«Μύκονος: “Γουρούνα” έπεσε σε γκρεμό – Σοβαρά τραυματίας 22χρονη τουρίστρια». «Βίντεο σοκ: “Γουρούνα” έπεσε πάνω σε 4 τουρίστες στην Κρήτη». «Νεκρός 25χρονος στην Κρήτη που οδηγούσε “γουρούνα”». Το τελευταίο δεκαήμερο, οι ειδήσεις για δυστυχήματα με το γνωστό τετράτροχο όχημα γέμισαν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Σε όλες τις περιπτώσεις αιτία είναι ο κακός χειρισμός από τους οδηγούς, καθώς πρόκειται για τροχοφόρο με πολλές ιδιαιτερότητες. Το υπουργείο Υποδομών ανακοίνωσε προ ημερών ότι θα άρει τον περιορισμό στην κυκλοφορία ενός σημαντικού τμήματος επί ασφαλτοστρωμένων οδών, αφήνοντας το θέμα στη δικαιοδοσία των δήμων.
Τον Μάρτιο του 2018 (με τον ν. 4530), το υπουργείο Υποδομών αποφάσισε να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που δημιουργούνται επιβάλλοντας καθολική απαγόρευση της κυκλοφορίας τους (για όσες είναι κυβισμού έως 125 κυβικά εκατοστά) σε ασφαλτοστρωμένες οδούς. Προέβλεψε δε τη δυνατότητα θέσπισης διαδικασίας ειδικής εκπαίδευσης των οδηγών, χωρίς ωστόσο να την ενεργοποιήσει. Οπως ήταν επόμενο, οι αντιδράσεις ήταν πάρα πολλές, ιδίως από τις τουριστικές περιοχές και τελικώς το υπουργείο υποχρεώθηκε σε μερική αναδίπλωση, χωρίς να καταργήσει την απαγόρευση. Προ ημερών, ο νέος υφυπουργός Μεταφορών Γιάννης Κεφαλογιάννης ανακοίνωσε ότι η απαγόρευση θα καταργηθεί και οι δήμοι θα μπορούν να θέτουν περιορισμούς στην κυκλοφορία τους κατ’ εφαρμογήν του κώδικα οδικής κυκλοφορίας. Η ρύθμιση θα περιλαμβάνεται σε τροπολογία που έχει ήδη κατατεθεί στη Βουλή και αφορά και άλλες κατηγορίες του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, όπως τις μοτοσικλέτες και τα ποδήλατα.
«Ιδιόρρυθμο όχημα»
«Η “γουρούνα” είναι ιδιόρρυθμο όχημα. Μπορεί να έχει τέσσερις ρόδες, αλλά λόγω κατασκευής είναι επικίνδυνο στις στροφές, ανατρέπεται εύκολα», εξηγεί στην «Κ» ο Διαμαντής Ηλιάδης, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εκπαιδευτών Οδήγησης. «Επομένως, κατά τη γνώμη μου, δεν αρκεί να έχει κάποιος δίπλωμα μηχανής ή αυτοκινήτου για να την οδηγήσει. Οπως τα διπλώματα για τις μοτοσικλέτες χωρίζονται σήμερα σε κατηγορίες, ανάλογα με τα κυβικά, θα έπρεπε να δημιουργηθεί μια ξεχωριστή κατηγορία για τις “γουρούνες”, ώστε οι οδηγοί να εκπαιδεύονται κατάλληλα».
Οπως επισημαίνει ο κ. Ηλιάδης, η νομοθεσία για τις «γουρούνες» έχει αλλάξει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια. «Οι “γουρούνες” είναι πρόβλημα σε πολύ τουριστικές περιοχές, όπως τα Μάλια στην Κρήτη, όπου ενοικιάζεται πολύ μεγάλος αριθμός και γίνονται ατυχήματα όλη την ώρα.
Ομως δεν μπορεί απλώς να απαγορευθούν. Είναι οχήματα κατασκευασμένα σύμφωνα με τη νομοθεσία της Ε.Ε., διαθέτουν άδεια κυκλοφορίας, οι ιδιοκτήτες τους πληρώνουν τέλη. Κάποιες επιχειρήσεις έχουν επενδύσει σημαντικά ποσά για την αγορά αυτών των οχημάτων προς ενοικίαση και δεν μπορεί απλώς… να εξαφανιστούν. Κατά τη γνώμη μου, θα πρέπει οι τοπικές αρχές να αξιολογήσουν την κατάσταση και να θέσουν περιορισμούς, λ.χ. σε ποιους δρόμους δεν θα πρέπει να κινούνται».
Παρά τη δημοσιότητα που λαμβάνουν τα ατυχήματα με «γουρούνες», ο αριθμός τους δεν είναι σημαντικός. Σύμφωνα με παλαιότερα στοιχεία της τροχαίας, το 2015 σημειώθηκαν 11 θανατηφόρα ατυχήματα με «γουρούνες» σε σύνολο 739 (αντιστοιχούν δηλαδή σε 1,5%), το 2016 δύο θανατηφόρα σε αριθμό 752 δυστυχημάτων (άρα αντιστοιχούν στο 0,3%). Ωστόσο, εμφανίζουν μεγαλύτερη συγκέντρωση στις πιο τουριστικές περιοχές. Υπολογίζεται ότι περισσότερες από 25.000 «γουρούνες» διαθέτουν άδεια κυκλοφορίας στη χώρα μας, με την πλειονότητα να βρίσκεται στην Κρήτη, στη Ρόδο, στην Κω και στη Ζάκυνθο. «Επειδή η “γουρούνα” έχει συνδεθεί με το καλοκαίρι και τη στερεοτυπική εικόνα του απρόσεκτου ή ανεύθυνου νεαρού τουρίστα, έχει στοχοποιηθεί», υποστηρίζει από την πλευρά του ο Κ. Ν., ιδιοκτήτης εταιρείας που ενοικιάζει «γουρούνες» στην Κρήτη (ο οποίος επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του). «Οπως και με τα αυτοκίνητα, ενοικιαζόμενα ή μη, και τις μοτοσικλέτες, η λύση είναι η καλύτερη αστυνόμευση των τουριστικών περιοχών και η επιβολή προστίμων στους παραβάτες. Δεν φταίει το όχημα αν κάποιος οδηγεί σαν τρελός, όποιο όχημα κι αν είναι αυτό». «Κατά τη γνώμη μου, η λύση είναι η απαγόρευση κίνησης των συγκεκριμένων οχημάτων στο εσωτερικό δίκτυο των πολύ τουριστικών περιοχών ή σε δρόμους στους οποίους το καλοκαίρι κάνουν βόλτα οι επισκέπτες», λέει ο Β.Μ., ιδιοκτήτης ανάλογης επιχείρησης στη Ζάκυνθο. «Εμείς από την πλευρά μας φροντίζουμε οι επιβαίνοντες σε “γουρούνες” να έχουν κράνη και τους εφιστούμε την προσοχή καθώς έχουν ψηλά το κέντρο βάρους, ενώ οι πιο φθηνές δεν έχουν διαφορικό. Αν κάποιος οδηγεί συνετά και με κανονική ταχύτητα, δεν διατρέχει κίνδυνο».