Ελεύθεροι χωρίς όρους αφέθηκαν χθες, μετά την απολογία τους, με ομόφωνη απόφαση της τακτικής Ανακρίτριας Ρόδου και της Εισαγγελέως Υπηρεσίας, ο πρώην περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου κ. Γιάννης Μαχαιρίδης, ο πρώην δήμαρχος Ρόδου κ. Στάθης Κουσουρνάς και ο πρώην αντιπεριφερειάρχης και νυν δήμαρχος Ρόδου κ. Φώτης Χατζηδιάκος, κατηγορούμενοι για πλημμύρα από την οποίαν μπορούσε να προκύψει κοινός κίνδυνος σε ξένα πράγματα, κίνδυνος σε άνθρωπο, με επέλευση θανάτου κατά συρροή και έκθεση η οποία προκάλεσε τον θάνατο κατά συρροή.
Και οι τρείς κατηγορούμενοι ανέπτυξαν με πολυσέλιδα απολογητικά υπομνήματα αλλά και με προφορικές τους καταθέσεις σοβαρό αντίλογο για τα αδικήματα, που τους απαγγέλθηκαν και συγκεκριμένα για την υπαιτιότητά, που τους αποδίδεται, για τις φονικές πλημμύρες του Νοεμβρίου του 2013.
Θυμίζουμε ότι οι τρεις πραγματογνωμοσύνες, που διενεργήθηκαν, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι υπήρχε έλλειψη μελέτης, σχεδιασμού και κατόπιν κατασκευής ικανών έργων αντιπλημμυρικής προστασίας, υλοποίηση λανθασμένων επιλογών, όπως π.χ. κατασκευή δρόμου στο πρωτεύον ή δευτερεύον οδικό δίκτυο, εγκαρσίως μέσα σε ρέματα, παντελής έλλειψη αστυνόμευσης για τις παρεμβάσεις τρίτων στα υδατορέματα και τέλος απομείωση του πλάτους των υδατορεμάτων.
Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, από την πλημμύρα πνίγηκαν οι Κων/νος Αργυρόπουλος του Γεωργίου, ηλικίας τότε 50 ετών, η Αναστασία Κατσαρού του Ιωάννη, 36 ετών, η Καλλιόπη Παναγιώτου του Φειδία, 54 ετών και ο Ιωάννης Μπαϊράμης του Μικέ, 63 ετών, που παρασύρθηκαν από την ορμή των νερών του ποταμού, στις γέφυρες Παστίδας και Κρεμαστής, ενώ έχει προκληθιεί ζημία ύψους τουλάχιστον 577.533 ευρώ σε οικοσυσκευές ιδιωτών στην Ιαλυσό, στις Πεταλούδες, στην Παστίδα, στην Καλλιθέα και στην Λίνδο, ύψους τουλάχιστον 699,330 ευρώ σε εμπορικές, βιομηχανικές και βιοτεχνικές εγκαταστάσεις στην Κρεμαστή και στην Ιαλυσό και ύψους 3.750.000 ευρώ σε υποδομές και στο οδικό δίκτυο.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι εξέθεσαν ότι σε περιπτώσεις που τμήμα του οδοστρώματος του οδικού δικτύου της χώρας έχει κατακλυστεί από πλημμυρικά ύδατα ή έχουν σημειωθεί φθορές ή ζημιές λόγω έντονων βροχοπτώσεων, οι κατά τόπους αρμόδιες υπηρεσίες τροχαίας της ΕΛΑΣ υποχρεούνται να λάβουν άμεσα μέτρα τροχαίας κίνησης ή και διακοπής της κυκλοφορίας προς αποφυγή ατυχημάτων.
Επεσήμαναν συγκεκριμένα ότι οι διώξεις για τους θανάτους στον Κρεμαστενό ποταμό περιορίστηκαν στους ίδιους όταν την αρμοδιότητα για την διακοπή της κυκλοφορίας είχε η ΕΛΑΣ. Ο κ. Χατζηδιάκος επεσήμανε κατ’ επανάληψη ότι ο ίδιος είχε ζητήσει τηλεφωνικά την διακοπή της κυκλοφορίας, ενώ σε κατάθεση του αυτόπτης μάρτυρας έχει τονίσει ότι είχε ενημερώσει κι εκείνος τηλεφωνικά την ΕΛΑΣ.
