Συνέντευξη
στην Μαίρη Φώτη
Η Ίριδα Μαυράκη, δεν χρειάζεται συστάσεις. Εχει ταυτίσει την καλλιτεχνική της διαδρομή, που πέρασε τα σύνορα της χώρας, με τη δημιουργία της ελληνοτουρκικής πολιτιστικής γέφυρας για «να μπορούν οι διαβάτες και οδοιπόροι να ανταμώνουν να τραγουδάνε και να αγναντεύουν τον Ορίζοντα στον ήλιο και στην βροχή…» κι ας ορθώνονταν μπροστά της εμπόδια.
«Απλή, τραγικά ειλικρινής, ανελέητα ανθρώπινη, χωρίς στολίδια και περιττά φτιασίδια», όπως η ίδια αυτοπροσδιορίζεται, μιλά στην “δημοκρατική” για την απόφαση να μεταναστεύσει στην Αγγλία, για τις δύσκολες ώρες που πέρασε στη Ρόδο πριν πάρει την απόφαση να φύγει, αλλά και για την αδιαφορία που εισέπραξε από εκείνους που λόγιζε για δικούς της ανθρώπους.
Στη συνέντευξή της στη “δ”, μιλά για την καλλιτεχνική της πορεία, για τη ζωή της σήμερα ως οικονομικός μετανάστης, εκμυστηρεύεται τι είναι εκείνο που της λείπει από τη Ρόδο αλλά και τι είναι εκείνο που δεν της λείπει καθόλου, αναφέρεται στο βιβλίο που γράφει για την απίστευτη ιστορία των γονιών της -μετανάστες κι εκείνοι- και μοιράζεται μαζί μας τα όνειρά της.
• Κυρία Μαυράκη, θα ήθελα να ξεκινήσουμε την συνέντευξη από το τέλος προς την αρχή! Πότε πήρατε την απόφαση να μετακομίσετε στο Μάντσεστερ;
Η οριστική απόφαση για να μεταναστεύσω, γιατί περί μετανάστευσης πρόκειται και όχι μιας απλής μετακόμισης, πάρθηκε εν μέσω της οικονομικής κρίσης. Βέβαια η δική μου κρίση είχε ξεκινήσει προ πολλού με προβλεπόμενη μάλλον κατάληξη. Ξέρετε υπάρχουν καλλιτέχνες ακόμα, που είναι ευάλωτοι, ιδεολόγοι, και ρομαντικοί, και αυτό έχει ένα κόστος τεράστιο… Προσπαθούσα να σηκώσω στους δικούς μου ώμους τεράστιες διοργανώσεις στην Ρόδο με τις Συμφωνικές Ορχήστρες που καλούσα για να στηρίξουμε τις συναυλίες μας και στις δύο πλευρές του Αιγαίου, και αυτό αποδείχτηκε καταστροφικό για μένα, δεν μπορούσα οικονομικά να το αντέξω. Καθυστέρησα να πληρώσω κάποιους μήνες τα ενοίκια του σπιτιού μου στην ώρα τους (πράγμα που δεν μου είχε συμβεί ποτέ), περιμένοντας χρήματα απο έναν Δημόσιο Φορέα και προσπαθούσα να εξηγήσω στον ιδιοκτήτη ότι θα πληρωθεί, εντούτοις μου έδωσε προθεσμία λίγους μήνες να φύγω. Μετά από επτά χρόνια… Ζήτησα από μια φίλη δημοσιογράφο να αναρτήσουμε ένα κείμενο χωρίς όνομα, γιατί είχα δύο τετράποδους φίλους που είχα σώσει, μήπως μας βοηθούσε κάποιος για λίγο διάστημα έστω. Ελάχιστοι