Συνέντευξη
στον Δημήτρη Γκαρτζώνη
Η υπέρμετρη φορολόγηση οδηγεί στην αύξηση της φοροδιαφυγής, ενώ το κράτος στερείται έσοδα, υποστηρίζει σε συνέντευξή του στη «δημοκρατική» ο κ.Θεοδόσης Στεφανάκης, πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων στις Δ.Ο.Υ. Νομού Δωδεκανήσου. Ο κ. Στεφανάκης μιλά για το «μεροκάματο του τρόμου» των εφοριακών και το περιστατικό της Πάτμου, όπου φορολογούμενος επιτέθηκε κατά ελεγκτή, ενώ αναφέρεται και στα συνδικαλιστικά θέματα που απασχολούν τους εφοριακούς.
• Κύριε Στεφανάκη, οι εφοριακοί βγάζουν το μεροκάματο του τρόμου; Προκάλεσε αίσθηση στο πανελλήνιο αυτή η ανακοίνωση του Συλλόγου Εργαζομένων στις ΔΟΥ Δωδεκανήσου…
Διανύουμε τη θερινή σεζόν… Η μόνη βιομηχανία που έχει μείνει στην Ελλάδα είναι η τουριστική και είναι επόμενο το κράτος να δίνει βαρύτητα στη φοροδιαφυγή που προέρχεται από τον κλάδο του Τουρισμού. Οι αφίξεις επισκεπτών παρουσιάζουν αύξηση, υπάρχει γενικά μία κινητικότητα και δη στα νησιά, όπου οι έλεγχοι είναι εντατικοί. Για εμάς που υπηρετούμε στα Δωδεκάνησα, αυτή η περίοδος είναι η πιο δύσκολη για την τέλεση του έργου μας. Οι ελεγκτές συνάδελφοί μας γίνονται αποδέκτες έντονων αντιδράσεων κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, ενώ δεν σπανίζουν και τα περιστατικά προπηλακισμών σε βάρος τους. Η αντίδραση του κόσμου είναι κατανοητή μέχρι ενός σημείου, τα ακραία περιστατικά όπως ήταν αυτό της Πάτμου όπου φορολογούμενος επιτέθηκε σε συνάδελφο ελεγκτή δεν μπορεί να είναι αποδεκτά. Εμείς ως Ένωση βγάλαμε ανακοίνωση δηλώνοντας την υπεράσπιση μας στο συνάδελφό μας, εκφράζοντας παράλληλα όλα τα ζητήματα που μας απασχολούν και ζητούμε να διευθετηθούν, ώστε να μπορούμε να εκτελούμε απρόσκοπτα τα καθήκοντά μας. Στην ανακοίνωση αυτή κάναμε λόγο για το μεροκάματο του τρόμου, φράση που όντως προκάλεσε αίσθηση, αλλά έτσι αισθανόμαστε… Πραγματικά δεν πρόκειται για υπερβολή, αντικατοπτρίζει την αλήθεια.
Ο ελεγκτής βγαίνοντας στο δρόμο δεν ξέρει τι θα αντιμετωπίσει. Αυτό που ζητάμε από την πολιτική ηγεσία και το Υπουργείο, είναι η ουσιαστική υποστήριξη, ασφάλεια και θωράκιση στο έργο μας. Αυτό που είναι όμως το σημαντικότερο όλων, είναι η εξασφάλιση της συναίνεσης της ίδιας της κοινωνίας. Θα πρέπει να αντιληφθεί ο πολίτης ότι οι έλεγχοι αυτοί γίνονται τελικά για το καλό της ίδιας της χώρας…
• Πιστεύετε ότι αιτιολογούνται σε κάποιο βαθμό οι αντιδράσεις των πολιτών οι οποίοι προσπαθούν με κάθε τρόπο να ορθοποδήσουν λόγω της υπερφορολόγησης;
Οι αντιδράσεις αυτές είναι λογικές μέχρι ενός σημείου… Δεν μπορεί να αποτελέσει άλλοθι για τη φοροδιαφυγή η υπερφορολόγηση. Εμείς ως εργαζόμενοι αντιλαμβανόμαστε πολύ καλά τις μνημονιακές συνθήκες. Σεβόμαστε την επιχειρηματικότητα, γνωρίζουμε πόσο δύσκολη είναι η επιβίωση. Σίγουρα είναι δύσκολοι οι καιροί για όλους, παρόλα αυτά θα πρέπει να τηρούνται κάποιες διαδικασίες…
