Επαναλήφθηκε το σκηνικό του προεδρικού μεγάρου στις κοινές δηλώσεις Τσίπρα- Ερντογάν στο Μαξίμου: Ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε τις ελληνικές θέσεις υπογραμμίζοντας ότι δεν τίθεται θέμα αμφισβήτησης της Συνθήκης της Λωζάνης και σημειώνοντας ότι η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας περνάει μέσα από την εμπέδωση του δημοκρατικού κεκτημένου. Από την πλευρά ο κ.Ερντογάν επέμεινε στις προκλήσεις του για επικαιροποίηση της Συνθήκης της Λωζάνης, ενώ έθεσε ευθέως για δεύτερη φορά ζήτημα τουρκικής μειονότητας, αλλά και τζαμιού στην Αθήνα, ισχυριζόμενος ότι η χώρα του σέβεται τις θρησκευτικές ελευθερίες των χριστιανών.
Η συνάντηση των κυρίων Τσίπρα και Ερντογάν ολοκληρώθηκε λίγο πριν από τις 4 το απόγευμα, ενώ το αρχικό πρόγραμμα προέβλεπε να είχε τελειώσει έως τις τρεις, οπότε είχαν προγραμματισθεί να γίνουν οι κοινές τους δηλώσεις.
Τσίπρας: Σας καλώ να ανοίξουμε νέο κεφάλαιο στις ελληνοτουρικές σχέσεις
Ο κ.Τσίπρας, μεταξύ άλλων, είπε: Θα ήθελα να καλωσορίσω τον κ.Ερντογάν σε μια ιστορική στιγμή για τη σχέση μας. Γνωρίζουμε τα ζητήματα που μας χωρίζουν, τα οποία άλλωστε υπονομεύουν καθημερινά τη σχέση μας, αλλά γιατί διανύουμε κρίσιμη περίοδο στην Ευρώπη, στη Μέση Ανατολή, εξελίξεις που μας φέρνουν αντιμέτωπους με νέες διεθνείς προκλήσεις στην ασφάλεια, στην προσφυγική κρίση. Σ’ αυτή την περίοδο είναι ακόμη πιο σημαντικό να ενισχύσουμε τους διαύλους της επικοινωνίας μας. μπορούμε να το κάνουμε στις αρχές τπου διεθνούς δικαίου, και του θεμέλιου λίθου στις σχέσεις μας που είναι η Συνθήκη της Λωζάνης. Να μιλάμε και να χτίζουμε σχέσεις εμπιστοσύνης. υπάρχει ανάγκη οι σχέσεις μας να εκσυγχρονιστούν; Να είναι σχέσεις που να συμβάλλουν στην ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή. Ο εκσυγχρονισμός αυτός μπορεί να επιτευχθεί μονάχα στο πλαίσιο του σεβασμού των διεθνών συνθηκών, της Συνθήκης της Λωζάνης που δεν μπορεί να εκσυγχρονιστεί. Μιλήσαμε ανοιχτά, δεν κρυφτήκαμε με στόχο να άρουμε παρεξηγήσεις. Μιλήσαμε για το Αιγαίο, μιλήσαμε για την ένταση στο Αιγαίο, είπα ότι πρέπει να τερματισθεί η αυξανόμενη ένταση στην περιοχή. Προσέθεσα ότι δεν συνάδει το καλό κλίμα το γεγονός ότι εν έτει 2017 επικρέμεται επάνω μας η έννοια του casus belli. Συμφωνήσαμε να ξαναρχίσουμε τις συνομιλίες για τα μέτρα οικοδόμισης εμπιστοσύνης. Μιλήσαμε και για την ανάγκη να βρεθεί βιώσιμη και δίκαιη λύση για το Κυπριακό, ελπίζω να κινηθεί και η Τουρκία προς αυτή την κατεύθυνση για να ξαναρχίσουν οι συνομιλίες. Μιλήσαμε και για τη συμφωνία ΕΕ- Τουρκίας για το προσφυγικό, μιας δύσκολης συμφωνίας που έχει οδηγήσει σε δραστική μείωση των ροών και των θανάτων. Συμφωνήσαμε σε μέτρα”. Συνεχίζοντας ο κ.