Η ευρω-τουρκική Σύνοδος Κορυφής για την προσφυγική κρίση μεταξύ των 28 ολοκληρώθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες της Τρίτης, μετά από ένα σκληρό «πόκερ» που κράτησε 17 ώρες, αλλά χωρίς ολοκληρωμένη συμφωνία.
Οι 28 συμφώνησαν ωστόσο, στην έκδοση κοινού ανακοινωθέντος. Οι αποφάσεις πλέον, μετατίθενται για τη Σύνοδο Κορυφής το διήμερο 17 – 18 Μαρτίου.
Κατά τη διάρκεια δηλώσεών του μετά τη λήξη της Συνόδου ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίστηκε ικανοποιημένος από την πορεία των διαπραγματεύσεων και τόνισε ότι μπήκαν ξανά σε «σωστή βάση».
Η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε ότι οι διαβουλεύσεις ήταν εντατικές με τον Τούρκο πρωθυπουργό, παραπέμποντας σε επόμενη Σύνοδο όπου θα παρουσιαστούν οι προτάσεις της ΕΕ, τόσο για τη λειτουργία της Ζώνης Σένγκεν όσο και για το προσφυγικό.
Ανθρωπιστική βοήθεια 368 εκατομμυρίων ευρώ θα λάβει η Ελλάδα μέχρι το 2020, όπως ανακοίνωσε ο Φρανσουά Ολάντ μετά τη λήξη της Συνόδου, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα πρέπει να βοηθηθεί.
Κατά τη διάρκεια δηλώσεών του μετά από τη Σύνοδο, ο Τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου τόνισε ότι η επιπλέον χρηματοδότηση είναι απαραίτητη για να βοηθηθούν οι πρόσφυγες στην Τουρκία.
To «θρίλερ» της Συνόδου
Νωρίτερα, ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωνε στο Reuters ότι, είναι απίθανο το ενδεχόμενο συμφωνίας κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το προσφυγικό, παρότι, ο Σελμάερ έγραφε στο Twitter ότι υπάρχει πρόοδος στις διαπραγματεύσεις και ότι δεν αποκλείεται οι Ευρωπαίοι ηγέτες να καταλήξουν σε μια κοινά αποδεκτή λύση απόψε.
Τα αιτήματα της τελευταίας στιγμής που διατύπωσε η Άγκυρα προκάλεσαν αντιδράσεις σε διάφορα μέτωπα: Οι χώρες του Βίσεγκραντ δεν ήθελαν επιστροφή προσφύγων στην Τουρκία, γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση Τσίπρα, ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν άσκησε βέτο, Αθήνα και Λευκωσία αντέδρασαν και στις απαιτήσεις της Τουρκίας για άνοιγμα κεφαλαίων στην ενταξιακή διαπραγμάτευση.
Συνέχεια, λίγο μετά τα μεσάνυχτα, με αναθεωρημένη πρόταση
Ωστόσο, με μια αναθεωρημένη πρόταση στο τραπέζι ξεκίνησε και πάλι, λίγο μετά τα μεσάνυχτα, η Σύνοδος των 28 ηγετών, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Ντόναλντ Τουσκ, Πρέμπεν Άαμαν.
Ο εκπρόσωπος του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ανέφερε σε ανάρτηση του στο Twitter ότι το δείπνο των «28» με τον Τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου ακυρώθηκε, αλλά θα πραγματοποιηθεί η συνέντευξη Τύπου με τη συμμετοχή του Τούρκου πρωθυπουργού.
Το χρονικό
Το εναλλακτικό σενάριο
Μετά την εμπλοκή -η οποία αφορούσε κατ’ αρχάς τις νέες απαιτήσεις της Τουρκίας- υπήρχε, σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους, ένα εναλλακτικό σενάριο, το οποίο προβλέπει ότι, εάν δε μπορεί να υπάρξει σήμερα ομόφωνη συμφωνία επί ενός κειμένου οι ευρωπαίοι ηγέτες να εξουσιοδοτήσουν την Κομισιόν να συνεχίσει τις διμερείς επαφές με την Τουρκία και οι ηγέτες να συζητήσουν ξανά το θέμα στη Σύνοδο Κορυφής της 17 Μαρτίου.
Οι 4 του Βίσεγκραντ
Οι τέσσερις χώρες του Βίσεγκραντ (Τσεχία, Ουγγαρία, Σλοβακία και Πολωνία) διαφωνούν με την επιστροφή των Σύρων προσφύγων στην Τουρκία, με το αιτιολογικό ότι δεν είναι ασφαλής τρίτη χώρα.