• Κατά την άποψή σας στον τουριστικό κλάδο υπάρχει όντως μεγάλη φοροδιαφυγή, όπως λέγεται;
Όπως ανέφερα και πριν, η μόνη βιομηχανία που υπάρχει σήμερα στην Ελλάδα, είναι η τουριστική. Είναι αναμενόμενο να διακρίνεται φοροδιαφυγή σε διευρυμένο βαθμό… Οι περισσότερες περιπτώσεις κινούνται βέβαια σε λογικά πλαίσια. Υπάρχουν ωστόσο και οι εξαιρέσεις. Έχουμε δει και ακραίες περιπτώσεις φοροδιαφυγής, όπως πρόσφατα στην Κρήτη. Αυτό που προσπαθούμε ως Ομοσπονδία είναι ότι πέρα από τους προληπτικούς ελέγχους, θα πρέπει να δοθεί έμφαση στα μεγάλα εισοδήματα και εννοώ τις λίστες Λαγκάρντ/Μπόργιανς. Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι εμείς ως εργαζόμενοι δεν έχουμε καμία ευθύνη που δεν προχωράνε οι διαδικασίες… Θα ήταν όμως προς το συμφέρον όλων των Ελλήνων πολιτών να δινόταν βαρύτητα στα μεγάλα αδήλωτα εισοδήματα που έχουν διαφύγει στο εξωτερικό. Προφανώς δεν γίνεται να μείνουν στο απυρόβλητο οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, δεν πρέπει όμως να εστιάζουμε μόνο εκεί.
• Ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί στην αγορά και κατά πόσο ανταποκρίνονται οι Ροδίτες στις υποχρεώσεις τους απέναντι στην εφορία;
Η φοροδοτική ικανότητα όλων έχει εξαντληθεί. Η υπέρμετρη φορολόγηση έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα και ραγδαία αύξηση των ληξιπρόθεσμων. Την 31η Ιουλίου έληγε η προθεσμία για την καταβολή της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος, την οποία σχεδόν το 1/3 των φορολογούμενων δεν πλήρωσε. Προφανώς η αύξηση της επιβάρυνσης οδηγεί στην αύξηση της φοροδιαφυγής και αυτό το διαπιστώνουμε καθημερινά στους ελέγχους που διενεργούμε… Στερείται δε με αυτό τον τρόπο έσοδα το κράτος. Είναι πολυεπίπεδο το πρόβλημα της φοροδιαφυγής, η οποία εκτός όλων των άλλων δημιουργεί και αθέμιτο ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που ο φορολογικός έλεγχος πρέπει να προασπίσει τα δικαιώματα της υγιούς επιχείρησης.
Διαπιστώνουμε επίσης συχνά κατά την τέλεση του ελεγκτικού έργου ότι υπάρχει άδικη κατανομή των φόρων. Στο μεταξύ, από το σύνταγμα το ίδιο προβλέπεται ότι ο κάθε πολίτης θα πρέπει να συνεισφέρει ανάλογα με τις δυνατότητές του. Αυτό όμως δεν εφαρμόζεται, με αποτέλεσμα να εισπράττουμε την οργή των πολιτών οι οποίοι αισθάνονται αδικημένοι… Πρέπει επιτέλους να έχουμε ένα σύστημα φορολογικό το οποίο θα κατανέμει τους φόρους ανάλογα τη φοροδοτική ικανότητα καθενός.
Η κρίση προφανώς έχει δυσχεράνει την επιβίωση των επιχειρήσεων και κάπως έτσι δικαιολογείται το γεγονός ότι 4,5 εκατ. πολίτες οφείλουν στο Δημόσιο πάνω από 95 δισ. Ευρώ. Αυτοί οι άνθρωποι βρίσκονται εκ των πραγμάτων αντιμέτωποι με κάποια σκληρά μέτρα, όπως μπλοκάρισμα τραπεζικών λογαριασμών, καταχέσεις κλπ.