ανταποκρίθηκαν και με αδύνατες σχεδόν προτάσεις, ένα ή δύο δε, πολιτικά πρόσωπα που γνώριζαν κάπως την κατάσταση ποτέ δεν μου απάντησαν. Ήμουν σε πολύ δύσκολη θέση, δεν ήθελα να μαθευτεί. Υπάρχει κόσμος εκεί έξω δυστυχώς που χαίρεται με τέτοιες ιστορίες, η ακόμα χειρότερα νοιώθει οίκτο, και δεν ήθελα λόγω του υποτιθέμενου ονόματός μου να το χρησιμοποιήσω για να δημιουργήσω μια εικόνα ανάλογη. Το μόνο πράγμα που δεν εξαγοράζεται, δεν παραχωρείται και δεν γίνεται έκπτωση σ’ αυτό είναι η Αξιοπρέπεια και αυτήν βάλθηκα να προστατέψω, όπως έκανε η μητέρα μου το 1938 όταν έτρεχε από την Βιέννη για να σωθεί από τους Ναζί, και ο πατέρας μου το 1939 από την Ρόδο όταν το έσκασε από τους Ιταλούς Φασίστες. Βρέθηκαν χωρίς τίποτα το 1940 στην καρδιά της Αφρικής. Ξεκίνησαν από το μηδέν. Και πάλι απο το μηδέν, όταν ξέσπασε η Κρίση στο πρώην Βελγικό Κονγκό το 1960 και ήρθαμε στην Ρόδο. Είχα μια τεράστια συλλογή από αντικείμενα, έπιπλα κ.ά. τα οποία έπρεπε να μοιραστούν και να πουληθούν. Ένα συγγενικό μου πρόσωπο με βοήθησε και νοίκιασα ένα σπίτι σε ένα χωριό, όπου με τρόμο ανακάλυψα πως όταν έβρεχε έξω έβρεχε και μέσα στο σπίτι. Αυτό ήταν το κερασάκι στην τούρτα. Τα δύο μου παιδιά είχαν ήδη φύγει και έτσι μια ημέρα του Ιουλίου εγώ και τα σκυλιά μου πήραμε τον δρόμο της μετανάστευσης. Γίναμε μετανάστες σε μια χώρα όπου ένα χρόνο μετά και με έντονη προπαγάνδα εναντίον των Ευρωπαίων μεταναστών από τους ακροδεξιούς, ψηφίστηκε το Μπρέξιτ. Μπορείτε να φανταστείτε πώς νοιώσαμε; Αυτό που έμαθα μέσα από αυτή την ιστορία είναι ότι κάποιοι με βοήθησαν, ενώ δεν το περίμενα, και αντιθέτως άλλοι υπήρξαν αδιάφοροι και ανελέητοι. Στις δύσκολες στιγμές πράγματι επιβεβαιώνεται τι είναι ο καθένας γύρω μας…
• Με τι ασχολείστε σήμερα εκεί;
Μετά από έναν χρόνο δημιούργησα μια μπάντα με το όνομα RISE. Είμαστε έξι μουσικοί, παίζουμε τραγούδια με θέματα, αντιπολεμικά, το περιβάλλον, κοινωνικούς αγώνες, μετανάστες. Τραγούδια από διάφορες χώρες σε διάφορες γλώσσες, και δικά μας τραγούδια. Έγινα μέλος του CND (Καμπάνια για τον Πυρηνικό Αφοπλισμό). Έχουμε δώσει συναυλίες στην Βρετανία συμμετέχοντας σε εκδηλώσεις και φεστιβάλ. Ξεκίνησα από το μηδέν…
• Μέχρι την απόφασή σας να φύγετε από την Ελλάδα, έχετε διαγράψει μια πολύ σημαντική πορεία με αξιόλογες δραστηριότητες σε πολλά επίπεδα. Θα ήθελα να μου πείτε ποια ή ποιες ξεχωρίζετε.
