Συνέντευξη
στην Πέγκυ Ντόκου
Την εκτίμηση ότι η μειωμένη τουριστική κίνηση στο νησί οφείλεται στα ατοπήματα της κυβερνητικής πολιτικής, επισημαίνει, σε συνέντευξη στην «δ» ο ξενοδόχος κ. Νίκος Γερονικόλας.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η θέση του για τον ΦΠΑ, που έχει επιφέρει εξαιρετικά αρνητικά αποτελέσματα στον τουρισμό, ενώ εκτιμά πως η Ελλάδα γενικότερα παραμένει ένας ασφαλής προορισμός.
Ακόμη, μιλάει για την φετινή σεζόν, τις αγορές καθώς και για τις εξελίξεις στην ρωσική αγορά, ενώ εξαίρει τις προσπάθειες της Περιφέρειας για προβολή της Ρόδου, μετά τα προβλήματα του ΠΡΟΤΟΥΡ.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κύριε Γερονικόλα, να ξεκινήσουμε από την φετινή τουριστική σεζόν. Τα μέχρι τώρα μηνύματα δεν είναι πολύ ενθαρρυντικά για την Ρόδο. Ποιες είναι οι αιτίες και τι πρέπει να περιμένουμε;
Τα ατοπήματα της Κυβέρνησης από τον Ιανουάριο του έτους 2015, αποτελούν την κύρια αιτία της μειωμένης τουριστικής κίνησης στο νησί μας.
Τα ιστορικής βαρύτητας γεγονότα που βιώσαμε από τον Ιανουάριο του 2015, δηλαδή, το θρίλερ Βαρουφάκη, η παρωδία Κωνσταντοπούλου, η ντροπή του Έθνους μέσα από την εξευτελιστική διαδικασία επιβολής των capital controls και η ανασφάλεια που καλλιέργησε στους τουρίστες μας, η αμαύρωση της εικόνας της χώρας μας διεθνώς, έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στην μειωμένη τουριστική κίνηση τόσο του προηγούμενου όσο και του τρέχοντος έτους.
Μπορώ να πω με απόλυτη ειλικρίνεια ότι μέχρι πολύ πρόσφατα πίστευα ότι τα παραπάνω ήταν το χειρότερο σενάριο που θα μπορούσα να φανταστώ για την χώρα μας. Κι όμως έσφαλα. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ συνέχισε τα ατοπήματα και κατά την διάρκεια του χειμώνα 2015-2016. Είναι ξεκάθαρο ότι οι χειρισμοί του προσφυγικού ζητήματος ήταν εσφαλμένοι. Η συνεχής, δε, προβολή των εικόνων της Ειδομένης, με περιπολικά των ματ να επεμβαίνουν και να διατηρούν το κλίμα συνεχώς τεταμένο, συνέβαλε σημαντικά στο να δοθεί πολύ μεγαλύτερη διάσταση στο πρόβλημα του προσφυγικού, με περαιτέρω δυσμενείς επιπτώσεις στην φετινή τουριστική σαιζόν.
Μάλιστα, ενώ θα έπρεπε θεωρητικά η αναγγελία της συμφωνίας της Ε.Ε. με την Τουρκία να φέρει θετικά αποτελέσματα στις προκρατήσεις, οι μήνες Μάρτιος, Απρίλιος και Μάιος κυριολεκτικά χάθηκαν. Βέβαια, είναι ακόμα νωρίς να προεξοφλήσουμε την πορεία ολόκληρης της φετινής τουριστικής σαιζόν, αλλά αυτοί οι μήνες πλέoν δεν αναπληρώνονται.