Δεν μπορώ να έχω πλήρη εικόνα για το τι συμβαίνει σε τοπικό επίπεδο, καθώς όλες αυτές οι διαδικασίες γίνονται πλέον ηλεκτρονικά. Ο τουρισμός ενισχύει την οικονομική δραστηριότητα και αυτό ωθεί τους φορολογούμενους να σπεύσουν να ρυθμίσουν τα χρέη τους. Εκτιμούμε ότι πολλοί θα επιχειρήσουν να επωφεληθούν από τη διαδικασία του εξωδικαστικού συμβιβασμού.
• Κύριε Στεφανάκη, είστε γνωστός για την συνδικαλιστική σας δράση, την προάσπιση των συμφερόντων του κλάδου των εφοριακών και την δυναμικότητά σας. Αναφερθήκαμε στην αρχή στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εφοριακοί κατά το ελεγκτικό έργο. Ποια είναι όμως τα άλλα σοβαρά ζητήματα του κλάδου;
Όπως έχουμε αναφέρει, σε δημόσιες τοποθετήσεις μας, δεν είναι μοναδική η περίπτωση της Πάτμου, όπου η κατάσταση κόντεψε να ξεφύγει εκτός ορίων. Υπήρξαν περιπτώσεις στη Ρόδο, στην Κρήτη, όπου η ένταση οδήγησε σε προπηλακισμούς και ευθείες απειλές κατά εφοριακών που πήγαν για έλεγχο σε νυχτερινά μαγαζιά. Σχεδόν καθημερινά ζητούμε τη συνδρομή της Αστυνομίας για να αντιμετωπίσουμε ένα φορολογούμενο ο οποίος δικαίως ή αδίκως είναι εξοργισμένος με τη φορολογία που του επιβλήθηκε. Οι εφοριακοί είναι απροστάτευτοι όταν κάνουν ελέγχους, ειδικά σε μεγάλες εταιρείες ή ισχυρά νομικά τμήματα που για να παρακωλύσουν τον έλεγχο μπορεί να στραφούν προσωπικά εναντίον των ελεγκτών, προσάπτοντάς τους δόλο. Υπάρχει επίσης έλλειψη προσωπικού και αντί να επεκταθούν οι ηλεκτρονικές διαδικασίες, ταλαιπωρείται ο πολίτης και δαπανά χρόνο ο εργαζόμενος. Οι εφοριακοί έχουν ανάγκη από στοιχειώδη εργαλεία δουλειάς, στελέχωση των υπηρεσιών, εκπαίδευση πάνω στην πολύπλοκη φορολογική νομοθεσία. Ζητούμε δε να δουλεύουμε χωρίς τη δαμόκλειο σπάθη των ποινικών και αστικών ευθυνών πάνω από τα κεφάλια μας, εκτός βέβαια και αν υπάρχει δόλος ή βαριά αμέλεια…
Να αναφέρουμε επίσης ότι με το τελευταίο μνημόνιο δημιουργήθηκε η ανεξάρτητη αρχή δημοσίων εσόδων (ΑΑΔΕ), όπου εντάχθηκαν οι κλάδοι των εφοριακών και τελωνειακών για να είναι ανεξάρτητοι και να μη διέπονται από πολιτικές παρεμβάσεις. Διοικούμαστε από πενταμελές συμβούλιο με προϊστάμενο τον Γ.Γ. κ. Γ. Πιτσιλή. Αυτό το πενταμελές συμβούλιο λογοδοτεί απευθείας στη Βουλή. Είμαστε λοιπόν σε αναμονή να δούμε πώς θα εξελιχθούν τα εργασιακά μας δικαιώματα μέσα σε αυτό τον νέο φορέα. Βρισκόμαστε σε ένα μεταβατικό στάδιο που δεν ξέρουμε που θα οδηγήσει. Φαινομενικά πρόκειται για ένα θετικό μέτρο, πρακτικά όμως δεν βλέπουμε κάποια ουσιαστική αλλαγή και παραμένουμε σε ετοιμότητα συνδικαλιστική. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι αυτή η ανεξάρτητη αρχή, δεν θα αφήνει πίσω της πολλές παθογένειες και θα εστιάζει στην παραγωγικότητα. Εμείς σαν εργαζόμενοι θέλουμε την αξιολόγηση και τη σύνδεση της αμοιβής με την παραγωγικότητα, αρκεί βέβαια πάντα να επικρατούν αξιοκρατικά κριτήρια.