Αν είναι σημαντική ή πορεία μου ή αν έχω πραγματοποιήσει αξιόλογες δραστηριότητες δεν το γνωρίζω, όλα κρίνονται σε βάθος χρόνου και εξαρτάται τι σημαίνει αξιόλογο και σημαντικό για τον καθένα μας. Ανάλογα την ιεράρχηση και την προτεραιότητα που δίνουμε στις πράξεις. Για συναντήσεις με ανθρώπους που έπαιξαν σημαντικό ρόλο θα αναφερθώ στο Λονδίνο το 1981, όταν συναντήθηκα με τον David Gilmour και τον Nick Mason απο τους Pink Floyd στα στούντιο τους στην Britannia Row στο Islington. Ο Gilmour μετά από συνενόηση με κοινό μας φίλο που εργαζόταν στην εταιρεία τους, ζήτησε να τους στείλω μια κασέτα ηχογραφημένη, και η γνώμη του ήταν πολύ κολακευτική για την φωνή μου. Με κάλεσαν για να μιλήσουμε για παραγωγές και μάλιστα ο διευθυντής του γραφείου παραγωγής είχε προτείνει να εμφανιστώ στην Γιουροβίζιον με σύνθεση του Βαγγέλη Παπαθανασίου το οποίο δεν έγινε. Μου ζήτησαν δικές μου συνθέσεις και ηχογράφησα σε ένα στούντιο στο Edgware του Λονδίνου δικά μου κομμάτια. Είχε ξεκινήσει ένα κεφάλαιο τεράστιο που δεν πρόλαβε να ολοκληρωθεί γιατί γύρισα στην Ελλάδα για προσωπικούς και οικογενειακούς λόγους. Η αντιμετώπιση των μουσικών τότε ήταν απαξιωτική και χλευαστική, το θεώρησαν αποτυχία. Έκτοτε, αν και ήμουν ίσως η μοναδική Ελληνίδα ερμηνεύτρια που κατάφερε να αποσπάσει την γνώμη του Gilmour αλλά και να εισχωρήσει στα άδυτα της εταιρείας τους, έθαψα την εμπειρία μου, και δεν την ανέφερα ποτέ. Τα παιδικά μου χρόνια, τα ταξίδια διασχίζοντας Ωκεανούς και Ηπείρους, οι γονείς μου, η δασκάλα του πιάνου η κ. Ιωάννα Καραμεσίνη, η κ. Ξένη Έμνερ στην Χορωδία, ο γνωστός ενορχηστρωτής και μουσικός Νίκος Κούρος, η δασκάλα της φωνητικής κ. Κική Δημητράκη, διαμόρφωσαν σημαντικά τα πρώτα μουσικά μου βήματα. Αργότερα γνώρισα τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου, τον Ελληνικής καταγωγής γνωστό συνθέτη και ερμηνευτή του Ισραήλ Γιεχούντα Πόλλικερ, τον Σιμόν Παρνάς διάσημο Ραδιοφωνικό και Τηλεοπτικό παραγωγό του Ισραήλ κατά την διάρκεια συναυλιών μου εκεί, με τον οποίο γνωρίσαμε αργότερα τον Μάνο Χατζιδάκι. Τον παραγωγό Νίκο Βογιατζάκη και Βαγγέλη Γερμανό με τους οποίους καταθέσαμε προτάσεις για τα 2400 χρόνια της Ρόδου μεταξύ των οποίων και του Μάνου Χατζιδάκι.
Η συνεργασία μου με τον γνωστό Ρόδιο σκιτσογράφο Βαγγέλη Παυλίδη για την Διεθνή Έκθεση Γελοιογραφίας Ρόδου, 2002-2006. Ο Νίκος Παπάζογλου, οι συναυλίες με τον Ρόδιο τραγουδοποιό Τάκη Βούη και Αγαπητό Πάχο, οι ΜΙΚΡΕΣ ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΕΙΣ, το Τσάι στη Σαχάρα του Γιώργου Μητρόπουλου. Ο μουσικός Παναγιώτης Βήχος με τον οποίο ιδρύσαμε το πρώτο Σωματείο Μουσικών στην Ρόδο. Οι συναυλίες στα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη. Η ελληνοτουρκική γέφυρα. Η Πρόεδρος της Λυσιστράτης κ. Έλλη Σεμοίλογλου από την Πόλη. Η συμμετοχή μου στην Εθελοντική Ομάδα ΕΟΠΚ για τις πυρκαγιές. Η πορεία μου επηρεάστηκε και διαμορφώθηκε πολύ απο τα νεανικά μου χρόνια στην ΚΝΕ και τους αγώνες του ΚΚΕ, τον Ρίτσο, τον Θεοδωράκη την Φαραντούρη, Δημητριάδη, τους μεγάλους Έλληνες ποιητές και συνθέτες, την Joan Baez, Bob Dylan, Bertolt Brecht, Hanns Eisler, Ναζίμ Χικμέτ, Ζουλφί Λιβανελί, τις Παγκόσμιες κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις από το 1930 έως το 1970. Όλα αυτά και πολλά άλλα υπήρξαν καταλύτες, σταθμοί, και τεράστια εμπόδια στην πορεία μου, όχι ανυπέρβλητα.
