Σε ιστορικά υψηλά επίπεδα κινήθηκαν οι άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) στην Ευρώπη το 2015, καθώς έφθασαν τις 5.083, καταγράφοντας αύξηση 14% σε ετήσια βάση και οδηγώντας στη δημιουργία 217.666 νέων θέσεων εργασίας (+17%), σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της ΕΥ European attractiveness survey.
Η Δυτική Ευρώπη (ΔE) εξακολουθεί να παραμένει ο πιο ελκυστικός προορισμός ΑΞΕ στην Ευρώπη, αντιπροσωπεύοντας το 77% του συνολικού αριθμού των επενδύσεων. Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία και η Γαλλία αντιπροσωπεύουν αθροιστικά το 51% του συνολικού αριθμού των ΑΞΕ στην Ευρώπη. Η Πολωνία και η Ρωσία είχαν την καλύτερη απόδοση στην αύξηση των ΑΞΕ συνολικά, με το μερίδιο αγοράς τους να αυξάνεται κατά 61% και 60% αντίστοιχα, σε σχέση με πέρυσι.
Η Ολλανδία, η οποία είναι πέμπτη μεταξύ των πρώτων 10, ανεβαίνοντας μία θέση στην κατάταξη, κατέγραψε αύξηση 47% στις ΑΞΕ το 2015. Όσον αφορά στη δημιουργία θέσεων εργασίας, οι μισές (50%) από το σύνολο των θέσεων εργασίας που δημιούργησαν οι ΑΞΕ καταγράφηκαν στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη (ΚΑΕ), όπου το 69% των συνολικών επενδύσεων έλαβε χώρα στον τομέα της παραγωγής και της μεταποίησης.
Αξιοσημείωτη είναι και η συνεχιζόμενη ελκυστικότητα της ευρύτερης περιοχής του Λονδίνου ως πρώτης επιλογής στην Ευρώπη για επενδύσεις. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι η έρευνα διεξήχθη πριν από την πραγματοποίηση του Βρετανικού δημοψηφίσματος, το αποτέλεσμα του οποίου έχει δημιουργήσει ερωτηματικά για την πορεία των ΑΞΕ τα αμέσως επόμενα χρόνια.
Παρά τη θετική εικόνα το 2015 για τις ΑΞΕ στην Ευρώπη, οι γεωπολιτικές και μακροοικονομικές προκλήσεις επηρεάζουν αρνητικά την ψυχολογία των επενδυτών. Μεταξύ των 1.469 στελεχών που συμμετείχαν στην έρευνα παγκοσμίως, μόνο το 22% σχεδιάζει να επεκτείνει τις ευρωπαϊκές του δραστηριότητές στο άμεσο μέλλον, ποσοστό μειωμένο σε σχέση με το 32% πέρυσι.
Ο Marc Lhermitte, επικεφαλής των Συμβουλευτικών Υπηρεσιών ως προς τους Επενδυτικούς Προορισμούς της ΕΥ διεθνώς, ο οποίος επιμελήθηκε την έκθεση, σχολιάζει:
«Παρά το αβέβαιο επιχειρηματικό περιβάλλον και μία σειρά γεωπολιτικών κινδύνων, οι επενδυτές εξακολουθούν να θεωρούν την Ευρώπη ένα σχετικά ασφαλές καταφύγιο. Οι ψηφιακές υποδομές, οι υποδομές logistics, το καταρτισμένο εργατικό δυναμικό και το σταθερό νομικό και ρυθμιστικό περιβάλλον, αποτελούν τα βασικά πλεονεκτήματα της Ευρώπης. Παρόλα αυτά, η έλλειψη ευελιξίας στην αγορά εργασίας, το υψηλό εργατικό κόστος και το πολύπλοκο εταιρικό φορολογικό καθεστώς, αποτελούν αντικίνητρα για τις επενδύσεις».
Οι ΑΞΕ στην Ελλάδα
Παρά το γεγονός ότι η συγκεκριμένη έρευνα δεν καλύπτει την Ελλάδα, τα διαθέσιμα, δημοσιευμένα στοιχεία είναι διαφωτιστικά για την εικόνα των ΑΞΕ στη χώρα μας. Σύμφωνα με αυτά, το 2015 οι ΑΞΕ στην Ελλάδα μειώθηκαν σημαντικά, σε σχέση με το 2014.
