Έναν “ειδικό” ρόλο για το ΔΝΤ, αυτόν του “παρατηρητή”, περιγράφουν διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες, αναφερόμενες σε μια “ενδιάμεση” λύση που κερδίζει έδαφος το τελευταίο διάστημα. Θεωρείται από τους υποστηρικτές της η διέξοδος για να κλειδώσει η πρώτη αξιολόγηση εγκαίρως, δηλαδή έως τις αρχές Φεβρουαρίου, και να ολοκληρωθεί –ακολούθως– με επιτυχία και χωρίς να βάλουν οι δανειστές της Ελλάδας βαθιά το χέρι στην “τσέπη” η διαπραγμάτευση για την “εξυπηρετησιμότητα” του χρέους.
Ο όρος, άλλωστε, “εξυπηρετησιμότητα”, τον οποίο χρησιμοποίησε ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, την προηγούμενη εβδομάδα σε ομιλία του στο Ελληνο-αμερικανικό Συνέδριο, περιέγραψε τη νέα πολιτική της κυβέρνησης. Και έβαλε οριστικά “ταφόπλακα” σε ρήσεις/προσδοκίες περί “κουρέματος” ή “διαγραφής” χρέους.
Ο ειδικός αυτός ρόλος του Ταμείου, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι αρεστός όχι μόνο εντός, αλλά και εκτός ελληνικών συνόρων.
“ΟΚ” από Ευρώπη
Το ευρωπαϊκό σκέλος των “θεσμών”, δηλαδή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM), φέρεται να καλοβλέπει μια τέτοια κίνηση. Το ίδιο φέρεται να ασπάζονται και οικονομικά επιτελεία αρκετών κρατών-μελών.
Και τούτο, διότι, εξηγούν αρμόδιες πηγές, θεωρούν ότι υπάρχει ένα κοινό οικονομικό όφελος για τους δανειστές: η απαλλαγή από τα ακριβά δάνεια του ΔΝΤ. Επισημαίνουν ότι η συμμετοχή του ΔΝΤ στο τρίτο δάνειο της Ελλάδας ναι μεν θα απάλλασσε τον ESM από ένα βάρος, αλλά θα υπήρχε αντάλλαγμα. Τα ακριβά σε επιτόκιο και μικρά σε περίοδο αποπληρωμής δάνεια θα αύξαναν τις ανάγκες για νέες παρεμβάσεις “ευξυπηρετησιμότητας” του χρέους.
Η θέση της Ελλάδας
Η ελληνική πλευρά έχει και αυτή τα “οφέλη” της. Το ΔΝΤ είναι ο “θεσμός” που επιμένει σθεναρά για πολύ αυστηρές παρεμβάσεις στο συνταξιοδοτικό στον “βωμό” της μακροχρόνιας βιωσιμότητας του χρέους. Επιμένει και σε νέες μειώσεις μισθών στον ιδιωτικό τομέα και σε πολύ πιστή τήρηση του Μνημονίου σε πεδία απελευθέρωσης αγορών, επαγγελμάτων, αλλά και αύξησης των εσόδων για την κατά γράμμα επίτευξη των υψηλότατων πρωτογενών πλεονασμάτων στο διηνεκές.
Έτσι, αν αποφασιστεί ότι πρέπει το Ταμείο να μετέχει ως πλήρες μέλος του “κουαρτέτου”, τότε θα πρέπει να ενεργοποιηθεί εκ νέου το Μνημόνιο με την Ελλάδα (MEFP), το οποίο μένει “παγωμένο” από το καλοκαίρι.
Και, αν αυτό συμβεί, δηλαδή συναφθεί νέο παράλληλο MEFP, τότε ο ήδη πολύ “βαρύς” πολιτικά και κοινωνικά “λογαριασμός” μέτρων θα γίνει ενδεχομένως… “ασήκωτος” για την κυβέρνηση, κάτι που δεν θέλει να συμβεί η Ευρώπη, δεδομένων των υπόλοιπων ανοιχτών “πληγών” στην περιοχή με επίκεντρο το προσφυγικό και την τρομοκρατία.