• Εχετε ταυτιστεί με τη δημιουργία της ελληνοτουρκικής πολιτιστικής γέφυρας. Πώς γεννήθηκε αυτή η ιδέα;
Στην Τουρκία πήγα πρώτη φορά το 1973, δύσκολες εποχές τότε. Ξαναπήγα μετά από χρόνια και έχοντας ως οδηγό τον Μίκη Θεοδωράκη, Ζουλφί Λιβανελί, Γιάννη Ρίτσο, Ναζίμ Χικμέτ, τον διάσημο Ισραηλινό Μαέστρο Daniel Barenboim και τον Παλαιστίνιο Στοχαστή Edward Said, την περίφημη Συμφωνική Ορχήστρα τους που αποτελείται απο Ισραηλινούς και Άραβες Μουσικούς την West East Divan Orchestra, ξεκίνησα να χτίζω την δική μου γέφυρα, γνωρίζοντας ότι οι δυσκολίες θα ήταν τεράστιες γιατί εμένα δεν με κάλυπταν φορείς, χρηματοδότες, οπαδοί, και πάνω απ’ όλα εγώ η ίδια δεν ήμουν καν αυλικός. Αφορμή, μία συναυλία πριν πολλά χρόνια στο Φέτιγιε (Μάκρη) όταν ένας δημοσιογράφος συγκινημένος είπε, ήμουν πολλά χρόνια φυλακή, δεν περίμενα να ακούσω τον Ναζίμ Χικμέτ στα ελληνικά. Τότε αποφάσισα να εντείνω πολύ τις προσπάθειές μου. Επικοινώνησα με την Συμφωνική Ορχήστρα του Πανεπιστημίου Dokuz Eylul. Πήρε δύο χρόνια για να ξεκινήσει η γέφυρα από τις δύο πλευρές. Οι επαφές μου δεν περιορίστηκαν μόνο στην μουσική, μου είχε ζητηθεί απο τον κ. Πάνο Βενέρη τότε πρόεδρο του ΤΕΕ να τους φέρω σε επαφή με το αντίστοιχο Επιμελητήριο το οποίο έκανα και στην πορεία είδα με χαρά τα πράγματα να παίρνουν τον δρόμο τους με σημαντικές ανταλλαγές και συναντήσεις. Μου ζητήθηκε από τον αντιπρόεδρο της Διεθνούς Έκθεσης της Σμύρνης να τους φέρω σε επαφή με Φορείς από την Ρόδο, το έκανα χωρίς αποτέλεσμα. Ταξίδεψα με τον πρόεδρο του Διεθνούς Κέντρου Λογοτεχνών της Ρόδου στην Σμύρνη για μια συνάντηση με τον δήμαρχο της Σμύρνης. Με πολλές δυσκολίες μετά από χρόνια έγινε η παρουσίαση στην Ρόδο, του βιβλίου ενός φίλου και συγγραφέα του Can Eryumlu, στα ελληνικά, Κalimerhaba Izmir. Έγινε η παρουσίαση του ντοκυμαντέρ Μικρά Ασία Πάλι του επίσης φίλου σκηνοθέτη Tahsin Isbilen. To Πανεπιστήμιο των Μούγλων μου ζήτησε να τους φέρω σε επαφή με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, κι αυτό χωρίς αποτέλεσμα. Κι ενώ οι συναυλίες μου εκεί πλήθαιναν, οι προσπάθειές μου στην Ρόδο έπεφταν στο κενό και μάλιστα οι πόρτες ως δια μαγείας έκλειναν ξαφνικά χωρίς εξηγήσεις. Σίγουρα δεν υπήρχαν λουλούδια στρωμένα στον δρόμο που είχα επιλέξει. Εκτός από την επιφυλακτικότητα, καχυποψία και δυσπιστία, υπήρχε και ένας ανταγωνισμός, σε κύκλους που δεν μπορούσε το μυαλό μου να φανταστεί. Από καλλιτέχνες, εμπόριο μέχρι πολιτικούς και ευρωπαϊκά κονδύλια. Εμένα με ενδιέφερε να χτίσω μια γέφυρα, να μπορούν οι διαβάτες και οδοιπόροι να ανταμώνουν να τραγουδάνε και να αγναντεύουν τον Ορίζοντα στον ήλιο και στην βροχή…
• Είστε η μοναδική Ελληνίδα ερμηνεύτρια με τόσες πολλές συμπράξεις με ορχήστρες της γειτονικής χώρας κι έχετε συνεργαστεί ως σολίστ με σημαντικούς Τούρκους μαέστρους. Μιλήστε μας γι αυτή την εμπειρία.
