίτιος αυτής της τραγωδίας… να με κοιτάξουν στα μάτια… να απολογηθούν.
Οι τραγωδίες στους δρόμους δεν σταματούν… Το ημερολόγιο έγραφε 13 Απριλίου 2003, ημέρα Κυριακή, όταν ο χρόνος πάγωσε στην κοιλάδα των Τεμπών. Είκοσι ένας μαθητές είχαν χάσει τη ζωή τους σε ένα τρομακτικό τροχαίο δυστύχημα. Οι μαθητές Α ́ τάξης Λυκείου από το Μακροχώρι Ημαθίας επέστρεφαν κουρασμένοι αλλά ευτυχισμένοι στα σπίτια τους, έπειτα από εκδρομή στην Αθήνα. Κανείς όμως δεν φανταζόταν αυτό που θα επακολουθούσε. Το λεωφορείο είχε μόλις φτάσει στα Τέμπη.
Μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτων άλλαξαν όλα. Θύματα αυτής της τραγωδίας είκοσι μία αθώες ψυχές στο άνθος της νιότης τους. Ο κρότος της σύγκρουσης αλλά και οι σκηνές που ακολούθησαν είναι βγαλμένες από τραγωδία. Οι εικόνες των άψυχων σωμάτων των παιδιών έμειναν βαθιά χαραγμένες στο μυαλό και στην ψυχή μου. Δεν χωρούν λόγια… Ο θρήνος σπαρακτικός. Οι οικογένειες έχα- σαν τα παιδιά τους τόσο τραγικά. Τα παιδιά δεν γύρισαν στις αγκαλιές τους… Τους στέρησαν τη χαρά… σταμάτησαν να ονειρεύονται. Αναρωτήθηκαν όλοι αυτοί, άραγε,γιατί; «Στο σημείο αυτό, με ευθύνη της πολιτείας και στον βωμό του κέρδους θυσιάστηκαν οι 21 μαθητές της Α ́ τάξης του Λυκείου Μακροχωρίου Ημαθίας» γράφει η μαρμάρινη πλάκα που έχει τοποθετηθεί στο σημείο της τραγωδίας.
Πράξη δεύτερη: 15 Απριλίου 2003 Συνεχίζω να ζητώ το αυτονόητο, να φωνάζω. Απευθύνομαι εκ νέου μετά την τραγωδία των είκοσι ενός μαθητών στα Τέμπη σε υπουργούς, σε δημοσιογράφους όλων των ΜΜΕ της Αθήνας και της πόλης μου με επιστολές.
ΦΩΝΗ ΑΠΟΓΝΩΣΗΣ Γιατί τόσος πόνος; Γιατί τόσος θρήνος;
Σωριασμένοι κατά γης από τον πόνο, ζωντανοί νεκροί, σκιάχτρα του εαυτού τους, άψυχες παρουσίες, οι γονείς των 21 μαθητών… Αναρωτιέμαι: – Γιατί η Ελλάδα είναι πρώτη ανάμεσα σε 18 χώρες σε τροχαία δυστυχήματα; – Γιατί στις χώρες της ΕΕ έχουν μειωθεί οι θάνατοι από τροχαία, λαμβάνοντας μέτρα που μείωσαν τα τροχαία συμβάντα;
-Γιατί η ελληνική νομοθεσία είναι ιδιαίτερα ελαστική σε σύγκριση με την αντίστοιχη νομοθεσία χωρών της ΕΕ;
– Γιατί οι εισηγήσεις των ειδικών σ’ ό, τι αφορά την οδική ασφάλεια δεν λαμβάνονται υπ’ όψη;
– Γιατί οι έρευνες που βλέπουν τη δημοσιότητα κατά καιρούς από διάφορους κρατικούς και μη οργανισμούς δεν έχουν ανάλογη απήχηση από τα συναρμόδια υπουργεία;
– Γιατί παρά τους εντεινόμενους σχετικούς ελέγχους που κατά καιρούς ανακοινώνονται από το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης παραμένουμε πρώτη χώρα στα τροχαία μεταξύ των χωρών της ΕΕ;
– Γιατί σε αντίστοιχες επιστολές μου στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης και Μεταφορών με ευχαριστούν για την επισήμανση θεμάτων που αφορούν την οδική ασφάλεια και ότι τα θιγόμενα θα αποτελέσουν αντικείμενο επισταμένης έρευνας-μελέτης για περαιτέρω προώθηση-αξιοποίηση;
Μήπως γιατί πρέπει να απαντήσουν έτσι απλά, ενώ η Ελλάδα κρατά την πρωτιά στα τροχαία στην ΕΕ. Πολλά «γιατί» αναπάντητα θα με βασανίζουν αναλογιζόμενη τις τραγωδίες των δρόμων.
