Την ενεργή εμπλοκή των αρμοδίων υπουργείων στα προαπαιτούμενα για να προχωρήσουν οι διαγωνισμοί που έχουν ήδη προκηρυχθεί αλλά και οι ιδιωτικοποιήσεις που έχουν ολοκληρωθεί περιμένουν, με έκδηλη νευρικότητα, οι προτιμητέοι και οι υποψήφιοι επενδυτές. Νευρικότητα που κλιμακώθηκε, εύλογα, μετά και την απόφαση του ΣτΕ να απορρίψει το σχέδιο προεδρικού διατάγματος, με βάση το οποίο θα έκλεινε η συναλλαγή πώλησης του Αστέρα Βουλιαγμένης. Και αυτό διότι καθίσταται πλέον σαφές πως είναι αδύνατον να μιλάει κανείς στην Ελλάδα έστω και με ψήγματα βεβαιότητας για το εάν μια επένδυση μπορεί να προχωρήσει ή όχι.
Για τις υπόλοιπες ιδιωτικοποιήσεις, η αρμόδια αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Ν. Βαλαβάνη ενημερώνεται από την ηγεσία του ΤΑΙΠΕΔ και τις αμέσως επόμενες εβδομάδες, ανάλογα και με την πορεία των διαβουλεύσεων με την Ευρώπη, αναμένονται εξελίξεις. Συγκεκριμένα εκτιμάται ότι θα γίνουν, με βάση τις δεσμεύσεις της Αθήνας, οι πρώτες ενέργειες που θα «ξεπαγώσουν» διαγωνισμούς που τρέχουν και θα τρέξουν.
Υπογραμμίζεται πως η Αθήνα, στην καταρχήν συμφωνία προ δύο εβδομάδων με το Eurogroup, δεσμεύτηκε πως οι ελληνικές αρχές πρώτον, «δεν θα καταργήσουν ιδιωτικοποιήσεις που έχουν ολοκληρωθεί», δεύτερον, «στην περίπτωση που ο διαγωνισμός έχει προκηρυχθεί, η κυβέρνηση θα σεβαστεί τη διαδικασία, σύμφωνα με τη νομοθεσία» και τρίτον, πως «θα επανεξετάσουν τις ιδιωτικοποιήσεις που δεν έχουν προκηρυχθεί, αποσκοπώντας στη βελτίωση των όρων έτσι ώστε να βελτιστοποιηθούν τα μακροπρόθεσμα οφέλη του Δημοσίου».
Αυτοί οι τρεις άξονες είναι που προσδιορίζουν την πορεία των ιδιωτικοποιήσεων όπως και οι προγραμματικές δηλώσεις του πρωθυπουργού στη Βουλή, οι οποίες δεν «συγκρούονται» με τις παραπάνω ελληνικές δεσμεύσεις, και όχι οι κατά καιρούς, αντικρουόμενες και συχνά σε προεκλογικό ακόμα μοτίβο, δηλώσεις στελεχών του κυβερνώντος κόμματος ή αναρμοδίων υπουργών. Αυτό επισημαίνουν στην «Κ» κορυφαίες πηγές της κυβέρνησης, αναφέροντας ενδεικτικά «μην ακούτε τι λένε, όλα είναι θέμα θεσμικού πλαισίου».
Χρειάζονται έτσι πλέον έργα και όχι λόγια για να πάρει μπροστά μια διαδικασία που όχι μόνον κρίνεται κορυφαίας σημασίας από την αγορά αλλά και η ευρωπαϊκή πλευρά διαμηνύει πως αποτελεί κομβικό σημείο της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας. Εκλαμβάνει δηλαδή την πρόοδο ή την καθυστέρησή της ως δείκτη για τις προθέσεις της νέας ελληνικής κυβέρνησης να εφαρμόσει τα όσα έχει συμφωνήσει προ δύο εβδομάδων στο Eurogroup. Είναι σαφές, πάντως, ότι κάποιες ιδιωτικοποιήσεις θα προχωρήσουν όπως και ότι κάποιες άλλες είναι de facto νεκρές.
Ποιοι είναι οι διαγωνισμοί που θα προχωρήσουν ομαλά
Βάσιμες αμφιβολίες για το κατά πόσον μπορούν να προχωρήσουν ακόμα και ιδιωτικοποιήσεις που έχουν de facto γίνει αποδεκτές από τη νέα κυβέρνηση προκαλούν οι εξελίξεις στον Αστέρα Βουλιαγμένης, που μετά την απόφαση του ΣτΕ βρίσκεται στον αέρα και κατά πολλούς η πώληση είναι «νεκρή». Αυτό άλλωστε δείχνουν και τα μηνύματα από την πλευρά των επενδυτών που εμφανίζονται, επιεικώς, σφοδρά εκνευρισμένοι.
