Με την ιδιότητα του πρώην προέδρου του Μουσείου Νεοελληνικής Τέχνης στον Δήμο Ρόδου κι ενός ανθρώπου που είναι γνωστός για την αγάπη, την αφοσίωση και τον σεβασμό του στην Τέχνη, ο γνωστός στη Ρόδο ιατρός κ. Νίκος Φρόνας μιλάει σήμερα στην «δ» σε μια συνέντευξη εκ «βαθέων» για την σχέση του με τα Εικαστικά, ενώ απαντά σε καίρια ερωτήματα σχετικά με όσα είδαν το φως της δημοσιότητας, λέγοντας: «Υπήρξα πρόεδρος του Μουσείου και όχι των Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου…»
• Κύριε Φρόνα είναι γνωστό πως είστε άνθρωπος που αγαπάει και σέβεται την Τέχνη και τα Εικαστικά. Διατελέσατε πρόεδρος του Μουσείου Νεοελληνικής Τέχνης Ρόδου και θα ήθελα να ξεκινήσουμε από αυτό. Κατά την άποψή σας, τι πρέπει να γίνει για να βελτιωθεί η λειτουργία του;
Το Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης Ρόδου, θεωρείται το καλύτερο στην περιφέρεια της χώρας σε σημαντικότητα έργων τέχνης. Δεν αρκεί όμως αυτό. Η απόσταση από τις Πινακοθήκες άλλων πόλεων όλο και μικραίνει, δεν θα πρέπει να επαναπαυόμαστε στη φήμη των εξαιρετικών έργων τέχνης.
Πρέπει να γίνουν πολλά, κάποια από αυτά είναι ζωτικής σημασίας για να βελτιωθεί και να αναβαθμιστεί. Χρειάζονται πολλές σελίδες για να αναφέρω τις ανάγκες με βάση την οκτάχρονη εμπειρία μου.
Πολύ συνοπτικά αναφέρω: Δ.Σ με μέλη γνώστες των εικαστικών, την πρόσληψη μόνιμου εξειδικευμένου προσωπικού, αλλαγή συστατικής πράξης, συνέχιση της συντήρησης των έργων τέχνης, δημιουργία τμήματος κεραμικής τέχνης, δημιουργία πωλητηρίου, συνεχής συντήρηση κτηρίων, λειτουργική ενοποίηση Μελάθρου με Νέα Πτέρυγα και αξιοποίηση του περιβάλλοντος χώρου, σύγχρονα οπτικοακουστικά – ηλεκτρονικά μέσα και πολλά άλλα, που δεν χωρούν σε αυτή τη συνέντευξη.
Τα περισσότερα από αυτά τα προγραμματίσαμε αλλά η περίοδος των «πέτρινων χρόνων» του Δήμου (μοναδικού χρηματοδότη του Μουσείου) λόγω οικονομικής κρίσης και οι απαγορευτικοί νόμοι (όπως στις προσλήψεις) τα καθυστέρησαν. Τώρα πλέον από τις αρχές του 2019 καταργήθηκε ο προληπτικός έλεγχος από το ελεγκτικό συνέδριο και υπάρχει δυνατότητα απευθείας ανάθεσης με εντολή προέδρου μέχρι 24000 ευρώ.
Οι ηγεσίες του τόπου πολιτικές, πολιτιστικές, οικονομικές θα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να σταθούν έμπρακτα αλληλέγγυες στον πολιτιστικό αυτό φορέα που ανήκει στο ροδιακό λαό. Να προσμετρούν και να αξιολογούν την επιτυχία ενός πολιτιστικού με κριτήριο τις καλλιτεχνικές επιτυχίες και όχι τις οικονομικές εισπράξεις..