Οι αιτίες λοιπόν για τα όχι τόσο ενθαρρυντικά μηνύματα είναι πασιφανείς. Και όσο συνεχίζονται να εφαρμόζονται λάθος πολιτικές, δεν υπάρχει προσδοκία για να ανακάμψει η πορεία της τουριστικής σαιζόν. Το μοναδικό θετικό αποτέλεσμα, που αξίζει να σημειωθεί –εάν μου επιτρέπεται να το χαρακτηρίσω ως θετικό- είναι η αύξηση του εγχώριου τουρισμού. Οι Έλληνες θα ταξιδέψουν εντός της Ελλάδας σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό από ό,τι τα περασμένα έτη.
• Ο ΦΠΑ αυξάνεται και ο τουριστικός κόσμος ανησυχεί. Θα ήθελα το σχόλιό σας.
«Υπάρχουν τρία είδη ψεμάτων: τα ψέματα, τα τρομερά ψέματα και η στατιστική».
Μπορούμε να καθόμαστε ώρες να αναλύουμε τα στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και τα οικονομικά στατιστικά στοιχεία διεθνώς και να εξετάζουμε ενδεχόμενα δημοσιονομικά μέτρα. Όμως στο τέλος, είναι εξαιρετικά δύσκολο να συμφωνηθεί η καταλληλότητα των μέτρων που πρέπει να ληφθούν σε μία χώρα που αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα, όπως η Ελλάδα.
Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να επιτευχθεί μείωση του χρέους και τόνωση της οικονομίας. Ωστόσο, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ -ΑΝΕΛ έχει επιλέξει μια κοινή πρακτική που είναι από πάσης πλευράς η λιγότερο αποτελεσματική. Η αύξηση στην φορολογία είναι ένας από τους πολλούς τρόπους που μπορεί μια κυβέρνηση να μειώσει το χρέος αλλά τις περισσότερες φορές είναι ανώφελη, καθόσον η μέθοδος αυτή αδιαμφισβήτητα μειώνει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της αγοράς. Εξάλλου, τα έσοδα που προσδοκά κάνουν μικρή διαφορά στο συνολικό ύψος του χρέους.
Ήδη η αύξηση του Φ.Π.Α. από πέρυσι, έχει επιφέρει εξαιρετικά αρνητικά αποτελέσματα στον Τουρισμό. Δεν είναι όλες οι τουριστικές επιχειρήσεις σε θέση να απορροφήσουν το συνεχώς αυξανόμενο κόστος, με αποτέλεσμα να χάνουν τον αγώνα διατήρησης των τιμών τους. Ήδη μέχρι πέρυσι οι επιχειρήσεις στον τομέα της εστίασης λειτουργούσαν σε οριακά επίπεδα κέρδους και έτσι αναγκάστηκαν να μετακυλίσουν την αύξηση στον πελάτη. Ως εκ τούτου, δεν θα πρέπει να μας κάνει εντύπωση η μείωση των πωλήσεων. Σε προορισμούς μαζικού τουρισμού, όπως είναι η Ρόδος και η Κως, υπάρχει υψηλή ελαστικότητα της ζήτησης των προϊόντων που πουλάμε, άμεσα εξαρτώμενη από την τιμή. Έτσι, οποιαδήποτε αύξηση στην τιμή επηρεάζει αρνητικά το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και αυτό με τη σειρά του έχει ως αποτέλεσμα την μείωση πωλήσεων.
Το κράτος πρέπει να σταματήσει να αντιμετωπίζει τον τουρισμό σαν να είναι παχιά αγελάδα και να νομίζει ότι μπορεί να την αρμέγει δίχως να υπολογίζει τις επιπτώσεις.
• Από ποιες αγορές περιμένουμε αύξηση στο νησί μας;
Έχουμε θετικά στοιχεία από τη Βρετανία, τη Γερμανία, τη Γαλλία και για τελείως διαφορετικούς λόγους φέτος παρουσιάζονται περισσότερο ώριμες οι συνθήκες για αύξηση από την Ρωσική αγορά.
