Κάν΄ το όπως οι Αμερικανοί. Αυτό λένε στο υπουργείο Οικονομικών οι τεχνοκράτες της τρόικας, ζητώντας η Γενική Γραμματεία Φορολογικών Εσόδων να γίνει ένα ελληνικό IRS, δηλαδή να αντιγράψει τις μεθόδους και τις πρακτικές της αμερικανικής φορολογικής υπηρεσίας, που θεωρείται κορυφαία παγκοσμίως στην αποτελεσματικότητα κατά της φοροδιαφυγής.
Ένα βήμα προς την κατεύθυνση αυτή έχει γίνει από το 2012 και αφορούσε τη μερική αυτονόμηση της φορολογικής διοίκησης μέσω της δημιουργίας της νέας Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων. Μόνο που, σύμφωνα με έκθεση των τεχνικών κλιμακίων της τρόικας για τη φορολογική διοίκηση, που βρίσκεται στη διάθεση του «Κ», η αλλαγή αυτή δεν αποδείχθηκε αρκετή για να κάνει την ελληνική Εφορία… αμερικανική. Με βάση όσα καταγράφονται, ο μηχανισμός ακόμη πάσχει. Τι έχει το IRS που δεν έχει η ΓΓΔΕ; Πλήρη αυτονομία στη διοίκησή της έναντι πολιτικών παρεμβάσεων, ελεγκτές που έχουν χρηματικά κίνητρα να κυνηγήσουν τους φοροφυγάδες, ελεγκτές που δεν μπορεί κανένα εμπόδιο να τους σταματήσει στη διενέργεια του φορολογικού ελέγχου και οι οποίοι είναι οπλισμένοι με υπερ-αρμοδιότητες και τεχνικά μέσα για να ολοκληρώνουν όχι μόνο γρήγορα, αλλά και αποτελεσματικά, τους ελέγχους. Κοινώς, να τελειώνουν γρήγορα τον έλεγχο και να εισπράττουν από τον έλεγχο.
Έτσι, στην έκθεση συστήνεται:
– Η δημιουργία ενός διοικητικού συμβουλίου που όχι μόνο θα ελέγχει τον Γενικό Γραμματέα Εσόδων, αλλά και θα τον προστατεύει από πολιτικές παρεμβάσεις. «Αν υπάρχει αυτό το συμβούλιο, δεν θα μπορεί εν ριπή οφθαλμού να απομακρύνει τον ΓΓΔΕ η εκάστοτε κυβέρνηση, εάν δεν κάνει τα πολιτικά χατίρια στους πολιτικούς της φίλους».
– Η αυτονόμηση της ΓΓΔΕ, όπως συμβαίνει στο IRS, όσον αφορά τις αμοιβές των ελεγκτών. «Δεν μπορούν ελεγκτές των 700 ευρώ να βεβαιώνουν εκατομμύρια», λένε στο ΥΠΟΙΚ και οι τροϊκανοί συμφωνούν. Θα πρέπει να μπορεί ο ΓΓΔΕ να δίνει χρηματικά μπόνους στους ελεγκτές που καταφέρνουν να «ψαρέψουν» μεγάλα ψάρια και να φέρουν και «ζεστό» χρήμα στο δημόσιο ταμείο.
– Η άρση όλων των εμποδίων που υπάρχουν σήμερα στη δουλειά των ελεγκτών. Υπάρχουν τράπεζες που αργούν να στείλουν στοιχεία πελατών τους και δεν δείχνουν πνεύμα συνεργασίας με τους ελεγκτές, αναφέρεται στην έκθεση. Θα πρέπει οι ελεγκτές να έχουν στη διάθεσή τους έναν αποτελεσματικό μηχανισμό καταγγελίας, που θα οδηγεί σε άμεσες κυρώσεις για τις τράπεζες που δεν συνεργάζονται.
– Όλα τα τεχνικά μέσα στη διάθεση των ελεγκτών. Ο εντοπισμός των περιουσιακών στοιχείων του ελεγχομένου θα πρέπει να γίνεται με το πάτημα μερικών πλήκτρων στον ηλεκτρονικό υπολογιστή του ελεγκτή. Σήμερα υπάρχουν πολλές τεχνικές δυσκολίες και εμπόδια.
– Οι ελεγκτές θα έχουν όλες τις αρμοδιότητες που απαιτούνται προκειμένου να μην σταματούν πουθενά. Για παράδειγμα, σήμερα ο ελεγκτής του Κέντρου Ελέγχου Φορολογούμενων Μεγάλου Πλούτου που θα πέσει πάνω σε εταιρείες που έχει ένας φορολογούμενος και πίσω τους έχει κρύψει περιουσιακά στοιχεία δεν μπορεί να προχωρήσει και αναγκάζεται να ζητήσει τη συνδρομή άλλων ελεγκτικών υπηρεσιών.
