Με το χρονοδιάγραμμα της αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών να έχει τιναχθεί στον αέρα, το τοπίο του ΕΝΦΙΑ παραμένει ακόμα θολό. Στην Καραγεώργη Σερβίας εξακολουθούν να ψάχνονται με τις τιμές των ακινήτων και όλα δείχνουν ότι αυτές θα ενεργοποιηθούν με τις ζέστες του Ιουνίου.
Σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί στο τέλος Δεκεμβρίου. Αποδείχθηκε όνειρο θερινής νυκτός, αφού η ημερομηνία παρήλθε χωρίς να γίνει τίποτα απολύτως. Τότε η κυβέρνηση με το επικαιροποιημένο Μνημόνιο δεσμεύτηκε στους δανειστές να έχει έτοιμες τις νέες τιμές στα τέλη Μαρτίου. Το χρονοδιάγραμμα πάλι δεν τηρήθηκε. Τον Φεβρουάριο, το υπουργείο Οικονομικών ανέθεσε τη δουλειά σε ιδιώτες εκτιμητές ακινήτων. Στα τέλη Μαρτίου οι εκτιμητές παρέδωσαν 30.000 τιμές ζώνης για όλη τη χώρα αφού για κάθε περιοχή δόθηκαν τρεις εκτιμήσεις – εισηγήσεις.
Από τότε το κουβάρι των αντικειμενικών βρίσκεται στα χέρια ειδικής ομάδας εργασίας του υπουργείου Οικονομικών, η οποία προσπαθεί να το ξετυλίξει. Συγκρίνει τις τιμές που έδωσαν οι εκτιμητές με βάση τα στοιχεία που διαθέτει το υπουργείο Οικονομικών από την Τράπεζα της Ελλάδος και το Μητρώο Μεταβιβάσεων Ακινήτων.
Η ομάδα έχει ακόμα πολλή δουλειά ενώ έχει σηκώσει τα χέρια ψηλά και δεν μπορεί να βγάλει άκρη για περίπου 1.500 – 2.000 ζώνες. Για τις περιοχές αυτές οι ιδιώτες εκτιμητές είτε δεν κατάφεραν να δώσουν τιμές αφού τα τελευταία χρόνια δεν έγιναν αγοραπωλησίες είτε οι τιμές που εισηγήθηκαν είναι ακραίες και θα φέρουν μεγάλες στρεβλώσεις στην κτηματαγορά.
Τις αποφάσεις για τις τιμές αυτές θα πάρει η τριμελής Δευτεροβάθμια Επιτροπή, η οποία, να σημειωθεί, ακόμη δεν έχει συνεδριάσει ούτε μία φορά.
Προτού το πακέτο με τις νέες τιμές ζώνης καταλήξει στα χέρια του υπουργού Οικονομικών, θα γίνουν προσομοιώσεις στον ΕΝΦΙΑ προκειμένου να εντοπιστούν περιπτώσεις μεγάλων αποκλίσεων που θα εκτινάσσουν στα ύψη τον φόρο ακίνητων. Εκεί αναμένεται να μπει κόφτης στις τιμές που ανεβάζουν τον φόρο αφού η κυβέρνηση έχοντας το βλέμμα στραμμένο στις κάλπες, όποτε αυτές γίνουν, δεν θέλει να στείλει φουσκωμένα εκκαθαριστικά, ειδικά στους μικροϊδιοκτήτες ακινήτων.
Σε κάθε περίπτωση τον τελευταίο λόγο θα τον έχει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος που θα βάλει τη δική του πολιτική πινελιά στις τιμές που λαμβάνει υπόψη της η Εφορία για να φορολογήσει την ακίνητη περιουσία των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
Καθυστερήσεις
Ο χρόνος όμως τρέχει και οι δανειστές πιέζουν ασφυκτικά. Ηδη γκρινιάζουν για τις καθυστερήσεις. Με την επιστροφή του κουαρτέτου στην Αθήνα στις 14 Μαΐου, το θέμα θα βρεθεί στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων. Η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών όπως και οι αλλαγές, αν κριθεί αναγκαίο, στους συντελεστές του ΕΝΦΙΑ περιλαμβάνονται στη λίστα των προαπαιτουμένων της τέταρτης αξιολόγησης. Εντός Ιουνίου αντικειμενικές και ΕΝΦΙΑ θα πρέπει να έχουν κλείσει.
