Συνέντευξη
στον Δημ. Γκαρτζώνη
Η Ρόδος θα φιλοξενήσει το 29ο Διεθνές Συνέδριο Φιλοσοφίας (7-12 Ιουλίου) με θέμα «Η Ηθική και Πολιτική Φιλοσοφία των Ελλήνων-Από τους Προσωκρατικούς μέχρι και τους Νεοπλατωνικούς». Στο Συνέδριο θα μετάσχουν σύνεδροι από πολλά μέρη του κόσμου (σχετικά έγραψε χθες η «δημοκρατική»).
Πρόκειται για το τρίτο διεθνές συνέδριο φιλοσοφίας που διοργανώνεται στη Ρόδο. Στο παρελθόν η Διεθνής Εταιρεία Ελληνικής Φιλοσοφίας πραγματοποίησε στην πόλη της Ρόδου άλλα δύο Συνέδρια, το 1992 και το 2001.
Λίγο πριν την έναρξη των εργασιών του τρίτου Συνεδρίου, ο Πρόεδρος και Ιδρυτής της Διεθνούς Εταιρείας Ελληνικής Φιλοσοφίας, Κωνσταντίνος Βουδούρης μίλησε αποκλειστικά στη «δημοκρατική». Ο Κωνσταντίνος Βουδούρης θεωρείται ένας από τους 10 καλύτερους φιλοσόφους του κόσμου. Ήταν δε ο πρώτος Έλληνας φιλόσοφος που έγινε μέλος της παγκόσμιας ομοσπονδίας φιλοσοφικών εταιρειών (FISP). Θεωρείται ένας από τους καλύτερους καθηγητές φιλοσοφίας, που πέρασε ποτέ από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει ανακηρυχθεί επίτιμος δημότης του δήμου της Ρόδου και του Δήμου της Λίνδου.
• Κύριε Καθηγητά, ποια είναι η συμβολή της επιστήμης της φιλοσοφίας στην καθημερινότητα του πολίτη;
Αυτό είναι ένα ερώτημα που τίθεται σε όλες τις περιπτώσεις. Η καθημερινότητα του πολίτη, ορίζεται με πολλούς τρόπους. Η Φιλοσοφία κατά κύριο λόγο επηρεάζει την εκπαίδευση. Αν οι εκπαιδευτικοί που διδάσκουν στη Μέση εκπαίδευση έχουν φιλοσοφική Παιδεία, μπορούν να κάνουν καλύτερα τη δουλειά τους. Επηρεάζουν άμεσα και έμμεσα τη ζωή των ανθρώπων. Γενικά, η φιλοσοφία δεν έρχεται να επηρεάσει άμεσα τον κάθε πολίτη, παρά μόνο όταν έχει μόρφωση, η οποία είναι απαραίτητη για τη ζωή του. Η φιλοσοφία δεν είναι ένα μάθημα των θετικών επιστημών, όπως η φυσική ή τα μαθηματικά. Αφορά τον τρόπο ζωής του κάθε ανθρώπου. Το πώς θα ζήσεις, έχει να κάνει με το τι αντιλαμβάνεσαι ως σπουδαίο, περιττό ή άχρηστο. Αν δεν ακολουθείς μία συνειδητή φιλοσοφία, επηρεάζεσαι από ανορθόδοξες και ανούσιες καταστάσεις. Επομένως, η φιλοσοφία, επηρεάζει τις ζωές των ανθρώπων, ανάλογα με την παιδεία που έχει ο καθένας.
• Σε ποιο επίπεδο έχουν φτάσει τα συνέδρια της Διεθνούς Εταιρείας Ελληνικής Φιλοσοφίας; Γίνεται μέσα από τα συνέδριά σας πιο προσιτή η Φιλοσοφία στο μέσο πολίτη;
Τα συνέδριά μας είναι από τα σημαντικότερα πανεπιστημιακά συνέδρια στο κόσμο. Οι άνθρωποι που συμμετέχουν πρέπει να έχουν ήδη βασική πανεπιστημιακή Παιδεία και να εξελίσσονται. Δεν απευθυνόμαστε στο μέσο πολίτη.
Έχουμε διοργανώσει μέχρι σήμερα 28 συνέδρια κυρίως στο Νοτιοανατολικό Αιγαίο, μία περιοχή που έχει μεγάλη σημασία από εθνική και πολιτιστική σκοπιά. Η βάση του ελληνικού πολιτισμού είναι η Ιωνία… Η σχέση της Ρόδου με τη φιλοσοφία είναι μεταγενέστερη… Βέβαια η Ρόδος κατά την Ελληνιστική και την πρώιμη Ρωμαϊκή περίοδο, υπήρξε ένα από τα μεγάλα κέντρα Ελληνιστικής φιλοσοφίας και Ελληνικής πνευματικής ζωής. Το Συνέδριο έχει ως στόχο να αναδείξει διεθνώς το μεγάλο αυτό και σχετικά λίγο γνωστό σήμερα κεφάλαιο της Ελληνικής φιλοσοφίας και της ιστορίας της Ρόδου.