Οι άλλες, μεγάλες ιδιωτικοποιήσεις που προχωρούν, σύμφωνα με την ελληνοευρωπαϊκή συνεννόηση και τους αρμόδιους παράγοντες, είναι εκείνες που η διαγνωστική διαδικασία «έχει ολοκληρωθεί», και εκείνες για τις οποίες «ο διαγωνισμός έχει προκηρυχθεί και η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί πως θα σεβαστεί τη διαδικασία, σύμφωνα με τη νομοθεσία». Αν και πολλοί μιλούν για διατυπώσεις ανοιχτές σε ερμηνείες, το γράμμα της συμφωνίας είναι σαφές. Ετσι στην κατηγορία αυτή εμπίπτουν κατ’ αρχήν το Ελληνικό, ο Αστέρας Βουλιαγμένης, ο ΔΕΣΦΑ, το Αμοιβαίο Ιπποδρομιακό Στοίχημα, τα περιφερειακά αεροδρόμια.
Για τον Αστέρα η απορριπτική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για την έγκριση του Ειδικού Σχεδίου Χωρικής Ανάπτυξης Δημοσίου Ακινήτου (ΕΣΧΑΔΑ), με βάση το οποίο θα γινόταν η αξιοποίηση, αποτελεί αιτία ματαίωσης σύμφωνα με τη σχετική σύμβαση. Το εάν οι επενδυτές θα συνεχίσουν τη διαβούλευση ή όχι, όπως και το εάν θα αλλάξει το σχήμα (και το τίμημα) παραμένει να διακριβωθεί. Το τίμημα ήταν 400 εκατ. ευρώ εκ των οποίων περίπου τα 100 εκατ. αφορούν το ΤΑΙΠΕΔ και τα υπόλοιπα την Εθνική Τράπεζα. Η Jermyn Street Real Estate Fund IV LP είναι ο αγοραστής που λειτουργεί μέσω της 100% θυγατρικής της Apollo Investment Hold Co. Στη μετοχική σύνθεση περιλαμβάνονται η AGC Equity Partners, δύο από τα κρατικά κεφάλαια του Αμπου Ντάμπι και του Κουβέιτ, Αραβες επενδυτές, η τουρκική Dogus Group, καθώς και δύο funds της AGC.
Στο Ελληνικό, πλειοδότης έχει αναδειχθεί σχήμα υπό τη Lamda Development του ομίλου Λάτση με προσφορά 915 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, απόφαση της μείζονος σύνθεσης του Ελεγκτικού Συνεδρίου απέρριψε προ ημερών τις ενστάσεις της Περιφέρειας Αττικής αλλά και πολιτών και διέταξε τη συνέχιση του διαγωνισμού για την αξιοποίηση του Ελληνικού. Τον Νοέμβριο το ΤΑΙΠΕΔ υπέγραψε με τη Lamda Development τη σύμβαση παραχώρησης που συνοδεύτηκε από την καταβολή εγγυητικής επιστολής ύψους 30 εκατ. ευρώ και ξεκίνησε η διετής περίοδος εντός της οποίας θα πρέπει να πληρωθούν οι αναβλητικές αιρέσεις και το Δημόσιο να έχει ολοκληρώσει βήματα όπως έκδοση προεδρικού διατάγματος και υπουργικών αποφάσεων του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης (ΣΟΑ) και διενέργεια ανεξάρτητου δημόσιου διαγωνισμού για τη χορήγηση άδειας καζίνο. Σε άλλους τρεις μεγάλους διαγωνισμούς υπάρχουν ανάδοχοι και είτε έχει υπογραφεί το προσύμφωνο είτε εκκρεμούν αποφάσεις για ολοκλήρωση της διαδικασίας και επομένως προχωρούν με βάση τη συμφωνία του Eurogroup. Πρόκειται για την παραχώρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων στο σχήμα της γερμανικής Fraport με τον όμιλο Κοπελούζου, με τίμημα 1,23 δισ. ευρώ και την πώληση του ΔΕΣΦΑ στη Socar από το Αζερμπαϊτζάν, που όμως τελεί υπό την αίρεση της έγκρισής της από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πλειοδότες έχουν και οι διαγωνισμοί μικρών και μεγάλων ακινήτων, οι οποίοι βρίσκονται σε διάφορα στάδια εγκρίσεων, με κυριότερο το ακίνητο της Αφάντου στη Ρόδο.
Οι διαγωνισμοί που έχουν ήδη προκηρυχθεί και η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι θα σεβαστεί τη διαδικασία, και ως εκ τούτου αναμένονται από τους επενδυτές άμεσες ενέργειες της ελληνικής πλευράς, είναι αυτοί για την καταστατική πλειοψηφία του ΟΛΠ και του ΟΛΘ όπως και για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και την ΕΕΣΣΤΥ.
Οι υπό εξέταση παραχωρήσεις και ποιες «παγώνουν» οριστικά
Η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί να επανεξετάσει τις ιδιωτικοποιήσεις που δεν έχουν προκηρυχθεί, «αποσκοπώντας στη βελτίωση των όρων έτσι ώστε να βελτιστοποιηθούν τα μακροπρόθεσμα οφέλη του Δημοσίου». Δεν έχει δηλώσει, δηλαδή, πως δεν θα προχωρήσει σε αυτές τις περιπτώσεις, αλλά ότι ενδεχομένως θα τις ξαναδεί. Εξ ου και κάποιοι μιλούν για «νεκρανάσταση», τουλάχιστον κάποιων από αυτές, εν ευθέτω χρόνω.