Ερχονται τα πάνω κάτω σε φόρους και τέλη
Σε κάθε περίπτωση οι νέες αντικειμενικές αξίες θα φέρουν να πάνω κάτω σε φόρους και τέλη. Στις περιοχές οι οποίες θα δουν αύξηση των αντικειμενικών αξιών, οι φορολογούμενοι θα πληρώνουν παραπάνω Τέλος Ακίνητης Περιουσίας, το οποίο εισπράττουν οι δήμοι μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, οι φόροι στις μεταβιβάσεις ακινήτων (αγοραπωλησίες, γονικές παροχές, δωρεές και κληρονομιές) θα πάρουν την ανηφόρα, το τεκμήριο της κατοικίας θα φουσκώσει. Πολλοί φορολογούμενοι θα δουν να αποκλείονται από κοινωνικά επιδόματα (π.χ. πετρελαίου θέρμανσης, κοινωνικό τιμολόγιο της ΔΕΗ) και ενδεχομένως να χάνουν την έκπτωση 50% ή την απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ επειδή με την αύξηση των αντικειμενικών αξιών θα μεγαλώσει η αξία της ακίνητης περιουσίας τους.
Ψυχρολουσία
Ο Ιούνιος θα είναι ο μήνας των αποκαλυπτηρίων και ο Αύγουστος της ψυχρολουσίας. Τον επόμενο μήνα αναμένεται να ανακοινωθούν οι νέες αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, ενώ στο τελευταίο δεκαήμερο του Αυγούστου, όταν τελειώνουν τα μπάνια του λαού και ενδεχομένως με την ολοκλήρωση του τρίτου Μνημονίου, θα ξεκινήσει ο εφιάλτης του ΕΝΦΙΑ για 7 εκατομμύρια νοικοκυριά. Τότε θα λάβουν τον νέο λογαριασμό του φόρου για την ακίνητη περιουσία τους.
Νωρίτερα, πάνω από 2,5 εκατομμύρια νοικοκυριά θα έχουν πάρει ήδη την πρώτη κρυάδα από τα εκκαθαριστικά των φετινών φορολογικών δηλώσεων και θα έχουν πληρώσει την πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος.
Αν και μέχρι στιγμής παραμένει άγνωστο τι θα γράφουν τα φετινά εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ, θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι αν ο φόρος υπολογιστεί με βάση τις νέες αντικειμενικές αξίες, τα εκκαθαριστικά που θα φθάσουν σε χιλιάδες νοικοκυριά θα είναι φουσκωμένα. Μεγάλοι χαμένοι εκτιμάται ότι θα είναι όσοι έχουν στην κατοχή τους ακίνητα στις λεγόμενες «φθηνές» περιοχές των 750 και 1.000 ευρώ το τετραγωνικό.
Αυξήσεις πάνω από 20%
Με βάση τα σενάρια που γίνονται στο υπουργείο Οικονομικών, οι συγκεκριμένοι ιδιοκτήτες δεν αποκλείεται να δουν τον ΕΝΦΙΑ να αυξάνεται ακόμη και πάνω από 20%. Από την άλλη, όσοι περιμένουν να ξεφουσκώσει ο λογαριασμός του ΕΝΦΙΑ λόγω μείωσης των αντικειμενικών, μάλλον θα απογοητευτούν.
Είναι πολύ πιθανόν να κληθούν να πληρώσουν τα ίδια ποσά φόρου. Οι παρεμβάσεις που μαγειρεύονται στις τιμές ζώνης δεν θα επηρεάσουν τον ΕΝΦΙΑ, ο οποίος θα παραμείνει στο ύψος του για να μη διαταραχθεί ο εισπρακτικός στόχος των 2,65 δισ. ευρώ.
Είναι πολύ πιθανόν να κληθούν να πληρώσουν τα ίδια ποσά φόρου. Οι παρεμβάσεις που μαγειρεύονται στις τιμές ζώνης δεν θα επηρεάσουν τον ΕΝΦΙΑ, ο οποίος θα παραμείνει στο ύψος του για να μη διαταραχθεί ο εισπρακτικός στόχος των 2,65 δισ. ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση, οι νέες αντικειμενικές αξίες θα αλλάξουν τον χάρτη της κτηματαγοράς και το φορολογικό τοπίο προκαλώντας ντόμινο αλλαγών σε 20 φόρους.