• Γιατί επιλέξατε να γίνει φέτος στη Ρόδο το συνέδριο; Η συμβολή της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου ποια ήταν;
Επιλέξαμε τη Ρόδο στο πλαίσιο των εορτασμών του έτους Δωδεκανήσου. Όσο για τη συνεργασία μας με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, ήταν άψογη. Αν δεν ήταν η Περιφέρεια, το συνέδριο δεν θα μπορούσε να γίνει. Δεν θα μπορούσαμε να καλύψουμε διαφορετικά τα έξοδα της διεθνούς διερμηνείας. Χωρίς τη διεθνή διερμηνεία, δεν θα κάναμε καν το συνέδριο. Είναι σημαντικό να καταλαβαίνουν και οι Έλληνες τα αγγλικά φιλοσοφικά κείμενα και να συμμετέχουν στη συζήτηση. Επίσης, τα ελληνικά κείμενα θα πρέπει να γίνονται κατανοητά από το ξενόγλωσσο κοινό.
Εμείς υπηρετούμε την Ελλάδα και τον Ελληνικό Πολιτισμό επιμένουμε να χρησιμοποιούμε την ελληνική γλώσσα. Είναι ντροπή σε ελληνικά συνέδρια, που διοργανώνονται και από ιδρύματα, όπως αυτό του Σταύρου Νιάρχου ή του Ωνάση, να είναι η αγγλική η επίσημη ομιλούμενη γλώσσα. Εμείς δεν ακολουθούμε ποτέ αυτή τη γραμμή.
Δεν έχω παρά να ευχαριστήσω την Περιφερειακή Αρχή για τη σημαντική ευκαιρία που μας προσέφερε να λειτουργήσει η διερμηνεία του συνεδρίου. Η ελληνική είναι η γλώσσα των γλωσσών, όλες οι έννοιες οι φιλοσοφικές ενυπάρχουν στην Ελληνική γλώσσα. Πώς λοιπόν θα μπορούσαμε να καταρρίψουμε τη γλώσσα μας;
• Πόσο συμβάλλουν τέτοιου είδους συνέδρια στον τουρισμό του τόπου μας;
Αυτά τα συνέδρια συγκεντρώνουν πλήθος κόσμου. Οι συμμετέχοντες έρχονται συχνά με τις οικογένειες και τους φίλους τους. Προφανώς τα συνέδρια βοηθούν στην τουριστική ανάπτυξη του κάθε τόπου. Σκεφτείτε ότι σε όλα τα συνέδρια που έχουμε διοργανώσει στα ελληνικά (το 1992 και το 2001 στη Ρόδο) συμμετείχαν περισσότεροι από 50.000 επιστήμονες μαζί με τις οικογένειές τους.
• Κλείνοντας, κύριε Καθηγητά, ποιο είναι το επίπεδο του κλάδου της Φιλοσοφίας σε πανεπιστημιακό επίπεδο στη χώρα μας και ποιο στο εξωτερικό; Έρχονται φοιτητές για μεταπτυχιακά προγράμματα στην Ελλάδα και από ποιες χώρες;
Όλο κλαιγόμαστε στην Ελλάδα, αλλά τουλάχιστον στον κλάδο της Φιλοσοφίας δεν υστερούμε σε τίποτε σε σύγκριση με το εξωτερικό. Όταν ήμουν φοιτητής, υπήρχαν μόλις τρεις καθηγητές και σήμερα στην Ελλάδα φτάνουν τους 300. Γίνονται μαθήματα για όλους τους κλάδους και όλες τις ειδικότητες της φιλοσοφίας. Οι νέοι, αν θέλουν, μπορούν να μάθουν. Υπάρχουν πολλές δυνατότητες…
Βέβαια, λόγω της κρίσης, υπάρχουν και καθηγητές οι οποίοι κοιτούν μόνο πώς θα επιβιώσουν και δεν συμμετέχουν στις κοινές επιδιώξεις οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν τον τόπο. Μόνος του ο καθένας δεν μπορεί να καταφέρει κάθε σημαντικό… Αυτά τα συνέδρια που διοργανώνουμε λ.χ. δεν μπορούν να γίνονται από ένα άτομο μόνο. Πρέπει να ενδιαφερόμαστε για το συνάνθρωπο και να συνεργαζόμαστε.
