Με αίτημα να επιστρέψουν στο νησί της Καλύμνου τα χάλκινα αγάλματα που βρέθηκαν από ντόπιους αλιείς και που το Υπουργείο Πολιτισμού, για πάνω από 1,5 χρόνο, ενώ έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες απόκατάστασής τους, αρνείται να τα παραδώσει στο τοπικό Μουσείο, κατέθεσε Ερώτηση ο Νεκτάριος Σαντορινιός, βουλευτής Δωδεκανήσου και Τομεάρχης Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ. Η ερώτηση απευθύνεται προς τους Υπουργούς Πολιτισμού και Ναυτιλίας, ενώ συνυπογράφεται από την αρμόδια Τομεάρχη, Σία Αναγνωστοπούλου.
Όπως υπογραμμίζεται στην Ερώτηση, τα σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα της κεφαλής του ηγεμόνα και δύο κνημών έφιππου άνδρα που βρέθηκαν στην θαλάσσια περιοχή της Καλύμνου και παραδόθηκαν από τους ντόπιους αλιείς, μεταφέρθηκαν το 2015 στην Αθήνα προκειμένου να συντηρηθούν και να ταυτοποιηθούν από την αρμόδια αρχαιολογική υπηρεσία. Τα συγκεκριμένα ευρήματα, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους μπορούν να αποτελέσουν ένα ενιαίο και θαυμάσιο εκθεσιακό σύνολο για το νέο και σημαντικό Μουσείο που λειτουργεί από το 2009 στο νησί, καθώς συνδέονται με τον χάλκινο κορμό θωρακοφόρου έφιππου που επίσης βρέθηκε στην περιοχή.
Όμως, εδώ και ενάμισι χρόνο, τουλάχιστον, και ενώ το έργο συντήρησης των εκθεμάτων έχει ολοκληρωθεί, αναπάντητες μένουν οι εκκλήσεις του καλυμνιακού λαού και των τοπικών φορέων για την επιστροφή των χάλκινων αρχαιολογικών θησαυρών.
Περαιτέρω, κρίσιμα ερωτηματικά, σημειώνουν στην Ερώτησή τους οι δυο Τομεάρχες του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ, προκύπτουν σχετικά με αυτήν την αποστέρηση των πιο σημαντικών έργων του ανωτέρω Μουσείου και την επιμονή του αρμόδιου Υπουργείου να μην τα επιστρέφει στον φυσικό τους χώρο. Ο Έπαρχος της Π.Ε. Καλύμνου, σε επιστολή του στις 16/2/2021 προς το Υπ.Πο.Α., κάνει λόγο για «αδιαφανή και αντιδεοντολογική διαδικασία», τονίζοντας ότι αποτελεί αιφνίδια έκπληξη –εφόσον δεν ενημερώθηκαν καν η αρμόδια αρχαιολογική υπηρεσία, η διοίκηση του Μουσείου και οι τοπικές αρχές-, το γεγονός ότι τα χάλκινα έργα «περιλαμβάνονται στη μουσειολογική μελέτη του μουσείου ενάλιων αρχαιοτήτων, η οποία μάλιστα εγκρίθηκε πρόσφατα με τη χαρακτηρισμένη ως εξαιρετικώς επείγουσα απόφαση της Προϊσταμένης Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς (ΑΔΑ: Ψ0ΨΖ4653Π4-610).
Σε σχετική του ανακοίνωση, δε, το Τοπικό Παράρτημα Δωδεκανήσου του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, τον Ιούνιο 2021, αναφέρει σχετικά με το ζήτημα: «…Ιδιαίτερα ανησυχητική, ωστόσο, είναι η προγραμματιζόμενη, χωρίς σχετική εισήγηση της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου, η οποία ουδέποτε κλήθηκε να καταθέσει τις απόψεις της, απογύμνωση της αίθουσας στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καλύμνου […]. Με την Απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου για εμπλουτισμό του νέου Μουσείου για τις Ενάλιες αρχαιότητες στο ΟΛΠ με τα χάλκινα γλυπτά της Καλύμνου διαφαίνεται μη πιθανή η επιστροφή της Κεφαλής του Ηγεμόνος και των άκρων του στις κενές προθήκες του Μουσείου της Καλύμνου, προετοιμάζοντας ίσως το έδαφος για μεταφορά και της μεγάλης Κυράς της Καλύμνου αλλά και του χάλκινου δελφινιού…».
Κατόπιν όλων αυτών, οι Τομεάρχες Πολιτισμού και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ρωτούν τα αρμόδια Υπουργεία:
1. Ποιοι είναι οι σκοποί του Υπ.Πο.Α, για τους αποσπασμένους αρχαιολογικούς θησαυρούς της Καλύμνου;
2. Ισχύει ότι τα έργα προορίζονται να εκτεθούν μόνιμα στο υπό ίδρυση Μουσείο εναλίων αρχαιοτήτων στον Πειραιά, αφού, σύμφωνα με πληροφορίες, εντάσσονται στην μουσειολογική μελέτη του εν λόγω Μουσείου; Και αν ναι, προτίθεται το Υπουργείο να σεβαστεί τη νησιωτική κοινωνία που διεκδικεί να επιστρέψουν τα γλυπτά στον φυσικό τους χώρο, αναιρώντας την συγκεκριμένη απόφαση για μόνιμη αποστέρηση των ευρημάτων από το Μουσείο της Καλύμνου, έτσι ώστε να επαναλειτουργήσει με τον πλήρη πολιτιστικό του πλούτο;
3. Ποια είναι τα γενικότερα σχέδια, και τυχόν συνέργειες, των δύο Υπουργείων για την αξιοποίηση, προώθηση και προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς και ιστορίας των μικρών νησιών εντός των ορίων τους;
Τέλος, ο Νεκτάριος Σαντορινιός σημειώνει ότι η Κάλυμνος είναι ένα ακριτικό νησί και η ανάδειξη της τοπικής πολιτιστικής της κληρονομιάς της είναι ιδιαίτερα σημαντική. Η συγκεκριμένη στάση του Υπουργείου Πολιτισμού απαξιώνει το ίδιο το νησί της Καλύμνου και τη νησιωτική περιφέρεια εν γένει, με ανυπολόγιστες επιπτώσεις στην οικονομία, τον τουρισμό και την προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς. Είναι χαρακτηριστικό της διακυβέρνησης της ΝΔ όταν το ίδιο το ΥΠΠΟΑ απαξιώνει το Μουσείο του νησιού και αγνοεί τόσο τις αρμόδιες τοπικές αρχές όσο και τον ίδιο τον καλυμνιακό λαό που εδώ και 1,5 χρόνο προσπαθούν να επιστρέψουν τα χάλκινα αρχαιολογικά ευρήματα στην Κάλυμνο, όπου ανήκουν.
Νεκτάριος Σαντορινιός
Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Δωδεκανήσου