Ανεξάρτητη διοίκηση
Με βάση τις παραπάνω αλλαγές που έχουν προταθεί από την τρόικα τον περασμένο Δεκέμβριο, πλέον και η παρούσα κυβέρνηση αναμένεται να νομοθετήσει την περαιτέρω ανεξαρτητοποίηση της φορολογικής διοίκησης. Μια ανεξαρτητοποίηση που δεν θα οδηγήσει μόνο σε διοικητικές παρεμβάσεις, αλλά και σε αλλαγές στον τρόπο που γίνονται οι φορολογικοί έλεγχοι.
Όσοι έκρυβαν μέχρι σήμερα πλούτο πίσω από επιχειρήσεις, προκειμένου να αποφύγουν τη φορολόγησή του, θα μπουν άμεσα στο στόχαστρο. Η χρήση του Περιουσιολογίου θα είναι το «κλειδί» για τον εντοπισμό παραβατών.
Τι αλλάζει – Πως θα ενεργοποιείται η διαδικασία
Αν, για παράδειγμα, ένας επαγγελματίας δηλώνει εισόδημα 50.000 ευρώ, αλλά την ίδια ώρα εντοπίζεται μέσω του Περιουσιολογίου να διαθέτει και καταθέσεις ύψους 2 εκατομμυρίων ευρώ, θα ενεργοποιείται πλέον διαδικασία ελέγχου με αυξημένες αρμοδιότητες και δυνατότητες:
1. Η εντολή ελέγχου εκδίδεται από το Κέντρο Ελέγχου Φορολογούμενων Μεγάλου Πλούτου (ΚΕΦΟΜΕΠ), που είναι επιφορτισμένο με τον έλεγχο των φυσικών προσώπων με σημαντική περιουσία ή εισόδημα.
2. Ο έλεγχος ξεκινά και ο ελεγκτής που τον χρεώθηκε υποβάλλει αίτημα προς την ένωση ελληνικών τραπεζών για να ανοίξουν οι τραπεζικοί λογαριασμοί του ελεγχομένου.
3. Πλέον, ο ελεγκτής θα μπορεί να αντλεί τα απαραίτητα στοιχεία από όλους τους τραπεζικούς λογαριασμούς του επαγγελματία ηλεκτρονικά, χωρίς να μπορεί να τον εμποδίσει καμία τράπεζα ή να καθυστερεί τη διαδικασία, όπως συμβαίνει σε αρκετές περιπτώσεις σήμερα. Αυτό θα γίνεται μέσω της ολοκλήρωσης του συστήματος μητρώου τραπεζικών καταθέσεων, που σήμερα λειτουργεί (βλέπουν κυρίως τα υπόλοιπα λογαριασμών και όχι κινήσεις προηγούμενων ετών).
4. Το σημαντικότερο, λένε αρμόδια στελέχη, είναι ότι πλέον θα μπορεί να συνεχίσει και να ολοκληρώσει ο ίδιος ελεγκτής την έρευνα και στις επιχειρήσεις που έχει συστήσει ο ερευνώμενος. Δηλαδή, ενώ σήμερα ο ελεγκτής σταματά όταν βρίσκεται αντιμέτωπος με έρευνα εταιρειών και πρέπει να ζητήσει συνδρομή από άλλα όργανα (Εφορίες, Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων, ΣΔΟΕ), πλέον θα μπορεί να φτάσει μέχρι… τέλους.
Θα μπορεί, δηλαδή, να αποκαλύψει όλα τα περιουσιακά στοιχεία που έχει κρύψει σε αυτές ο ελεγχόμενος, να καλέσει για εξηγήσεις τη σύζυγο και άλλους συγγενείς, που εμφανίζονται ως ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων.
Η παγίδα του συστήματος
Σήμερα, αναφέρουν αρμόδια στελέχη, ένας επιχειρηματίας-εισοδηματίας μπορεί να κρυφτεί σε πολλά «κενά» του νόμου. Για παράδειγμα, μπορεί κάποια από τις τράπεζες στις οποίες έχει χρήματα να καθυστερεί στην αποστολή των στοιχείων και, όταν τελικά, έπειτα από πιέσεις και μερικούς μήνες, τα στέλνει, τα στοιχεία να είναι ελλιπή και να μη βοηθούν τον φορολογικό έλεγχο.
Επίσης, ο ελεγκτής του ΚΕΦΟΜΕΠ, αν ο ελεγχόμενος έχει συστήσει μια σειρά από εταιρείες στο όνομα της συζύγου του και των ενήλικων παιδιών του, πίσω από τις οποίες έχει «καμουφλάρει» σημαντικά περιουσιακά στοιχεία –π.χ., πολυτελή ακίνητα στη Μύκονο, σκάφος αναψυχής και πανάκριβα αυτοκίνητα–, δεν μπορεί να παρέμβει ο ίδιος, αλλά δίνει «εντολή» στις καθ΄ ύλην αρμόδιες υπηρεσίες…
εφημερίδα “Κεφάλαιο