Τσίπρας ανέφερε ότι συζητήθηκε η ανάγκη εμβάθυνσης της συνεργασίας των δύο χωρών στον τομέα της ασφάλειας. “Η Ελλάδα δεν μπορεί να υποστηρίζει πραξικοπηματίες. Αλλά η Ελλάδα είναι ευρωπαϊκή χώρα, κράτος δικαίου με βασική αρχή τη διάκριση των εξουσιών. Οι αποφάσεις της Δικαιοσύνης γίνονται απολύτως σεβαστές από όλους μας”, τόνισε ο πρωθυπουργός απαντώντας εμμέσως πλην σαφώς στις χθεσινές δηλώσεις του κ.Ερντογάν για τους 8 εκζητούμενους από την Τουρκία πρώην στρατιωτικούς. “Σας καλώ να ανοίξουμε ένα νέο κεφάλαιο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις που θα βασίζεται στη δύσκολη προσπάθεια να οικοδομούμε γέφυγες σε στέρεα θεμέλια. Αν δεν το αποδεχθείτε να αποβεί σε βάρος όχι μόνο των ελληνοτουρκικών, αλλά των ευρω-τουρκικών σχέσεων. Νομίζω ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε”, είπε ο κ.Τσίπρας.
Ερντογάν: Στην Τουρκία δεν γίνονται βασανιστήρια- Μπορούν να επιστραφούν οι πραξικοπηματίες
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Τουρκίας σημείωσε ότι είναι ευτυχής για την επίσημη επίσκεψή του μετά από 65 χρόνια από την προηγούμενη επίσκεψη ομολόγου του στην Ελλάδα. “Τα βήματα που έχουμε κάνει είναι πάρα πολύ σημαντικά και στις συνομιλίες που είχαμε θίξαμε θέματα όπως το ανώτατο συμβούλιο συνεργασίας που θεσμοθετήθηκε επί δικής μου πρωθυπουργίας και ελπίζουμε ότι τους προσεχείς μήνες θα γίνει στη Θεσσαλονίκη η 5η συνεδρίασή του. Ως προς τις εμπορικές μας συναλλαγές ο όγκος τους έχει φτάσει φέτος τα 5,6 δισ. δολλάρια και πρέπει να ανέβει. Μιλήσαμε για τη σιδηροδρομική ταχεία που θα συνδέει Κωνσταντινούπολη και Θεσσαλονίκη. Μιλήσαμε για τις επισκέψεις Ελλήνων και Τούρκων στις δύο χώρες. Ως προς την τρομοκρατία, θέλω να σας πω ότι έχουμε μεγάλο αγώνα με διάφορες συμμορίες και ξέρουμε ότι και η Ελλάδα γνωρίζει καλά τον αντιτρομοκρατικό αγώνα. Είχαμε 250 θύματα κατά την απόπειρα πραξικοπήματος και αναγνωρίζουμε την υποστήριξη που μας παρείχε η Ελλάδα στο θέμα αυτό. Συζητήσαμε το θέμα τις έκδοσης των πραξικοπηματιών που έχουν καταφύγει στην Ελλάδα. Αυτό που είπα στον κ.