Γράφει ο
Εμμανουήλ Μοράρης
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
Αυτός είναι ο μήνας εντατικοποίησης της προετοιμασίας για τις πανελλαδικές εξετάσεις.
Πολλοί γονείς αναγνωρίζοντας την πνευματική κόπωση των παιδιών τους προσπαθούν να τους στηρίξουν εκτός από ψυχολογικά και διατροφικά.
Σας προτείνω λοιπόν κάποια πράγματα που θα πρέπει να προσέξουν οι μαθητές:
Ενέργεια: Η θερμιδική ενέργεια που χρειάζονται οι έφηβοι διαφέρει για τον καθένα και ανάλογα με το φύλο (αγόρι ή κορίτσι) αλλά και ανάλογα πάντα με το επίπεδο της φυσικής τους δραστηριότητας. Καλό είναι αυτό το διάστημα να αποφεύγονται οι δίαιτες αδυνατίσματος.
Υδατάνθρακες και Πρωτεΐνες: Επειδή οι υδατάνθρακες αποτελούν την πιο σημαντική πηγή ενέργειας για τον οργανισμό, καθώς και επειδή οι πνευματικές εργασίες απαιτούν αυξημένη παροχή γλυκόζης, κρίνεται ως πολύ σημαντική παράμετρος η όσο τον δυνατόν συστηματική λήψη υδατανθράκων. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την επιλογή τροφών, που ευνοούν την καλύτερη νοητική απόδοση μέσω της διατήρησης σταθερών επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Οι τροφές που θα πρέπει επομένως να προτιμώνται είναι: α) τα ελαφρώς επεξεργασμένα δημητριακά (μακαρόνια ολικής άλεσης, καστανό ρύζι, πλιγούρι, κ.α.), β) τα όσπρια (φασόλια, αρακάς, ρεβίθια, φακές), γ) τα λαχανικά και φρούτα, δ) τα γαλακτοκομικά προϊόντα, ε) όλες οι τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες (προτιμήστε επιλογές με χαμηλά λιπαρά) (ψάρι, κοτόπουλο, γαλοπούλα, μοσχαρίσιο ή και χοιρινό με το δυνατόν λιγότερο ορατό λίπος, αυγά), οι οποίες χτίζουν αλλά και συντηρούν την ορθή λειτουργία αλλά την δομή πολλών οργάνων.
Αναψυκτικά και καφεΐνη: Γενικά καλό είναι να αποφεύγεται ή τακτική κατανάλωση σνακ πλούσιων σε ζάχαρη (αναψυκτικά, μπισκότα, πολλά γλυκίσματα του εμπορίου), γιατί δεν συμβάλουν στην διατήρηση σταθερών επιπέδων σακχάρου στο αίμα και παράλληλα δεν προσφέρουν και κανένα θρεπτικό συστατικό. Τα παιδιά δεν θα πρέπει να καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες καφεϊνης κυρίως κατά την διάρκεια των εξετάσεων. Πολλοί πιστεύουν ότι η κατανάλωση τους είναι συμβάλλει στην καλύτερη απόδοση, άποψη που δεν τεκμηριώνεται. Η καφεϊνη που περιέχεται στον καφέ και σε ορισμένα ενεργειακά ποτά, ή και σε κάποια αναψυκτικά διεγείρει το κεντρικό νευρικό σύστημα και αυξάνει την καρδιακή συχνότητα. Γενικότερα η μεγάλη κατανάλωση μπορεί να προκαλέσει υπερδιέγερση με αποτέλεσμα να μειώνονται τα επίπεδα συγκέντρωσης των μαθητών.
Τακτικά γεύματα: Η κατανάλωση γευμάτων σε τακτά χρονικά διαστήματα (τρία κύρια και δυο ενδιάμεσα), καθώς και η ανάγκη για κατανάλωση πρωινού γεύματος, συμβάλλουν επίσης στην διατήρηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, και άρα στην καλύτερη νοητική απόδοση. Το πρωινό που λόγω του ρόλου που παίζει στην βελτίωση της πνευματικής και φυσικής κατάστασης αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα γεύματα της ημέρας . Η συστηματική αποφυγή του μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα, ατονίας, ζαλάδας, υπότασης, υπογλυκαιμίας.
Λίπη: Είναι επιβεβαιωμένο πως η εξασφάλιση της ομαλής λειτουργίας του εγκεφάλου, και επομένως και η ενίσχυση της ικανότητας συγκέντρωσης εξαρτάται από κάποια λιπαρά οξέα, όπως το α- λινολεϊκό οξύ . Τροφές πλούσιες σε λιπαρά οξέα είναι τα λιπαρά ψάρια, οι ξηροί καρποί, το ελαιόλαδο.
Βιταμίνες: Η αναγκαιότητα κατανάλωσης τροφών πλούσιες σε βιταμίνες τονίζεται για όλα τα ηλικιακά στάδια της ανθρώπινης ζωής κυρίως λόγω του βιοχημικού ρόλου που παίζουν για την λειτουργία των νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο (σωστή λειτουργία των κυττάρων του εγκεφάλου). Τροφές πλούσιες σε όλες τις βιταμίνες σχεδόν είναι όλες οι ομάδες τροφίμων (δημητριακά, λαχανικά, φρούτα, γαλακτοκομικά, κ.α.)
Νερό: Μην ξεχνάτε πως το 50 -60 % του ανθρώπινου οργανισμού αποτελείται από νερό. Άρα η καλή ενυδάτωση του οργανισμού είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την έρρυθμη λειτουργία του οργανισμού.
Σοκολάτα: Η σοκολάτα αποτελεί για πολλούς μαθητές απαραίτητο εφόδιο κυρίως για την περίοδο των εξετάσεων. Η αλήθεια είναι πως ασκεί μια ιδιαίτερη επίδραση , λόγω της ζάχαρης, του μαγνησίου και της φαινυλαιθυλαμίνης που περιέχει, και προσδίδει στον οργανισμό κάποια μορφή τόνωσης. Θα πρέπει όμως να είναι μικρές η ποσότητες που καταναλώνουν οι μαθητές γιατί είναι μια τροφή πλούσια σε λίπη, ζάχαρη, και επομένως αποδίδει και πολλές θερμίδες. Πέρα όμως από όλες τις διατροφικές συστάσεις, επειδή όλη η περίοδος της προετοιμασίας για τις πανελλαδικές εξετάσεις είναι μία ιδιαίτερα αγχωτική, δεν πρέπει κυρίως οι γονείς να ξεχνούν πως είναι απαραίτητη η ύπαρξη ενός ήρεμου και ψύχραιμου οικογενειακού περιβάλλοντος το οποίο μπορεί να συμβάλλει ποικιλοτρόπως και στην μείωση του άγχους που βιώνει ο μαθητής.
ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