Ανάλογες παραλείψεις, όπως επεσήμαναν, υπήρξαν και από την Πυροσβεστική Υπηρεσία αφού η δεύτερη δεν είχε συνδράμει στην κατάσταση ανάγκης που βρέθηκαν οι απωλεσθέντες παρότι εκλήθησαν προς τούτο.
Ο κ. Μαχαιρίδης εξέθεσε μάλιστα ότι το έτος 2013 είχε ολοκληρωθεί η μελέτη της κατασκευής της νέας γέφυρας, είχαν εξευρεθεί οι πόροι, είχε δημοπρατηθεί το έργο και στις 20 Μαϊου 2014 υπεγράφη η εργολαβική σύμβαση και σήμερα παραμένει στάσιμη η κατάσταση ως είχε.
Για την διαβόητη «Ιρλανδική διάβαση» επεσήμανε ότι το συγκεκριμένο μη νόμιμο έργο δεν το κατασκεύασε η Περιφέρεια, δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες της και δεν αποτελεί νόμιμο επαρχιακό δίκτυο.
Ο κ. Χατζηδιάκος επεσήμανε μεταξύ άλλων ότι στις αρμοδιότητες του Αντιπεριφερειάρχη, ως πολιτικού προσώπου και διοικητικού οργάνου, δεν συμπεριλαμβάνεται η προσωπική ευθύνη και δυνατότητα για την εκτέλεση αντιπλημμυρικών έργων και σε κανένα σημείο του κατηγορητηρίου δεν αναφέρεται και φυσικά ουδέποτε υπήρξε, οποιασδήποτε μορφής αδράνειά του, για την εκτέλεση οικείας απόφασης του Περιφερειακού Συμβουλίου ή της Οικονομικής Επιτροπής για αντιπλημμυρικά έργα και μελέτες.
Αναφορικά δε με τη διεύθυνση και τον συντονισμό των υπηρεσιών της αντιπεριφέρειας που ήταν κατά τόπο αρμόδιος, είναι προφανές ότι αυτός ο συντονισμός έχει αμιγώς διοικητικό χαρακτήρα και δεν του παρέχεται οποιαδήποτε δυνατότητα ανάθεσης έργων. Η αρμοδιότητα αυτή ανήκει αποκλειστικά και μόνο στο Περιφερειακό Συμβούλιο το οποίο ως όργανο αποφασίζει την ανάθεση και εκτέλεση μελετών καθώς και την ανάθεση και εκτέλεση έργων.
Τέλος σχετικά με τον αναφερόμενο στις αρμοδιότητες του αντιπεριφερειάρχη συντονισμό της πολιτικής προστασίας, τόνισε ότι, αυτός είχε οργανωθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και λειτουργούσε σε πλήρη συνεννόηση προς προάσπιση της ασφάλειας των πολιτών.
Εξάλλου κάθε ενέργεια του Αντιπεριφερειάρχη στα πλαίσια της πολιτικής προστασίας, γίνεται κατόπιν αιτημάτων των κρατικών αρχών, ήτοι της Πυροσβεστικής, της Αστυνομίας, του Στρατού και του Λιμενικού.
Τα εν λόγω σώματα ασφαλείας έχουν την κύρια ευθύνη και αρμοδιότητα για την προάσπιση της πολιτικής προστασίας, με ανώτερο και έχοντα το γενικό πρόσταγμα τον αρχηγό της Πυροσβεστικής (ο οποίος προΐσταται ακόμα και του Στρατηγού).
Ο ρόλος δε της περιφέρειας είναι η οργάνωση της προσέλευσης εθελοντικών ομάδων (εθελοντές Σαμαρείτες- σύλλογος αυτοκινητιστών- ομάδα cb- ασυρματιστών κτλ) και μηχανημάτων έργου, καθώς και των ελάχιστων μηχανημάτων που διαθέτει η περιφέρεια (3 για 48 νησιά), όπου αυτά ζητούνταν από τον έχοντα το γενικό πρόσταγμα αρχηγό της Πυροσβεστικής.
