«Οι γυναίκες δεν είναι “άτομα με μήτρα” όπως κάποιοι θέλουν να επιβάλουν αυτό τον όρο». Αυτό υπογραμμίζει σε συνέντευξή της προς τη “δ” η κα Φωτεινή Σιάνου, ακτιβίστρια για την ειρήνη και τα δικαιώματα των γυναικών και μέλος του φεμινιστικού κινήματος, αλλά και εκπρόσωπος γυναικείων οργανώσεων, με αφορμή ένα κείμενο υπεράσπισης των γυναικείων δικαιωμάτων το οποίο υπέγραψαν πάνω από 146 γυναίκες (επώνυμες, επαγγελματίες κ.λπ.)
Και προσθέτει: «Οι φεμινιστικές αξίες και ιδέες δεν διώκονται, δεν αποκλείονται, αλλά συνιστούν πεδία προβληματισμού και ανάπτυξης διαλόγου».
• Κυρία Σιάνου, πρόσφατα ήρθε στη δημοσιότητα ένα κείμενο υπεράσπισης των γυναικείων δικαιωμάτων, το οποίο υπέγραψαν πάνω από 146 γυναίκες επώνυμες, επαγγελματίες, δημοσιογράφοι, καθηγήτριες κ.ο.κ. Μιλήστε μας γι’ αυτό.
Από τη δημιουργία του, το φεμινιστικό κίνημα είναι ένα ουμανιστικό κίνημα που αγκαλιάζει κάθε ανθρώπινη ύπαρξη, που πρωτοστάτησε στους αγώνες για τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων των γυναικών, των ΛΟΑΤΚΙ+, των μεταναστών και μεταναστριών, των προσφύγων και προσφυγισσών και όλων των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Το φεμινιστικό κίνημα υπερασπίστηκε με το ίδιο σθένος τα ανθρώπινα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ και τα ανθρώπινα δικαιώματα των γυναικών.
Οι γυναίκες αποτελούμε το μισό των ανθρώπων αυτής της χώρας και αυτού του πλανήτη. Δεν είμαστε μία κοινότητα ούτε μειονότητα. Η πατριαρχία έχει δημιουργήσει από πολύ παλιά τις συνθήκες για την υπαγωγή των γυναικών στην ανδρική εξουσία του κράτους/των κρατών, του αρσενικού μέσα στην οικογένεια, πατέρα, αδελφού, συζύγου. Έχουμε αντιδράσει με αγώνες κι έχουμε καταφέρει θετικές εξελίξεις για την ισότητα και την ανατροπή της πατριαρχικής εξουσίας, σε διάφορους βαθμούς σε όλον τον κόσμο, με γυναικεία και φεμινιστικά κινήματα. Υπάρχουν πολλών ειδών κοινωνικά κινήματα και συχνά τα αιτήματά μας συνδέονται ή διαπλέκονται. Είναι γνωστό ότι το γυναικείο κίνημα έκανε σκληρούς, διαχρονικά, αγώνες για την εξάλειψη της πατριαρχίας και τη γυναικεία χειραφέτηση. Τις τελευταίες δεκαετίες φτάσαμε σε ένα σημείο, που η πατριαρχία άρχισε να υποχωρεί και η ζωή των γυναικών να βελτιώνεται εντυπωσιακά.
• Δηλαδή, οι γυναίκες δέχονται επίθεση από κέντρα που θέλουν να εξαφανίσουν τον όρο “γυναίκα” και να τον αντικαταστήσουν με τον όρο “άτομο με μήτρα”; Γιατί γίνεται αυτό;
Κοιτάξτε, σήμερα το φεμινιστικό κίνημα και οι γυναίκες σαν άτομα δέχονται μία λυσσαλέα επίθεση, που θυμίζει εποχή Μεσαίωνα. Αναπτύσσεται ένα κίνημα που έχει βάλει σαν στόχο να αφανίσει τον όρο “γυναίκες” από το σύγχρονο λεξιλόγιο και να τον αντικαταστήσει με τον όρο “άτομα με μήτρα” ή παρεμφερείς όρους. Γιατί; Γιατί έτσι βολεύει πρωτίστως την πατριαρχία, που χρησιμοποιεί και άλλες κοινωνικές ομάδες και τις στρέφει εναντίον των γυναικών. Φτάσαμε σήμερα στα όρια του διχασμού του γυναικείου κινήματος λόγω αυτής της απρόσμενης εξέλιξης.
Σε αυτές τις απροκάλυπτες επιθέσεις εναντίον των γυναικών δηλώνουμε πως δεν θα απαντήσουμε με σιωπή. Ο σεξισμός, ο μισογυνισμός δεν θα νικήσουν. Συμπερίληψη για μας δεν είναι ο αφανισμός της γυναικείας ύπαρξης, δεν είναι η απαξίωση και ο μισογυνισμός.
Η δική μας θέση είναι απέναντι τόσο στο υπερσυντηρητικό anti gender κίνημα, που υποστηρίζει ότι τα σεξουαλικά και αναπαραγωγικά δικαιώματα μπορούν να αγοραστούν και να πουληθούν στην ελεύθερη αγορά. Επίσης, προωθεί την πορνεία ως εργασία, την παρένθετη μητρότητα ως εμπόρευμα και την πορνογραφία.