Δεν γνωρίζω αν είμαι η μοναδική Ελληνίδα, αλλά ναι, είναι αρκετές οι συνεργασίες μου με την: Συμφωνική Ορχήστρα του Πανεπστημίου Dokuz Eylul της Σμύρνης, Κρατική Συμφωνική Ορχήστρα της Σμύρνης, Κρατική Συμφωνική Ορχήστρα της Προύσας, Προεδρική Συμφωνική Ορχήστρα της Αγκυρας, Συμφωνική Ορχήστρα του Μητροπολιτικού Δήμου του Εσκισεχίρ, Συμφωνική Ορχήστρα του Πανεπιστημίου της Μερσίνας, Συμφωνική Ορχήστρα του Μητροπολιτικού Δήμου των Μούγλων, Ορχήστρα Δωματίου του Μαρμαρίς, Philarmonia Istanbul Orchestra και τους Μαέστρους: Ibrahim Yazici, Ender Sakpinar, Burak Tuzun, Munif Akalin, Hakan Sensoy. Oι εμπειρίες συγκλονιστικές και διαφορετικές, από άποψης κοινού, φιλοξενίας, συνύπαρξης, Έλληνες και Τούρκοι μουσικοί στις πρόβες με την απόλυτα κοινή γλώσσα, την μουσική. Οι εκδρομές. Η αποδοχή των τραγουδιών μας. Ο τύπος και τα ΜΜΕ. Στην Ρόδο και στην Σάμο ζήσαμε συγκλονιστικές στιγμές, υπέροχες αλλά και άσχημες. Οι συναυλίες στην Ρόδο σε αναλογία με εκείνες στην Τουρκία ήταν πολύ λιγότερες και πολύ πιο δύσκολες στην διοργάνωση, για τεχνικούς και οικονομικούς λόγους. Ο κ. Κώστας Μαντικός βοήθησε αφάνταστα και όλοι οι Ρόδιοι Μουσικοί που συμμετείχαν πάντα. Ο τρόπος με τον οποίο με αποδέχτηκαν, η αναγνώριση της όποιας πορείας μου, χωρίς ίχνος σνομπισμού, απεναντίας με σεβασμό παρ όλο που δεν είμαι Σολίστ της Όπερας. Η επικοινωνία με τον διάσημο συνθέτη Ζουλφί Λιβανελί με τον οποίο τραγούδισα δύο φορές, στο Υαλί Καβάκ και στο Φεστιβάλ για την ΕΙΡΗΝΗ στα Δίδυμα. Ίσως έχει μετρήσει το ήθος, η ιδεολογία, η προέσγγισή μου, η πορεία μου ως οντότητα με πολιτικά εκφραζόμενη άποψη, η αγάπη μου για τον Άνθρωπο.
• Πώς προέκυψαν οι Dreamtone & Iris Mavraki’s NEVERLAND, που κατάφεραν να ξεπεράσουν τα σύνορα και των δύο χωρών;
Ο γιός μου, Ορφέας Σπηλιωτόπουλος, ήταν γνωστός δημοσιογράφος, και παρουσιαστής στην εκπομπή Headbangers Ball στο MTV. Μου ζήτησε να ακούσω μια ηχογράφηση των Dreamtone, ένα progressive metal συγκρότημα απο την Άγκυρα. Ενθουσιασμένη, πήγα στην Άγκυρα. Ήταν η πρώτη ελληνοτουρκική σύμπραξη στον χώρο της μεταλ μουσικής με το όνομα Dreamtone & Iris Mavraki’s NEVERLAND. Ο Ορφέας μάς έκλεισε συμβόλαιο με την γερμανική δισκογραφική εταιρεία AFM Records και κυκλοφόρησαν διεθνώς δυο άλμπουμ μας το Reversing Time και το Ophidia, στα οποία συμμετέχουν γνωστά ονόματα απο τον χώρο της μέταλ σκηνής όπως οι: Hansi Kursch, (Blind Guardian) Jon Oliva από (Savatage) η Philarmonia Istanbul Orchestra, κ.α. με απρόσμενη επιτυχία, καλές δισκοκριτικές, αμέτρητες συνεντεύξεις. Συμμετείχαμε στο Progpower Europe 2009 της Ολλανδίας και το 2010 αφού πρώτα κάναμε μια εμφάνιση στο Colorado της Ρόδου, μετά μαζί με τον διάσημο Αμερικανό Jon Oliva κάναμε περιοδεία στην Γερμανία, Τσεχία, Γαλλία, Βέλγιο και Ελβετία.