• Τα σύγχρονα μουσεία σε όλο τον κόσμο, έχουν συγκεκριμένη λειτουργία –πέραν των ειδικών στην Τέχνη που απαρτίζουν τα δ.σ.- ενώ φιλοξενούν εκθέσεις, αναδεικνύοντας καλλιτέχνες. Η Ρόδος θα μπορούσε να γίνει ένα τέτοιο κέντρο Πολιτισμού;
Το Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης του Δήμου Ρόδου διαθέτει όλα τα εχέγγυα για να περάσει σε άλλο επίπεδο, απαιτείται όμως η δημιουργία κοσμογονικών αλλαγών σε όλα τα επίπεδα λειτουργίας του και προπάντων η αποφασιστική βούληση εκ μέρους της εκάστοτε Δημοτικής Αρχής. Η Πινακοθήκη δεν αποτελεί ψηφοσυλλεκτικό οργανισμό και ως εκ τούτου για τους εκάστοτε διοικούντες το Δήμο, δεν αποτελεί πρωτεύουσα προτεραιότητά.
• Πριν μερικούς μήνες, δώσατε στη δημοσιότητα μια επιστολή, με αφορμή το θέμα που προέκυψε μετά την απόφασή του Δ.Σ να κατεβάσει δύο εκθέσεις με έργα Κούκου και Σεμερτζίδη. Μπορείτε να μας το σχολιάσετε;
Στη συγκεκριμένη απόφαση υπήρξε κάκιστος χειρισμός του θέματος, με παράλληλη άγνοια βασικών κανόνων σεβασμού στις συμβάσεις δωρεάς. Με αλαζονική συμπεριφορά και πλήρη απαξίωση των δωρητών, κατέβασαν τα έργα του Δημήτρη Κούκου χωρίς έστω για λόγους ευγενείας να τον ενημερώσουν και ίσα που προλάβαμε να μην καταστρέψουν την έκθεση της μεγάλης δωρεάς της οικογένειας του αείμνηστου Βάλια Σεμερτζίδη. Γιατί το να κατεβάσεις την συγκεκριμένη έκθεση αποτελεί ιεροσυλία, αφού όλος ο χώρος δημιουργήθηκε μετά από ειδική μελέτη μουσειολόγου για να φιλοξενήσει αυτή την υπέροχη έκθεση. Δεν θα μπορούσε να ξαναστηθεί..
Ελπίζω μετά τον σάλο που προκλήθηκε σε τοπικό και πανελλαδικό επίπεδο να μη προχωρήσουν σε καθαίρεση της έκθεσης. Διαφορετικά άμεσα θα ανασταλεί η δωρεά και θα δωριθεί σε άλλη πινακοθήκη.
Ο επιμελητής της έκθεσης Καθηγητής Ιστορικός Τέχνης κ. Νίκος Χατζηνικολάου έχει ήδη προβεί στις απαραίτητες ενέργειες.
Τις τελευταίες ημέρες ο κ. Δημήτρης Κούκος με ενημέρωσε ότι απέστειλε εξώδικο και ζητά να μάθει πού βρίσκονται τα έργα του, πού θα φυλαχτούν και πότε θα επανεκθεθούν. Εάν λάβει ασαφείς απαντήσεις θα κάνει χρήση των όρων του συμβολαίου και θα πάρει τα έργα του πίσω.
Και να σας πω και κάτι, εάν δεν τους αρέσουν τα έργα του και αποτελούν «φωλιά του Κούκου», όπως χαιρέκακα ανέφερε κάποιος δημοτικός σύμβουλος, να του τα επιστρέψουν, υπάρχουν πολλές άλλες πινακοθήκες που τα περιμένουν με «ανοιχτές τις αγκάλες».
• Μετά την επιστολή που δώσατε στη δημοσιότητα, η διοίκηση του Μουσείου στην απάντησή της, σας κατηγόρησε ότι δεν προσέξατε όσο έπρεπε τα κτήρια της πινακοθήκες, κυρίως τις δωρεές της αείμνηστης Πάολας Νεστορίδου.
Υπήρξα πρόεδρος του Μουσείου και όχι των Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου. Τα κτήρια ανήκουν στο Δήμο Ρόδου ο οποίος είναι υπεύθυνος για τη συντήρησή τους. Παρόλα αυτά έγιναν πολλά και απέμειναν βασικά το Νεστορίδειο Μέλαθρο κυρίως εξωτερικά και η οροφή της Νέας Πτέρυγας.
