Από τη μεριά μας, έχουμε πλήρη επίγνωση της ανάγκης και του εύρους σχεδιασμού της ενεργειακής θωράκισης της Ρόδου. Μ’ αυτή την έννοια, στηρίζουμε απόλυτα τις προσπάθειες για επιτάχυνση όλων των αναγκαίων έργων, στη βάση όμως τήρησης της νομιμότητας, της προστασίας του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας.
Η ενεργειακή θωράκιση του νησιού, δεν αφορά μόνο στον τουρισμό, όπως θέλουν να πιστεύουν ορισμένοι. Αφορά και στην ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα, στη λειτουργία των μικρών βιοτεχνιών και μεταποιητικών επιχειρήσεων, του εμπορίου, των υποδομών (γεωτρήσεις, βιολογικοί, κλπ), στην ίδια την καθημερινότητα και στην ποιότητα εντέλει της ζωής μας ως απλών πολιτών. Κι ας μην μας διαφεύγει μια ακόμα κρίσιμη παράμετρος, ότι δηλαδή όλα αυτά τα έργα που απαιτούνται ή θα απαιτηθούν, τα πληρώνουμε από τη τσέπη μας και σήμερα για να είμαστε πιο ακριβείς, από την άδεια τσέπη μας.
Ο στόχος της ενεργειακής θωράκισης, δεν μπορεί να επιτευχθεί με μονομερείς σχεδιασμούς και αποσπασματικές ενέργειες, χωρίς ολοκληρωμένο σχέδιο και κυρίως χωρίς τη συναίνεση της τοπικής κοινωνίας και των φορέων της. Η αναγκαία συναίνεση μπορεί να προκύψει μόνο μέσα από δημόσιο διάλογο και δημόσιες αλληλοδεσμεύσεις. Ούτε παρασκηνιακά, ούτε στη βάση των όποιων ανταλλαγμάτων.
Μ’ αυτές τις απλές σκέψεις στο μυαλό, συμμετείχαμε στην αποψινή συνάντηση εργασίας με τους εκπροσώπους της ΔΕΗ και του ΔΕΔΔΗΕ, στο Δημαρχείο.
Μας έκανε πραγματικά κατάπληξη, η διαπίστωση-ομολογία του Προέδρου της ΔΕΗ Α.Ε. κ. Αρθ. Ζερβού (απάντηση σε ερώτημά μας), ότι η ΔΕΗ όχι μόνο δεν έχει ένα πλήρες σχέδιο με προοπτική εικοσαετίας έστω, για την ενεργειακή θωράκιση του νησιού, ένα master plan δηλαδή, αλλά ότι δεν έχει καν την αρμοδιότητα αυτή πλέον.
Ενεργειακή θωράκιση, δεν σημαίνει φτιάχνω ένα καινούργιο εργοστάσιο στην Κατταβιά, κάνω δυο υποσταθμούς διανομής, άντε και κανέναν εκσυγχρονισμό του ΑΗΣ Σορωνής και καθαρίσαμε. Είναι και η ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και η καλωδιακή υποθαλάσσια διασύνδεση του τοπικού δικτύου με το Εθνικό Διασυνδεδεμένο Δίκτυο και ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμιση του δικτύου μεταφοράς και η υπογειοποίηση του δικτύου διανομής στην πόλη και στα χωριά μας και πολλά άλλα ακόμα.
Αντίστοιχα κατάπληξη μας έκανε και η γενικότερη αντίληψη και θεώρηση των θεμάτων αρμοδιότητάς του από τον Πρόεδρο του ΔΕΔΔΗΕ κ. Κ. Ζωντανό. Μπορεί να συνοψισθεί στην απλοϊκή γραμμή: Έρχεται η συντέλεια του κόσμου για τη Ρόδο, έχουμε μελέτες, έχουμε βγάλει όλες τις άδειες, έχουμε κερδίσει στο ΣτΕ τις υποθέσεις μας, τα έχουμε ετοιμάσει όλα κι εσείς απλώς μην ανησυχείτε. Εμείς είμαστε εδώ και φροντίζουμε για σας και για τη σωτηρία της Ρόδου.
Βέβαια σε ερώτησή μας, αν έχουν γίνει ποτέ μετρήσεις ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας στον Υποσταθμό του Ροδινιού, η απάντηση ήταν ένα αποκαλυπτικό, όχι ποτέ!