Το μόνο βέβαιο είναι πως δεν θα προχωρήσουν οι ιδιωτικοποιήσεις των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, μετά τη σχετική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας. Αυτός είναι και ο λόγος που το ΤΑΙΠΕΔ έχει ζητήσει ήδη από την προηγούμενη κυβέρνηση να αφαιρεθούν οι συμμετοχές του Δημοσίου από τα υπό αξιοποίηση περιουσιακά στοιχεία του χαρτοφυλακίου που ελέγχει και διαχειρίζεται το Ταμείο.
Στον «πάγο» έχει μπει η διαδικασία δημιουργίας και πώλησης της Μικρής ΔΕΗ, η οποία θα απορροφούσε το 30% των μονάδων, του προσωπικού και των πελατών της Επιχείρησης, όπως και η πώληση του 17% του μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΗ. Υπό επανεξέταση έχει περιέλθει και η πώληση του 35,5% των μετοχών των Ελληνικών Πετρελαίων (ΕΛΠΕ), αλλά και η πώληση της ΔΕΠΑ. Υπενθυμίζεται πως ο πρώτος διαγωνισμός για τη ΔΕΠΑ είχε κηρυχθεί άγονος όταν η ρωσική Gazprom αποχώρησε την τελευταία στιγμή, κυριολεκτικά, αιφνιδιάζοντας μάλιστα την προηγούμενη κυβέρνηση.
Προς επανεξέταση τελεί και η παραχώρηση των 10 μεγάλων περιφερειακών λιμένων, όπως της Πάτρας, του Βόλου, της Ηγουμενίτσας, του Ηρακλείου κ.λπ. «Παγωμένοι» είναι επίσης και οι διαγωνισμοί που επρόκειτο να προκηρυχθούν για διάφορες μαρίνες, όπως αυτή των mega yacht στο Λαύριο, αλλά και άλλες μικρότερες ανά την επικράτεια. Ακόμη, σε αναμονή για αποφάσεις μπήκε και η πώληση μετοχών στον Αερολιμένα Αθηνών «Ελ. Βενιζέλος» (30% ΤΑΙΠΕΔ από σύνολο 55% του Ελληνικού Δημοσίου). Σημειώνεται πως για τον αερολιμένα αυτόν ενδιαφέρονται, πέραν της καναδικής εταιρείας PSP Investments, που έχει ήδη αποκτήσει μετοχές και οι κινεζικών συμφερόντων, Friedmann Pacific Asset Management Limited και Shenzhen Airport.
Υπό επανεξέταση τελεί και η πώληση μετοχών των Ελληνικών Ταχυδρομείων (90%). Στον «πάγο» βρίσκεται και η διαδικασία παραχώρησης της Εγνατίας Οδού, όπως και η εκμετάλλευση των δικαιωμάτων επί των υπεράκτιων εξαντλημένων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη Νότια Καβάλα, μέσω της χρήσης, αξιοποίησης και εμπορικής εκμετάλλευσης της υποθαλάσσιας κοιλότητας ως εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου.
Παρά τις περί του αντιθέτου πληροφορίες, γεγονός είναι πως έχει σταματήσει και το πρόγραμμα πώλησης δικαιωμάτων επιλεγμένων ακινήτων του Δημοσίου. Πρόκειται για το σχέδιο τιτλοποίησης μελλοντικών εσόδων από ακίνητα που είχε επεξεργαστεί το ΤΑΙΠΕΔ. Η ΕΤΑΔ, που φέρεται να οδεύει προς πλήρη απορρόφηση από το ΤΑΙΠΕΔ, είχε μάλιστα ξεκινήσει διαγωνισμό συμβούλου που θα επέλεγε από το μεγάλο χαρτοφυλάκιο ακινήτων εκείνα που δεν έχουν νομικές ή άλλες εκκρεμότητες με σκοπό να εισφέρονταν στο υπό τιτλοποίηση όχημα.
Σύμφωνα με το τελευταίο επιχειρησιακό σχέδιο της ΕΤΑΔ, περισσότερο από το 65% του χαρτοφυλακίου των 72.000 ακινήτων της εταιρείας βρίσκεται υπό προβληματικό νομικό καθεστώς. Συγκεκριμένα, 28.234 κρατικά ακίνητα είναι καταπατημένα, 16.431 είναι αγνώστου νομικού καθεστώτος και 1.697 αμφιβόλου νομικού καθεστώτος. Πάντως, περί τα 10 χιλιάδες ακίνητα είναι ελεύθερα, ενώ σχεδόν 7.400 είναι παραχωρημένα κατά κυριότητα και 1.322 κατά χρήση. Το νομικό και γραφειοκρατικό κόστος για τη διαχείριση αυτής της κατάστασης των ακινήτων της ΕΤΑΔ κρίνεται υψηλότατο και αναμένεται να απασχολήσει ιδιαίτερα τη νέα κυβέρνηση.
kathimerini.gr