Για τις παραλείψεις που τους αποδίδονται εξέφρασαν την άποψη ότι αυτές θα μπορούσαν να αποτελέσουν κάποιας μορφής πολιτική μομφή, σε καμία όμως περίπτωση δεν θα μπορούσαν να στοιχειοθετήσουν την αντικειμενική υπόσταση οποιουδήποτε αδικήματος.
Ως προς την παράλειψη κινητοποίησης του κρατικού μηχανισμού, καίτοι είχαν εγκαίρως ενημερωθεί για τα ακραία καιρικά φαινόμενα, με έγγραφο της ΕΜΥ επεσήμαναν, μεταξύ άλλων, ότι στην δικογραφία παρουσιάζεται το έγγραφο της ΕΜΥ, ως ένα πολύ σημαντικό έγγραφο που τους προειδοποίησε για ακραία καιρικά φαινόμενα και βάσει αυτού, θα έπρεπε όλος ο κρατικός μηχανισμός σχεδόν «να διακόψει την καθημερινή ζωή του τόπου», να κλείσουν δημόσιες υπηρεσίες, να κλείσουν δρόμοι και εν γένει να βρίσκονται όλοι έτοιμοι για μία εκτεταμένη φυσική καταστροφή.
Όλοι όσοι αναφέρουν όμως κάτι τέτοιο (από πραγματογνώμονες έως και μάρτυρες κατηγορίας), λόγω προφανώς πλήρους άγνοιάς τους για τον τρόπο διοίκησης, δεν αναφέρουν το γεγονός ότι τέτοιες ακριβώς έγγραφες προειδοποιήσεις για ακραία καιρικά φαινόμενα λαμβάνουν περίπου 40 με 55 φορές κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου!
Εάν έπρεπε κάθε φορά που ελάμβαναν μία τέτοια ειδοποίηση να σταματούν την καθημερινή ζωή του νησιού τότε πραγματικά όλη η Ρόδος, κάθε μέρα δεν θα έκανε τίποτε άλλο απ’ το να παραμένει κλεισμένη στο σπίτι, με τις υπηρεσίες να μη λειτουργούν, με τους δρόμους κλειστούς, περιμένοντας μία φυσική καταστροφή που εν τέλει δεν ήρθε.
Επομένως, όπως επισημάνθηκε στην Ανάκριση, οι έγγραφες ειδοποιήσεις της ΕΜΥ για ακραία καιρικά φαινόμενα, δίδονται με τόση υπερβολική ευκολία που στην ουσία έχουν χάσει πια το νόημά τους και δεν μπορούν να αποτελέσουν ένδειξη για την επέλευση τόσο ακραίων καιρικών φαινομένων όσο και φυσικών καταστροφών.
Μάλιστα, στο συγκεκριμμένο έγγραφο αναφέρονται έντονα καιρικά φαινόμενα «στα Δωδεκάνησα» την Πέμπτη 22 Νοεμβρίου 2013, το οποία εξασθενούν την Παρασκευή 23 Νοεμβρίου. Όμως δεν αναφέρεται σε ποια συγκεκριμμένα νησιά της Δωδεκανήσου θα εμφανιστούν αυτά και σε ποια περιοχή ειδικότερα.
Πρόσθεσαν παραπέρα ότι η κατάσταση που προκάλεσε την πλημμύρα και τις ακόλουθες υλικές ζημίες και τον κίνδυνο των ανθρώπων, ήταν προϋφιστάμενη για τουλάχιστον 30 χρόνια πριν από την ανάληψη των καθηκόντων τους, λόγω δε της αντικειμενικής αδυναμίας επίλυσης του προβλήματος, κανένας από του προκατόχους τους, αλλά ούτε και η επόμενη περιφερειακή αρχή, κατάφεραν να δώσουν μία λύση σε αυτό.
