Μόνο σε ένα από τα πέντε ενεργά ηφαιστιακά σημεία της χώρας, στα ηφαίστεια της Σαντορίνης, γίνεται διαρκής και συστηματική παρακολούθηση από επιστήμονες και μάλιστα χωρίς τη συμβολή της Πολιτείας, με μοναδική στήριξη από δημόσιο φορέα αυτήν του Δήμου Θήρας.
Στο ενεργό ηφαίστειο της Νισύρου τον τελευταίο χρόνο έχει μπει σεισμογράφος, ενώ για τα υπόλοιπα τρία ενεργά ηφαίστεια της χώρας (Μήλος και γύρω νησιά, Μέθανα Αττικής και Σουσάκι Κορινθίας) το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Αστεροσκοπείου Αθηνών έχει προμηθευτεί σύγχρονα όργανα καταγραφής και μελέτης, ωστόσο, αυτά δεν πρόκειται να τοποθετηθούν, αν δεν περάσει τουλάχιστον ένας χρόνος από σήμερα.
Τα παραπάνω ανέφερε στο ethnos.gr o ομότιμος καθηγητής Γεωλογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και μέλος του Ινστιτούτου Μελέτης και Παρακολούθησης Ηφαιστείων Σαντορίνης, Σπύρος Παυλίδης, σημειώνοντας ότι σε όποιο ηφαίστειο γίνεται διαρκής και συστηματική παρακολούθηση των πετρωμάτων, της θερμοκρασίας, των αερίων κτλ., είναι σχεδόν αδύνατο να μην προβλεφθεί από τους επιστήμονες μία ηφαιστιακή έκρηξη.
«Με τη στήριξη του Δήμου Θήρας και με επικεφαλής το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης εδώ και τριάντα χρόνια ως Ινστιτούτο Μελέτης και Παρακολούθησης Ηφαιστείων Σαντορίνης έχουμε τοποθετήσει δίκτυο και παρακολουθούμε την κατάσταση. Θα γνωρίζουμε νωρίτερα το ενδεχόμενο έκρηξης σε κάποιο από τα ηφαίστεια της περιοχής.
Εξαιτίας της παρακολούθησης δύο-τρεις μήνες νωρίτερα γνωρίζαμε για τη γεωλογική ενεργοποίηση στην περιοχή της Σαντορίνης και αμέσως μετά τα Χριστούγεννα ενημερώσαμε τους αρμόδιους φορείς της Πολιτείας. Και το 2011 παρακολουθήσαμε τις εξελίξεις στην ηφαιστιακή κρίση στη Σαντορίνη και ενημερώσαμε την Πολιτεία. Ευτυχώς, εκείνη η ηφαιστιακή κρίση σταμάτησε μετά από 14-15 μήνες. Η σημερινή κρίση κινείται σε λίγο δυσκολότερα επίπεδα από την προηγούμενη. Το δυσάρεστο είναι ότι το ινστιτούτο δεν στηρίζεται από την κεντρική Πολιτεία παρά μόνο από τον Δήμο Θήρας. Αυτό δεν συμβαίνει σε καμία πολιτισμένη χώρα στον κόσμο», λέει στο ethnos.gr ο κ. Παυλίδης.
Τα ενεργά ηφαίστεια και η δράση τους
Σύμφωνα με τον ομότιμο καθηγητή Γεωλογίας του ΑΠΘ, από τότε που δημιουργήθηκαν τα βουνά και η ενιαία ξηρά, η Αιγηίδα, λειτούργησαν πολλά ηφαίστεια μέχρι που δημιουργήθηκε ο σημερινός ελλαδικός χώρος, πριν από περίπου εξήντα εκατομμύρια χρόνια. Η ηφαιστιακή δράση ξεκίνησε από τον Έβρο και τη Ροδόπη, στη συνέχεια στη Σαμοθράκη, τη Λήμνο και τη Λέσβο, ακολούθως στη Χίο, το Κεντρικό Αιγαίο μέχρι την Κω και τα τελευταία 2-3 εκατομμύρια χρόνια δημιουργήθηκε το ενεργό ηφαιστιακό τόξο της Ελλάδας, Σουσάκι, Μέθανα, Μήλος, Σαντορίνη και Νίσυρος.
Το ηφαιστιακό σύμπλεγμα της Μήλου περιλαμβάνει και τα γύρω από αυτήν νησιά, όπως την Κίμωλο. Αυτό της Σαντορίνης περιλαμβάνει την Παλαιά και τη Νέα Καμένη και το υποθαλάσσιο Κολούμπο. Από τις πέντε ενεργές ηφαιστιακές περιοχές αυτή που δημιουργήθηκε τελευταία, πριν από 200.000-300.000 χρόνια, είναι της Νισύρου.
«Βέβαια, στον ελλαδικό χώρο υπάρχουν και πολλά διάσπαρτα μη ενεργά ηφαίστεια. Αυτά τα καταλαβαίνουμε από τα πετρώματα, τις πηγές με υψηλή θερμοκρασία, τις εκλύσεις κάποιων αερίων και τα λοιπά. Πιο ενεργά απ’ όλα είναι τα ηφαίστεια στην περιοχή της Σαντορίνης και κυρίως η Νέα Καμένη και το υποθαλάσσιο Κολούμπο. Το τελευταίο βρίσκεται οκτώ χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Σαντορίνης και έδωσε έκρηξη το 1650 μετά Χριστόν.
Το 1600 προ Χριστού σημειώθηκε η μεγάλη έκρηξη της Σαντορίνης που δημιούργησε την καλντέρα. Στη συνέχεια είχαμε πολλά γεωλογικά φαινόμενα, μέχρι το 1950 που δημιουργήθηκαν η Παλαιά και η Νέα Καμένη και βέβαια το μεγάλο σεισμό του 1956. Στα ιστορικά χρόνια έκρηξη έχουμε στα Μέθανα το 250 προ Χριστού. Η Μήλος δεν έχει γνωστή έκρηξη αλλά στα ρωμαϊκά χρόνια σημειώθηκαν υδροθερμικές μικροεκρήξεις. Μεγάλες υδροθερμικές εκρήξεις καταγράφηκαν στη Νίσυρο μέχρι και τον 19ο αιώνα. Το ευχάριστο είναι ότι αυτά τα ηφαίστεια έχουν πολύ μεγάλη περίοδο ενεργοποίησης. Παραμένουν αδρανή για εκατοντάδες χρόνια», λέει ο κ. Παυλίδης.
Τέλος, κατά τον ομότιμο καθηγητή Γεωλογίας, στο πλαίσιο ερευνητικού προγράμματος με τη συμμετοχή του ΑΠΘ και πανεπιστημίων από το εξωτερικό, εκπονήθηκε το σχέδιο «Τάλως». Αυτό προβλέπει πολλές χρήσιμες λεπτομέρειες για την αντιμετώπιση μιας ηφαιστιακής έκρηξης, όπως ακόμα και πόση στάχτη θα εκλυθεί και βέβαια περιλαμβάνει σχέδιο εκκένωσης.
Πηγή: ethnos.gr