Για το κτήριο «Α. Ιωάννου» στην είσοδο της Μεσαιωνικής Πόλης, οι προγραμματισμένες συντηρήσεις ακυρώθηκαν, αφού μετά από πολύχρονες συντονισμένες προσπάθειες σε συνεργασία με τους δημάρχους κ. Στάθη Κουσουρνά, Φώτη Χατζηδιάκο και τον αντιδήμαρχο Πολιτισμού κ. Τέρη Χατζηιωάννου, πετύχαμε την παραχώρηση από την Αρχαιολογική Υπηρεσία (ΤΑΠΑ) όλου του ισογείου και ολοκληρώθηκε η μουσειολογική μελέτη για την πλήρη αναβάθμιση του κτηρίου-πινακοθήκη που περιλαμβάνει μεταξύ των άλλων και τη δημιουργία πωλητηρίου στο ισόγειο. Για την ταράτσα της Νέας Πτέρυγας η μελέτη ήταν έτοιμη, αλλά μετά τη νίκη της παρούσας δημοτικής αρχής, δόθηκε έγγραφη εντολή μέχρι να αναλάβουν επίσημα να μη ξεκινήσει καμία εργολαβία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να ξεκινήσουν οι εργασίες ένα χρόνο αργότερα, με συνέπεια την καταστροφή της ψευδοροφής.
Επειδή αναφερθήκατε στην Πάολα Νεστορίδου θα σας αποκαλύψω άλλη μία μεγάλη απρέπεια σε βάρος της μεγάλης δωρήτριας. Προκειμένου να δωρίσει τη Νέα Πτέρυγα έθεσε τότε ως απαράβατο όρο τη δημιουργία μικρού δωματίου που όλοι γνωρίσαμε, στη μεγάλη αυτήν αίθουσα.
Στο δωματιάκι αυτό θα υπήρχαν κάποια από τα αγαπημένα της αντικείμενα. Αναγνωρίζουμε ότι δεν ταίριαζε στο συγκεκριμένο χώρο, αλλά αυτό έγινε αποδεκτό ως όρος από τη δημοτική αρχή, του τότε δημάρχου κ. Χατζή Χατζηευθυμίου και εμείς το διασφαλίσαμε ως κόρη οφθαλμού. Δεν δέχθηκα ποτέ, παρά τις εισηγήσεις κάποιων καλλιτεχνών όταν έκαναν έκθεση, να το καλύψουμε προσωρινά. Αυτό λοιπόν το δωμάτιο η σημερινή διοίκηση το εξαφάνισε, αφού το εσώκλεισε στον αποθηκευτικό ισόγειο εκθεσιακό χώρο που έφτιαξε για τα έργα τέχνης!!! Κοροΐδευσε το Ίδρυμα Ι.& Π Νεστορίδου, διότι όταν στην αρχή των εργασιών αφαίρεσαν τα τζάμια του δωματίου και τα περιεχόμενα αντικείμενα, ανέφεραν στο ίδρυμα που τυχαία το αντιλήφθηκε ότι τα αφαίρεσαν για να τα προστατέψουν και θα τα ξαναέβαζαν όπως ήταν στη θέση τους.
Αυτό δεν έγινε ποτέ, τα πράγματα τα μετέφεραν στο δεξιό μέρος μετά την είσοδο στο Μέλαθρο, δίπλα από τη υποδοχή, εκεί που αρχικά αυτό το τμήμα σχεδίαζαν να το μετατρέψουν σε αποθήκη!! Το Ίδρυμα με επιστολή του προς το ΔΣ του Μουσείου Νεοελληνικής Τέχνης τους ενημέρωσε για την επιθυμία της μεγάλης δωρήτριας και για την ανάγκη προβολής της και στα δύο κτήρια. Άραγε η ηγεσία της δημοτικής αρχής και κάποιοι από τους οποίους διετέλεσαν δημοτικοί σύμβουλοι και επί θητείας Χατζηευθυμίου γνωρίζουν αυτή την παράνομη πράξη η οποία αποτελεί σαφή παραβίαση της σύμβασης δωρεάς της Πάολας Νεστορίδου;
• Ο κορωνοϊός, επηρέασε τα Μουσεία και τις Γκαλερί. Ήδη κεντρικές γκαλερί ανακοινώνουν το άνοιγμά τους ενώ στην Ευρώπη, γίνονται προσπάθειες για να μην σταματήσει η επαφή του πολίτη με την Τέχνη. Θα ήθελα το σχόλιό σας.
