Της Νεκταρίας Μπίλλη
Ο νέος, άγνωστος, επιθετικός ιός που μαστίζει την ανθρωπότητα δεν καταστρέφει μόνο τις ανθρώπινες ζωές αλλά και τις οικονομίες του πλανήτη. Μέσα από αυτή την κρίση καμία οικονομία δεν θα παραμείνει αλώβητη. Ήδη τα ΑΕΠ των χωρών κατακρημνίζονται και κάθε αναπτυξιακή προοπτική ελαχιστοποιείται έως εκμηδενίζεται.
Η νόσος εξελίσσεται, τα κρούσματα αυξάνονται και οι θάνατοι πολλαπλασιάζονται. Η νόσος δεν κάνει εξαιρέσεις και διακρίσεις. Όλα τα συστήματα θα δοκιμαστούν και θα φθάσουν στα όρια τις κατάρρευσης αν δεν υπάρξουν οργανωμένες και συντεταγμένες ευρωπαϊκές πολιτικές, προκειμένου να παρέμβουν δυναμικά και να αντιμετωπίσουν την κρίση. Η Ιταλία και η Ισπανία με τις εκατόμβες νεκρών θα μαζεύουν τα συντρίμμια των οικονομιών τους αλλά δεν θα μείνουν άτρωτες και οι οικονομίες του Βορρά που φαντάζουν ως εύρωστες.
Εννέα αρχηγοί κρατών, μεταξύ των οποίων και ο Έλληνας Πρωθυπουργός απηύθυναν αίτημα για έκδοση ευρωομολόγου, το οποίο απορρίφθηκε από τους πλούσιους Βορειοευρωπαίους, ιδιαιτέρως τους Γερμανούς, τους Ολλανδούς και τους Φινλανδούς που σ αυτήν την οριακή στιγμή και στις παρούσες συνθήκες της θανατηφόρου επιδημίας αρνούνται τη λήψη δραστικών και καίριων μέτρων προς αντιμετώπιση των δυσμενών επιπτώσεων της. Διαμηνύουν δε με κάθε τρόπο ότι δεν προτίθενται να δώσουν αφειδώς χρήματα χωρίς ανάληψη υποχρεώσεων από τις πληγείσες χώρες, όπερ μεθερμηνευόμενο σημαίνει χωρίς την υπογραφή μνημονίων, συνιστώντας τη χρήση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM). Την ίδια στιγμή έγκριτοι διεθνείς οικονομολόγοι κάνουν λόγο για το πόσο επικίνδυνο είναι αυτό το εγχείρημα αφού τέτοια δάνεια τα οποία πρέπει να επιστρέφονται εντός δύο ετών θα μπορούσαν να επιδεινώσουν έτι περαιτέρω την κατάσταση των πληττόμενων χωρών.
Μέμφονται τις πολιτικές ηγεσίες του Νότου ότι τις καλές περιόδους που το χρήμα έρρεε δεν προνόησαν να ενισχύσουν τα συστήματα υγείας τους, αλλά δαπανούσαν τα κονδύλια σε επουσιώδεις δαπάνες και σε εκλογικούς σκοπούς, καταλήγοντας ότι δεν δικαιούνται στη δεδομένη στιγμή πλήρη βοήθεια χωρίς ανάληψη υποχρεώσεων. Η υιοθέτηση αυτής της δογματικής στάσης παραγκωνίζει τις αρχές και τις αξίες πάνω στις οποίες στηρίζεται το Ευρωπαϊκό οικοδόμημα , θέτει σε κίνδυνο τη συνοχή του. Δεν είναι τυχαίο που ο 94 χρόνος Ζακ Ντελόρ μια από τις σπουδαιότερες προσωπικότητες της ευρωπαϊκής ενοποίησης , ο οποίος ηγήθηκε της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το 1985 έως και το 1995 και διαδραμάτισε κομβικό ρόλο στη γέννηση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης, έκρουσε ήδη στα τέλη του περασμένου μήνα τον κώδωνα του κινδύνου για την Ευρώπη λόγω της έλλειψης ευρωπαϊκής αλληλεγγύης λόγω κορονοϊού. Ο λόγος του δεν είναι αμελητέος και προκύπτει μέσα από το χάσμα αντιλήψεων μεταξύ Βορείων και Νοτίων για τον τρόπο αντιμετώπισης των κατακλυσμιαίων επιπτώσεων της πανδημίας.
Η στιγμή είναι κρίσιμη, κομβική και οριακή. Υπάρχει ένας άγνωστος, αόρατος επιθετικός και θανατηφόρος ιός που κανένα από τα κράτη που πλήττεται δεν ευθύνεται και δεν μπορεί να κατηγορηθεί ότι τον προκάλεσε. Πολλώ δε μάλλον κανείς δεν δύναται να πιστώσει σε κανένα την όποια ολιγωρία και αμέλεια. Οι ηγέτες και οι επικεφαλής των κρατών μελών καλούνται να αναλάβουν ιστορικές ευθύνες. Η πανδημία δεν κάνει εξαιρέσεις Ήδη όσοι αψήφησαν τις προειδοποιήσεις των επιδημιολόγων τώρα τρέχουν και δεν φτάνουν. Το ίδιο θα συμβεί και με όλους όσοι αρνούνται και δεν προτάσσουν την αλληλεγγύη και την συλλογική αντιμετώπιση της πανδημίας και κρύβονται πίσω από συνθήκες και συνταγματικές προβλέψεις. Θα αναλάβουν το ρίσκο ή θα αφήσουν την Ευρώπη να διασπαστεί;
Και για να μην τείνουν οι ισχυροί απειλητικά το δάκτυλο ας καταθέσουμε και τούτο: Η γερμανική κυβέρνηση είναι από τις χώρες με τα μεγαλύτερα κέρδη από τη συμμετοχή της στην ΕΕ. Είναι μια ιστορική στιγμή για την Άνγκελα Μέρκελ που είναι η ηγέτης της Ευρώπης να απεμπολήσει της πτυχές της δυσκαμψίας και των εμμονών και να επιβάλει την κοινοτική αλληλεγγύη, διότι χωρίς αυτήν κλυδωνίζεται και αμφισβητείται ο λόγος ύπαρξης της ΕΕ.