Πάσχιζα να κρατήσω μέσα μου τον πόνο, έκαιγε τα σωθικά μου…μάταια. Με ραγισμένη την καρδιά σκέφτηκα τους γονείς των είκοσι ενός μαθητών. Τι άλλο θα μπορούσα να κάνω για να απαλύνω τον πόνο τους… Σκέφτηκα να στείλω μια επιστολή προς τους γονείς του μαθητή που ο μπαμπάς υπηρετούσε πριν χρόνια στη Ρόδο στην Αστυνομική Διεύθυνση Δωδεκανήσου.
Ρόδος, 3 Μαϊου 2003
Αγαπητοί μου γονείς
Η επιστολή μου αυτή εκπορεύεται από την προσωπική βούληση να επικοινωνήσω μαζί σας βιώνοντας τον πόνο σας για τον άδικο χαμό του παιδιού σας. Ευρίσκομαι στην ίδια θέση με σας, καθώς στις 20 Ιανουαρίου 2002 ένας εγκληματίας οδηγός χτύπησε θανάσιμα τον γιο μου Δημήτρη.
Παρακαλώ τον Θεό να μας δίνει δύναμη. Στη μνήμη του Δημήτρη μου έχω ξεκινήσει έναν αγώνα προς τους κυβερνώντες και όχι μόνο, για να αναλογιστούν τις ευθύνες τους, ούτως ώστε να πάρουν πρωτοβουλίες για τα τροχαία δυστυχήματα που θα ωφελήσουν το κοινωνικό σύνολο. Επιβάλλεται η κυβέρνηση να λάβει μέτρα ώστε να προστατέψει τους πολίτες της,
τιμωρώντας αυστηρά αυτούς που ευθύνονται για ανθρωποκτονίες από βαριά ενσυνείδητη αμέλεια και έτσι δεν θα προκαλείται «το κοινό περί δικαίου αίσθημα», αποδεικνύοντας έμπρακτα ότι η κυβέρνηση νοιάζεται με επιστέγασμα το ύψιστο θέμα του σεβασμού του πολίτη και κατ’ επέκταση την ανθρώπινη ύπαρξη που χωρίς αυτήν δεν μπορεί να υπάρξει Κράτος. Σε ανοιχτή επιστολή τους η Ένωση Εισαγγελέων Ελλάδας προς τον υπουργό Δικαιοσύνης εκτιμούν ότι τα όρια των ποινών για τα εγκλήματα βαριάς ενσυνείδητης αμέλειας είναι χαμηλά και οι κατηγορούμενοι μετά την απολογία τους εξακολουθούν να κυκλοφορούν ελεύθεροι και να ασκούν την ίδια δραστηριότητα που έγινε η αιτία της θανάτωσης μεγάλου αριθμού ανθρώπων και καταλήγουν, τονίζοντας ότι οι παραλείψεις των υπευθύνων κατατείνουν στο ίδιο αποτέλεσμα και έχουν την ίδια βαρύτητα με τις παραλείψεις όσων εμπλέκονται άμεσα στα σοβαρά αυτά τροχαία.
