Σε ύφεση εισέρχεται και επισήμως φέτος η ελληνική αγορά κρουαζιέρας, αποστερώντας την εθνική οικονομία από μια δυνητικά σημαντική αναπτυξιακή δυναμική αλλά και ξένο συνάλλαγμα. Και ενώ η μάχη για το 2018 έχει ήδη ξεκινήσει, με τις επιχειρήσεις του κλάδου, πράκτορες και λιμάνια να προσπαθούν αυτή την εβδομάδα στις δύο διεθνείς εκθέσεις του κλάδου στο Αμβούργο να ενισχύσουν τις κρατήσεις για το επόμενο έτος, οι ελπίδες για ανάκαμψη παραμένουν λιγοστές. Διαρθρωτικά προβλήματα της Ελλάδας, όπως υποδομές και προώθηση νέων προορισμών και περιφερειακά ζητήματα όπως ο αποκλεισμός της Τουρκίας από τις μεγάλες εταιρείες εξαιτίας της πολιτικής αστάθειας και των τρομοκρατικών επιθέσεων είναι οι αιτίες της διευρυνόμενης κρίσης.
Το 2017 αναμένεται να κλείσει με χίλιες λιγότερες αφίξεις πλοίων στα ελληνικά λιμάνια και 770.000 λιγότερες επισκέψεις επιβατών από ό,τι το 2016. Μια χρονιά, η περυσινή, κατά την οποία τα μεγέθη αυτά παρέμειναν στάσιμα σε σχέση με το 2015, οπότε και είχαν μειωθεί από το προηγούμενο έτος. Με βάση τους υπολογισμούς της Ενωσης Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων και Φορέων Ναυτιλίας (ΕΕΚΦΝ), οι αφίξεις επιβατών στα ελληνικά λιμάνια προβλέπεται πως θα φτάσουν μόλις τα 4,4 εκατ. από 5,2 εκατ. πέρυσι, ενώ τα πλοία από 4.290 το 2016 θα περιοριστούν στα 3.258 φέτος. Τις εκτιμήσεις αυτές στηρίζουν οι μέχρι στιγμής, και ειδικότερα έως και 25 Αυγούστου, πραγματοποιηθείσες επισκέψεις και αντιστοιχούν σε συρρίκνωση της τάξεως του 24% στις προσεγγίσεις πλοίων και 15% στις αφίξεις επιβατών.
Τα μεγέθη αυτά θα μπορούσαν να αποδειχθούν χειρότερα αν οι ενδείξεις για τη δραστηριότητα κατά τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο δεν ήταν καλύτερη από την αρχικά αναμενόμενη. Οπως εξηγούν στην «Κ» κύκλοι της Celestyal Cruises, η οποία πραγματοποιεί κυκλικά δρομολόγια (home porting) από Λαύριο και Πειραιά, ο Σεπτέμβριος είναι πλήρως κρατημένος και επιπλέον υπάρχουν ενδείξεις πως έχει ανοίξει και πάλι η αγορά επιβατών των ΗΠΑ.
Σχετικά ενθαρρυντικά είναι, συγκριτικά με την ευρύτερη εικόνα, τα μηνύματα και από το λιμάνι του Πειραιά, όπου η ύφεση εμφανίζεται μικρότερη από ό,τι στα υπόλοιπα λιμάνια της χώρας. Εδώ οι αφίξεις πλοίων από την αρχή του έτους έως και τα τέλη Ιουλίου διαμορφώθηκαν σε 298 έναντι 319 το αντίστοιχο επτάμηνο του 2016 (-6,5% σε ετήσια βάση), ενώ κατά τον Ιούλιο παρέμειναν στα ίδια επίπεδα (85 πλοία έναντι 86 πέρυσι). Για ολόκληρο το 2017 στον Πειραιά αναμένονται 576 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων έναντι 625 πέρυσι και 1.009.000 επιβάτες έναντι 1.094.135. Η εικόνα αυτή έχει θέσει σε εγρήγορση τόσο τους διαχειριστές λιμένων όπως ο ΟΛΠ όσο και τους πράκτορες. Τι πρέπει να γίνει για να μπορέσει να ανακάμψει η ελληνική κρουαζιέρα; «Πρέπει να ενταθεί η προσπάθεια σε έξι μέτωπα» αναφέρει στην «Κ» ο πρόεδρος της Ενωσης Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων Θεόδωρος Κόντες. «Κατ’ αρχάς, πρέπει να προχωρήσει η βελτίωση των λιμενικών υποδομών αλλά και των αεροπορικών και οδικών υποδομών στη χώρα. Δεύτερον, πρέπει να μειωθεί η γραφειοκρατία, τρίτον να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα, τέταρτον να βελτιωθούν οι παρεχόμενες υπηρεσίες, πέμπτον να απλοποιηθούν οι διαδικασίες διαχείρισης πλοίων και επιβατών και έκτον να αναπτυχθούν νέοι ελληνικοί προορισμοί και να προχωρήσει η αξιοποίηση του πλήθους των μνημείων που φιλοξενεί η χώρα ως επισκέψιμοι για τους επιβάτες της κρουαζιέρας χώροι».
Δυσοίωνο για την οικονομία το μέλλον
Παρ’ όλο που η Ελλάδα είναι μια σχετικά μικρή αγορά, δυνητικά θα μπορούσε να διεκδικήσει δυσανάλογα μεγάλο ποσοστό του τζίρου της παγκόσμιας αγοράς κρουαζιέρας, τονίζουν Ελληνες και ξένοι ειδικοί. Στην αγορά της Μεσογείου η Ελλάδα είναι ο τρίτος δημοφιλέστερος προορισμός, αλλά τα έσοδά της εξακολουθούν να παραμένουν δυσανάλογα μικρά. Αν και τα τελευταία χρόνια η κρουαζιέρα φέρνει πάνω από το 10% των συνολικών αφίξεων τουριστών στη χώρα μας (ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από τα αντίστοιχα της Ιταλίας ή της Ισπανίας), κατά κανόνα αποφέρει μόνο γύρω στο 5% των εσόδων ή περί τα 600 εκατ. ευρώ ετησίως, σύμφωνα με στοιχεία έρευνας της διαΝΕΟσις. Κάτι που σε γενικές γραμμές μεταφράζεται σε περί τα 600 εκατ. διαφυγόντα κέρδη για την οικονομία σε σύγκριση και με τα όσα καρπώνονται Ιταλία και Ισπανία. Η στέρηση υποδομών δεν αφορά μόνο τα τεχνικά χαρακτηριστικά των λιμανιών αλλά 35 κριτήρια που πρέπει να πληροί ένα λιμάνι για να μπορεί να είναι ελκυστικό.
Καθημερινή