Όπως προανέφερα, θα επέλθει και αύξηση του εγχώριου τουρισμού, αφενός λόγω δυσκολιών μετακίνησης στο εξωτερικό εξαιτίας των capital control και αφετέρου λόγω της ανασφάλειας των Ελλήνων ταξιδιωτών από τον φόβο τρομοκρατικών επιθέσεων στα διεθνή αεροδρόμια.
Μια σημαντική εξέλιξη που θα ωφελήσει μελλοντικά όχι μόνο τη Ρόδο αλλά όλα τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου είναι η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την άρση της υποχρέωσης έκδοσης βίζας για τους Τούρκους πολίτες. Από την 30η Ιουνίου του τρέχοντος έτους, οι Τούρκοι θα μπορούν να επισκέπτονται τη χώρα μας χωρίς να επιβαρύνονται με το κόστος αλλά και την απώλεια χρόνου για την έκδοση ταξιδιωτικής βίζας. Ωστόσο, το νέο μέτρο μη έκδοσης βίζας, πιστεύω ότι θα αρχίσει να αποδίδει από το 2017, αφενός λόγω της υποτίμησης της τουρκικής λίρας και αφετέρου διότι δεν έχει ακόμη ενεργοποιηθεί το πιλοτικό πρόγραμμα έκδοσης βίζας στις πύλες εισόδου των νησιών.
• Οι εξελίξεις με την ρωσική αγορά, φαίνεται να είναι θετικές για εμάς. Τι πιστεύετε ότι θα γίνει;
Είναι θετικές για εμάς λόγω των τεταμένων πολιτικών σχέσεων μεταξύ Μόσχας και Άγκυρας. Οι πρόσφατες δηλώσεις της εκπροσώπου του Ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών δείχνουν ότι οι σχέσεις των δυο χωρών θα παραμείνουν τεταμένες για αρκετό διάστημα ακόμα. Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν πρέπει η στρατηγική για την προώθηση του τουριστικού μας προϊόντος να στηριχθεί στις διεθνείς σχέσεις Τουρκίας και Ρωσίας. Παρά τις προσπάθειες της αν. υπουργού Τουρισμού, Έλενας Κουντουρά για την ενίσχυση των ‘visa service desk’ στην Ρωσία, η κυβέρνηση φαίνεται να αυτοαναιρείται. Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα στο “Χρήμα & Τουρισμός”, αναφορικά με την διαδικασία έκδοσης βίζα, το ελληνικό visa center με επιστολή του, εκτελώντας οδηγίες του ελληνικού προξενείου, ενημερώνει όλους τους διαπιστευμένους tour operator, που διοργανώνουν ταξίδια για Ελλάδα, ότι «αλλάζει ο χρόνος εξέτασης των εγγράφων» και πλέον, από 48 ώρες που ήταν μέχρι πρόσφατα, γίνεται 12 εργάσιμες ημέρες. Η οδηγία αυτή πρέπει να ανακληθεί άμεσα, καθόσον μετά βεβαιότητας σημαίνει δρομολόγηση των Ρώσων τουριστών σε άλλους προορισμούς, με ό,τι ζημία αυτό συνεπάγεται για την ελληνική αγορά τη φετινή σαιζόν.
• Κατά την άποψή σας, η Ρόδος παραμένει ένας ελκυστικός τουριστικός προορισμός για τους ξένους επισκέπτες και γιατί;
Η Ελλάδα γενικότερα παραμένει ένας ασφαλής προορισμός. Υπάρχει μια τάση μεταξύ των Ευρωπαίων ταξιδιωτών να αποφεύγουν μουσουλμανικές χώρες για την επιλογή των διακοπών τους. Οι κύριοι λόγοι είναι τα περσινά περιστατικά τρομοκρατικών επιθέσεων στην Τυνησία, η διαρκής αναταραχή που επικρατεί στην Αίγυπτο, οι βομβιστικές επιθέσεις στην Τουρκία.
Ειλικρινά πιστεύω ότι δεν υπάρχει προορισμός όμοιος με τα Δωδεκάνησα, που να προσφέρει ανάλογη ποικιλομορφία και αυτό είναι ένα από τα σημαντικότερα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματά μας, παρά τις ελλείψεις υποδομών.