Εμείς, οι γονείς των παιδιών μας, που τόσο άδικα και τραγικά έφυγαν από τη ζωή και που δεν πρόλαβαν να εκπληρώσουν τα όνειρά τους και τα «θέλω» τους, οφείλουμε να συνεχίσουμε να φωνάζουμε φρίττοντας για την «ατιμωρησία» όλων αυτών των οδηγών. Πρέπει να καταγγείλουμε την ανικανότητα και την εγκληματική αμέλεια της Πολιτείας.
Δεν αρκούν τα συλλυπητήρια, γιατί τις πιο πολλές φορές είναι εντελώς τυπικά, να αναρωτηθούν «τις φταίει και τι μέλλει γενέσθαι».
Να συνεχίσουμε να φωνάζουμε για τη δικαιοσύνη στα θύματα, να πειστεί η Πολιτεία ότι απαιτείται πολιτική βούληση να σταματήσουν να πονούν οι γονείς, άλλωστε έχουν την ηθική υποχρέωση απέναντι των πολιτών. Στη μνήμη των παιδιών μας, θα συνεχίσουμε να μιλάμε, να φωνάζουμε για να μη μας ξεχάσουν, γιατί στη χώρα μας όταν συμβεί μια ανθρώπινη τραγωδία από τροχαίο τα ΜΜΕ ασχολούνται τουλάχιστον για τρεις ημέρες προσκαλώντας στο στούντιο του σταθμού «αθώους» αναλυτές-κρατικούς λειτουργούς, ώσπου να ξεχαστεί. Να συνεχίσουμε να στέλνουμε επιστολές προς όλους τους αρμοδίους για να πειστούν ότι ως πολίτες αυτής της χώρας απαιτούμε την εφαρμογή των νόμων και των κανόνων πάνω στους οποίους είναι θεμελιωμένη η διαφύλαξη της κοινωνικής συνοχής.
Να συνεχίσουμε να φωνάζουμε ότι η Πολιτεία είναι υπεύθυνη για ασφαλείς δρόμους.
Να συνεχίσουμε να φωνάζουμε, να αντιδρούμε με σθένος, όσο αδύναμοι κι αν είμαστε, και η Πολιτεία να μεριμνά για την ασφαλή μετακίνηση των πολιτών της, γεγονός που επικαλείται και μας υπόσχεται. Σας παρακαλώ να μη σιωπήσουμε πίσω από τον πόνο για τον άδικο χαμό των παιδιών μας, να μη δώσουμε το δικαίωμα στους υπεύθυνους να μας λυπηθούν και να μην παρασυρθούμε από υποσχέσεις και βαρύγδουπες συνηθισμένες ευκαιριακές δηλώσεις. Αριστοτέλης: «Η συνήθεια είναι δεύτερη φύση»…
Σύμφωνα με νέα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στις 21/2/2023 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το 2022 καταγράφηκαν 20.600 θάνατοι από τροχαία συμβάντα στην ΕΕ, μια αύξηση 3% σε σύγκριση με το 2021.
Όσον αφορά στην Ελλάδα καταγράφηκαν 58 θάνατοι ανά εκατομμύριο κατοίκων, όταν ο μέσος όρος της Ευρώπης των 27 Κρατών Μελών ήταν 46 θάνατοι. Αξίζει να σημειωθεί το ανησυχητικό γεγονός πως από το 2020 την Ελλάδα προστίθεται κάθε χρόνο 1 θάνατος ανά εκατομμύριο κατοίκων (56 το 2020, 57 το 2021, 58 το 2022).
Χρόνια τώρα φωνάζουμε, διαμαρτυρόμαστε με έγραφα, υπομνήματα στους αρμοδίους δεν μας ακούν…. ας μας απαντήσουν γιατί επιτρέπουν να χάνονται οι δικοί μας άνθρωποι με την αδιαφορία τους;
Η ευθύνη για την ασφαλή μετακίνηση είναι συλλογική και κατανέμεται μεταξύ των αρμόδιων για τον σχεδιασμό και τη λειτουργία του συστήματος της κυκλοφορίας και των χρηστών του.
Ελένη Καρύδη… η μαμά του Δημήτρη