• Καταφέρατε να δημιουργήσετε μια ζηλευτή καριέρα, παρ΄ότι η βάση σας ήταν η Ρόδος. Εχετε τραγουδήσει σε πολλές χώρες, έχετε συνεργαστεί με μεγάλα ονόματα του μουσικού στερεώματος… Φαντάζομαι οι προτάσεις να εγκαταλείψετε τη Ρόδο για να δημιουργήσετε αλλού θα ήταν πολλές. Τι σας κρατούσε εδώ τόσα χρόνια, που πια δεν ήταν αρκετό και μετά από μια τόσο μεγάλη καριέρα, επιλέξατε να φύγετε;
Είναι αλήθεια, βρέθηκα πολλές φορές σε διλήμματα. Ηθελα πάντα να έχω μιά βάση. Η Ρόδος είναι το Νησί μου, στην άκρη των Νοτιάδων και των παράξενων χρωματισμών της θάλασσας. Ο τόπος, όπου ο χρόνος κεντάει και υφαίνει πολύχρωμους πίνακες στις ιστορικές διαδρομές των πολιτισμών που άφησαν τις εικόνες τους στο σταυροδρόμι αυτό. Όμως όταν τα δέντρα διψάνε, για να κρατηθούν οι ρίζες τους χρειάζεται το χώμα να μην ξεραθεί. Να μην φυσάει τέτοιος άνεμος που να τα ξεριζώσει… Μπορεί το δέντρο να επιπλεύσει για πολύ καιρό, αλλά δεν θα ανήκει ούτε εκεί ούτε εδώ πλέον.
• Θα ήθελα να μας μιλήσετε για εκείνη την ξακουστή νυχτερινή ζωή της Ρόδου, που ο κόσμος πραγματικά διασκέδαζε και που οι καλλιτέχνες που ήταν μέρος της, όπως εσείς, σήμερα τη θυμούνται με νοσταλγία.
Ήταν μια ξεχωριστή εποχή όχι πάντα ανέμελη. Δουλεύαμε επτά μέρες την εβδομάδα χωρίς ρεπό με καλές αμοιβές. Υπήρχαν άπειρα Club με ξένη μουσική, Μπουάτ, Ροκάδικα, Μπουζούκια, κάθε Ξενοδοχείο είχε Ορχήστρα. Πρόλαβα τις δεκαετίες 1970-1990. Ήμουν τυχερή που τα έζησα. Μετά χάθηκαν όλα… Το ωράριο ήταν διαφορετικό ξεκινούσαν νωρίς και τέλειωναν νωρίς τα προγράμματα και ο κόσμος έβγαινε νωρίς. Στα κλάμπ με ξένη μουσική πήγαιναν περισσότερο ξένοι, ξένες, αλλά και Έλληνες που ήθελαν να ακούσουν κάποια τραγούδια και να χορέψουν. Υπήρχε και ενδιάμεσα μία ώρα με ελληνικό πρόγραμμα. Στις μπουάτ έπαιζαν Νέο Κύμα, πολιτικά τραγούδια, ρεμπέτικα και παλιά λαϊκά. Δεν ήταν απαγορευτικές οι τιμές και ο κόσμος από τον τουρισμό έβγαζε κάποια χρήματα που του επέτρεπαν να διασκεδάσει και να ξεσκάσει. Υπήρχαν καλές μεγάλες παρέες. Σε όλη αυτή την χημεία έπαιξαν ρόλο και οι καλλιτέχνες οι οποίοι είχαν μια ιδιαίτερη παρεΐστικη σχέση με το κοινό. Γινόντουσαν τρομερά αστεία… Μην ξεχνάμε πώς τότε όλοι γνωριζόμασταν μεταξύ μας. Γενικά υπήρχε μια ευφορία, ήταν τα χρόνια της μεταπολίτευσης. Θυμάμαι με νοσταλγία εκείνες τις εποχές. Ερχόντουσαν μουσικοί, τραγουδιστές, επώνυμοι και μή, για να εργαστούν στην Ρόδο.