Ο κ. Τάσος Ιωσηφίδης, επικεφαλής του τμήματος Χρηματοοικονομικών Συμβούλων της ΕΥ Ελλάδας, σημειώνει: «Σε μία χρονιά κατά την οποία οι ΑΞΕ στην Ευρώπη έφθασαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, τα διαθέσιμα στοιχεία για την Ελλάδα είναι πράγματι απογοητευτικά. Η εξέλιξη αυτή δεν αποτελεί έκπληξη, αν αναλογισθεί κανείς την αβεβαιότητα που επικράτησε το 2015. Έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε ακόμη για να αναστραφεί η εικόνα αυτή. Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης των θεσμών, είναι σίγουρο ότι σταδιακά θα έχει θετικό αντίκτυπο, σε συνδυασμό με την επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων (Ελληνικό, λιμάνια, Αστέρας, ΤΡΑΙΝΟΣΕ, κλπ.), καθώς και την πιο ενεργή αντιμετώπιση των ‘κόκκινων’ δανείων. Ελπίζουμε ότι αυτά θα βελτιώσουν το επενδυτικό κλίμα και την αξιοπιστία της χώρας, προσελκύοντας σιγά σιγά περισσότερες ΑΞΕ».
Ποιοι επενδύουν στην Ευρώπη;
Οι ενδο-ευρωπαϊκές επενδύσεις εξακολουθούν να κυριαρχούν μεταξύ των ΑΞΕ, με 2.751 επενδύσεις, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 54% του συνόλου και τις 108.543 από όλες τις θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν. Εκτός ευρωπαϊκής ηπείρου, οι ΗΠΑ ηγήθηκαν των ΑΞΕ στην Ευρώπη με 1.193 ΑΞΕ και 58.437 θέσεις εργασίας.
Η Ασία επίσης αυξάνει τη δραστηριότητά της στην Ευρώπη, με 735 ΑΞΕ (+13%) και 37.215 νέες θέσεις εργασίας το 2015.
Η Κίνα πρωτοστατεί μεταξύ των Ασιατικών χωρών, με 238 επενδύσεις (+2%) και 8.917 νέες θέσεις εργασίας.
Παράλληλα, και οι ΑΞΕ της Ινδίας είναι αξιοσημείωτες με 126 επενδύσεις, 37% περισσότερες από πέρυσι.
Η κατάταξη των πόλεων
Η ευρύτερη περιοχή του Λονδίνου κατατάσσεται πρώτη μεταξύ των αστικών περιοχών ως προς τον αριθμό των ΑΞΕ το 2015, έχοντας προσελκύσει τις 406 από τις 1.065 επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η ευρύτερη περιοχή του Παρισιού, με 159 ΑΞΕ, ενώ, στη Γερμανία, η περιοχή του Μονάχου και της Βαυαρίας αναδεικνύεται ως η ταχύτερα αναπτυσσόμενη αστική περιοχή για τους επενδυτές το 2015, καταγράφοντας ετήσια αύξηση 134%, ακολουθούμενη από το Βερολίνο.
Από πλευράς επενδυτικού κλίματος, το Λονδίνο αναδεικνύεται και πάλι η πιο ελκυστική ευρωπαϊκή πόλη, ακολουθούμενο από το Παρίσι, το οποίο έχει βελτιώσει σημαντικά την ελκυστικότητά του κατά 14%, σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Σύμφωνα με τους επενδυτές, μεταξύ των δέκα ελκυστικότερων πόλεων για ΑΞΕ, περιλαμβάνονται τρεις γερμανικές πόλεις – το Βερολίνο, η Φρανκφούρτη και το Μόναχο – καθώς και δύο πόλεις στην Ισπανία – η Βαρκελώνη και η Μαδρίτη. Η Ρώμη βρίσκεται για πρώτη φορά φέτος μεταξύ των δέκα δημοφιλέστερων πόλεων, βελτιώνοντας την ελκυστικότητά της για ΑΞΕ κατά 5% στη διάρκεια της προηγούμενης χρονιάς.
Ανάλυση κατά τομέα
Η ελκυστικότητα της Ευρώπης στον τομέα της παραγωγής και της μεταποίησης παραμένει άθικτη, αντιπροσωπεύοντας το 49% των ΑΞΕ και το 62% των νέων θέσεων εργασίας. Στον τομέα της παραγωγής και της μεταποίησης, η Πολωνία (117 έργα, +34%), η Τουρκία (105 έργα, +52%), η Ουγγαρία (69 έργα, +103%), η Σερβία (51 έργα, +76%) και η Ρουμανία (51 έργα, +21 %), είδαν αύξηση των ΑΞΕ. Η Γερμανία ξεπέρασε το Ηνωμένο Βασίλειο ως ο ελκυστικότερος προορισμός για έργα στον τομέα των μεταφορών και των επικοινωνιών, με 81 ΑΞΕ (+72%), ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο εκτόπισε τη Γερμανία ως ο νούμερο ένα προορισμός για επενδύσεις στον τομέα του λιανεμπορίου και της φιλοξενίας, με 43 επενδύσεις (+26%) κατά την περσινή χρονιά. Ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας ηγήθηκε της ανάπτυξης στον τομέα της παραγωγής και της μεταποίησης σε Ουγγαρία και Πολωνία, ενώ οι επενδύσεις σε μηχανολογικό εξοπλισμό κυριάρχησαν σε Τουρκία, Σερβία και Ρουμανία.
ΑΠΕ-ΜΠΕ