Σε πολύ χαμηλά επίπεδα εξακολουθεί να κινείται ο βαθμός υλοποίησης των 88 προαπαιτουμένων για την τέταρτη και τελευταία αξιολόγηση, ενώ απομένει μόνο μια εβδομάδα για την επιστροφή των θεσμών και για τη συνεδρίαση του Euroworking Group, όπου θα συζητηθεί η σχετική πρόοδος.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο αριθμός των προαπαιτουμένων των οποίων η υλοποίηση έχει προχωρήσει, αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί, εξακολουθεί να μην έχει ξεπεράσει τα 12 περίπου, ενώ πλήρης υλοποίηση έχει πιστοποιηθεί για λιγότερα από τα μισά (περίπου 5). Παρ’ όλα αυτά, οι θεσμοί ευελπιστούν ότι τις επόμενες μέρες και κυρίως με την επιστροφή τους στην Αθήνα, στις 14 Μαΐου, θα επισπευσθούν οι διαδικασίες, ώστε να υπάρξει τεχνική συμφωνία (Staff Level Agreement) ώς το Eurogroup της 24ης Μαΐου. Τον ίδιο στόχο έθεσε προχθές και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, χαρακτηρίζοντας το Eurogroup του Μαΐου ως ενδιάμεσο, πριν από αυτό της 21ης Ιουνίου, στο οποίο και προσβλέπει για μια συνολική συμφωνία.
Εφόσον υπάρξει τεχνική συμφωνία στο Eurogroup της 24ης Μαΐου, η κυβέρνηση θα έχει περιθώριο στη συνέχεια να ολοκληρώσει τα όποια εκκρεμή προαπαιτούμενα έως τις 21 Ιουνίου, προκειμένου να εκταμιευθεί και η τελευταία δόση του δανείου.
Ωστόσο, παρότι όλοι, κυβέρνηση και θεσμοί, διατηρούν ζωντανό τον στόχο της 21ης Ιουνίου, πηγές των θεσμών εκτιμούν ότι είναι πολύ πιθανή η αναβολή της συνολικής συμφωνίας τουλάχιστον μέχρι τις 12 Ιουλίου, που είναι το επόμενο Eurogroup.
Δεν είναι μόνο –ούτε κυρίως– η καθυστέρηση στην υλοποίηση των προαπαιτουμένων που οδηγεί στην εκτίμηση αυτή. Το βασικότερο πρόβλημα είναι η διαφωνία της Γερμανίας με το ΔΝΤ στο θέμα της ελάφρυνσης του χρέους. Προς το παρόν δεν φαίνεται να έχει σημειωθεί πρόοδος στην κύρια πηγή διαφωνίας, που είναι το κατά πόσον θα είναι αυτόματος ο μηχανισμός ελάφρυνσης (συνδεδεμένος μόνο με τον ρυθμό ανάπτυξης), όπως θέλει το ΔΝΤ, ή θα ενεργοποιείται μόνο υπό την προϋπόθεση εφαρμογής μεταρρυθμίσεων και τήρησης δημοσιονομικών στόχων εκ μέρους της Ελλάδας, όπως θέλει η Γερμανία. Παρότι το ΔΝΤ έκανε βήματα προσέγγισης της Ε.Ε. αναβαθμίζοντας τις προβλέψεις του για το ελληνικό ΑΕΠ και χαμηλώνοντας αυτές για το κόστος αναχρηματοδότησης του ελληνικού χρέους, η απόσταση δεν έχει ακόμη καλυφθεί. Οσοι προβλέπουν σύγκλιση βασίζονται κυρίως στην πολιτική εκτίμηση ότι το ΔΝΤ δεν θα θελήσει να αποχωρήσει από την Ευρώπη, εξασθενίζοντας τη θέση του.
Εκκρεμεί ακόμη ο προσδιορισμός του μηχανισμού μεταμνημονιακής εποπτείας της χώρας, αν και οι παράμετροι έχουν λίγο πολύ αποφασιστεί. Το όλο σύστημα θα βασιστεί στις προβλέψεις του Κανονισμού της Ε.Ε. (4072/2013) για την «ενισχυμένη εποπτεία» και θα περιλαμβάνει 3-4 επισκέψεις των θεσμών στην Αθήνα τον χρόνο, προκειμένου να ελέγχουν την τήρηση των συμφωνηθέντων και τη δημοσιονομική σταθερότητα.
Οι θεσμοί αναμένεται, πάντως, να ασκήσουν μεγάλη πίεση στην Αθήνα να ολοκληρώσει όσο γίνεται περισσότερα από τα 88 προαπαιτούμενα ώς το τέλος του προγράμματος. Θεωρείται δεδομένο ότι ορισμένα από αυτά, τα οποία εμφανίζουν υψηλό βαθμό τεχνικών δυσκολιών ή που δεν είναι χρονικά εφικτό να κλείσουν ώς το καλοκαίρι, θα μετατεθούν ως υποχρεώσεις της μεταμνημονιακής εποχής. Ωστόσο, οι θεσμοί θέλουν να περιορίσουν τον αριθμό τους στο ελάχιστο δυνατό.
Μεταξύ των προαπαιτουμένων που εκτιμάται ότι θα μείνουν σε εκκρεμότητα, θεωρείται βέβαιο ότι θα είναι το Κτηματολόγιο, αλλά και το Ελληνικό (άδεια καζίνο) και η τοποθέτηση στελεχών στο Δημόσιο, που δεν θα προλάβει να ολοκληρωθεί σε όλα τα επίπεδα.
Ερωτήματα υπάρχουν ακόμη για την οριστικοποίηση του «ολιστικού» σχεδίου ανάπτυξης της κυβέρνησης, το οποίο οι θεσμοί βρίσκουν «γενικόλογο», ενώ μεταξύ άλλων έχουν επιφυλάξεις για τις προβλέψεις του περί αύξησης του κατώτατου μισθού.