Της Στεφανίας Σούκη
Το πιο θερμό καλοκαίρι θα είναι αυτό του 2018 για τις αεροπορικές και τους μεγάλους tour operators του εξωτερικού, που σπεύδουν από τώρα να τοποθετηθούν εγκαίρως σε δημοφιλείς ελληνικούς τουριστικούς προορισμούς, οι οποίοι ήδη παρουσιάζουν μεγάλη ζήτηση στις προκρατήσεις.
Αθήνα, Ιόνιο αλλά και Κρήτη φαίνεται να αναδεικνύονται οι μεγάλοι νικητές εν όψει της επόμενης σεζόν, αν κρίνει κανείς από τις προσθήκες των νέων δρομολογίων αλλά και τις επικείμενες επενδύσεις σε νέα ξενοδοχεία από τους μεγάλους τουριστικούς οργανισμούς του εξωτερικού, που ποντάρουν περαιτέρω στην ελληνική αγορά με δύο βασικά δεδομένα: αφενός, το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει εδραιωθεί στο εξωτερικό ως ένας από τους πλέον ασφαλείς προορισμούς και αφετέρου στο ότι η Ισπανία, ένας από τους πλέον ισχυρούς παίκτες της τουριστικής αγοράς της Μεσογείου, ήταν φέτος sold out και ήδη τα νούμερα για τα «πακέτα» του 2010 παραπέμπουν σε αυξήσεις τιμών από 5%-10%. Οι επιδόσεις του 2017, με τους ίδιους τους τουριστικούς φορείς να ανεβάζουν πλέον ανοικτά τον πήχη σε επίπεδα άνω των 29 εκατομμυρίων επισκεπτών, πάνω από τον αρχικό στόχο των 28,5 εκατομμυρίων διεθνών αφίξεων, όπως αυτός είχε τοποθετηθεί τον Μάρτιο του 2017, φαίνεται να δημιουργούν παρακαταθήκη για περαιτέρω επενδύσεις και ανάπτυξη την επόμενη χρονιά ώστε να αυξηθούν και τα έσοδα, για τα οποία υφίσταται ακόμη ερωτηματικό αν θα πιάσουν τον στόχο των 14,5 δισ. ευρώ του περασμένου Μαρτίου, με βασική αιτία τη μειούμενη κατά κεφαλή δαπάνη των τουριστών. Aegean και Ryanair θα έχουν τη μεγαλύτερη παρουσία -ιστορικά- στην ελληνική αγορά το καλοκαίρι του 2018, προχωρώντας στις περισσότερες προσθήκες νέων δρομολογίων και προορισμών.
Η μεγάλη κερδισμένη για την επόμενη σεζόν, με βάση τον προγραμματισμό των αεροπορικών θέσεων από Aegean και Ryanair, είναι η Αθήνα, η οποία θα πιάσει φέτος το ρεκόρ των 5 εκατομμυρίων τουριστών, ενώ επόμενος στόχος είναι να πλασαριστεί περισσότερο στο εξωτερικό ως προορισμός επαγγελματικού τουρισμού ή ολιγοήμερων αποδράσεων Σαββατοκύριακου.
Στο πλαίσιο αυτό, η Aegean προτίθεται να ενισχύσει περαιτέρω τον κόμβο της Αθήνας, αφού 11 από τις 18 συνολικά νέες συνδέσεις που έχει προγραμματίσει ο όμιλος για την επόμενη σεζόν αφορούν την ελληνική πρωτεύουσα, με την προσθήκη προορισμών τόσο σε μεγάλες αγορές, προκειμένου να φτάσει να έχει όσο το δυνατόν πιο πυκνή κάλυψη σε κύριες τουριστικές αγορές της Ελλάδας (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία), όσο και στα ανερχόμενα Βαλκάνια. Με το επιπλέον δεδομένο της έντονης εποχικότητας του ελληνικού τουρισμού, η πρόταση για την περαιτέρω τουριστική ανάπτυξη της πρωτεύουσας ιδιαίτερα κατά τους χειμερινούς μήνες έρχεται από τον ίδιο τον αντιπρόεδρο της Aegean Ευτύχη Βασιλάκη, με αφορμή και τις εξελίξεις στο τέλος Σεπτεμβρίου με την υπογραφή της επέκτασης της σύμβασης του αεροδρομίου κατά 20 επιπλέον χρόνια (μέχρι το 2046):
«Ελπίζουμε το αεροδρόμιο, τώρα που έχει μια μεγαλύτερη σε διάρκεια σύμβαση, να την αξιοποιήσει και να δώσει ανταγωνιστικότερο κόστος για την ανάπτυξη της Αθήνας. Η λέξη “ανταγωνιστική” μπορεί να μην είναι δόκιμη, γιατί εξ ορισμού δεν έχει ανταγωνισμό εκτός από άλλες πόλεις, αλλά έχει σημασία γιατί το θετικό ρεύμα που διαπιστώνουμε στην Αθήνα δεν είναι κάτι το οποίο πρέπει να θεωρούμε δεδομένο. To χαμηλότερο κόστος των τελών, ειδικά τον χειμώνα, είναι το καλύτερο συστατικό για να κερδίσουμε κάποιους μήνες στη σεζόν, αλλά και τα ξενοδοχεία, οι αεροπορικές, τα μουσεία και όλοι οι φορείς οι οποίοι εξαρτώνται από τον τουρισμό να έχουν καλύτερη αποτελεσματικότητα και να μπορούν να κάνουν και περισσότερες επενδύσεις».