Η δική μας θέση είναι αποκλειστικά στον δρόμο της προόδου. Εμείς θα συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματα των γυναικών και κοριτσιών παγκοσμίως, να διεκδικούμε ισότητα και ίσες ευκαιρίες για όλες/ους χωρίς εξαιρέσεις.
• Για την παρένθετη μητρότητα έχει γίνει πολύς λόγος. Σε άλλες χώρες όπως οι ΗΠΑ, τείνει να γίνει επάγγελμα για πολύ νέες γυναίκες, με συνέπεια να εμπορευματοποιείται αυτή η πράξη. Ποια είναι η θέση σας;
Εμείς, δηλώνουμε για μία φορά ακόμη ότι είμαστε αντίθετες με την παρένθετη μητρότητα -είτε πρόκειται για ετερόφυλα, είτε για ομόφυλα ζευγάρια ή άτομα, επειδή θέτει σε κίνδυνο τα δικαιώματα των γυναικών, επαναφέροντας με μοντέρνο τεχνολογικά τρόπο το ζήτημα του ελέγχου των αναπαραγωγικών τους δυνάμεων, οδηγεί σε εμπορευματοποίηση του γυναικείου σώματος και μπορεί να προκαλέσει μία νέα, ιδιότυπη δουλεμπορία εις βάρος τους.
Εδώ να σημειώσω ότι μας έχουν κατηγορήσει ότι είμαστε κατά της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Αυτό είναι διαστρέβλωση θέσεων. Είμαστε υπέρ όλων των κατακτήσεων της επιστήμης, που λειτουργούν προς όφελος του ανθρώπου. Είμαστε υπέρ της εξωσωματικής, εφόσον βοηθάει γυναίκες που έχουν επιλέξει να την κάνουν. Εκεί που έχουμε μία ένσταση είναι όταν βλέπουμε υπερ-εκμετάλλευση γυναικών, σε αυτόν τον τομέα. Π.χ. όταν κάνουν πολλές εξωσωματικές, είναι επικίνδυνο και επιβαρυντικό για την υγεία μιας γυναίκας. Είναι κάτι που τυγχάνει προσοχής.
• Το φεμινιστικό κίνημα, εν κατακλείδι, δεν είναι κάτι πεπερασμένο. Είναι εδώ και συνεχίζει τους αγώνες.
Εμείς, οι φεμινίστριες που υπογράφουμε το κείμενο που δόθηκε στη δημοσιότητα, δηλώνουμε ότι παραμένουμε συνεπείς στις αξίες και τα οράματα του φεμινισμού, εκείνου του ουμανιστικού κινήματος, που βασίζεται στις πανανθρώπινες αξίες της ισότητας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της αγάπης για τον άνθρωπο και της αλληλεγγύης, του κινήματος που μάχεται για τα δικαιώματα των γυναικών και ευρύτερα τα δικαιώματα των ανθρώπων, ανεξάρτητα από φύλο, σεξουαλική προτίμηση, κοινωνική τάξη, θρησκεία, εθνικότητα κ.λπ. και αντιπαλεύει τον ρατσισμό και τον σεξισμό απ’ όπου κι αν προέρχονται. Ρατσισμός είναι, όταν μία κοινωνική ομάδα θεωρεί πως τα ανθρώπινα δικαιώματά της αξίζουν περισσότερο από τα ανθρώπινα δικαιώματα μόας άλλης και όταν προσπαθεί να επιβληθεί εις βάρος της, μέχρι το σημείο του αφανισμού της. Βασίζεται στην πίστη για την ανωτερότητα μίας κοινωνικής ομάδας (φυλής, έθνους, φύλου κ.λπ.) με συνέπεια αρνητική στάση και πολιτική προς τις λοιπές «κατώτερες» ομάδες. Χαρακτηρίζεται από σχέσεις επικυριαρχίας, διακρίσεων και πολιτιστικής επιβολής.
Στο όνομα του φεμινισμού και των αγώνων του καταγγέλλουμε, επίσης, την προσπάθεια της εκ νέου εξαφάνισης των γυναικών από τον δημόσιο λόγο, που σημειώνεται τον τελευταίο καιρό, με την αντικατάσταση του όρου «γυναίκα» με όρους όπως «άτομα με μήτρα», «άνθρωποι με μήτρα» κ.ά. γεγονός που αποτελεί ακραία μορφή έμφυλης βίας και ευθεία επίθεση προς τη θηλυκή μας υπόσταση.
Εμείς είμαστε άνθρωποι με σώμα, ψυχή, πνεύμα, πολιτισμό, γλώσσα, όπως και οι άνδρες, με το επιπλέον χαρακτηριστικό ότι, όσες το επιλέγουμε, γεννάμε τους νέους ανθρώπους και φυσικά τονίζουμε ότι θα γεννάμε, αν θέλουμε, όποτε θέλουμε και όσα παιδιά θέλουμε.
Υπερασπιζόμενες τις αξίες του ουμανιστικού φεμινισμού, υπερασπίζουμε τις αξίες του δημοκρατικού διαλόγου στο εσωτερικό του φεμινισμού, υπερασπίζουμε τον πολιτικό πολιτισμό του σεβασμού της διαφορετικής άποψης.
Οι φεμινιστικές αξίες και ιδέες δεν διώκονται, δεν αποκλείονται, αλλά συνιστούν πεδία προβληματισμού και ανάπτυξης διαλόγου.