Δυστυχώς τα Μουσεία και οι Γκαλερί είναι από τους χώρους εκείνους που πλήττονται περισσότερο. Για να λειτουργήσουν μαζί με τα παρελκόμενα (εισιτήριο, πωλητήριο, καφετέρια, εστιατόριο) προϋποθέτουν προσέλευση κοινού, η οποία με τα σημερινά δεδομένα δεν γίνεται. Εξάλλου και οι ίδιοι οι καλλιτέχνες δεν επιθυμούν να εκθέσουν αυτή την περίοδο. Η δυνατότητα ηθελημένης εισβολής των έργων Τέχνης των Μουσείων μέσω διαδικτύου στα σπίτια μας είναι αξιέπαινη και όχι πρωτόγνωρη. Υπάρχει όμως μία σημαντική διαφορά με την άμεση επαφή του επισκέπτη που θαυμάζει από κοντά ένα έργο τέχνης. Η ευχάριστη ψυχική διάθεση που προκαλείται πολλές φορές μπροστά στο οπτικό ερέθισμα, σου δίνει την αίσθηση της αγαλλίασης της ψυχικής ευχαρίστησης γι αυτό που βλέπεις και πολλές φορές δεν το χορταίνεις.
• Γνωρίζουμε ότι είστε συλλέκτης εδώ και χρόνια. Ποια είναι η προσωπική σας σχέση με τα Εικαστικά και ποια έκθεση θα θέλατε να φιλοξενηθεί στην Ρόδο –εάν ήταν αυτό δυνατόν;
Η τέχνη των εικαστικών με συνεπαίρνει και ενδιαφέρομαι γι’ αυτήν εδώ και πολλά χρόνια. Αναπόφευκτα έχω περάσει από διάφορες περιόδους με αυξημένο ενδιαφέρον άλλοτε άλλου βαθμού στις διάφορες τεχνοτροπίες (ρεύματα ζωγραφικής), προτιμώ περισσότερο τον ρεαλισμό και μετα-ιμπρεσσιονισμό. Μου αρέσει πολύ η χαρακτική και η μικρο-μεσαία γλυπτική.
Όσον αφορά τους καλλιτέχνες που θα ήθελα να φιλοξενηθούν, ποιον να πρωτοθυμηθεί κανείς, έτσι πρόχειρα από τους αποθανόντες θα σας αναφέρω τους Βολανάκη, Ιακωβίδη, Αλταμούρα, Μόραλη, Ακριθάκη, Λάμπερτ, το χαράκτη Δημήτρη Γαλάνη κ.ά.
Από τους ζώντες τον Απόστολο Γεωργίου, Χρήστο Μποκόρο, Γιώργο Ρόρρη, Δημήτρη Γέρο, Βασίλη Σελιμά, Δημήτρη Αναστασίου κ.ά.
Με όλους αυτούς υπήρξε προσωπική επαφή για να εκθέσουν στη Ρόδο, αλλά το πρόβλημα είναι ότι δεν έχουν διαθέσιμα έργα, για τον απλούστατο λόγο ότι οι δημιουργίες τους πωλούνται άμεσα.
Eύχομαι στην παρούσα Διοίκηση να κατορθώσει να φιλοξενήσει έργα κάποιων από τους προαναφερθέντες καλλιτέχνες, για να μπορέσουν οι φιλότεχνοι του τόπου μας θα θαυμάσουν αυτούς τους αξιολογότατους καλλιτέχνες.