Στο μέτωπο ενός άλλου σημαντικού παίκτη της ελληνικής αγοράς, αυτό της low cost Ryanair, η θερινή σεζόν του 2018 θα τη βρει στη χώρα μας (σ.σ.: μετά και τη μείωση του 30% φέτος τον χειμώνα) με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη, αφού αυξάνει την παρουσία της σε ποσοστό 13% – με 23 νέους προορισμούς, εκ των οποίων οι 13 θα αφορούν την Αθήνα, πέντε νέους τη Θεσσαλονίκη και από μία επιπλέον προσθήκη σε άλλους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς (Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Μύκονος, Σαντορίνη, Χανιά). Η εταιρεία εκτιμά ότι μπορεί να συμβάλλει στη διακίνηση σχεδόν 3 εκατομμυρίων επιβατών ετησίως από το αεροδρόμιο της Αθήνας τον επόμενο χρόνο, έχοντας αξιοποιήσει, σύμφωνα με την ίδια, για το πρόγραμμα του 2018 τα γενικότερα κίνητρα μειωμένων χρεώσεων που δίνει το «Ελευθέριος Βενιζέλος» σε όλες τις αεροπορικές για νέους προορισμούς και γεωγραφικές περιοχές, που ουσιαστικά δεν εξυπηρετούνται.
Από την πλευρά της, η διοίκηση του ΔΑΑ περιμένει το τέλος της χρονιάς προκειμένου να αποτιμήσει τα πρώτα αποτελέσματα από την αύξηση της διασύνδεσης εντός αλλά και εκτός ευρωπαϊκής αγοράς με τις νέες πτήσεις που έχουν προστεθεί από την Emirates, τη Scoot και την Air China από το τέλος Σεπτεμβρίου. «Το 2017 είναι μια χρονιά με ιδιαίτερη δυναμική -και ενίσχυση της διασύνδεσης- και δη υπερπόντιας με προορισμούς όπως η Νέα Υόρκη, η Σιγκαπούρη και το Πεκίνο, απ’ όπου αναμένουμε σημαντική ενίσχυση των τουριστικών ροών εκτός των βασικών ευρωπαϊκών τουριστικών αγορών για την Ελλάδα», αναφέρουν χαρακτηριστικά οι επιτελείς του αεροδρομίου, όπου πλέον μετά και την επέκταση της σύμβασης φαίνεται να ανοίγει ο δρόμος για περαιτέρω επενδύσεις από πλευράς και της ίδιας της Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών.
Οι υπόλοιποι προορισμοί
Την ίδια στιγμή, με στόχο το περαιτέρω άνοιγμα της ελληνικής αγοράς στις αγορές της Ασίας και της Μέσης Ανατολής φαίνεται να έχει μπει στο τραπέζι των συζητήσεων και η ένταξη νέων δρομολογίων από εταιρείες όπως η Emirates και η Qatar Airways για προορισμούς εκτός Αθήνας, όπως η Θεσσαλονίκη ή η Ρόδος, ενώ στις αυξημένες τουριστικές ροές από την Ευρώπη για τη βόρεια Ελλάδα ποντάρουν μικρότερες αεροπορικές όπως η Germania, η Wizz Air κ.α. με νέες συνδέσεις για το 2018.
Στο παιχνίδι, προτείνοντας ακόμη και νέους προορισμούς για τη σεζόν του 2018, είναι και οι μεγάλοι tour operators του εξωτερικού, όπως η Thomas Cook, η οποία ξεκινά νέο πρόγραμμα για την ευρύτερη περιοχή της Πιερίας, με αεροπορικές συνδέσεις προς τη Θεσσαλονίκη από τη Μεγάλη Βρετανία, ενώ παράλληλα ο όμιλος επενδύει σε νέα ξενοδοχεία. Ετσι, μετά τα δύο ολοκαίνουρια «Casa Cook» σε Ρόδο και Κω -το τελευταίο άνοιξε μόλις τον περασμένο Ιούλιο,- το επόμενο -τρίτο- εγχείρημα φαίνεται ότι θα ακολουθήσει στην Κρήτη, έναν από τους πλέον «σίγουρους» ελληνικούς προορισμούς.