Όπως ανέφεραν κυβερνητικές πηγές η ελληνική πλευρά επέκρινε την «υποκριτική» στάση των χωρών αυτών, επισημαίνοντας ότι δεν δέχονται πρόσφυγες με το πρόγραμμα μετεγκατάστασης, δεν συνεργάζονται για οποιαδήποτε λύση και την ίδια στιγμή κλείνουν τα σύνορα.
Βέτο Ουγγαρίας στην απευθείας μετεγκατάσταση από την Τουρκία στην Ευρώπη
Κατά της πρότασης για μετεγκατάσταση Σύρων προσφύγων απευθείας από την Τουρκία σε χώρες της Ε.Ε. τάχθηκε ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο της χώρας Ζόλταν Κόβατς.
«Άσκησε βέτο στο σχέδιο, το οποίο θα επέτρεπε τη μετεγκατάσταση μεταναστών και αιτούντων άσυλο απευθείας από την Τουρκία στην Ευρώπη», ανέφερε ο Ούγγρος κυβερνητικός εκπρόσωπος, μιλώντας στο πρακτορείο Reuters.
Για λύση μέσω Τουρκίας πιέζει η Αθήνα
Ο Αλέξης Τσίπρας ζητά να ληφθεί σήμερα απόφαση για το προσφυγικό, λέγοντας ότι αν δεν υπάρξει απόφαση τότε θα πρέπει να επανέλθει η αρχική κατάσταση στα σύνορα, να ανοίξει ο Βαλκανικός Διάδρομος και να περάσουν οι ροές των προσφύγων.
Αν δεν υιοθετηθεί το «plan A» που είναι η επιστροφή στην Τουρκία και προσφύγων και μεταναστών, τότε θα πρέπει να πάμε στο «plan B» που είναι η επιστροφή στην Τουρκία μόνο των μεταναστών, υποστηρίζει η ελληνική πλευρά, επισημαίνοντας ότι αν δεν ανοίξει ο Βαλκανικός Διάδρομος οι ροές των μεταναστών θα φτάσουν στην Ευρώπη μέσω άλλων οδών.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές:
– Το γεγονός ότι η διαπραγμάτευση γίνεται επί του σχεδίου απόφασης ΕΕ – Τουρκίας και όχι επί του κλειστού βαλκανικού διαδρόμου που προώθησαν οι χώρες του Βίσεγκραντ και η Αυστρία, θεωρείται θετική εξέλιξη.
– Η Ελλάδα όχι μόνο δεν απομονώθηκε, αλλά κατάφερε να απομονωθούν οι «Βίσεγκραντ» οι οποίες απειλούν τώρα με βέτο σε τυχόν συμφωνία της Συνόδου.
– Ο πρωθυπουργός ζήτησε (και επιμένει) να ληφθεί απόφαση απόψε. Αν αυτό δεν γίνει κατορθωτό, τότε να υπάρξει επαναφορά στο status που είχε αποφασίσει η προηγούμενη Σύνοδος για τη διαχείριση των προσφυγικών ροών.
– Εφόσον αποφασισθεί να εξετασθεί το σχέδιο ΕΕ – Τουρκίας, παρά το βέτο των χωρών του Βίζεγκραντ, ο κ.Τσίπρας έθεσε θέμα επαναδιαπραγμάτευσης με την Τουρκία της απαίτησής της να ανοίξουν τα πέντε ενταξιακά κεφάλαια.
– Ο πρωθυπουργός στήριξε τη θέση της Κύπρου ότι για να ανοίξουν τα κεφάλαια πρέπει, παράλληλα, να ανοίξουν τα λιμάνια στα Κατεχόμενα.
Επταμερής συνάντηση με στόχο το συντονισμό
Συνάντηση μεταξύ των ηγετών της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Αγγλίας, της Ολλανδίας, της Ελλάδας και της Κύπρου με τη συμμετοχή της Ύπατης Εκπροσώπου της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής πολιτικής πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο της Συνόδου των 28 ηγετών, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές. H συνάντηση στην οποία μετείχε και η Επίτροπος για την εξωτερική πολιτική Φεντερίκα Μογκερίνι ολοκληρώθηκε στις 10 μ.μ. Στόχος της συνάντησης ήταν ο συντονισμός στη διαπραγμάτευση με την Τουρκία.
Reuters: Το προσχέδιο της Συνόδου
Νωρίτερα το Reuters είχε διαρρεύσει το προσχέδιο ανακοινωθέντος της Συνόδου το οποίο περιελάμβανε συνολικό ποσό 6 δις ευρώ στην Τουρκία (διπλάσιο από το αρχικό) και σχέδιο μετεγκατάστασης και επαναπροώθησης προσφύγων με αναλογία «ένας προς έναν».