Συγκεκριμένα, η Ρόδος έχει πάνω από 40 χρόνια επιτυχημένης δραστηριότητας στον τουρισμό. Αυτή η πλούσια εμπειρία μας στην εξυπηρέτηση του ταξιδιώτη προσδίδει αυξημένη αξία στο τουριστικό πακέτο με προορισμό το νησί μας. Θα μπορούσαμε να μιλάμε για ώρες πάνω σε αυτό το θέμα, όμως θέλω να υπογραμμίσω ότι δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε. Ελκυστικός παραμένει και θα παραμένει ένας προορισμός, όσο γίνονται επενδύσεις, αναβαθμίζεται το προϊόν και ενισχύεται η ανταγωνιστικότητα. Το ίδιο ισχύει και σε επίπεδο επιχειρήσεων. Πρότυπες επιχειρήσεις, όπως ο όμιλος ‘H Hotels’ και ‘Atrium’, παρά τις αντίξοες οικονομικές συνθήκες των τελευταίων ετών προέβησαν σε μια σειρά από σημαντικές επενδύσεις, εξασφαλίζοντας το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα στην αγορά. Το ίδιο και ο όμιλος Γερονικόλα με το ‘Porto Angeli’ και το ‘Olympic Palace’, επενδύοντας στην αναβάθμιση και στον εκσυγχρονισμό των υποδομών του, ανακαινίζοντας τις εγκαταστάσεις και δημιουργώντας ποιοτικά προϊόντα, επίσης εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Μπορώ να αναφέρω και άλλα πολύ αξιόλογα παραδείγματα, όπως το ‘Ktima Lindos’ στη Λίνδο ή τα ‘Divine Hotels’ στην Κω και Πάτμο και το ‘Megisti Hotel’ στο Καστελόριζο.
Με το ίδιο σκεπτικό θα πρέπει να λειτουργεί και το κράτος. Να εκμεταλλεύεται τη δημόσια κληρονομιά προς όφελος της ανάπτυξης του τόπου και να επενδύει στην βελτίωση των υποδομών της χώρας με σκοπό την προώθηση του τουρισμού μας. Το μοναδικό αγαθό το οποίο γλιστράει μέσα από τα χέρια όλων μας είναι ο χρόνος. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να σπαταλάμε πολύτιμο χρόνο σε μικροπολιτικές και αναχρονιστικές ιδεολογίες και να χάνουμε μοναδικές ευκαιρίες αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας μας, όπως για παράδειγμα συμβαίνει με το Γκολφ στα Αφάντου.
• Μετά το πρόβλημα που προέκυψε με την λειτουργία του ΠΡΟΤΟΥΡ, η Ρόδος φάνηκε ότι είχε την καλύτερη προβολή στο εξωτερικό; Ποια είναι η δική σας θέση;
Δεν υπήρξα ποτέ οπαδός των ενεργειών προώθησης του τουρισμού που έχουν γίνει στο παρελθόν από διάφορους φορείς, τους οποίους αντιμετώπιζα ανέκαθεν με επιφυλακτικότητα.
Φέτος, όποια προσπάθεια έγινε για την προβολή της Ρόδου και των υπολοίπων νησιών έγινε με την αρωγή της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. Αυτό έχουμε όλοι χρέος να το αναγνωρίσουμε. Μάλιστα, κρίνοντας από την ποιότητα της δουλειάς τους, θεωρώ ότι αξίζουν συγχαρητήρια στον περιφερειάρχη Γιώργο Χατζημάρκο και στην αντιπερειάρχη Τουρισμού, Μαριέττα Παπαβασιλείου.
Ν. Γερονικόλας: «Η μειωμένη τουριστική κίνηση οφείλεται στα ατοπήματατης κυβερνητικής πολιτικής»
