Ποιες συντάξεις μειώνονται και πόσο

Από το 2019 περικοπές με πλαφόν έως 22% για 900.000 συνταξιούχους που έχουν προσωπική διαφορά. Ποιες επικουρικές κινδυνεύουν

Μειώσεις με πλαφόν έως 20%-22% έρχονται το 2019 για 900.000 συνταξιούχους. Οι μειώσεις αφορούν μόνο όσους βρεθούν να εισπράττουν προσωπική διαφορά στην κύρια σύνταξή τους και έρχονται με «κόφτη» ώστε να αμβλυνθούν οι ακραίες περικοπές. Στην πρώτη γραμμή του πυρός βρίσκονται και 60.000 συνταξιούχοι που εισπράττουν ήδη σήμερα προσωπική διαφορά στις επικουρικές συντάξεις τους (παίρνουν κάτω από 1.300 ευρώ άθροισμα κύριας και επικουρικής), οι οποίοι μπαίνουν στο κάδρο των περικοπών για να συμπληρωθεί ο λογαριασμός.

Πρόβλεψη

Το κυρίαρχο σενάριο για τις νέες παρεμβάσεις στο Ασφαλιστικό, που τις επόμενες μέρες κλειδώνει και στις λεπτομέρειές του στην Αθήνα, προβλέπει ψαλίδι στις προσωπικές διαφορές περίπου 900.000 συνταξιούχων, όχι όμως ανεξέλεγκτο αλλά με «κόφτη» στο 20%-22%. Αυτός ο «κόφτης» που θα λειτουργεί και ως ταβάνι προστασίας, αφορά στο σύνολο της σύνταξης και οριοθετεί τον μηχανισμό, με τον οποίο θα μπει το μαχαίρι στην προσωπική διαφορά. Δηλαδή, η προσωπική διαφορά θα κόβεται τόσο, ώστε το συνολικό ποσό της εκάστοτε σύνταξης να μη μειώνεται πάνω από 20% – 22%. Το ταβάνι της απώλειας θα είναι κοινό για όλους. Αυτό σημαίνει πως κάποιες κατηγορίες συνταξιούχων θα χάσουν το σύνολο της προσωπικής διαφοράς, ενώ άλλες κατηγορίες θα χάσουν μόνο ένα τμήμα της. Συνεπώς οι μειώσεις θα είναι πολαπλών ταχυτήτων και εξατομικευμένες ανάλογα με τη σύνταξη που εισπράττει ο καθένας.

Για παράδειγμα, μεγάλοι χαμένοι είναι οι συνταξιούχοι του πρ. ΤΕΒΕ, που εισέπρατταν μαξιλάρι βασικής σύνταξης 220 ευρώ και θα βρεθούν με πολύ υψηλές προσωπικές διαφορές της τάξης του 40%. Με τη λειτουργία του «κόφτη» μετριάζουν τις απώλειές τους. Στους μεγάλους χαμένους συγκαταλέγονται και οι δημόσιοι υπάλληλοι, που πρέπει να υπολογίζουν προσωπικές διαφορές της τάξης του 15% – 20%.

Μικρότερες (κοντά στο 5%-7%) είναι οι προσωπικές διαφορές στους πρ. μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα (ΙΚΑ), ειδικά στους χαμηλόμισθούς και στα μεσαία εισοδήματα. Προσοχή, από τις μειώσεις διασώζονται όλοι όσοι δεν θα έχουν προσωπικές διαφορές.

Ειδικότερα, σημαντικές προσωπικές διαφορές και άρα απώλειες πρέπει να περιμένουν δημόσιοι υπάλληλοι ΠΕ που έφυγαν με 35ετία, ένστολοι με 35ετία, γιατροί του ΕΣΥ και πανεπιστημιακοί με 35ετία. Μικρότερη προσωπική διαφορά θα έχουν όσοι αποχώρησαν από το Δημόσιο με 28 – 32 έτη ασφάλισης, ενώ μικρή ή και καθόλου θα δουν όσοι αποχώρησαν με 25ετία και κάτω. Οι τελευταίοι διασώζονται από τις περικοπές. Μεγαλύτερες θα είναι οι απώλειες για τους συνταξιούχους πανεπιστημιακής και τεχνολογικής εκπαίδευσης, ενώ λιγότερο θα επηρεαστούν οι δευτεροβάθμιας και υποχρεωτικής εκπαίδευσης.