Βέτο Σόιμπλε
Ωστόσο, σε αυτό το σενάριο της ενδιάμεσης λύσης για το ΔΝΤ υπάρχει και ένα… “νάιν”. Ο λόγος, σύμφωνα με πληροφορίες, για τη θέση που τηρεί η γερμανική πλευρά, η οποία συνεχίζει να επιθυμεί τον μοχλό πίεσης του παράγοντα “Νομισματικό Ταμείο” ενεργό και ισχυρό.
Προς το παρόν, πάντως, σε όλα τα τελευταία γεγονότα (στο Eurogroup της 23ης Νοεμβρίου και στο EWG της 26ης Νοεμβρίου) η παρουσία του Ταμείου ήταν υπαρκτή μεν, αλλά με τον ρόλο του “παρατηρητή”. Ενός παρατηρητή ο οποίος εξέφραζε, πάντως, την άποψή του και αυτή… ακουγόταν κατά τη λήψη της απόφασης. Είτε επρόκειτο για την εκταμίευση των 2 δισ. ευρώ προ ημερών είτε για την οριστικοποίηση των 13 προαπαιτουμένων για την καταβολή του 1 δισ. ευρώ που παλεύει να φέρει σε πέρας η κυβέρνηση.
Η αρχική συμφωνία
Το ποσό του δανείου που δεν έχει λάβει η Ελλάδα από την “παγωμένη” δανειακή σύμβαση με το ΔΝΤ φτάνει στα 16 δισ. ευρώ. Από τη συμφωνία του Αυγούστου για το τρίτο δάνειο από τον ESM είχε οριστεί ότι, κατά την πρώτη επικαιροποίηση του νέου Μνημονίου με την Ε.Ε., θα πρέπει να οριστικοποιηθούν η θέση και ο ρόλος του Ταμείου, αλλά και η συνδρομή του στο πρόγραμμα.
Ο ESM είχε υπολογισμένες τις χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας έως τον Αύγουστο του 2018 σε 91,7 δισ. ευρώ, μαζί, όμως, με τη χρηματοδοτική συνδρομή για τις τράπεζες. Η εκτίμηση για τις δανειακές ανάγκες της Ελλάδας είναι ύψους 86 δισ. ευρώ (η υπόλοιπη κάλυψη πρέπει να γίνει βάσει της συμφωνίας του Αυγούστου από πρωτογενή πλεονάσματα στον Προϋπολογισμό, αλλά και από τα έσοδα αποκρατικοποιήσεων).
Η “κάβα” των τραπεζών
Ο δρόμος για την πιθανή ανάληψη του “ειδικού” ρόλου άνοιξε για το Ταμείο μετά την ολοκλήρωση της αποτίμησης των αναγκών των τραπεζών. Το γεγονός ότι τα 15 δισ. ευρώ που προβλέπονταν στο δεύτερο πακέτο για τις τράπεζες θεωρούνται πλέον “ξεχασμένα”, και τούτο ακόμα και αν υπάρξουν –σε κάποιο απευκταίο σενάριο– ανάγκες κεφαλαιακής στήριξης των τραπεζών τα επόμενα χρόνια του Μνημονίου, μειώνει αυτόματα το ύψος των δανειακών αναγκών από τα 86 δισ. ευρώ στα 71 δισ. ευρώ.
Και, με την πιθανότητα το τελικό ποσό των αναγκών των συστημικών τραπεζών αλλά και των υπόλοιπων “μικρών” που ακολουθούν να είναι χαμηλότερο των 10 δισ. ευρώ του πρώτου τραπεζικού πακέτου, που είναι ήδη εγκεκριμένο, ενδεχομένως να “αυγατίζει” πιο πολύ την “κάβα” των χρηματοδοτικών αναγκών…
Εφημερίδα Κεφάλαιο