Η δική μας θέση είναι ξεκάθαρη. Είμαστε υπέρ της ταχύτατης ολοκλήρωσης του εργοστασίου στην Κατταβιά. Απαιτούμε όμως να παρουσιασθεί και να συζητηθεί ένα πλήρες σχέδιο (master plan) για την ενεργειακή θωράκιση της Ρόδου σε βάθος χρόνου. Με όλες τις παραμέτρους στο τραπέζι, όπως τις εκθέσαμε παραπάνω (ΑΠΕ, διασύνδεση, εναλλακτικά καύσιμα, κλπ). Γιατί το σχέδιο αυτό είναι εκ των πραγμάτων πολυπαραμετρικό πρόβλημα κι όχι μονοπαραμετρητικό αφήγημα για μικρά παιδιά.
Είμαστε υπέρ της κατασκευής νέου υποσταθμού διανομής στην περιοχή της πόλης, όχι όμως στον Άη-Νικόλα, όχι δίπλα σε κατοικίες, σχολεία και παιδικούς σταθμούς.
Η δηµόσια αµφισβήτηση για την επίδραση της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας στη δημόσια υγεία θα συνεχιστεί έως ότου:
οι µελλοντικές έρευνες αποδείξουν ότι τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία είναι επικίνδυνα, κάτι που δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα,
ή έως ότου
η επιστήµη µπορέσει να εγγυηθεί απόλυτα τη μη επικινδυνότητά τους ή οι κάτοχοι των σχετικών εγκαταστάσεων (π.χ. ΔΕΗ) εγγυηθούν απόλυτα -και με ανάληψη της σχετικής νομικής ευθύνης- τη μη επικινδυνότητα τους, κάτι που επίσης δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα,
ή τέλος έως ότου
οι πολίτες και τα ΜΜΕ κουρασθούν και πάψουν ν’ ασχολούνται με το θέµα.
Καμμιά από τις δύο πρώτες περιπτώσεις δεν φαίνεται πιθανή στο άμεσο μέλλον και είναι προφανές ότι η ΔΕΗ ποντάρει στην τελευταία, αλλιώς δεν εξηγείται η εμμονή της -παρά τις αντιδράσεις των κατοίκων και του Δήμου εδώ και τόσα χρόνια- να μην εξετάζει εναλλακτικές λύσεις στο θέμα του Υποσταθμού Υψηλής Τάσης στον Άη Νικόλα, που θα έλυναν το πρόβλημα με συναίνεση των εμπλεκόμενων.
Το επιχειρηματικό κόστος της ΔΕΗ αλλά και το κοινωνικό όφελος (από την επάρκεια και ποιότητα ενέργειας) δεν μπορεί να βαρύνει στη ζυγαριά, με αντίβαρο το ελάχιστο έστω ρίσκο προστασίας της δημόσιας υγείας και της ζωής των κατοίκων.
Εναλλακτικές λύσεις υπάρχουν. Έχουν κατατεθεί αρκετές από τους τεχνικούς συμβούλους του ΑΠΟΠΕΣ και από τον ίδιο τον Δήμο. Σήμερα κατατέθηκαν και από εμάς άλλες τέσσερις εναλλακτικές θέσεις, στη βάση της αρχής της «συνετούς αποφυγής» όπως λένε οι τεχνικοί επιστήμονες ή στη βάση της αρχής της «προφύλαξης», όπως λένε οι νομικοί. Η αρχή μάλιστα της «προφύλαξης», εφαρμόζεται ανεξάρτητα από την ύπαρξη αδειοδότησης του έργου κι ανεξάρτητα από το στάδιο κατασκευής του. Κι αυτό ας ληφθεί σοβαρά υπόψη, μιας κι ο κάθε πολίτης μπορεί να προσφύγει προστατεύοντας τον εαυτό του.
Κλείνοντας, θέλουμε να βλέπουμε το ποτήρι μισογεμάτο. Μετά τη συζήτηση, θεωρούμε ότι είναι στη θετική κατεύθυνση η αλλαγή πλεύσης και η δέσμευση του Δημάρχου και του Προέδρου του ΔΕΔΔΗΕ να καθίσουμε όλοι στο τραπέζι να βρούμε κοινά αποδεκτή λύση, ώστε και ο υποσταθμός να γίνει σωστά και γρήγορα, αλλά κυρίως χωρίς ρίσκο για τη ζωή των συμπολιτών μας. Ευχόμαστε η δέσμευση αυτή να τηρηθεί !
Γιώργος Υψηλάντης, επικεφαλής ΡΟΠΟΑΝ