Τσίπρα είναι ότι αυτοί οι πραξικοπηματίες είναι δυνατό να επιστραφούν στην Τουρκία που είναι μια χώρα που έχει καταργήσει τη θανατική ποινή και δεν γίνονται βασανιστήρια. Πιστεύω ότι και η ελληνική δικαιοσύνη θα εισακούσει το αίτημα της έκδοσης. Τον τελευταίο καιρό υπάρχει μεγάλη συζήτηση για τη Συνθήκη της Λωζάνης. Μεγάλη συζήτηση για μεταρρύθμιση. Υπεγράφη από 11 χώρες- έως και την Ιαπωνία. Να δούμε το καθεστώς που διέπει τις μειονότητες. Στη θράκη υπάρχουν μουσουλμάνοι τουρκικής, πομακικής ή ρομά προέλευσης. πρέπει να γίνουν σκέψεις για τη συνθήκη της Λωζάνης σε ό,τι αφορά τη μειονότητα. Υπάρχει οικονομικό χάσμα στη μειονότητα. Υπάρχει και το θέμα της μουφτείας. Ο αρχιμουφτής είναι είναι ένας διορισμένος δημόσιος υπάλληλος, ενώ η Συνθήκη προβλέπει να εκλέγεται”. Ο κ.Ερντογάν επανέλεβε ουσιαστικά όσα είχε πει και νωρίτερα απαντώντας στον Προκόπη Παυλόπουλο στο προεδρικό μέγαρο, χωρίς ωστόσο να αναφέρει ότι ο αρχιμουφτής έχει και δικαστικές αρμοδιότητες, πράγμα που βεβαίως δεν συμβαίνει με τον Οικονομικό Πατριάρχη. “Εγώ σε όλους του Ελληνες φίλους μου λέω ότι κάτι πρέπει να κάνουμε για να εκσυγχρονίσουμε αυτή τη Συνθήκη. δεν πήρα καμία απάντηση. Τίθενται θέματα ως προς την εδαφική ακεραιότητα. Υπάρχει θέμα και για το τζαμί των Αθηνών. Αντίστοιχα στην Κωνσταντινούπολη δεν υπήρξε κανένα θέμα για την αποκατάσταση θρησκευτικών μνημείων. Γίνονται εργασίες στην Παναγία Σουμελά για να μπορούν να προσευχηθούν όσοι επιθυμούν.
Ο κ.Ερντογάν επέρριψε την αποκλειστική ευθύνη για τη διακοπή των συνομιλιών για το Κυπριακό στην ελληνοκυπριακή πλευρά. ‘Θέλουμε δίκαιη και βιώσιμη λύση. Αυτό θέλει και η ελληνική πλευρά, αλλά τίθενται θέμτα που μπορούν να χαρακτηριστούν ως υπεκφυγές για να μην καταλήξουμε κάπου. Ως προς τα θέματα του Αιγαίου είναι δυσεπίλυτα, αλλά μπορούν να λυθούν με τις διαπραγματευτικές συνομιλίες που πρέπει να γίνουν. πρέπει να εστιάσουμε στο γεμάτο μέρος του ποτηριού. Πρέπει να προχωρήσουμε και να κάνουμε τα βέβαια βήματα. Ως προς το προσφυγικό που ήταν στην ατζέντα, αυτή τη στιγμή η Τουρκία φιλοξενεί 3 εκατ. πρόσφυγες. Τί μας δίνει η ΕΕ ως στήριξη και βοήθεια; 850 εκατ. που τα γίνει στην Ερυθρά Ημισέληνο και όχι στον προϋπολογισμό” Σε μία συνάντηση εργασίας όπως αυτή που κάναμε θέλω να αναφερθώ στην απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ για την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ. ΗΠΑ και Ισραήλ είναι οι μόνες χώρες που μιλούν για την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα. Είναι πνευματικό κέντρο για τις τρεις μονοθεϊστικές θρησκείς. κανείς άλλος δεν χειροκροτεί την απόφαση. Θα κάνουμε σύνοδο κορυφής στις αρχές του επόμενου έτους και υπάρχει και η σύνοδος των αραβικών κρατών που θα αποφανθούν περί τις απόφασης Τραμπ για τα Ιεροσόλυμα και τώρα θα ήθελα να καταλήξω ευχαριστώντας γι’ αυτή την εξαιρετική υποδοχή και φιλοξενία. Εύχομαι να συνεχισθεί η συνεργασία των δύο χωρών”.
