Πρόταση, για τριετή «αναστολή» της υποχρέωσης καταβολής ασφαλιστικών εισφορών στον Οργανισμό Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ) για τους καινούργιους ελεύθερους επαγγελματίες ή επιτηδευματίες οι οποίοι θα θελήσουν να δοκιμάσουν τις δυνάμεις τους ξεκινώντας τη δική τους δουλειά, βρίσκεται στα χέρια των κυβερνητικών εταίρων.
Οι εισηγητές της πρότασης εκτιμούν ότι το μέτρο μπορεί να αποτελέσει μια απάντηση –και μάλιστα «φθηνή», καθώς ουσιαστικά δεν επηρεάζει τα δημόσια οικονομικά– στην εκρηκτική ανεργία με την οποία βρίσκονται αντιμέτωποι ειδικά οι νέοι.
Τα εμπόδια
Στην πράξη, οι σημερινές συνθήκες τούς αποτρέπουν από το να δοκιμάσουν την επαγγελματική τύχη τους κάνοντας «κάτι δικό τους». Διότι με το που θα ξεκινήσουν, έχουν να αντιμετωπίσουν, μεταξύ άλλων:
α) τις ασφαλιστικές εισφορές του ΟΑΕΕ που υπερβαίνουν τα 200 ευρώ μηνιαίως,
β) φόρο εισοδήματος, ο οποίος υπολογίζεται από το πρώτο ευρώ με συντελεστή 13% ή 26% και, το σπουδαιότερο,
γ) τα τεκμήρια διαβίωσης, που αποτελούν, με βάση τα σημερινά δεδομένα, μια μέγιστη απειλή ειδικά για όσους έχουν χαμηλά εισοδήματα.
Οι εισηγητές της πρότασης -την οποία εντάσσουν σε ένα ευρύτερο πλαίσιο το οποίο θα συμπεριλαμβάνει και προσαρμογή της φορολογικής πολιτικής ώστε να δημιουργηθεί ελκυστικό περιβάλλον για την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας- χρησιμοποιούν σκόπιμα τη λέξη «αναστολή» καταβολής εισφορών αντί της λέξης «απαλλαγή».
Ισχυρίζονται ότι στους νέους επαγγελματίες που θέλουν να δοκιμαστούν πρέπει να δοθεί μια ώθηση κατά τα πρώτα τρία χρόνια έτσι ώστε να μπορέσουν να γίνουν γνωστοί στην αγορά και να φτιάξουν το δικό τους πελατολόγιο χωρίς να συσσωρεύσουν ζημίες και οικονομικές υποχρεώσεις από την πρώτη στιγμή. Με τη συμπλήρωση της τριετίας, θα τους δίνεται η δυνατότητα να προχωρήσουν σε αναδρομική αναγνώριση του ασφαλιστικού χρόνου έτσι ώστε και η τριετία να συνυπολογίζεται στα «συντάξιμα» έτη και ο ΟΑΕΕ να εισπράξει τα «διαφυγόντα έσοδα».
Το κόστος
Ποιο μπορεί να είναι το κόστος για τον κρατικό προϋπολογισμό; Η δαπάνη περίθαλψης, η οποία όμως έχει κοστολογηθεί σε λιγότερα από 8 -10 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Η πρόταση έρχεται σε μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο για τον ΟΑΕΕ ο οποίος διαπιστώνει συνεχή αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Ταμείο, καθώς περίπου ο ένας στους δύο έχει σταματήσει να πληρώνει. Η διοίκησή του κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση ζητώντας από την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας μέτρα για τη «διεύρυνση» της ασφαλιστικής βάσης.
Τι έχει γίνει
Ηδη ψηφίστηκαν τέτοια μέτρα στη Βουλή όπως η υποχρέωση των νέων ασφαλισμένων (δηλαδή αυτών που έχουν εργαστεί για πρώτη φορά μετά την 1η/1/1993) να πληρώνουν και ΟΑΕΕ εφόσον έχουν εισόδημα από ελεύθερο επάγγελμα ακόμη και αν ασφαλίζονται σε κάποια επιχείρηση ως μισθωτοί (θα εξετάζεται αν ο εργαζόμενος «κολλάει» 25 ένσημα τον μήνα και σε περίπτωση που αυτό δεν συμβαίνει, ο ΟΑΕΕ θα επιβάλλει εισφορές). Ο αντίλογος είναι ότι οι νέοι επαγγελματίες στους οποίους και απευθύνεται το μέτρο, ούτως ή άλλως, δεν τολμούν να κάνουν έναρξη επαγγέλματος (τουλάχιστον όχι με τη συχνότητα που θα μπορούσαν) λόγω των οικονομικών συνεπειών που κινδυνεύουν να υποστούν. Τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής δείχνουν ότι σε σύνολο 925.600 αυτοαπασχολουμένων, οι νέοι κάτω των 29 ετών είναι μόλις 61.000 τη στιγμή που η ανεργία σε αυτή την ηλικιακή ομάδα υπερβαίνει το 50%.
Τι ισχύει σήμερα
1. Ο ΟΑΕΕ δεν κάνει καμία διευκόλυνση στους νέους επαγγελματίες. Με το που θα κάνουν έναρξη στην εφορία, θα πρέπει να πληρώνουν τουλάχιστον 210 ευρώ τον μήνα, είτε εισπράττουν εισόδημα είτε δεν εισπράττουν, εκτός και αν κάποιος δουλεύει στην επιχείρηση της οικογένειάς του. Σε αυτή την κατηγορία, εκτιμάται ότι βρίσκονται σήμερα περίπου 50.000 νέοι έως 29 ετών.
2. Στα όποια κέρδη προκύψουν από την άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, επιβάλλεται φόρος από το πρώτο ευρώ. Εφόσον το εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ, ο φόρος υπολογίζεται, για τα τρία πρώτα χρόνια από την έναρξη επαγγέλματος εφόσον αυτή έχει γίνει μετά την 1η/1/2013, με συντελεστή 13%. Αλλιώς, ο φόρος υπολογίζεται με συντελεστή 26%. Επί του φόρου, επιβάλλεται και προκαταβολή για την επόμενη χρονιά με συντελεστή 55%.
3. Το όποιο καθαρό εισόδημα εμφανίσει ο φορολογούμενος συγκρίνεται και με το τεκμαρτό εισόδημα. Ενα τεκμαρτό εισόδημα, το οποίο ξεκινάει από τις 3.500 ευρώ, ακόμη και αν δεν υπάρχει κανένα περιουσιακό στοιχείο, και κλιμακώνεται ανάλογα με την επιφάνεια της κατοικίας, την πιθανή κατοχή αυτοκινήτου ή άλλων περιουσιακών στοιχείων. Για τα τεκμήρια διαβίωσης, έχει ούτως ή άλλως πέσει στο τραπέζι του διαλόγου πρόταση για κατάργησή τους υπό την προϋπόθεση ότι θα τεθεί σε λειτουργία το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο.