Στο ίδιο μοτίβο και ο γερμανικός τουριστικός οργανισμός Alltours, ο οποίος φιγουράρει στους πέντε μεγαλύτερους ταξιδιωτικούς οργανισμούς στη Γερμανία και ανακοίνωσε προ ημερών ότι το 2018 η ζήτηση για Ελλάδα θα ξεπεράσει κάθε προηγούμενο, εξ ου και θα προσφέρει το μεγαλύτερο πρόγραμμα από ποτέ στη χώρα μας, μετά την άνοδο της πελατείας του κατά 30% φέτος. Περισσότερα από 590 ξενοδοχεία είναι διαθέσιμα στα προγράμματα του οργανισμού το 2018 από 535 το 2017, με το 1/3 περίπου (180 ξενοδοχεία από 140 το 2017) να εντοπίζονται στην Κρήτη και ακολουθούν Ρόδος, Κέρκυρα αλλά και νέοι νησιωτικοί προορισμοί όπως η Σκιάθος, η Αλόννησος και η Σκόπελος.
Η ΤUI, ο μεγαλύτερος ταξιδιωτικός οργανισμός της Ευρώπης με έδρα το Ανόβερο, έχει ξεκινήσει ήδη τις πωλήσεις των πακέτων για την επόμενη σεζόν και, με βάση τα πρώτα στοιχεία των πωλήσεων, ήδη παρατηρείται αύξηση σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. Σημειωτέον ότι για το 2017 η αύξηση του ομίλου, ο οποίος φέρνει κάθε χρόνο πάνω από 2,5 εκατομμύρια τουρίστες ή αλλιώς ποσοστό άνω του 10% επί του συνολικού ελληνικού τουρισμού, τοποθετείται κοντά στο 10% για τη χώρα μας, όπερ μεταφράζεται πέριξ των 2,8 εκατομμυρίων επισκεπτών.
Στους κερδισμένους προορισμούς του 2018 για τη χώρα μας είναι και το Ιόνιο, όπου μεγαλύτερες αεροπορικές και ξένοι tour operators έχουν ήδη δρομολογήσει πρόσθετα δρομολόγια, λαμβάνοντας υπόψη τις επιδόσεις της τελευταίας διετίας. Μετά το 2016, έτος κατά το οποίο τα Ιόνια νησιά είχαν αύξηση 13,2% στις αεροπορικές αυξήσεις, καταγράφοντας πανελλήνια πρωτιά, φέτος το αντίστοιχο νούμερα στο Ιόνιο τρέχει με 10%. Aegean, Ryanair, Βritish Airways, Germania και Eurowings από τον όμιλο της Lufthansa είναι μερικές μόνο από τις αεροπορικές που έχουν προσθέσει δρομολόγια για την επόμενη θερινή σεζόν προς Κέρκυρα, Κεφαλονιά αλλά και Ζάκυνθο. Ενδεικτικό για την αύξηση της ζήτησης είναι η κίνηση από πλευράς του ομίλου της Aegean να επιστρέψει το 2018 στη σύνδεση της Κέρκυρας με τη Μόσχα, ένα δρομολόγιο το οποίο υπήρχε μέχρι το 2013, αλλά σταμάτησε όταν μειώθηκε η ρωσική αγορά. Τώρα, όμως, τα μηνύματα από τη Ρωσία δείχνουν ότι η συγκεκριμένη αγορά έχει αρχίσει να ανακάμπτει «και είναι πολύ σημαντικό, ειδικά για την Κέρκυρα όπου γίνονται και νέες ξενοδοχειακές προσπάθειες, να στηριχθεί αυτό», σύμφωνα με τα λεγόμενα του ίδιου του αντιπροέδρου της Aegean. Πράγματι, τα νησιά του Ιονίου, θα διαθέσουν για την επόμενη θερινή σεζόν επιπλέον 5.000 κλίνες σε μονάδες των υψηλότερων κατηγοριών. Αξιοσημείωτη είναι και η κινητικότητα από πλευράς των μεγάλων tour operators του εξωτερικού, οι οποίοι είδαν τη ζήτηση για Ιόνιο να εκτοξεύεται το φετινό καλοκαίρι. Ενδεικτικά, ο γνωστός tour operator Apollo, που διακινεί μεγάλο αριθμό τουριστών από τις σκανδιναβικές χώρες, προχωρά στην προσθήκη νέων πτήσεων από τη Σουηδία προς τη Ζάκυνθο, ενώ περισσότερους Γερμανούς τουρίστες θα επιχειρήσει να φέρει το 2018 η TUI, με τα δρομολόγια που προσθέτει για την Κέρκυρα από τη Λειψία. Σημειωτέον ότι τα Ιόνια Νησιά βρίσκονται στο στόχαστρο του διεθνούς τουριστικού κολοσσού για επενδύσεις σε νέα ξενοδοχεία 4 και 5 αστέρων στην Ελλάδα, στο πλαίσιο του νέου επενδυτικού του προγράμματος για τη χώρα μας με τοποθετήσεις, σε πρώτη φάση σε 10 μονάδες.