Οι δύο ηγέτες απάντησαν σε δύο ερωτήσεις. “Δεν έχουμε να κρύψουμε τίποτα” ξεκίνησε την απάντησή του ο πρωθυπουργός. “Με τις δηλώσεις του εδώ, δεν έγινε κατανοητό το προηγούμενο διάστημα τί ζητούσε για τη Συνθήκη της Λωζάνης. Κατάλαβα ότι δεν ζητά αναθεώρηση. θα έπρεπε να ψάξουμε και την Ιαπωνία. Κατάλαβα ότι δεν υπάρχει καμία αμφισβήτηση για τα σύνορά μας που ορίζονται από αυτή τη Συνθήκη. Ειμαι μπερδεμένος αν αυτό που θέτει στο τραπέζι αφορά την ορθή τήρηση της Συνθήκης και όχι την αναθεώρηση. Οι δύο μειονότητες πρέπει να αποτελέσουν μοχλό έλξης ανάμεσα στις δύο χώρες. Με την ευκαιρία να πω ότι η δική μας η κυβέρνηση έχει ιδιαίτερη μέριμνα για τους Ελληνες μουσουλμάνους πολίτες. Συμμερίζομαι την άποψη ότι πρέπει να γίνουν ακόμη βήματα. Αλλά οι μεταρρυθμίσεις που αφορούν Ελληνες πολίτες δεν αφορούν ζήτημα διαπραγμάτευσης μεταξύ δύο χωρών. Είναι δική μας υπόθεση οι μεταρυθμίσεις που θα υλοποιήσουμε. Και στα ζητήματα των θρησκευτικών ελευθεριών είμαι πολύ ευαίσθητος εγώ. Εχουμε προχωρήσει στην αποκατάσταση μιας σειράς τζαμιών σε όλη την Ελλάδα. Εμείς δεν σκεφτήκαμε να κάνουμε όπως συμβαίνει στην Αγιά Σοφιά να κάνουμε για παράδειγμα χριστιανική λειτουργία στο Φετιγιέ Τζαμί. Για το μεταναστευτικό είμαστε και οι δύο παθόντες. Στη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση η συζήτησή μας ήταν εξαιρετικά εποικοδομητική.
Επέμεινε για την εκλογή αρχιμουφτή ο Ερντογάν
Ο κ.Ερντογάν πάντως, επέμεινε στο ζήτημα της εκλογής του αρχιμουφτή για τη μειονότητα. “Εμπιστευόμαστε τη γείτονα χώρα και γι’ αυτό δείχνουμε το ενδιαφέρον μας για το εσωτερικό της δίκαιο. Το θέμα των θρησκειών μπορεί να λυθεί και από τα υπουργεία μας. Τα βήματα στο Κυπριακό θα είναι στην κατεύθυνση της εξεύρεσης βιώσιμης λύσης. Εχω συνηθίσει αναζητώντας τη λύση και έχω πολύτιμη πείρα από αυτή τη διαδικασία. Μπορώ με άνεση να παρέχω πληροφορίες και έγγραφα για να φθάσουμε σε λύση. Λέγεται ότι η Τουρκία διαθέτει στρατό, όπως εξάλλου και η Ελλάδα. Αν είχε ακολουθηθεί το σχέδιο Αναν θα είχαμε λύσει. Η Ελληνοκυπριακή πλευρά έκανε το στραβοπάτημα και φτάσαμε σ’ αυτό το σημείο”, είπε.
Τσίπρας: Οι εκζητούμενοι θα έχουν δίκαιη δίκη
Η ερώτηση από την Τουρκική πλευρά αφορούσε την αιτούμενο έκδοση των 8 εκζητούμενων ως πραξικοπηματιών. Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι ήταν σαφής. Πρόκειται για ζήτημα που χειρίζεται η Δικαιοσύνη. η Ελλάδα ως κράτος δικαίου σέβεται τη διάκριση των εξουσιών. Η Ελλάδα και ο λαός της ως δημοκρατικός λαός που έχει υποστεί βαρύτατες συνέπειες από την κατάλυση της Δημοκρατίας, δεν μπορεί παρά να στηρίζει τις δημοκρατικά εκλεγμένες κυβερνήσεις και υπ’ αυτή την έννοια δεν έχει ανοιχτές τις πόρτες σε πραξικοπηματίες. Πράττουμε τα δέοντα για να έχουν δίκαιη δίκη”.