Χαμένοι θα είναι επίσης σχεδόν όλοι οι συνταξιούχοι του πρώην ΤΕΒΕ που ελάμβαναν το «μαξιλάρι» των 220€ (κυρίως όσοι έφυγαν με 35ετία και ασφάλιση στις υψηλότερες κατηγορίες), οι συνταξιούχοι του πρώην ΤΑΕ που ήταν ασφαλισμένοι σε μεγάλες κατηγορίες, το σύνολο των συνταξιούχων από ΤΕΒΕ και ΤΑΕ που συνταξιοδοτήθηκε με 35ετία από τις προαιρετικές κατηγορίες. Κατά κανόνα οι υψηλές συντάξεις έχουν και τις μεγάλες προσωπικές διαφορές, ενώ στις χαμηλές συντάξεις οι διαφορές είναι μικρές οι μηδαμινές.

Με τις παρεμβάσεις αυτές στις κύριες συντάξεις και το ταβάνι προστασίας στο 20-22%, υπολογίζεται πως καλύπτεται τουλάχιστον το 90% του στόχου. Προκύπτει δηλαδή εξοικονόμηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 0,9% του ΑΕΠ ή 1,62 δισ. ευρώ. Η ελληνική πλευρά βάζει στο κάδρο του πακέτου και το πάγωμα των αυξήσεων στις νέες συντάξεις από όπου θα μπορούσε να εξασφαλιστεί 0,05% του ΑΕΠ (90 εκατομμύρια). Αυτό σημαίνει πως απομένει περίπου άλλο ένα 0,05% (90 εκατομμύρια) που αν δεν κλείσει με τεχνικές λεπτομέρειες μέσα στον συνολικό λογαριασμό, θα πρέπει πιθανότατα να βγει από τις προσωπικές διαφορές των επικουρικών συντάξεων. Eλληνες αξιωματούχοι επιμένουν πως υπάρχουν περιθώρια να διασωθούν οι επικουρικές και βάζουν εντός… παρενθέσεως το μέτρο, αν και όλα θα οριστικοποιηθούν πλήρως στην Αθήνα. Το ΕΤΕΑΕΠ πληρώνει σήμερα 12,5 εκατ. τον μήνα σε προσωπικές διαφορές, δηλαδή 150 εκατ. τον χρόνο.

Στην πρώτη γραμμή του πυρός βρίσκονται 60.000 συνταξιούχοι που παίρνουν προσωπική διαφορά στην επικουρική τους μετά τις μειώσεις του περασμένου καλοκαιριού. Κυρίως πρόκειται για συνταξιούχους του πρ. ΕΤΕΑΜ (μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα), ΤΕΑΥΕΚ (εμποροϋπάλληλοι) και ΤΕΑΥΝΤΠ (ναυτιλιακοί και τουριστικοί πράκτορες).

Ελληνες αξιωματούχοι παρατηρούν πως οι παρεμβάσεις με αυτή τη φόρμουλα θα είναι στοχευμένες, ώστε στην πλειοψηφία να μην προκύπτει «διπλό χτύπημα» για τους ίδιους συνταξιούχους. Δηλαδή αυτοί που χάνουν από την κύρια (ΤΕΒΕ, Δημόσιο) δεν θα χάσουν από την επικουρική είτε επειδή δεν έχουν προσωπική διαφορά εκεί ή επειδή δεν παίρνουν καθόλου επικουρική. Υπενθυμίζεται πως σύμφωνα με τον νόμο Κατρούγκαλου όλες οι κύριες συντάξεις επανυπολογίζονται και αναπροσαρμόζονται με τον νέο τρόπο υπολογισμού (εθνική και ανταποδοτική), ενώ η διαφορά που προκύπτει ανάμεσα στην παλιά σύνταξη (όπως πληρώνεται σήμερα) και το νέο ποσό είναι η λεγόμενη προσωπική διαφορά.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ-ΕΘΝΟΣ