Ρεκόρ προορισμών το 2018 και νέες επενδύσεις για την Aegean
Το πλέον διευρυμένο δίκτυο στην ιστορία του ομίλου θα διαθέτει για τη θερινή σεζόν του 2018 η Aegean, η οποία προγραμματίζει ήδη την περίοδο μετά το 2020 μεγάλη παραγγελία ύψους 2,5- 3 δισ. δολαρίων που θα ανανεώσει τον στόλο της με 45 έως 60 νέα αεροσκάφη.
Συνολικά για το 2018, το πρόγραμμα του ομίλου περιλαμβάνει ένα δίκτυο 153 προορισμών, σε 44 συνολικά χώρες, με 16,6 εκατομμύρια διαθέσιμες θέσεις, 700.000 περισσότερες από το 2017. Συγκεκριμένα, προστίθενται 18 νέα δρομολόγια που αντιστοιχούν σε 11 νέους προορισμούς από τη βάση της Αθήνας (Τορίνο, Παλέρμο, Μπολόνια και Λαμέτζια Τέρμε στην Ιταλία, Μάλαγα στην Ισπανία, Βασιλεία στην Ελβετία, Ζάγκρεμπ και Ζαντάρ στην Κροατία, Βίλνιους στη Λιθουανία, Κλουζ Ναπόκα στη Ρουμανία και Σκόπια στην ΠΓΔΜ) και 7 νέα δρομολόγια από την περιφέρεια (Κέρκυρα – Μόσχα, Σαντορίνη – Τελ Αβίβ, Μύκονος – Τελ Αβίβ, Μύκονος – Βηρυτός, Ρόδος – Λιόν, Ρόδος – Βηρυτός, Ηράκλειο – Βηρυτός). Συνεχίζοντας τη στρατηγική ενίσχυσης του κόμβου της Αθήνας, η Aegean το 2018 θα συνδέει την ελληνική πρωτεύουσα με 81 προορισμούς εξωτερικού και 31 εσωτερικού.
Παράλληλα, η εταιρεία προχώρησε ήδη σε αναβάθμιση των lounges επιβατών σε Θεσσαλονίκη και Λάρνακα, μέχρι το τέλος του έτους θα αναβαθμίσει το lounge επιβατών της στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, ενώ στις αρχές του 2018 θα ολοκληρωθεί το νέο δεύτερο lounge για πτήσεις εκτός Σένγκεν.
Οσον αφορά τις επενδύσεις σε νέα αεροσκάφη, σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο του ομίλου Ευτύχη Βασιλάκη «έχει ξεκινήσει ήδη από το καλοκαίρι μία πολύ ενδελεχής διαδικασία με τους δύο κύριους κατασκευαστές αεροσκαφών, την Airbus και την Βoeing, για να επιλέξουμε τον τύπο του αεροσκάφους το οποίο ουσιαστικά για τα επόμενα 15-17 χρόνια θα αποτελεί τον κορμό του στόλου μας. Με αυτό το ζήτημα ασχολούνται αυτή τη στιγμή πέντε διαφορετικά τμήματα της εταιρείας και μέχρι το τέλος του έτους θα γίνει η επιλογή για έναν αριθμό από 45 έως 60 αεροσκάφη. Εχουμε να λάβουμε λοιπόν μια πολύ σημαντική απόφαση σε αξία, από 2,5 έως 3 δισ. δολάρια μέσα στο επόμενο δίμηνο». Ο ορίζοντας που θα έρθουν αυτά τα νέα αεροπλάνα στην εταιρεία, πρακτικά είναι από το 2020 μέχρι το 2025 και θα έρθουν για να αντικαταστήσουν τα παλιά και να δώσουν περαιτέρω ανάπτυξη στον όμιλο, σύμφωνα με τον κ. Βασιλάκη. «Σήμερα έχουμε 46 Airbus A320 και μαζί με τα τρία επιπλέον που προστίθενται για το 2018 θα είναι 49. Αρα όταν λέμε ότι ο αριθμός αεροσκαφών θα κινηθεί από 45 έως 60 την περίοδο 2020-2025, σημαίνει ότι προϋπολογίζουμε ρυθμό ανάπτυξης 1-2 αεροσκάφη τον χρόνο».