• Τι σας λείπει σήμερα περισσότερο από τη Ρόδο και τι δεν σας έχει λείψει καθόλου; Εμάς πάντως μας λείπετε, μας λείπουν οι παρεμβάσεις σας, οι δραστηριότητές σας και η διαφορετική σας ματιά στις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες όπως διαμορφώνονται σήμερα.
Μου λείπουν οι δικοί μου άνθρωποι, οι αδελφές μου, φίλοι, συνάδελφοι, γνωστοί που συναντώ στον δρόμο. Όταν προσγειώνεται το αεροπλάνο πνίγω πάντα ένα λυγμό, και όταν απογειώνεται νοιώθω σαν να ξεριζώνεται ένα όστρακο από μέσα μου. Μου λείπει η θάλλασα, η αχνή γραμμή του Ορίζοντα που κατρακυλάει από τον Βορρά και διασχίζει το Αιγαίο προς την Μεσόγειο, το άρωμα των πεύκων, της ρίγανης… Τα σοκάκια της Παλιάς Πόλης, οι φοίνικες, τα τείχη… Δεν μου λείπει η πρόσκαιρη αντιμετώπιση και η αβάσταχτη ελαφρότητα στο πως αντιμετωπίζεται ο πολιτισμός που χρησιμοποείται κατ’ επίφασιν και ως πρόφαση. Δεν μου λείπουν οι αυλές, οι αυλικοί, τα πικρόχολα καφενεία των αποφάσεων. Δεν μου λείπουν εκείνοι για τους οποίους αφιέρωσα μια νότα από την ζωή μου και γύρισαν την πλάτη τους στο μεγάλο μου ταξίδι, εκείνο της πτώχευσης και της μετανάστευσης. Μου λείπουν οι γενναίοι άνθρωποι, εκείνοι που ξέρουν να διεκδικούν και να αντιστέκονται, που κοντεύουν να εκλείψουν. Με συγκινείτε αφάνταστα με όσα λέτε, δεν φανταζόμουν ότι οι παρεμβάσεις μου, οι δραστηριότητές μου, η δική μου ματιά επηρέασαν κάποιους ως προς τις κοινωνικοπολιτικές καταστάσεις. Υπήρξα απλή, τραγικά ειλικρινής, ανελέητα ανθρώπινη, χωρίς στολίδια και περιττά φτιασίδια. Το πιο δυνατό μου όπλο, η δύναμη της Μουσικής και του Λόγου…
• Τι ονειρεύεται και τι σχεδιάζει σήμερα η Ιριδα Μαυράκη;
Πάντα θα αγωνίζομαι και θα ονειρεύομαι έναν κόσμο απαλλαγμένο απο πυρηνικά όπλα μαζικής καταστροφής, πολέμους, φτώχεια, αρρώστειες, αδικίες, ρατσισμό, μίσος. Θα παλεύω για τα δικαιώματα όλων των εργατών, τα παιδιά, τους ανήμπορους, τους ηλικωμένους, τα ζώα, την φύση. Την ΕΙΡΗΝΗ. Με το συγκρότημα RISE προγραμματίζουμε εμφανίσεις για το 2019. Για την Ρόδο ένα αφιέρωμα στον μεγάλο Έλληνα ποιητή και στιχουργό, Μάνο Ελευθερίου. Γράφω στην αγγλική γλώσσα το πρώτο μου βιβλίο για την ιστορία των γονιών μου για το οποίο υπάρχει ενδιαφέρον από γνωστό Έλληνα Σκηνοθέτη. Κλείνοντας να σας ευχαριστήσω ιδιαίτερα κυρία Φώτη για την τιμή που μου κάνατε καθώς και την εφημερίδα “δημοκρατική” για την φιλοξενία της συνέντευξης αυτής. Καλή αντάμωση.