Ο κ. Χατζηδιάκος αναφορικά με το συμβάν στον Κρεμαστενό ποταμό και τον θάνατο
των εκπαιδευτικών, στάθηκε σε κάποια στοιχεία της δικογραφίας, τα οποία καταδεικνύουν, όπως υποστήριξε, ότι το τραγικό συμβάν δεν έλαβε χώρα στο πλαίσιο κάποιας, έστω και πολιτικής παράλειψης, αλλά δυστυχώς οφείλεται στην εσφαλμένη υπερεκτίμηση των ικανοτήτων του οδηγού και του οχήματος που είχαν τα θύματα, αποφασίζοντας να προσπελάσουν ατυχώς τον ποταμό, έχοντας όμως πλήρη επίγνωση του κινδύνου που αυτό επέφερε.
Στην περιοχή υπάρχουν δύο παρακαμπτήριοι δρόμοι, μέσω των οποίων μπορεί να προσπελάσει ο οποιοσδήποτε τον ποταμό, χωρίς να χρειαστεί να εισέλθει στην Ιρλανδική διάβαση. Οι δρόμοι μάλιστα αυτοί ανήκουν στο πρωτεύον οδικό δίκτυο και αυτοί είναι οι δύο επίσημοι δρόμοι που συνδέουν την πόλη της Ρόδου με το αεροδρόμιο. Ο πρώτος από αυτούς είναι η Νέα Εθνική οδός Ανατολικών ακτών Αεροδρομίου, υπερσύγχρονος δρόμος ταχείας κυκλοφορίας με δύο λωρίδες ανά κατεύθυνση, τσιμεντένιο μόνιμο έρεισμα στη μέση της οδού και δυνατότητα ανάπτυξης μεγάλων ταχυτήτων, η οποία ουδόλως επλήγη από τις φυσικές καταστροφές και η κυκλοφορία σε αυτή γινόταν κανονικά καθ’ όλη την εξέλιξη του φαινομένου.
Ο δεύτερος από τους παρακαμπτήριους δρόμους, διέρχεται όχι κάθετα, αλλά κατά μήκος του Κρεμαστενού ποταμού, είναι μία ασφαλέστατη οδός διπλής κατεύθυνσης με μεγάλο πλάτος οδοστρώματος.
Οι ανωτέρω περιγραφόμενες διαδρομές είναι πασίγνωστες σε κάθε μόνιμο κάτοικο του νησιού και όπως αναφέρεται σε μαρτυρικές καταθέσεις αυτοπτών μαρτύρων, ήδη πολύ ώρα πριν το αυτοκίνητο του Κωνσταντίνου Αργυρόπουλου προσεγγίσει την Ιρλανδική διάβαση, όλα ανεξαιρέτως τα υπόλοιπα αυτοκίνητα, έστριβαν δεξιά, επιλέγοντας τον δεύτερο από τους προαναφερόμενους δρόμους, ώστε να αποφύγουν την κάθετη διάσχιση του ποταμού.
Αναφορικά με την κατηγορία της πλημμύρας, υποστηρίχθηκε ότι δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί η αντικειμενική υπόσταση του αδικήματος. Αυτό καθώς δεν υφίσταται καν η έννοια της πλημμύρας. Πιο συγκεκριμένα εκτέθηκε ότι το τραγικό συμβάν του θανάτου των δύο εκπαιδευτικών, έλαβε χώρα μέσα στην κοίτη του ποταμού και δεν υπήρξε οποιαδήποτε διαφυγή του νερού πέραν της κοίτης του Κρεμαστενού ποταμού.
Σημειώνεται ότι αναφορικά με τον θάνατο του ζεύγους Μπαϊράμη, τονίσθηκε ότι οι συνθήκες απώλειας της ζωής των εξακολουθούν να παραμένουν αδιευκρίνιστες.
Ως συνήγοροι υπεράσπισής τους παρέστησαν οι δικηγόροι κ.κ. Κ. Σαρής, Γρ. Μοράρης, Δ. Σαλαμαστράκης, Γ. Φιλιππάκος και Μ. Κουτσούκος.