Στα πρόθυρα έξαρσης της γρίπης βρίσκεται η Ελλάδα, η οποία φέτος έχει να αντιμετωπίσει και την αυξημένη παθογένεια ενός διαφοροποιημένου στελέχους της γρίπης.
Η διαπίστωση ανήκει στο ΚΕΕΛΠΝΟ, το οποίο αναμένει αυξητική τάση των κρουσμάτων εποχικής γρίπης τις επόμενες εβδομάδες, ενώ εκτιμά ότι το κύμα εποχικής γρίπης αναμένεται να διαρκέσει περίπου τρεις μήνες.
Σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία του Κέντρου, μέχρι χθες είχαν αναφερθεί οκτώ σοβαρά κρούσματα εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης, τα οποία έχουν νοσηλευθεί σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, ενώ έχουν καταγραφεί συνολικά τέσσερις θάνατοι.
Φέτος στην Ελλάδα, αναμένεται να κυκλοφορήσουν στελέχη της γρίπης τύπου Α(Η3Ν2), Α(H1N1)pdm09, καθώς και στελέχη τύπου Β.
Τα μέτρα πρόληψης
Οι ειδικοί υπενθυμίζουν ότι τα κύρια μέτρα για την αντιμετώπιση της γρίπης είναι:
Η τήρηση των μέτρων υγιεινής των χεριών και αναπνευστικής υγιεινής (πχ κάλυψη του βήχα και του φτερνίσματος). Επισημαίνεται η ανάγκη οικειοθελούς απομόνωσης (πχ από το σχολείο και την εργασία) για τα άτομα που έχουν συμπτώματα γρίπης για την αποφυγή μετάδοσης του ιού.
Η έγκαιρη χρήση των αντι-ιικών φαρμάκων κατά της γρίπης με τις πρώτες εκδηλώσεις (μέσα σε 48 ώρες) κατά την κρίση των θεραπόντων ιατρών, ακόμη και χωρίς την εργαστηριακή επιβεβαίωση της γρίπης. Υπενθυμίζεται ότι η σωστή χρήση των αντι-ιικών στις κλινικές ομάδες αυξημένου κινδύνου του πληθυσμού και σε άτομα με σοβαρή νόσο προστατεύει από τις επιπλοκές. Τα αντι-ιικά φάρμακα κατά της γρίπης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για την πρόληψη της εμφάνισης συμπτωμάτων γρίπης, κατά τη κρίση του θεράποντα ιατρού και σύμφωνα με τις οδηγίες του ΚΕΕΛΠΝΟ. Υπενθυμίζεται ότι τα αντι-ιικά φάρμακα χορηγούνται με απλή ιατρική συνταγή.
Η συνέχιση του εμβολιασμού για την εποχική γρίπη στις ομάδες αυξημένου κινδύνου του πληθυσμού καθ’ όλη τη διάρκεια του εφετινού κύματος γρίπης.
Πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και την Ευρώπη αναφέρουν την σε αυξημένο ποσοστό κυκλοφορία στελέχους γρίπης Α(Η3Ν2) που είναι διαφορετικό από το στέλεχος Α(Η3Ν2) που εμπεριέχεται στο κυκλοφορούν εμβόλιο εποχικής γρίπης.
Το ΚΕΕΛΠΝΟ ενημερώνει ότι παρά την πιθανή αυτή αστοχία του, το εμβόλιο παραμένει το καλύτερο προληπτικό μέτρο για τη γρίπη επειδή καλύπτει και τα στελέχη Α(Η1Ν1)pdm09, τα στελέχη γρίπης τύπου Β και ενδεχομένως μέσω της παραγωγής αντισωμάτων με διασταυρούμενη ανοσία να προστατεύει από σοβαρή νόσο και επιπλοκές και από το διαφοροποιημένο στέλεχος Α(Η3Ν2). Ως εκ τούτου συνιστάται η συνέχιση του εμβολιασμού με το υπάρχον αντιγριπικό εμβόλιο καθόλη τη διάρκεια του κύματος της εποχικής γρίπης για τις ομάδες αυξημένου κινδύνου. Ο εμβολιασμός συνιστάται για συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού σε αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση επιπλοκών από τη γρίπη (σσ: βλ. πιο κάτω) και γίνεται με μία δόση του εμβολίου για τα άτομα που έχουν εμβολιαστεί στο παρελθόν με το αντιγριπικό εμβόλιο. Δύο δόσεις αντιγριπικού εμβολίου συνιστώνται σε απόσταση 4-6 εβδομάδων στα άτομα που εμβολιάζονται για πρώτη φορά κατά την φετινή περίοδο. Η ανοσία από τον αντιγριπικό εμβολιασμό παραμένει για αρκετούς μήνες.
Η αναζήτηση ιατρικής συμβουλής σε περίπτωση παρατεταμένων ή σοβαρών συμπτωμάτων γρίπης ακόμη και σε άτομα που δεν ανήκουν σε ομάδα αυξημένου κινδύνου για σοβαρή γρίπη και επιπλοκές.
Αυξημένη παθογένεια διαφοροποιημένου στελέχους γρίπης
Λόγω επιστημονικών αναφορών για αυξημένη παθογένεια του διαφοροποιημένου στελέχους γρίπης Α(Η3Ν2) οι γιατροί καλούνται από το ΚΕΕΛΠΝΟ να είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι για την έγκαιρη χορήγηση αντι-ιικής θεραπείας στις κλινικές ομάδες αυξημένου κινδύνου του πληθυσμού και σε άτομα με σοβαρή νόσο.
Υπενθυμίζεται ότι η γρίπη μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές, ιδιαίτερα σε άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου.
Τι έγινε πέρυσι
Τον χειμώνα 2013/14 καταγράφηκαν 329 σοβαρά κρούσματα εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης που είχαν νοσηλευθεί σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, και από αυτούς τους ασθενείς οι 145 έχασαν τελικά τη ζωή τους, αν και υπολογίζεται ότι τα περιστατικά είναι στην πραγματικότητα πολύ περισσότερα καθώς δεν ανιχνεύονται και δεν καταγράφονται όλα από τις υγειονομικές Αρχές.
Οι ομάδες υψηλού κινδύνου για επιπλοκές
Οι ομάδες αυξημένου κινδύνου για σοβαρή νόσο και επιπλοκές από γρίπη παραμένουν οι ίδιες:
Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω.
Παιδιά και ενήλικες που παρουσιάζουν έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:
* Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα.
* Άσθμα ή άλλες χρόνιες πνευμονοπάθειες
* Χρόνια νεφροπάθεια.
* Καρδιακή νόσο με σοβαρές αιμοδυναμικές διαταραχές.
* Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη εξαιτίας νοσήματος ή θεραπείας).
* Μεταμόσχευση οργάνων.
* Δρεπανοκυτταρική νόσο (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες).
* Νευρομυϊκά νοσήματα.
Έγκυες γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης.
Άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία, με δείκτη μάζας σώματος ≥ 40kgm/m2
Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. νόσος Kawasaki, ρευματοειδής αρθρίτιδα κ.α.) για τον πιθανό κίνδυνο εμφάνισης συνδρόμου Reye μετά από γρίπη.
Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με βρέφη<6 μηνών ή φροντίζουν άτομα με υποκείμενο νόσημα, τα οποία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών από τη γρίπη.
Οι κλειστοί πληθυσμοί (προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές γυμνασίων-λυκείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων ή σχολών, τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων κ.ά.).
Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και λοιποί εργαζόμενοι με κλινικό έργο).